(၁၀ တန္း စာေမးပြဲနီးလာေတာ့ တခ်ိန္တုန္းက ရန္ကုန္က က်ဴရွင္ဆရာဘ၀ ကို သတိတရျဖစ္သည့္အတြက္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ မတ္လ ၈ ရက္ေန႔က ကိုမိုးသီး ဘေလာ့ ႏွင့္ ေဒါက္တာလြဏ္းေဆြ ဘေလာ့ဂ္တို႔တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ဖူးေသာ ယခုေဆာင္းပါးကို အမွတ္တရ ျပန္လည္ေဖာ္ျပျဖစ္ပါသည္။)
မေန႔က အင္တာနက္သတင္း တစ္ပုဒ္တြင္ “တကၠသိုလ္၀င္စာေမးပြဲမ်ား လာမည့္ မတ္လ ၁၀ ရက္ေန႔တြင္ ေျဖရေတာ့မည္” ဟူသည့္ သတင္းကို ဖတ္လိုက္ရေတာ့ ယခုအခ်ိန္တြင္ အလုပ္မ်ားေနၾကမည့္ ေက်ာင္းသားမ်ား သာမက ေက်ာင္းဆရာ၊ ဆရာမမ်ား၊ ေက်ာင္းသားမိဘမ်ား ၏ ပံုရိပ္မ်ားကို ျပန္လည္ျမင္ေယာင္ကာ ယခုေဆာင္းပါးကို ေရးျဖစ္ခဲ့ပါသည္။
က်ေနာ္သည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ အဂၤလိပ္စာသင္ က်ဴရွင္ဆရာဘ၀နွင့္ စာသင္ခဲ့ရသည့္ႏွစ္မ်ားတြင္ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္စာသင္ႏွစ္သည္ က်ဴရွင္ဆရာဘ၀တြင္ တစ္သက္စာ ေမ့မရႏုိင္ေသာ ႏွစ္တစ္ႏွစ္ဟု ဆိုရေပမည္။ ထို႔ျပင္ က်ဴရွင္ဆရာဘ၀ကို “နာေလးနာ” ႏွင့္ ေက်ာခိုင္းခဲ့ရေသာ ႏွစ္တစ္ႏွစ္လည္း ျဖစ္ခဲ့သည္။ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ စာသင္ႏွစ္က က်ေနာ္ ႀကံဳေတြ႔ခဲရေသာ အေတြ႔အႀကံဳတစ္ခုကို ျပန္လည္မွ်ေ၀ခ်င္ပါသည္။
က်ေနာ္သည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ၁၀ တန္းေက်ာင္းသားမ်ားကို အဂၤလိပ္စာသင္ေပးသည့္ က်ဴရွင္ဆရာအလုပ္ျဖင့္ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းျပဳခဲ့သည္။ ႏွစ္စဥ္ ပံုမွန္ စာသင္၀ိုင္းမ်ားႏွင့္ လက္မလည္ေအာင္ေတာ့သင္ရသည္။ က်ေနာ္ႏွင့္ အက်ိဳးေပးေသာ အလုပ္ဟုဆိုရမည္။ သို႔ေသာ္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ နာမည္ႀကီး က်ဴရွင္ဆရာ စာရင္း၀င္ေတာ့မဟုတ္ပါ။ စာသင္ျခင္းသည္ က်ေနာ္ အျမတ္ႏိုးဆံုး၊ ၀ါသနာအပါဆံုးအလုပ္လည္းျဖစ္သည္။
၂၀၀၅ ခုႏွစ္္ က်ေနာ္စာသင္သည့္ ေက်ာင္းသား၀ိုင္းတစ္၀ိုင္းတြင္ စစ္တပ္အသိုင္းအ၀ိုင္းမွ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္တစ္ဦး၏ သားလည္းပါသည္။ တစ္ရက္တြင္ အဆိုပါေက်ာင္းသားတက္ေသာ၀ိုင္းသို႔ ၄င္း၏မိခင္ (ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ကေတာ္)က သူသားတက္ေနသည့္ စာသင္၀ိုင္းကို ေလ့လာခ်င္သည္ဟုဆိုကာ က်ေနာ္စာသင္ခ်ိန္ၿပီးဆံုးသည့္အထိ နားေထာင္ပါသည္။ စာသင္ခ်ိန္ၿပီးဆံုးသြားေသာအခါ မိခင္ျဖစ္သူက ေနာက္စာသင္ခ်ိန္မတိုင္မီ အခ်ိန္ရပါက ေကာ္ဖီဆိုင္တစ္ဆိုင္သို႔ လိုက္ခဲ့ရန္ဖိတ္ပါသည္။ က်ေနာ္လက္ခံလိုက္ပါသည္။ ေကာ္ဖီဆုိင္ေရာက္ေသာအခါ အဆိုပါ အရာရွိကေတာ္က သူ႔ေယာက်္ားမွာ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္မည္သူမည္၀ါျဖစ္ေၾကာင္း၊ မည္သို႔ အလုပ္လုပ္ကိုင္ရေၾကာင္း ေျပာျပကာ၊ ယခု သူ႔သားတက္ေနသည့္ စာသင္၀ိုင္းမွ ကေလးမွားမွာ စာေတာ္ၾကေၾကာင္း၊ ထိုအထဲတြင္ သူ႔သား စာမလိုက္ႏိုင္မည္စိုး၍ အိမ္တြင္ သီးသန္႔တစ္ေယာက္တည္း သင္ေပးေစလိုေၾကာင္း၊ ဥာဏ္ပူေဇာ္ခကို အဆင္ေျပသလို ေတာင္းႏုိင္ေၾကာင္း ေျပာပါသည္။ သူသားမွာ အတန္းထဲတြင္ စာအညံ့ဆံုးဟု ဆိုက မမွားပါ။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း တစ္ေယာက္တည္း သီးသန္႔သင္ေပးလွ်င္ပိုၿပီးသင့္ေလွ်ာ္မည္ဟုဆိုကာ က်ေနာ္လည္း ထိုကမ္းလွမ္းခ်က္ကို လက္ခံလိုက္ပါသည္။ က်ဴရွင္လခကိုေတာ့ အျခား၀ိုင္းမ်ားနည္းတူပင္ ေတာင္းပါသည္။
သို႔ႏွင့္ ၄င္းတို႔ စစ္တပ္၀င္းအတြင္းသို႔ တစ္ပတ္ သံုးရက္ေတာ့ စာသင္ရင္းေရာက္ျဖစ္သည္။ အိမ္ထဲသို႔ မ၀င္မီ ၿခံအ၀င္အ၀ဂိတ္တြင္ေတာ့ ဂိတ္ေစာင့္စစ္သား (RP) မ်ားက က်ေနာ့္လက္ဆြဲအိတ္ကို အ၀င္၊ အထြက္ စစ္ေဆးသည္။ ထို ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္သားအား စာသင္ေပးရသည့္အခ်ိန္မွာ မနက္ပိုင္းျဖစ္၍ မနက္ ၇ နာရီထိုးလွ်င္ က်ေနာ္ သူတို႔အိမ္သို႔ ေရာက္ႏွင့္ေနၿပီ။ အိမ္ရွိအိမ္သားမ်ား ႏွင့္ မိဘမ်ားကလည္း ေက်ာင္းသားကို မနက္ခင္းေစာေစာထေစခ်င္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ စာသင္ခ်ိန္ကို မနက္ခင္းစီစဥ္ေပးရသည္။ သို႔ေသာ္ က်ေနာ္ စာသင္ရန္ ေရာက္ႏွင့္ေနသည့္ အခ်ိန္တြင္ ေက်ာင္းသားက အိပ္ယာက မထေသးသည္က မ်ားသည္။ ႀကိဳႀကိဳတင္တင္ ႏႈိးေပးမည့္သူလည္းမရွိ။ က်ေနာ့္မွာ ဧည့္ခန္းတြင္ နာရီ၀က္ခန္႔ ထိုင္းေစာင့္ရသည္က မ်ားပါသည္။ ေက်ာင္းသား အိပ္ယာက ႏိုးလာလွ်င္လည္း မ်က္ႏွာသစ္၊ သြားတိုက္သည္က နာရီ၀က္ခန္႔ၾကာသျဖင့္ စာသင္ခ်ိန္ထဲမွ တစ္နာရီ အလဟႆ ျဖစ္သြားေတာ့သည္။ စာသင္ခ်ိန္မွာ ႏွစ္နာရီယူထားသျဖင့္ ေနာက္ထပ္တစ္နာရီတိုးၿပီးသင္ေပးရေသာ္ ၄င္းအခ်ိန္ၿပီးလွ်င္၊ သြားသင္ရမည့္ ေနာက္တစ္၀ိုင္းသို႔ တစ္နာရီေနာက္က်မွ ေရာက္ရသည္။ သို႔ႏွင့္ တစ္ေန႔လံုးသင္ရသည့္ ၀ိုင္းမ်ားပါ တစ္နာရီစီေနာက္က်ကုန္သည္။
ထိုအိမ္တြင္ တစ္လခန္႔ စာသင္ၿပီးေသာ္ က်ေနာ္ စိတ္ပ်က္ရသည္။ ေက်ာင္းသားက ေပးထားေသာ အိမ္စာမ်ားကို မလုပ္။ စာေမးလွ်င္လည္းမရ။ အိမ္ရွိ မိဘ၊ ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမမ်ားကလည္း ၾကပ္မတ္ေပးျခင္းမရွိ။ တစ္ရက္တြင္ တပည့္ျဖစ္သူက သူ႔အေမအား က်ေနာ္ႏွင့္ တစ္ပတ္တစ္ရက္ အျပင္ထြက္ၿပီး လက္ဘက္ရည္ဆိုင္ ထိုင္ခြင့္ရရန္ ပူဆာပါေတာ့သည္။ က်ေနာ့္တြင္ အားလပ္ခ်ိန္ဆိုလုိ႔ အဂၤါေန႔တစ္ရက္သာရွိပါသည္။ ထိုေန႔တြင္ပင္ တစ္ပတ္လံုး စာေမးပြဲ စစ္ထားသည့္ ၀ိုင္းမ်ားမွ အေျဖလႊာမ်ားကို စစ္ရသျဖင့္ အားခ်ိန္မရွိပါ။ တပည့္လုပ္သူက ပူဆာလြန္းသျဖင့္ အေမလုပ္သူက ေက်ာင္းသားသည္ ဆရာအေပၚသံေယာဇဥ္ရွိ၍သာ ထိုကဲ့သို႔ေတာင္းဆိုျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ အျခားဆရာမ်ားကိုမူ ထိုသို႔ မေတာင္းဆိုေၾကာင္း၊ က်ေနာ့္အေနႏွင့္ လိုက္ေလ်ာသင့္ေၾကာင္း မၾကာခဏ နားပူနားဆာ (နပူနဆာ) လုပ္သျဖင့္ က်ေနာ္ စိတ္ပ်က္ပ်က္ႏွင့္ပင္ စာသင္ခ်ိန္မရွိသည့္ အဂၤါေန႔ညေနပိုင္းတြင္ တပည့္ျဖစ္သူႏွင့္ လက္ဘက္ရည္ဆိုင္ထိုင္ရန္ သေဘာတူလိုက္ရပါသည္။
တစ္ေန႔တြင္ လက္ဘက္ရည္ဆိုင္ထုိင္ရင္ တပည့္ျဖစ္သူကို က်ေနာ္က ၄င္း၏ဘ၀ရည္မွန္းခ်က္ႏွင့္ ပက္သက္ၿပီး ေမးခြန္းထုတ္ပါသည္။ ၄င္းက သူ႔အေဖကဲ့သို႔ စစ္ဗိုလ္ႀကီးလုပ္ခ်င္ေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ဗိုလ္ေလာင္းသင္တန္း တက္ခြင့္ရရန္ ၁၀ တန္းတြင္ အျပင္းထန္က်ိဳးစားဖို႔မလိုေၾကာင္း၊ အမွတ္ေကာင္းဖို႔မလိုေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ စာကို အျပင္းအထန္ က်ိဳးစားဖို႔ မလိုေၾကာင္းေျပာပါသည္။ က်ေနာ္က ရွင္းျပပါသည္။ စစ္ဗိုလ္လုပ္ခ်င္ေသာသူမ်ားသည္ ၁၀ တန္းတြင္ ျဖစ္ႏုိင္လွ်င္ ဂုဏ္ထူးကို ဘာသာစံုထြက္သင့္သည့္ အျပင္၊ အမွတ္လည္း ေကာင္းဖို႔လိုေၾကာင္း၊ အဘယ့္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ စစ္ဗိုလ္မ်ားသည္ ဆရာ၀န္၊ အင္ဂ်င္နီယာမ်ားကိုပင္ လက္ညွိဳးထိုး ေစခိုင္းေနၾကေၾကာင္း၊ ဆရာ၀န္ တစ္ေယာက္၊ အင္ဂ်င္နီယာတစ္ေယာက္ ျဖစ္ရန္ ၁၀ တန္းကို အမွတ္ေကာင္းေကာင္း ႏွင့္ ဂုဏ္ထူးမ်ားစြာထြက္ေအာင္ က်ိဳးစားၾကရေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ဆရာ၀န္၊ အင္ဂ်င္နီယာမ်ားကို လက္ညွိဳးထိုးခိုင္းေစမည့္ စစ္ဗိုလ္တစ္ေယာက္လုပ္မည့္ သူသည္ ထိုသူမ်ားထက္ ပိုေတာ္သင့္ေၾကာင္း၊ ပိုတတ္သင့္ေၾကာင္း က်ေနာ္ ရွင္းျပပါသည္။ သို႔ေသာ္ တပည့္ျဖစ္သူက “ေဖႀကီး ၁၀ တန္းတုန္းက ဘာဂုဏ္ထူးမွ မပါဘူးလို႔ ေျပာတယ္၊ ရိုးရိုးဘဲေအာင္ၿပီးေတာ့ ဗုိလ္ျဖစ္တာဘဲ၊ အခုလည္း ဆရာ၀န္ေတြ၊ အင္ဂ်င္နီယာေတြကို ခိုင္းေနတာပဲ” ဟု ေစာဒက တက္ပါသည္။ က်ေနာ္လည္း မင္းတစ္ေန႔ေတာ့ နားလည္လာမွာပါဟုဘဲေျပာၿပီး၊ ထိုေန႔စကား၀ိုင္းကို အဆံုးသတ္ခဲ့သည္။
သည္လုိနွင့္ စာေမးပြဲႀကီးကလည္း တစ္လထက္တစ္လ နီးသထက္ နီးလာသည္။ ထို ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္သားမွာ ေပးထားေသာ ေလ့က်င့္ခန္းမ်ားကိုလည္း ေကာင္းေကာင္းမလုပ္၊ ေက်ာင္းမွ ပံုမွန္စစ္ေဆးသည့္ လပတ္စာေမးပြဲမ်ားတြင္လည္း မေအာင္။ က်ေနာ္လည္း စာသင္ရသည္မွာ မေမာ။ စာလုပ္ဖို႔ ေျပာေနရသည္သာ ေမာသည္။ ထိုႏွစ္ စာသင္ႏွစ္ ျမန္ျမန္ကုန္ပါေစဟုသာ ဆုေတာင္းေနမိသည္။
ဒီဇင္ဘာလေရာက္ေသာအခါ ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ကေတာ္က ၄င္းသားအား က်ေနာ္ကဲ့သို႔ အိမ္တိုင္ယာေရာက္လာသင္ေပးေနသည့္ အျခားဘာသာရပ္ဆိုင္ရာ ဆရာမမ်ားႏွင့္ တုိင္ပင္ကာ သားျဖစ္သူကို ၄င္းတက္ေနသည့္ ရန္ကုန္ေက်ာင္းမွ ႏႈတ္ၿပီး လွည္းကူးရွိ အထက ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းတြင္ စာရင္းသြင္းၿပီး၊ စာေမးပြဲေျဖခြင့္ ပံုစံ ကိုလည္း ထိုေက်ာင္းမွပင္ တင္သည္ဟု သိရသည္။ သို႔ေသာ္ သားျဖစ္သူမွာ ထိုလွည္းကူးရွိေက်ာင္းတြင္ သြားတက္စရာမလို။ စာေမးပြဲေျဖမွသာ သြားေျဖမည္ဟု ေျပာပါသည္။ မိဘမ်ားက ၄င္းတို႔၏ သားကို ေက်ာင္းေျပာင္း စာရင္းသြင္းၿပီးသည့္အခ်ိန္တြင္ သားျဖစ္သူမွာ ဆရာမ်ားစာလာသင္သည့္အခ်ိန္တြင္ပင္ ေကာင္းစြာသင္ယူျခင္းမရွိေတာ့။ တစ္ရက္တြင္ ၄င္းႏွင့္ လက္ဘက္ရည္ဆိုင္ထိုင္ေတာ့ ျဖစ္ေၾကာင္း ကုန္စင္ကို တပည့္လုပ္သူက က်ေနာ့္အား ေျပာျပပါေတာ့သည္။
၄င္း၏ ေျပာျပခ်က္အရ ၄င္း၏မိခင္ျဖစ္သူက လွည္းကူး အထက (၄င္းစာေမးပြဲေျဖမည့္ စာစစ္ဌာန) မွ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာတစ္ဦးႏွင့္ ေပါင္းကာ စာေမးပြဲေျဖမည့္ ၆ ရက္လံုးအတြက္ ၄င္းတို႔ လိုခ်င္သည့္ အခန္းေစာင့္ဆရာမ ၁၂ ေယာက္ကို ေတြ႔ဆံုၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာႀကီးမွ ေန၍ အဆိုပါ ဆရာမ ၁၂ ေယာက္အနက္ ႏွစ္ေယာက္စီကို ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္သား ေျဖမည့္ စာေမးပြဲခန္းထဲတြင္ အခန္းေစာင့္ဆရာမ်ားအျဖစ္ တာ၀န္ေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ခိုးခ်ရန္ ခ်ံဳ၍ မိတၱဴကူးထားသည့္ ဘာသာရပ္ဆိုင္ရာ စာရြက္စာတမ္း (Micro) မ်ားကို တစ္ဘာသာလွ်င္ သံုးစံုက် ၀ယ္ထားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း၊ တစ္စံုကို ေသးငယ္ေသာ အေခါက္ကေလးမ်ား (၄င္းတို႔ အေခၚ – ဘာဂ်ာေခါက္) လုပ္ကာ ေက်ာင္းသား၏အတြင္းခံေဘာင္းဘီအတြင္းတြင္ထည့္၍ စာေမးပြဲခန္းတြင္းသို႔ ယူသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ က်န္ႏွစ္စံုကိုေတာ့ အခန္းေစာင့္ဆရာမ ႏွစ္ေယာက္ကို ထိုဘာသာရပ္ေျဖရမည့္ရက္မတုိင္းခင္ တစ္ရက္ႀကိဳတင္၍ ေပးထားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အခန္းေစာင့္မည့္ ဆရာမႏွစ္ဦးက ၄င္းတို႔၏ စလင္းဘတ္ထဲတြင္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္သား ခိုးခ်ရန္ အဆိုပါစာရြက္စာတမ္းမ်ားကို ေဆာင္းထားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အကယ္၍ အခန္းျပင္ပမွ တာ၀န္္က် ဆရာတစ္ဦးဦးက အခန္းတြင္းသို႔၀င္ၿပီး ေက်ာင္းသားထံမွ ခိုးခ်သည့္ စာရြက္စာတမ္းမ်ားကို ေတြ႔ရွိသိမ္းဆည္းသြားပါက၊ ထိုဆရာထြက္သြားလွ်င္ အခန္းေစာင့္ဆရာမ ႏွစ္ေယာက္မွ ၄င္းတို႔ စလင္းဘတ္အိတ္ထဲတြင္ အသင့္ေဆာင္ထားသည့္ စာရြက္မ်ားကို ေက်ာင္းသားအား ထုတ္ေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ က်ေနာ့္အား တပည့္ျဖစ္သူက အေသးစိတ္ရွင္းျပပါသည္။ ထိုကဲ့သို႔ ၄င္း၏ မိဘမ်ားက စီစဥ္ထားသည့္အတြက္ေၾကာင့္လည္း က်ေနာ့္အေနႏွင့္ သူစာမက်က္သည္ကို ပူပန္ဖို႔မလိုေၾကာင္း ဆင္ေျခေပးပါသည္။ က်ေနာ့္စိတ္ထဲတြင္ေတာ့ တပည့္ျဖစ္သူထံမွ ထိုစကားမ်ားကို ၾကားလိုက္ရၿပီးသည့္ေနာက္ ၄င္းအား စာပင္ ဆက္သင္ခ်င္စိတ္မရွိေတာ့ပါ။ ထိုေန႔မွ စ၍ တပည့္ျဖစ္သူကိုလည္း စာက်ိဳးစားရန္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ စာေမးပြဲႏွင့္ပက္သက္သည့္ ေမးခြန္းပရိယာယ္၊ ေျဖပံုေျဖနည္း တို႔ကိုေသာ္လည္းေကာင္း ေျပာျပ၊ ရွင္းျပခ်င္စိတ္ပင္ မရွိေတာ့ပါ။
ဤသို႔ႏွင့္ စာေမးပြဲ ေျဖရန္ တစ္ပတ္အလိုတြင္ က်ေနာ့္ေက်ာင္းသား အေဖျဖစ္သူ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္က က်ေနာ့္အား သူ႔သားစာေမးပြဲေျဖေနစဥ္ ရက္မ်ားအတြင္း ျမန္မာစာ နွင့္ အဂၤလိပ္စာ ေျဖသည့္ ရက္မ်ားအတြင္း လွည္းကူးတြင္ လိုက္ေနရမည္ဟု အမိန္႔ေပးသလို ေလသံႏွင့္ေျပာပါသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ က်ေနာ္ စာသင္ေပးေနသည့္ အျခား၀ိုင္းမွ တပည့္မ်ားအတြက္ ပူပန္စိတ္၀င္လာသည္။ တစ္ႏွစ္ပတ္လံုး ကိုယ္စာသင္ေပးထားသည့္ ေက်ာင္းသားမ်ား စာေမးပြဲနီးကပ္ေနခ်ိန္တြင္ သူ႔တို႔အနားတြင္က်ေနာ္ ရွိေနရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ စာေမးပြဲႏွင့္ပက္သက္သည့္ ေမးခြန္းပရိယာယ္၊ ေျဖပံုေျဖနည္း၊ သတိထားရမည့္အရာမ်ားကို ထပ္ကာထပ္ကာ မွာၾကားခ်င္သည္။ လွည္းကူသို႔က်ေနာ္ လိုက္ေနရပါက အျခားတပည့္မ်ားကို ထိုကဲ့သို႔ သတိေပးစကား၊ အမွာစကားမ်ား၊ အားေပးစကားမ်ား ေျပာႏုိင္ေတာ့မည္ မဟုတ္ေတာ့။ က်ေနာ္ အေတာ္ကို ခံစားရသည္။
ေနာက္တစ္ေန႔မနက္တြင္ အျခား၀ိုင္းမ်ားမွ ေက်ာင္းသားမိဘမ်ားကို အိမ္တစ္အိမ္တြင္ စုေခၚကာ က်ေနာ့္အေနႏွင့္ စာေမးပြဲရက္အတြင္း အဆိုပါ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္သားႏွင့္ လွည္းကူးသို႔ လိုက္သြားရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျငင္းဆန္လို႔ မရႏုိင္ေၾကာင္း ေျပာရာ က်ေနာ့္ ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းသားမိဘမ်ားက က်ေနာ့္အေျခအေနအေပၚ အျပည့္အ၀ နားလည္ေပးခဲ့ၾကပါသည္။
ျမန္မာစာ မေျဖခင္ တစ္ရက္အလိုတြင္ တပည့္ျဖစ္သူႏွင့္ သူ႔ အစ္ကို၊ အစ္မ ျဖစ္သူတို႔ႏွင့္ က်ေနာ္ လွည္းကူးသို႔ ေရာက္ခဲ့သည္။ က်ေနာ့္ကို တည္းခိုခန္းတစ္ခုတြင္ တပည့္ျဖစ္သူႏွင့္အတူ ထားသည္။ ျမန္မာစာေျဖသည့္အေန႔တြင္ က်ေနာ့္ေက်ာင္းသား စာေမးပြဲေျဖရာ လွည္းကူး အထက ( ) သို႔ လိုက္သြားသည္။ အဆိုပါ ေက်ာင္းမွာ ရန္ကုန္ရွိ အထက ေက်ာင္းမ်ားကဲ့သို႔ ခမ္းခမ္းနားနား မရွိလွပါ။ က်ေနာ့္ေက်ာင္းသား၏ အစ္ကိုျဖစ္သူက ေက်ာင္းေရွ႕တြင္ ေမာင္းလာေသာ Land Cruiser ကားကို ရပ္ပါသည္။ ေက်ာင္းေရွ႕တြင္လည္း တြဲဖက္ အထက မ်ားမွ လာေရာက္ေျဖဆိုၾကေသာ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ ေဆြမ်ိဳး၊ ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမမ်ား၊ ဆရာ၊ ဆရာမ မ်ားမွာ ဖိနပ္ကေလးမ်ား ဖင္ခု ထိုင္ကာ ေက်ာင္းတြင္းသို႔ တစ္ေမွ်ာ္ေမွ်ာ္၊ ရင္တစ္မမ ႏွင့္ ေငးၾကည့္ေနၾကသည္။ အခ်ိဳ႕ကလည္း အခုလို ၁၀ တန္းစာေမးပြဲႀကီး ေရာက္သည္အထိ မိမိတို႔သားသမီးမ်ားကို ေငြေၾကးမည္ေေရြ႕မည္မွ် အကုန္အက်ခံကာ ပံ့ပိုးေပးၾကရေၾကာင္း၊ တစ္ႏွစ္ပတ္လံုး အခက္အခဲမ်ားၾကားမွ ေက်ာင္းထားၾကရေၾကာင္း၊ ယခုအခါ ထိုအခက္အခဲမ်ားၾကားက ကၽြတ္ေတာ့မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာေနၾကသည္ကိုၾကားရသည္။ က်ေနာ့္ ေက်ာင္းသား၏ အစ္ကို ျဖစ္သူမွာ ကားထဲတြင္ အဲယားကြန္းကိုဖြင့္ကာ သီခ်င္းနားေထာင္ေနေလသည္။ ေက်ာင္းေရွ႕တြင္ သူ႔ကားတစ္စီးတည္း ရပ္ထားသည္မဟုတ္။ ရန္ကုန္မွ အျခား စစ္ဗိုလ္မ်ား၊ အရာရွိ သားသမီးမ်ားလည္း ထိုကဲ့သို႔ ခိုးခ်ရလြယ္ကူသည့္ အထက ေက်ာင္းသို႔လာေျဖၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုေက်ာင္းအေရွ႕တြင္ လူကံုထံ အသိုင္းအ၀ိုင္းမွ ကားမ်ားက ပိတ္ရပ္ထားၾကသည္။
ခဏၾကာေသာအခါ ကားတစ္စီး ေက်ာင္းေရွ႕တြင္ ထိုးရပ္လိုက္သည္။ လွည္းကူးၿမိဳ႕နယ္ ပညာေရးမွဴးကားဟု သိရသည္။ ပညာေရးမွဴးက ေက်ာင္းအေပၚထပ္ေအာက္ထပ္ စာေမးပြဲေျဖေနၾကသည့္ ေက်ာင္းသားမ်ားကို တစ္ခန္း၀င္တစ္ခန္းထြက္ လိုက္လံၾကည့္ရႈေနသည္ကို က်ေနာ္ အျပင္မွ ျမင္ေနရသည္။ နာရီ၀က္ခန္႔ၾကာေသာအခါ ပညာေရးမွဴးမွာ ကားေမာင္းၿပီးထြက္သြားေတာ့သည္။ ထိုေန႔ ျမန္မာစာ ေျဖၿပီးေသာအခါ တပည့္ျဖစ္သူကို “ကူးႏုိင္လား” ဟုက်ေနာ္ေမးေတာ့ ၄င္း၏အစ္ကိုျဖစ္သူက က်ေနာ့္ကို မၾကည္ၾကည့္ျဖင့္ ၾကည့္ပါသည္။
တစ္ရက္ေတာ့ ေအးသြားၿပီ။ ေနာက္တစ္ရက္သည္ က်ေနာ္သင္သည့္ ဘာသာ အဂၤလိပ္ဘာသာ ေျဖရမည့္ေန႔ျဖစ္သျဖင့္ ရန္ကုန္က တပည့္မ်ားကို သတိရသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ရန္ကုန္က တပည့္မ်ား အနားမွာ က်ေနာ္ရွိေနလွ်င္ သူတို႔ ဘယ္ေလာက္မ်ား အားရွိလုိက္ေလ မလဲဟု ေတြးမိသည္။ ထိုေန႔ညက တည္းခိုခန္းတြင္ တပည့္ျဖစ္သူအား အဂၤလိပ္စာ သင္ရိုးစာအုပ္ (Text book) ကို အနည္းဆံုး တစ္ေခါက္ေလာက္ေတာ့ အစအဆံုး အသံထြက္ၿပီး ဖတ္ခိုင္းသည္။ သို႔ေသာ္ ေျပာစကား နားမေထာင္၊ ခိုးခ်ရန္ျပင္ဆင္ထားသည့္ ဘာဂ်ာေခါက္မ်ား နွင့္သာ အလုပ္မ်ားေနသည္။ က်ေနာ္လည္း ဆက္ေျပာမေနေတာ့။
ေနာက္တစ္ေန႔မနက္ စာေမးပြဲေျဖခ်ိန္ ေခါင္းေလာင္းထိုးသည္ႏွင့္ ေက်ာင္းသားမ်ား အလွ်ိအလွ်ိဳ စာေမးပြဲခန္းထဲ၀င္သြားၾကသည္။ က်ေနာ္လည္း ၿပီးခဲ့သည့္ညက အေတြးတို႔ျဖင့္ တစ္ညလံုး အိပ္မေပ်ာ္ခဲ့သျဖင့္ ေခါင္းအနည္းငယ္ကိုက္လာသည္။ သို႔ႏွင့္ ေက်ာင္းသားအစ္ကိုျဖစ္သူက က်ေနာ့္ကို တည္းခိုခန္းသို႔ ျပန္ပို႔ေပးသည္။ တည္းခိုခန္းသို႔ေရာက္သည္ႏွင့္ ခဏအတြင္း က်ေနာ္ အိပ္ေပ်ာ္သြားသည္။
က်ေနာ္ မည္မွ်ၾကာၾကာ အိပ္ေပ်ာ္သြားသည္မသိ။ ရုတ္တရက္ အခန္းတခါးကို တဒုန္းဒုန္ ထုရိုက္သံေၾကာင့္ က်ေနာ္ လန္႔ႏိုးသြားသည္။ တံခါးဖြင့္လိုက္ေတာ့ ေက်ာင္းသားအစ္ကိုျဖစ္သူက “ဆရာ…လာ” ဟု ဆိုကာ က်ေနာ့္လက္ကို ဆြဲကာ ကားေပၚတင္ၿပီး၊ ေက်ာင္းဘက္သို႔ ကားကို အရွိန္ျမွင့္ကာ ေမာင္းပါေတာ့သည္။ က်ေနာ္က အက်ိဳးအေၾကာင္းေမးရာ၊ ၄င္းက စာေမးပြဲေျဖခ်ိန္ စၿပီး နာရီ၀က္အၾကာတြင္ ပညာေရးမွဴးေရာက္လာေၾကာင္း၊ က်ေနာ့္ ေက်ာင္းသားေျဖေနသည့္ အခန္းထဲတြင္ ထိုင္ေနၿပီး၊ စာေမးပြဲေျဖခ်ိန္ မၿပီးမီ ၁၅ မိနစ္အလိုတြင္မွ ထြက္သြားေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ၄င္း၏ ညီျဖစ္သူမွာ ေအာင္မွတ္ရေအာင္ေတာင္ မကူးခ်ႏုိင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ အခန္းေစာင့္ ဆရာမ ႏွစ္ေယာက္လည္း ဘာမွ မလုပ္ႏုိင္ေၾကာင္း၊ က်ေနာ့္အေနႏွင့္ အေျခအေနေကာင္းလွ်င္ ေက်ာင္းတြင္းသို႔ ၀င္ကာ ၄င္းညီ ကိုယ္စား စာေမးပြဲေျဖေပးရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာရာ က်ေနာ္ အေတာ္ကို တုန္လႈပ္သြားမိသည္။ စာေမးပြဲတစ္ခုကို ကိုယ္စားေျဖေပးဖို႔ မဆိုထားႏွင့္ စားခုိးခ်သည္ ဆိုျခင္းကပင္ စာေမးပြဲစည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္းကို ခ်ိဳးေဖာက္၊ က်ဴးလြန္ရာေရာက္ေနၿပီ။
ကားကို မည္သို႔ေမာင္းလုိက္သည္မသိ ေက်ာင္းေနာက္ဘက္ ၿခံစည္းရိုးဘက္သို႔ ၁၅ မိနစ္အတြင္းေရာက္သြားသည္။ ေက်ာင္းသားအစ္ကိုျဖစ္သူက က်ေနာ့္ လက္ကိုဆြဲကာ ေက်ာင္းေနာက္ဘက္ မလြယ္ေပါက္ မွ၀င္ၿပီး ေက်ာင္းထဲရွိ အခန္းတစ္ခန္းထဲသို႔ ေခၚသြားသည္။ စာေမးပြဲၿပီးသည္မွာ နာရီ၀က္ ေက်ာ္ေက်ာ္ရွိၿပီမို႔ ေက်ာင္းတြင္းတြင္ ဆရာအခ်ိဳ႕မွလြဲ၍ မည္သူမွ မရွိေတာ့။ အေျဖလႊာမ်ားကို ညေန ၄ နာရီ ရန္ကုန္စာစစ္ဌာနသို႔အေရာက္ ပို႔ရမည္ဟုဆိုသည္။ က်ေနာ့္ကို ေက်ာင္းအုပ္ဆရာႀကီးဆိုသူက ထိုေန႔တြင္စစ္ေဆးေသာ ေမးခြန္းတစ္စံုႏွင့္ အေျဖလႊာ၊ ေဘာ့ပင္န္ တစ္ေခ်ာင္းကို ေပးသည္။ က်ေနာ့္ေဘးနားတြင္ တပည့္ျဖစ္သူ၊ ၄င္း၏အစ္ကို၊ ဆရာမႏွစ္ေယာက္ နွင့္ ေက်ာင္းအုပ္တို႔က ေဇာေခၽြးျပန္ေနေသာ မ်က္ႏွာမ်ားျဖင့္ မတ္တပ္ရပ္လွ်က္ၾကည့္ေနၾကသည္။
ထို အခ်ိန္တြင္ က်ေနာ့္ လံုၿခံဳေရးအတြက္ က်ေနာ္ထည့္စဥ္းစားရေတာ့မည္။ မခ်စ္ေသာ္လည္း ေအာင့္ကာနမ္းရေတာ့မည္။ က်ေနာ့္လက္က ေဘာ့ပင္န္ နွင့္အတူ အေျဖလႊာစာရြက္ေပၚသို႔ ေရာက္သြားသည္။ ေမးခြန္းနံပါတ္ ၁ မွ စေျဖကာ ေမးခြန္း နံပါတ္ ၉ အထိ (ေမးခြန္းအားလံုး) ေျဖေပးလိုက္သည္။ သို႔ေသာ္ စာသင္သက္အေတြ႔အႀကံဳေကာင္းေကာင္းရွိထားသည့္ အေလွ်ာက္ အမွတ္ေပးစည္းမ်ဥ္းကိုေတာ့ ေကာင္းေကာင္းနားလည္သည္။ အဂၤလိပ္စာသည္ အျခားဘာသာမ်ားကဲ့သို႔မဟုတ္၊ ယခုေခတ္အမွတ္ေပးစည္းမ်ဥ္းမ်ားအရ ကာလ (Tense) မွားၿပီးေျဖလွ်င္ တစ္မွတ္မွမရ၊ အေျဖမွားလွ်င္ အမွတ္မရ၊ Letter ႏွင့္ Essay တို႔တြင္ မည္မွ်ေကာင္းေအာင္ေရးထားပါေစ။ ပစၥဳပၸန္ကာလ ႏွင့္ ေရးရမည့္ေနရာတြင္ အတိတ္ကာလႏွင့္ေရးပါက မည္မွ်ပင္ အေရးအသားေကာင္းပါေစ၊ အမွတ္ေပး၍မရ။ သို႔ေသာ္ ေမးခြန္းအားလံုးကို ေျဖလိုက္သျဖင့္ အေျဖလႊာကိုၾကည့္ရသည္မွာ အျမင္အားျဖင့္ေတာ့ စိတ္ခ်မ္းသာစရာေကာင္းပါသည္။
ညေနခင္းေရာက္ေသာအခါ ရန္ကုန္မွ မိခင္ျဖစ္သူက ထိုေန႔က သူ႔သားႀကံဳလိုက္ရေသာ အေတြ႔အႀကံဳေၾကာင့္ စိုးရိမ္ကာ လိုက္ခ်လာပါသည္။ အလာတြင္လည္း သခ်ာၤဆရာကို ေခၚလာၿပီး၊ က်ေနာ့္နည္းတူ တည္းခိုခန္းတြင္ထားပါသည္။ က်ေနာ့္ကိုေတာ့ ထိုေန႔ညတြင္ပင္ ရန္ကုန္သို႔ျပန္ပို႔ပါသည္။ ရန္ကုန္သို႔ေရာက္မွ တပည့္ျဖစ္သူမ်ားထံ ဖုန္းဆက္ကာ အားလံုးေျဖႏိုင္ရဲ႕လားဟုေမးရသည္။ ေျဖႏုိင္ၾကသျဖင့္ က်ေနာ္ ဒီႏွစ္အတြက္ စိတ္ေအးရၿပီ။
သို႔ေသာ္ ရန္ကုန္က်ဴရွင္ေလာက သဘာ၀အရ ေႏြစာသင္၀ိုင္းေတြဖြင့္လွ်င္ရသည္။ သို႔ေသာ္က်ုေနာ္မဖြင့္ျဖစ္။ ရင္ထဲမွာမြန္းၾကပ္ေနသည္။ စာသင္ရသည္ကို စိတ္မကုန္ေသာ္လည္း က်ဴရွင္ဆရာဘ၀ကို စိတ္ကုန္လာသည္။ သို႔ႏွင့္ ေမလဆန္းပိုင္းေလာက္တြင္ အဆိုပါ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္အိမ္သို႔ ဖုန္းဆက္ၿပီး ၄င္း၏သား စာေမးပြဲေအာင္မေအာင္ကို ေမးပါသည္။ ၁၀ တန္းေအာင္စာရင္းမွာ ဇြန္လကုန္၊ ဇူလိုင္လဆန္းတြင္ ထြက္ေသာ္လည္း၊ ၄င္းတို႔ အသိုင္းအ၀ိုင္းအေနျဖင့္ ႀကိဳၿပီး သိခြင့္ရၾကသည္ ကို က်ေနာ္သိပါသည္။ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ကေတာ္က ဖုန္းကိုင္ပါသည္။ တစ္လက္စတည္း ဤကဲ့သို႔ အျပစ္တင္ေ၀ဖန္သံပါၾကားရသည္ “အမေလး… ဆရာရယ္၊ ဘယ္လို လုပ္လိုက္တာလဲ၊ သား အဂၤလိပ္စာ အမွတ္ ၄၀ ဘဲရတယ္” ဟု လည္းေကာင္း၊ ကေလးအေဖ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ျဖစ္သူက ” ဆရာကိုယ္တိုင္ ေျဖတဲ့စာေမးပြဲက ၄၀ ဘဲရတယ္ဆိုေတာ့၊ မင္းရန္ကုန္မွာ စာမသင္သင့္ေတာ့ဘူး၊ မင္းေနတဲ့ နယ္မွာ စာသြားျပန္သင္” ဟုဆိုကာ ဖုန္းခ်သြားပါသည္။
ထို ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေျပာဆိုသည္ကို က်ေနာ္ မည္သို႔မွ မခံစားရပါ။ စားေမးပြဲကို တပည့္ကိုယ္စား ေျဖေပးလုိက္ရသည္ဆိုကတည္းက ဆရာတစ္ေယာက္၏ က်င့္၀တ္သိကၡာ ဆံုးရံူးသြားခဲ့မွန္း က်ေနာ္သိပါသည္။ က်ေနာ္ အားလံုးအေျဖမွန္ ေျဖမေပးခဲ့ပါ။ ထိုအခ်ိန္တြင္ က်ေနာ္ႀကံဳေတြ႔လိုက္ရသည့္အေျခအေနမွာ က်ေနာ့္လံုၿခံဳေရးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ “ရွဥ့္လဲေလွ်ာက္သာ၊ ပ်ားလည္းဆြဲသာ” လုပ္ေပးခဲ့သည္သာျဖစ္သည္။
ေက်ာင္းဆရာဘ၀ကို စိတ္မနာေသာ္လည္း၊ က်ဴရွင္ဆရာဘ၀ကိုေတာ့ စိတ္နာပါသည္။ ေစတနာ၊ ၀ါသနာ၊ အနစ္ နာတို႔ျဖင့္စခဲ့ေသာ က်ဴရွင္ဆရာတစ္ေယာက္ဘ၀ကို ေနာက္ထပ္ နာ တစ္နာ ထပ္တိုးကာ စိတ္နာနာျဖင့္ ေက်ာခုိင္းခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ က်ေနာ္ ျမတ္ႏိုးေသာ၊ ၀ါသနာပါေသာ စာသင္ၾကားျခင္း အလုပ္ကို ဂုဏ္သိကၡာရွိေသာ ေက်ာင္းဆရာတစ္ေယာက္ဘ၀ ႏွင့္သာ ဆက္လက္ရပ္တည္သြားရန္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါသည္။
(ေက်ာ္သိခၤ)
စာႃကြင္း။ ။ ရန္ကုန္တိုင္း အတြင္းရွိ အထက ေက်ာင္းမ်ားအနက္ ဒလ အထက ႏွင့္ လွည္းကူး အထက တို႔သည္ အျခားၿမိဳ႕မ်ားမွ လာေရာက္ ခုိးခ် ေျဖဆိုမည့္ ေက်ာင္းသားမ်ားကို အဓိက လက္ခံရာ စာစစ္ဌာနမ်ား ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ရွိ အထက ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းတြင္ ၁၀ တန္းစာေမးပြဲကို သံုးႏွစ္ေျဖဆိုၿပီး က်ရံႈးခဲ့ေသာ က်ေနာ့္ သူငယ္ခ်င္းျဖစ္သူ၏ ညီမွာ ဒလၿမိဳ႕ အထက တြင္ လာေရာက္ စာရင္းေပးသြင္းေျဖဆိုၿပီး ၁၀ တန္းစာေမးပြဲကို ရမွတ္ ၃၅၀ ႏွင့္ ေအာင္ခဲ့ပါသည္။
မေန႔က အင္တာနက္သတင္း တစ္ပုဒ္တြင္ “တကၠသိုလ္၀င္စာေမးပြဲမ်ား လာမည့္ မတ္လ ၁၀ ရက္ေန႔တြင္ ေျဖရေတာ့မည္” ဟူသည့္ သတင္းကို ဖတ္လိုက္ရေတာ့ ယခုအခ်ိန္တြင္ အလုပ္မ်ားေနၾကမည့္ ေက်ာင္းသားမ်ား သာမက ေက်ာင္းဆရာ၊ ဆရာမမ်ား၊ ေက်ာင္းသားမိဘမ်ား ၏ ပံုရိပ္မ်ားကို ျပန္လည္ျမင္ေယာင္ကာ ယခုေဆာင္းပါးကို ေရးျဖစ္ခဲ့ပါသည္။
က်ေနာ္သည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ အဂၤလိပ္စာသင္ က်ဴရွင္ဆရာဘ၀နွင့္ စာသင္ခဲ့ရသည့္ႏွစ္မ်ားတြင္ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္စာသင္ႏွစ္သည္ က်ဴရွင္ဆရာဘ၀တြင္ တစ္သက္စာ ေမ့မရႏုိင္ေသာ ႏွစ္တစ္ႏွစ္ဟု ဆိုရေပမည္။ ထို႔ျပင္ က်ဴရွင္ဆရာဘ၀ကို “နာေလးနာ” ႏွင့္ ေက်ာခိုင္းခဲ့ရေသာ ႏွစ္တစ္ႏွစ္လည္း ျဖစ္ခဲ့သည္။ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္ စာသင္ႏွစ္က က်ေနာ္ ႀကံဳေတြ႔ခဲရေသာ အေတြ႔အႀကံဳတစ္ခုကို ျပန္လည္မွ်ေ၀ခ်င္ပါသည္။
က်ေနာ္သည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ၁၀ တန္းေက်ာင္းသားမ်ားကို အဂၤလိပ္စာသင္ေပးသည့္ က်ဴရွင္ဆရာအလုပ္ျဖင့္ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းျပဳခဲ့သည္။ ႏွစ္စဥ္ ပံုမွန္ စာသင္၀ိုင္းမ်ားႏွင့္ လက္မလည္ေအာင္ေတာ့သင္ရသည္။ က်ေနာ္ႏွင့္ အက်ိဳးေပးေသာ အလုပ္ဟုဆိုရမည္။ သို႔ေသာ္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ နာမည္ႀကီး က်ဴရွင္ဆရာ စာရင္း၀င္ေတာ့မဟုတ္ပါ။ စာသင္ျခင္းသည္ က်ေနာ္ အျမတ္ႏိုးဆံုး၊ ၀ါသနာအပါဆံုးအလုပ္လည္းျဖစ္သည္။
၂၀၀၅ ခုႏွစ္္ က်ေနာ္စာသင္သည့္ ေက်ာင္းသား၀ိုင္းတစ္၀ိုင္းတြင္ စစ္တပ္အသိုင္းအ၀ိုင္းမွ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္တစ္ဦး၏ သားလည္းပါသည္။ တစ္ရက္တြင္ အဆိုပါေက်ာင္းသားတက္ေသာ၀ိုင္းသို႔ ၄င္း၏မိခင္ (ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ကေတာ္)က သူသားတက္ေနသည့္ စာသင္၀ိုင္းကို ေလ့လာခ်င္သည္ဟုဆိုကာ က်ေနာ္စာသင္ခ်ိန္ၿပီးဆံုးသည့္အထိ နားေထာင္ပါသည္။ စာသင္ခ်ိန္ၿပီးဆံုးသြားေသာအခါ မိခင္ျဖစ္သူက ေနာက္စာသင္ခ်ိန္မတိုင္မီ အခ်ိန္ရပါက ေကာ္ဖီဆိုင္တစ္ဆိုင္သို႔ လိုက္ခဲ့ရန္ဖိတ္ပါသည္။ က်ေနာ္လက္ခံလိုက္ပါသည္။ ေကာ္ဖီဆုိင္ေရာက္ေသာအခါ အဆိုပါ အရာရွိကေတာ္က သူ႔ေယာက်္ားမွာ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္မည္သူမည္၀ါျဖစ္ေၾကာင္း၊ မည္သို႔ အလုပ္လုပ္ကိုင္ရေၾကာင္း ေျပာျပကာ၊ ယခု သူ႔သားတက္ေနသည့္ စာသင္၀ိုင္းမွ ကေလးမွားမွာ စာေတာ္ၾကေၾကာင္း၊ ထိုအထဲတြင္ သူ႔သား စာမလိုက္ႏိုင္မည္စိုး၍ အိမ္တြင္ သီးသန္႔တစ္ေယာက္တည္း သင္ေပးေစလိုေၾကာင္း၊ ဥာဏ္ပူေဇာ္ခကို အဆင္ေျပသလို ေတာင္းႏုိင္ေၾကာင္း ေျပာပါသည္။ သူသားမွာ အတန္းထဲတြင္ စာအညံ့ဆံုးဟု ဆိုက မမွားပါ။ ထို႔ေၾကာင့္လည္း တစ္ေယာက္တည္း သီးသန္႔သင္ေပးလွ်င္ပိုၿပီးသင့္ေလွ်ာ္မည္ဟုဆိုကာ က်ေနာ္လည္း ထိုကမ္းလွမ္းခ်က္ကို လက္ခံလိုက္ပါသည္။ က်ဴရွင္လခကိုေတာ့ အျခား၀ိုင္းမ်ားနည္းတူပင္ ေတာင္းပါသည္။
သို႔ႏွင့္ ၄င္းတို႔ စစ္တပ္၀င္းအတြင္းသို႔ တစ္ပတ္ သံုးရက္ေတာ့ စာသင္ရင္းေရာက္ျဖစ္သည္။ အိမ္ထဲသို႔ မ၀င္မီ ၿခံအ၀င္အ၀ဂိတ္တြင္ေတာ့ ဂိတ္ေစာင့္စစ္သား (RP) မ်ားက က်ေနာ့္လက္ဆြဲအိတ္ကို အ၀င္၊ အထြက္ စစ္ေဆးသည္။ ထို ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္သားအား စာသင္ေပးရသည့္အခ်ိန္မွာ မနက္ပိုင္းျဖစ္၍ မနက္ ၇ နာရီထိုးလွ်င္ က်ေနာ္ သူတို႔အိမ္သို႔ ေရာက္ႏွင့္ေနၿပီ။ အိမ္ရွိအိမ္သားမ်ား ႏွင့္ မိဘမ်ားကလည္း ေက်ာင္းသားကို မနက္ခင္းေစာေစာထေစခ်င္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ စာသင္ခ်ိန္ကို မနက္ခင္းစီစဥ္ေပးရသည္။ သို႔ေသာ္ က်ေနာ္ စာသင္ရန္ ေရာက္ႏွင့္ေနသည့္ အခ်ိန္တြင္ ေက်ာင္းသားက အိပ္ယာက မထေသးသည္က မ်ားသည္။ ႀကိဳႀကိဳတင္တင္ ႏႈိးေပးမည့္သူလည္းမရွိ။ က်ေနာ့္မွာ ဧည့္ခန္းတြင္ နာရီ၀က္ခန္႔ ထိုင္းေစာင့္ရသည္က မ်ားပါသည္။ ေက်ာင္းသား အိပ္ယာက ႏိုးလာလွ်င္လည္း မ်က္ႏွာသစ္၊ သြားတိုက္သည္က နာရီ၀က္ခန္႔ၾကာသျဖင့္ စာသင္ခ်ိန္ထဲမွ တစ္နာရီ အလဟႆ ျဖစ္သြားေတာ့သည္။ စာသင္ခ်ိန္မွာ ႏွစ္နာရီယူထားသျဖင့္ ေနာက္ထပ္တစ္နာရီတိုးၿပီးသင္ေပးရေသာ္ ၄င္းအခ်ိန္ၿပီးလွ်င္၊ သြားသင္ရမည့္ ေနာက္တစ္၀ိုင္းသို႔ တစ္နာရီေနာက္က်မွ ေရာက္ရသည္။ သို႔ႏွင့္ တစ္ေန႔လံုးသင္ရသည့္ ၀ိုင္းမ်ားပါ တစ္နာရီစီေနာက္က်ကုန္သည္။
ထိုအိမ္တြင္ တစ္လခန္႔ စာသင္ၿပီးေသာ္ က်ေနာ္ စိတ္ပ်က္ရသည္။ ေက်ာင္းသားက ေပးထားေသာ အိမ္စာမ်ားကို မလုပ္။ စာေမးလွ်င္လည္းမရ။ အိမ္ရွိ မိဘ၊ ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမမ်ားကလည္း ၾကပ္မတ္ေပးျခင္းမရွိ။ တစ္ရက္တြင္ တပည့္ျဖစ္သူက သူ႔အေမအား က်ေနာ္ႏွင့္ တစ္ပတ္တစ္ရက္ အျပင္ထြက္ၿပီး လက္ဘက္ရည္ဆိုင္ ထိုင္ခြင့္ရရန္ ပူဆာပါေတာ့သည္။ က်ေနာ့္တြင္ အားလပ္ခ်ိန္ဆိုလုိ႔ အဂၤါေန႔တစ္ရက္သာရွိပါသည္။ ထိုေန႔တြင္ပင္ တစ္ပတ္လံုး စာေမးပြဲ စစ္ထားသည့္ ၀ိုင္းမ်ားမွ အေျဖလႊာမ်ားကို စစ္ရသျဖင့္ အားခ်ိန္မရွိပါ။ တပည့္လုပ္သူက ပူဆာလြန္းသျဖင့္ အေမလုပ္သူက ေက်ာင္းသားသည္ ဆရာအေပၚသံေယာဇဥ္ရွိ၍သာ ထိုကဲ့သို႔ေတာင္းဆိုျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ အျခားဆရာမ်ားကိုမူ ထိုသို႔ မေတာင္းဆိုေၾကာင္း၊ က်ေနာ့္အေနႏွင့္ လိုက္ေလ်ာသင့္ေၾကာင္း မၾကာခဏ နားပူနားဆာ (နပူနဆာ) လုပ္သျဖင့္ က်ေနာ္ စိတ္ပ်က္ပ်က္ႏွင့္ပင္ စာသင္ခ်ိန္မရွိသည့္ အဂၤါေန႔ညေနပိုင္းတြင္ တပည့္ျဖစ္သူႏွင့္ လက္ဘက္ရည္ဆိုင္ထိုင္ရန္ သေဘာတူလိုက္ရပါသည္။
တစ္ေန႔တြင္ လက္ဘက္ရည္ဆိုင္ထုိင္ရင္ တပည့္ျဖစ္သူကို က်ေနာ္က ၄င္း၏ဘ၀ရည္မွန္းခ်က္ႏွင့္ ပက္သက္ၿပီး ေမးခြန္းထုတ္ပါသည္။ ၄င္းက သူ႔အေဖကဲ့သို႔ စစ္ဗိုလ္ႀကီးလုပ္ခ်င္ေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ဗိုလ္ေလာင္းသင္တန္း တက္ခြင့္ရရန္ ၁၀ တန္းတြင္ အျပင္းထန္က်ိဳးစားဖို႔မလိုေၾကာင္း၊ အမွတ္ေကာင္းဖို႔မလိုေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ စာကို အျပင္းအထန္ က်ိဳးစားဖို႔ မလိုေၾကာင္းေျပာပါသည္။ က်ေနာ္က ရွင္းျပပါသည္။ စစ္ဗိုလ္လုပ္ခ်င္ေသာသူမ်ားသည္ ၁၀ တန္းတြင္ ျဖစ္ႏုိင္လွ်င္ ဂုဏ္ထူးကို ဘာသာစံုထြက္သင့္သည့္ အျပင္၊ အမွတ္လည္း ေကာင္းဖို႔လိုေၾကာင္း၊ အဘယ့္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ စစ္ဗိုလ္မ်ားသည္ ဆရာ၀န္၊ အင္ဂ်င္နီယာမ်ားကိုပင္ လက္ညွိဳးထိုး ေစခိုင္းေနၾကေၾကာင္း၊ ဆရာ၀န္ တစ္ေယာက္၊ အင္ဂ်င္နီယာတစ္ေယာက္ ျဖစ္ရန္ ၁၀ တန္းကို အမွတ္ေကာင္းေကာင္း ႏွင့္ ဂုဏ္ထူးမ်ားစြာထြက္ေအာင္ က်ိဳးစားၾကရေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ဆရာ၀န္၊ အင္ဂ်င္နီယာမ်ားကို လက္ညွိဳးထိုးခိုင္းေစမည့္ စစ္ဗိုလ္တစ္ေယာက္လုပ္မည့္ သူသည္ ထိုသူမ်ားထက္ ပိုေတာ္သင့္ေၾကာင္း၊ ပိုတတ္သင့္ေၾကာင္း က်ေနာ္ ရွင္းျပပါသည္။ သို႔ေသာ္ တပည့္ျဖစ္သူက “ေဖႀကီး ၁၀ တန္းတုန္းက ဘာဂုဏ္ထူးမွ မပါဘူးလို႔ ေျပာတယ္၊ ရိုးရိုးဘဲေအာင္ၿပီးေတာ့ ဗုိလ္ျဖစ္တာဘဲ၊ အခုလည္း ဆရာ၀န္ေတြ၊ အင္ဂ်င္နီယာေတြကို ခိုင္းေနတာပဲ” ဟု ေစာဒက တက္ပါသည္။ က်ေနာ္လည္း မင္းတစ္ေန႔ေတာ့ နားလည္လာမွာပါဟုဘဲေျပာၿပီး၊ ထိုေန႔စကား၀ိုင္းကို အဆံုးသတ္ခဲ့သည္။
သည္လုိနွင့္ စာေမးပြဲႀကီးကလည္း တစ္လထက္တစ္လ နီးသထက္ နီးလာသည္။ ထို ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္သားမွာ ေပးထားေသာ ေလ့က်င့္ခန္းမ်ားကိုလည္း ေကာင္းေကာင္းမလုပ္၊ ေက်ာင္းမွ ပံုမွန္စစ္ေဆးသည့္ လပတ္စာေမးပြဲမ်ားတြင္လည္း မေအာင္။ က်ေနာ္လည္း စာသင္ရသည္မွာ မေမာ။ စာလုပ္ဖို႔ ေျပာေနရသည္သာ ေမာသည္။ ထိုႏွစ္ စာသင္ႏွစ္ ျမန္ျမန္ကုန္ပါေစဟုသာ ဆုေတာင္းေနမိသည္။
ဒီဇင္ဘာလေရာက္ေသာအခါ ဗုိလ္မွဴးခ်ဳပ္ကေတာ္က ၄င္းသားအား က်ေနာ္ကဲ့သို႔ အိမ္တိုင္ယာေရာက္လာသင္ေပးေနသည့္ အျခားဘာသာရပ္ဆိုင္ရာ ဆရာမမ်ားႏွင့္ တုိင္ပင္ကာ သားျဖစ္သူကို ၄င္းတက္ေနသည့္ ရန္ကုန္ေက်ာင္းမွ ႏႈတ္ၿပီး လွည္းကူးရွိ အထက ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းတြင္ စာရင္းသြင္းၿပီး၊ စာေမးပြဲေျဖခြင့္ ပံုစံ ကိုလည္း ထိုေက်ာင္းမွပင္ တင္သည္ဟု သိရသည္။ သို႔ေသာ္ သားျဖစ္သူမွာ ထိုလွည္းကူးရွိေက်ာင္းတြင္ သြားတက္စရာမလို။ စာေမးပြဲေျဖမွသာ သြားေျဖမည္ဟု ေျပာပါသည္။ မိဘမ်ားက ၄င္းတို႔၏ သားကို ေက်ာင္းေျပာင္း စာရင္းသြင္းၿပီးသည့္အခ်ိန္တြင္ သားျဖစ္သူမွာ ဆရာမ်ားစာလာသင္သည့္အခ်ိန္တြင္ပင္ ေကာင္းစြာသင္ယူျခင္းမရွိေတာ့။ တစ္ရက္တြင္ ၄င္းႏွင့္ လက္ဘက္ရည္ဆိုင္ထိုင္ေတာ့ ျဖစ္ေၾကာင္း ကုန္စင္ကို တပည့္လုပ္သူက က်ေနာ့္အား ေျပာျပပါေတာ့သည္။
၄င္း၏ ေျပာျပခ်က္အရ ၄င္း၏မိခင္ျဖစ္သူက လွည္းကူး အထက (၄င္းစာေမးပြဲေျဖမည့္ စာစစ္ဌာန) မွ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာတစ္ဦးႏွင့္ ေပါင္းကာ စာေမးပြဲေျဖမည့္ ၆ ရက္လံုးအတြက္ ၄င္းတို႔ လိုခ်င္သည့္ အခန္းေစာင့္ဆရာမ ၁၂ ေယာက္ကို ေတြ႔ဆံုၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေက်ာင္းအုပ္ဆရာႀကီးမွ ေန၍ အဆိုပါ ဆရာမ ၁၂ ေယာက္အနက္ ႏွစ္ေယာက္စီကို ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္သား ေျဖမည့္ စာေမးပြဲခန္းထဲတြင္ အခန္းေစာင့္ဆရာမ်ားအျဖစ္ တာ၀န္ေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ခိုးခ်ရန္ ခ်ံဳ၍ မိတၱဴကူးထားသည့္ ဘာသာရပ္ဆိုင္ရာ စာရြက္စာတမ္း (Micro) မ်ားကို တစ္ဘာသာလွ်င္ သံုးစံုက် ၀ယ္ထားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း၊ တစ္စံုကို ေသးငယ္ေသာ အေခါက္ကေလးမ်ား (၄င္းတို႔ အေခၚ – ဘာဂ်ာေခါက္) လုပ္ကာ ေက်ာင္းသား၏အတြင္းခံေဘာင္းဘီအတြင္းတြင္ထည့္၍ စာေမးပြဲခန္းတြင္းသို႔ ယူသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ က်န္ႏွစ္စံုကိုေတာ့ အခန္းေစာင့္ဆရာမ ႏွစ္ေယာက္ကို ထိုဘာသာရပ္ေျဖရမည့္ရက္မတုိင္းခင္ တစ္ရက္ႀကိဳတင္၍ ေပးထားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အခန္းေစာင့္မည့္ ဆရာမႏွစ္ဦးက ၄င္းတို႔၏ စလင္းဘတ္ထဲတြင္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္သား ခိုးခ်ရန္ အဆိုပါစာရြက္စာတမ္းမ်ားကို ေဆာင္းထားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အကယ္၍ အခန္းျပင္ပမွ တာ၀န္္က် ဆရာတစ္ဦးဦးက အခန္းတြင္းသို႔၀င္ၿပီး ေက်ာင္းသားထံမွ ခိုးခ်သည့္ စာရြက္စာတမ္းမ်ားကို ေတြ႔ရွိသိမ္းဆည္းသြားပါက၊ ထိုဆရာထြက္သြားလွ်င္ အခန္းေစာင့္ဆရာမ ႏွစ္ေယာက္မွ ၄င္းတို႔ စလင္းဘတ္အိတ္ထဲတြင္ အသင့္ေဆာင္ထားသည့္ စာရြက္မ်ားကို ေက်ာင္းသားအား ထုတ္ေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ က်ေနာ့္အား တပည့္ျဖစ္သူက အေသးစိတ္ရွင္းျပပါသည္။ ထိုကဲ့သို႔ ၄င္း၏ မိဘမ်ားက စီစဥ္ထားသည့္အတြက္ေၾကာင့္လည္း က်ေနာ့္အေနႏွင့္ သူစာမက်က္သည္ကို ပူပန္ဖို႔မလိုေၾကာင္း ဆင္ေျခေပးပါသည္။ က်ေနာ့္စိတ္ထဲတြင္ေတာ့ တပည့္ျဖစ္သူထံမွ ထိုစကားမ်ားကို ၾကားလိုက္ရၿပီးသည့္ေနာက္ ၄င္းအား စာပင္ ဆက္သင္ခ်င္စိတ္မရွိေတာ့ပါ။ ထိုေန႔မွ စ၍ တပည့္ျဖစ္သူကိုလည္း စာက်ိဳးစားရန္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ စာေမးပြဲႏွင့္ပက္သက္သည့္ ေမးခြန္းပရိယာယ္၊ ေျဖပံုေျဖနည္း တို႔ကိုေသာ္လည္းေကာင္း ေျပာျပ၊ ရွင္းျပခ်င္စိတ္ပင္ မရွိေတာ့ပါ။
ဤသို႔ႏွင့္ စာေမးပြဲ ေျဖရန္ တစ္ပတ္အလိုတြင္ က်ေနာ့္ေက်ာင္းသား အေဖျဖစ္သူ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္က က်ေနာ့္အား သူ႔သားစာေမးပြဲေျဖေနစဥ္ ရက္မ်ားအတြင္း ျမန္မာစာ နွင့္ အဂၤလိပ္စာ ေျဖသည့္ ရက္မ်ားအတြင္း လွည္းကူးတြင္ လိုက္ေနရမည္ဟု အမိန္႔ေပးသလို ေလသံႏွင့္ေျပာပါသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ က်ေနာ္ စာသင္ေပးေနသည့္ အျခား၀ိုင္းမွ တပည့္မ်ားအတြက္ ပူပန္စိတ္၀င္လာသည္။ တစ္ႏွစ္ပတ္လံုး ကိုယ္စာသင္ေပးထားသည့္ ေက်ာင္းသားမ်ား စာေမးပြဲနီးကပ္ေနခ်ိန္တြင္ သူ႔တို႔အနားတြင္က်ေနာ္ ရွိေနရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ စာေမးပြဲႏွင့္ပက္သက္သည့္ ေမးခြန္းပရိယာယ္၊ ေျဖပံုေျဖနည္း၊ သတိထားရမည့္အရာမ်ားကို ထပ္ကာထပ္ကာ မွာၾကားခ်င္သည္။ လွည္းကူသို႔က်ေနာ္ လိုက္ေနရပါက အျခားတပည့္မ်ားကို ထိုကဲ့သို႔ သတိေပးစကား၊ အမွာစကားမ်ား၊ အားေပးစကားမ်ား ေျပာႏုိင္ေတာ့မည္ မဟုတ္ေတာ့။ က်ေနာ္ အေတာ္ကို ခံစားရသည္။
ေနာက္တစ္ေန႔မနက္တြင္ အျခား၀ိုင္းမ်ားမွ ေက်ာင္းသားမိဘမ်ားကို အိမ္တစ္အိမ္တြင္ စုေခၚကာ က်ေနာ့္အေနႏွင့္ စာေမးပြဲရက္အတြင္း အဆိုပါ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္သားႏွင့္ လွည္းကူးသို႔ လိုက္သြားရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျငင္းဆန္လို႔ မရႏုိင္ေၾကာင္း ေျပာရာ က်ေနာ့္ ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းသားမိဘမ်ားက က်ေနာ့္အေျခအေနအေပၚ အျပည့္အ၀ နားလည္ေပးခဲ့ၾကပါသည္။
ျမန္မာစာ မေျဖခင္ တစ္ရက္အလိုတြင္ တပည့္ျဖစ္သူႏွင့္ သူ႔ အစ္ကို၊ အစ္မ ျဖစ္သူတို႔ႏွင့္ က်ေနာ္ လွည္းကူးသို႔ ေရာက္ခဲ့သည္။ က်ေနာ့္ကို တည္းခိုခန္းတစ္ခုတြင္ တပည့္ျဖစ္သူႏွင့္အတူ ထားသည္။ ျမန္မာစာေျဖသည့္အေန႔တြင္ က်ေနာ့္ေက်ာင္းသား စာေမးပြဲေျဖရာ လွည္းကူး အထက ( ) သို႔ လိုက္သြားသည္။ အဆိုပါ ေက်ာင္းမွာ ရန္ကုန္ရွိ အထက ေက်ာင္းမ်ားကဲ့သို႔ ခမ္းခမ္းနားနား မရွိလွပါ။ က်ေနာ့္ေက်ာင္းသား၏ အစ္ကိုျဖစ္သူက ေက်ာင္းေရွ႕တြင္ ေမာင္းလာေသာ Land Cruiser ကားကို ရပ္ပါသည္။ ေက်ာင္းေရွ႕တြင္လည္း တြဲဖက္ အထက မ်ားမွ လာေရာက္ေျဖဆိုၾကေသာ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ ေဆြမ်ိဳး၊ ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမမ်ား၊ ဆရာ၊ ဆရာမ မ်ားမွာ ဖိနပ္ကေလးမ်ား ဖင္ခု ထိုင္ကာ ေက်ာင္းတြင္းသို႔ တစ္ေမွ်ာ္ေမွ်ာ္၊ ရင္တစ္မမ ႏွင့္ ေငးၾကည့္ေနၾကသည္။ အခ်ိဳ႕ကလည္း အခုလို ၁၀ တန္းစာေမးပြဲႀကီး ေရာက္သည္အထိ မိမိတို႔သားသမီးမ်ားကို ေငြေၾကးမည္ေေရြ႕မည္မွ် အကုန္အက်ခံကာ ပံ့ပိုးေပးၾကရေၾကာင္း၊ တစ္ႏွစ္ပတ္လံုး အခက္အခဲမ်ားၾကားမွ ေက်ာင္းထားၾကရေၾကာင္း၊ ယခုအခါ ထိုအခက္အခဲမ်ားၾကားက ကၽြတ္ေတာ့မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာေနၾကသည္ကိုၾကားရသည္။ က်ေနာ့္ ေက်ာင္းသား၏ အစ္ကို ျဖစ္သူမွာ ကားထဲတြင္ အဲယားကြန္းကိုဖြင့္ကာ သီခ်င္းနားေထာင္ေနေလသည္။ ေက်ာင္းေရွ႕တြင္ သူ႔ကားတစ္စီးတည္း ရပ္ထားသည္မဟုတ္။ ရန္ကုန္မွ အျခား စစ္ဗိုလ္မ်ား၊ အရာရွိ သားသမီးမ်ားလည္း ထိုကဲ့သို႔ ခိုးခ်ရလြယ္ကူသည့္ အထက ေက်ာင္းသို႔လာေျဖၾကသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ထိုေက်ာင္းအေရွ႕တြင္ လူကံုထံ အသိုင္းအ၀ိုင္းမွ ကားမ်ားက ပိတ္ရပ္ထားၾကသည္။
ခဏၾကာေသာအခါ ကားတစ္စီး ေက်ာင္းေရွ႕တြင္ ထိုးရပ္လိုက္သည္။ လွည္းကူးၿမိဳ႕နယ္ ပညာေရးမွဴးကားဟု သိရသည္။ ပညာေရးမွဴးက ေက်ာင္းအေပၚထပ္ေအာက္ထပ္ စာေမးပြဲေျဖေနၾကသည့္ ေက်ာင္းသားမ်ားကို တစ္ခန္း၀င္တစ္ခန္းထြက္ လိုက္လံၾကည့္ရႈေနသည္ကို က်ေနာ္ အျပင္မွ ျမင္ေနရသည္။ နာရီ၀က္ခန္႔ၾကာေသာအခါ ပညာေရးမွဴးမွာ ကားေမာင္းၿပီးထြက္သြားေတာ့သည္။ ထိုေန႔ ျမန္မာစာ ေျဖၿပီးေသာအခါ တပည့္ျဖစ္သူကို “ကူးႏုိင္လား” ဟုက်ေနာ္ေမးေတာ့ ၄င္း၏အစ္ကိုျဖစ္သူက က်ေနာ့္ကို မၾကည္ၾကည့္ျဖင့္ ၾကည့္ပါသည္။
တစ္ရက္ေတာ့ ေအးသြားၿပီ။ ေနာက္တစ္ရက္သည္ က်ေနာ္သင္သည့္ ဘာသာ အဂၤလိပ္ဘာသာ ေျဖရမည့္ေန႔ျဖစ္သျဖင့္ ရန္ကုန္က တပည့္မ်ားကို သတိရသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ရန္ကုန္က တပည့္မ်ား အနားမွာ က်ေနာ္ရွိေနလွ်င္ သူတို႔ ဘယ္ေလာက္မ်ား အားရွိလုိက္ေလ မလဲဟု ေတြးမိသည္။ ထိုေန႔ညက တည္းခိုခန္းတြင္ တပည့္ျဖစ္သူအား အဂၤလိပ္စာ သင္ရိုးစာအုပ္ (Text book) ကို အနည္းဆံုး တစ္ေခါက္ေလာက္ေတာ့ အစအဆံုး အသံထြက္ၿပီး ဖတ္ခိုင္းသည္။ သို႔ေသာ္ ေျပာစကား နားမေထာင္၊ ခိုးခ်ရန္ျပင္ဆင္ထားသည့္ ဘာဂ်ာေခါက္မ်ား နွင့္သာ အလုပ္မ်ားေနသည္။ က်ေနာ္လည္း ဆက္ေျပာမေနေတာ့။
ေနာက္တစ္ေန႔မနက္ စာေမးပြဲေျဖခ်ိန္ ေခါင္းေလာင္းထိုးသည္ႏွင့္ ေက်ာင္းသားမ်ား အလွ်ိအလွ်ိဳ စာေမးပြဲခန္းထဲ၀င္သြားၾကသည္။ က်ေနာ္လည္း ၿပီးခဲ့သည့္ညက အေတြးတို႔ျဖင့္ တစ္ညလံုး အိပ္မေပ်ာ္ခဲ့သျဖင့္ ေခါင္းအနည္းငယ္ကိုက္လာသည္။ သို႔ႏွင့္ ေက်ာင္းသားအစ္ကိုျဖစ္သူက က်ေနာ့္ကို တည္းခိုခန္းသို႔ ျပန္ပို႔ေပးသည္။ တည္းခိုခန္းသို႔ေရာက္သည္ႏွင့္ ခဏအတြင္း က်ေနာ္ အိပ္ေပ်ာ္သြားသည္။
က်ေနာ္ မည္မွ်ၾကာၾကာ အိပ္ေပ်ာ္သြားသည္မသိ။ ရုတ္တရက္ အခန္းတခါးကို တဒုန္းဒုန္ ထုရိုက္သံေၾကာင့္ က်ေနာ္ လန္႔ႏိုးသြားသည္။ တံခါးဖြင့္လိုက္ေတာ့ ေက်ာင္းသားအစ္ကိုျဖစ္သူက “ဆရာ…လာ” ဟု ဆိုကာ က်ေနာ့္လက္ကို ဆြဲကာ ကားေပၚတင္ၿပီး၊ ေက်ာင္းဘက္သို႔ ကားကို အရွိန္ျမွင့္ကာ ေမာင္းပါေတာ့သည္။ က်ေနာ္က အက်ိဳးအေၾကာင္းေမးရာ၊ ၄င္းက စာေမးပြဲေျဖခ်ိန္ စၿပီး နာရီ၀က္အၾကာတြင္ ပညာေရးမွဴးေရာက္လာေၾကာင္း၊ က်ေနာ့္ ေက်ာင္းသားေျဖေနသည့္ အခန္းထဲတြင္ ထိုင္ေနၿပီး၊ စာေမးပြဲေျဖခ်ိန္ မၿပီးမီ ၁၅ မိနစ္အလိုတြင္မွ ထြက္သြားေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ၄င္း၏ ညီျဖစ္သူမွာ ေအာင္မွတ္ရေအာင္ေတာင္ မကူးခ်ႏုိင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ အခန္းေစာင့္ ဆရာမ ႏွစ္ေယာက္လည္း ဘာမွ မလုပ္ႏုိင္ေၾကာင္း၊ က်ေနာ့္အေနႏွင့္ အေျခအေနေကာင္းလွ်င္ ေက်ာင္းတြင္းသို႔ ၀င္ကာ ၄င္းညီ ကိုယ္စား စာေမးပြဲေျဖေပးရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာရာ က်ေနာ္ အေတာ္ကို တုန္လႈပ္သြားမိသည္။ စာေမးပြဲတစ္ခုကို ကိုယ္စားေျဖေပးဖို႔ မဆိုထားႏွင့္ စားခုိးခ်သည္ ဆိုျခင္းကပင္ စာေမးပြဲစည္းမ်ဥ္း၊ စည္းကမ္းကို ခ်ိဳးေဖာက္၊ က်ဴးလြန္ရာေရာက္ေနၿပီ။
ကားကို မည္သို႔ေမာင္းလုိက္သည္မသိ ေက်ာင္းေနာက္ဘက္ ၿခံစည္းရိုးဘက္သို႔ ၁၅ မိနစ္အတြင္းေရာက္သြားသည္။ ေက်ာင္းသားအစ္ကိုျဖစ္သူက က်ေနာ့္ လက္ကိုဆြဲကာ ေက်ာင္းေနာက္ဘက္ မလြယ္ေပါက္ မွ၀င္ၿပီး ေက်ာင္းထဲရွိ အခန္းတစ္ခန္းထဲသို႔ ေခၚသြားသည္။ စာေမးပြဲၿပီးသည္မွာ နာရီ၀က္ ေက်ာ္ေက်ာ္ရွိၿပီမို႔ ေက်ာင္းတြင္းတြင္ ဆရာအခ်ိဳ႕မွလြဲ၍ မည္သူမွ မရွိေတာ့။ အေျဖလႊာမ်ားကို ညေန ၄ နာရီ ရန္ကုန္စာစစ္ဌာနသို႔အေရာက္ ပို႔ရမည္ဟုဆိုသည္။ က်ေနာ့္ကို ေက်ာင္းအုပ္ဆရာႀကီးဆိုသူက ထိုေန႔တြင္စစ္ေဆးေသာ ေမးခြန္းတစ္စံုႏွင့္ အေျဖလႊာ၊ ေဘာ့ပင္န္ တစ္ေခ်ာင္းကို ေပးသည္။ က်ေနာ့္ေဘးနားတြင္ တပည့္ျဖစ္သူ၊ ၄င္း၏အစ္ကို၊ ဆရာမႏွစ္ေယာက္ နွင့္ ေက်ာင္းအုပ္တို႔က ေဇာေခၽြးျပန္ေနေသာ မ်က္ႏွာမ်ားျဖင့္ မတ္တပ္ရပ္လွ်က္ၾကည့္ေနၾကသည္။
ထို အခ်ိန္တြင္ က်ေနာ့္ လံုၿခံဳေရးအတြက္ က်ေနာ္ထည့္စဥ္းစားရေတာ့မည္။ မခ်စ္ေသာ္လည္း ေအာင့္ကာနမ္းရေတာ့မည္။ က်ေနာ့္လက္က ေဘာ့ပင္န္ နွင့္အတူ အေျဖလႊာစာရြက္ေပၚသို႔ ေရာက္သြားသည္။ ေမးခြန္းနံပါတ္ ၁ မွ စေျဖကာ ေမးခြန္း နံပါတ္ ၉ အထိ (ေမးခြန္းအားလံုး) ေျဖေပးလိုက္သည္။ သို႔ေသာ္ စာသင္သက္အေတြ႔အႀကံဳေကာင္းေကာင္းရွိထားသည့္ အေလွ်ာက္ အမွတ္ေပးစည္းမ်ဥ္းကိုေတာ့ ေကာင္းေကာင္းနားလည္သည္။ အဂၤလိပ္စာသည္ အျခားဘာသာမ်ားကဲ့သို႔မဟုတ္၊ ယခုေခတ္အမွတ္ေပးစည္းမ်ဥ္းမ်ားအရ ကာလ (Tense) မွားၿပီးေျဖလွ်င္ တစ္မွတ္မွမရ၊ အေျဖမွားလွ်င္ အမွတ္မရ၊ Letter ႏွင့္ Essay တို႔တြင္ မည္မွ်ေကာင္းေအာင္ေရးထားပါေစ။ ပစၥဳပၸန္ကာလ ႏွင့္ ေရးရမည့္ေနရာတြင္ အတိတ္ကာလႏွင့္ေရးပါက မည္မွ်ပင္ အေရးအသားေကာင္းပါေစ၊ အမွတ္ေပး၍မရ။ သို႔ေသာ္ ေမးခြန္းအားလံုးကို ေျဖလိုက္သျဖင့္ အေျဖလႊာကိုၾကည့္ရသည္မွာ အျမင္အားျဖင့္ေတာ့ စိတ္ခ်မ္းသာစရာေကာင္းပါသည္။
ညေနခင္းေရာက္ေသာအခါ ရန္ကုန္မွ မိခင္ျဖစ္သူက ထိုေန႔က သူ႔သားႀကံဳလိုက္ရေသာ အေတြ႔အႀကံဳေၾကာင့္ စိုးရိမ္ကာ လိုက္ခ်လာပါသည္။ အလာတြင္လည္း သခ်ာၤဆရာကို ေခၚလာၿပီး၊ က်ေနာ့္နည္းတူ တည္းခိုခန္းတြင္ထားပါသည္။ က်ေနာ့္ကိုေတာ့ ထိုေန႔ညတြင္ပင္ ရန္ကုန္သို႔ျပန္ပို႔ပါသည္။ ရန္ကုန္သို႔ေရာက္မွ တပည့္ျဖစ္သူမ်ားထံ ဖုန္းဆက္ကာ အားလံုးေျဖႏိုင္ရဲ႕လားဟုေမးရသည္။ ေျဖႏုိင္ၾကသျဖင့္ က်ေနာ္ ဒီႏွစ္အတြက္ စိတ္ေအးရၿပီ။
သို႔ေသာ္ ရန္ကုန္က်ဴရွင္ေလာက သဘာ၀အရ ေႏြစာသင္၀ိုင္းေတြဖြင့္လွ်င္ရသည္။ သို႔ေသာ္က်ုေနာ္မဖြင့္ျဖစ္။ ရင္ထဲမွာမြန္းၾကပ္ေနသည္။ စာသင္ရသည္ကို စိတ္မကုန္ေသာ္လည္း က်ဴရွင္ဆရာဘ၀ကို စိတ္ကုန္လာသည္။ သို႔ႏွင့္ ေမလဆန္းပိုင္းေလာက္တြင္ အဆိုပါ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္အိမ္သို႔ ဖုန္းဆက္ၿပီး ၄င္း၏သား စာေမးပြဲေအာင္မေအာင္ကို ေမးပါသည္။ ၁၀ တန္းေအာင္စာရင္းမွာ ဇြန္လကုန္၊ ဇူလိုင္လဆန္းတြင္ ထြက္ေသာ္လည္း၊ ၄င္းတို႔ အသိုင္းအ၀ိုင္းအေနျဖင့္ ႀကိဳၿပီး သိခြင့္ရၾကသည္ ကို က်ေနာ္သိပါသည္။ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ကေတာ္က ဖုန္းကိုင္ပါသည္။ တစ္လက္စတည္း ဤကဲ့သို႔ အျပစ္တင္ေ၀ဖန္သံပါၾကားရသည္ “အမေလး… ဆရာရယ္၊ ဘယ္လို လုပ္လိုက္တာလဲ၊ သား အဂၤလိပ္စာ အမွတ္ ၄၀ ဘဲရတယ္” ဟု လည္းေကာင္း၊ ကေလးအေဖ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ျဖစ္သူက ” ဆရာကိုယ္တိုင္ ေျဖတဲ့စာေမးပြဲက ၄၀ ဘဲရတယ္ဆိုေတာ့၊ မင္းရန္ကုန္မွာ စာမသင္သင့္ေတာ့ဘူး၊ မင္းေနတဲ့ နယ္မွာ စာသြားျပန္သင္” ဟုဆိုကာ ဖုန္းခ်သြားပါသည္။
ထို ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ေျပာဆိုသည္ကို က်ေနာ္ မည္သို႔မွ မခံစားရပါ။ စားေမးပြဲကို တပည့္ကိုယ္စား ေျဖေပးလုိက္ရသည္ဆိုကတည္းက ဆရာတစ္ေယာက္၏ က်င့္၀တ္သိကၡာ ဆံုးရံူးသြားခဲ့မွန္း က်ေနာ္သိပါသည္။ က်ေနာ္ အားလံုးအေျဖမွန္ ေျဖမေပးခဲ့ပါ။ ထိုအခ်ိန္တြင္ က်ေနာ္ႀကံဳေတြ႔လိုက္ရသည့္အေျခအေနမွာ က်ေနာ့္လံုၿခံဳေရးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ “ရွဥ့္လဲေလွ်ာက္သာ၊ ပ်ားလည္းဆြဲသာ” လုပ္ေပးခဲ့သည္သာျဖစ္သည္။
ေက်ာင္းဆရာဘ၀ကို စိတ္မနာေသာ္လည္း၊ က်ဴရွင္ဆရာဘ၀ကိုေတာ့ စိတ္နာပါသည္။ ေစတနာ၊ ၀ါသနာ၊ အနစ္ နာတို႔ျဖင့္စခဲ့ေသာ က်ဴရွင္ဆရာတစ္ေယာက္ဘ၀ကို ေနာက္ထပ္ နာ တစ္နာ ထပ္တိုးကာ စိတ္နာနာျဖင့္ ေက်ာခုိင္းခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ က်ေနာ္ ျမတ္ႏိုးေသာ၊ ၀ါသနာပါေသာ စာသင္ၾကားျခင္း အလုပ္ကို ဂုဏ္သိကၡာရွိေသာ ေက်ာင္းဆရာတစ္ေယာက္ဘ၀ ႏွင့္သာ ဆက္လက္ရပ္တည္သြားရန္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါသည္။
(ေက်ာ္သိခၤ)
စာႃကြင္း။ ။ ရန္ကုန္တိုင္း အတြင္းရွိ အထက ေက်ာင္းမ်ားအနက္ ဒလ အထက ႏွင့္ လွည္းကူး အထက တို႔သည္ အျခားၿမိဳ႕မ်ားမွ လာေရာက္ ခုိးခ် ေျဖဆိုမည့္ ေက်ာင္းသားမ်ားကို အဓိက လက္ခံရာ စာစစ္ဌာနမ်ား ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ရွိ အထက ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းတြင္ ၁၀ တန္းစာေမးပြဲကို သံုးႏွစ္ေျဖဆိုၿပီး က်ရံႈးခဲ့ေသာ က်ေနာ့္ သူငယ္ခ်င္းျဖစ္သူ၏ ညီမွာ ဒလၿမိဳ႕ အထက တြင္ လာေရာက္ စာရင္းေပးသြင္းေျဖဆိုၿပီး ၁၀ တန္းစာေမးပြဲကို ရမွတ္ ၃၅၀ ႏွင့္ ေအာင္ခဲ့ပါသည္။