၉၀ ေရြးေကာက္ပဲြရလဒ္ သာမန္ ေရြးေကာက္ပဲြအေျဖမဟုတ္ပဲ၊ လူထုရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ လိုလားမႈကိုျပတဲ့ သေကၤတတရပ္အျဖစ္ ဒီမိုလႈပ္ရွားသူေတြက မွတ္ယူၾကပါတယ္။
၁၉၈၈ခုႏွစ္ ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားမႈေတြကို ႏွိမ္နင္းၿပီး လက္ရိွ စစ္အစိုးရကိုယ္တိုင္ က်င္းပေပးခဲ့တဲ့ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပဲြဟာအခု ဒီေန႕ဆိုရင္ ႏွစ္ ၂၀ တင္းတင္းျပည့္ခဲ့ပါၿပီ။ ၉၀ ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပဲြဟာ သမာသမတ္က်ခဲ့တယ္လို႔ အဲဒီတုန္းက ေရြးျခယ္ခံ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက တညီတည္းေျပာၾကမယ့္ ဒီေန႔ကာလမွာ အဲဒီေရြးေကာက္ပဲြရလဒ္ ရိွသင့္မသင့္ ဆိုတာေတာ့ သေဘာထားေတြ မညီၾကပါဘူး။ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း သူရဦးတင္ဦးကေတာ့ ၉၀ ေရြးေကာက္ပဲြရလဒ္ကို အေကာင္အထည္ မေဖာ္ေပးႏိုင္ခဲ့တာဟာ သမိုင္းမွာ တပ္မေတာ္အတြက္ အမဲစက္ပဲလို႕ ရႈျမင္ပါတယ္။ ကိုသားညြန္႕ဦးက ဒီအျမင္ေတြကို စုစည္းတင္ျပေပးထားပါတယ္။ ၉၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပဲြရလဒ္ဆိုတာ ျမန္မာသမိုင္းမွာေတာ့ ခုခ်ိန္ထိ ေျဖရွင္းလို႔မရေသးတဲ့ ျပႆနာတရပ္အျဖစ္ ယူဆရမွာပါ။
၈၈ ခုႏွစ္ ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုေတြေပၚလာၿပီး ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈေတြ အားေကာင္းေနဆဲအခ်ိန္မွာပဲ ၉၀ ေရြးေကာက္ပဲြျဖစ္ခဲ့တာပါ။
ဒါေၾကာင့္လည္း ၉၀ ေရြးေကာက္ပဲြရလဒ္ဟာ သာမန္ ေရြးေကာက္ပဲြအေျဖမဟုတ္ပဲ၊ လူထုရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ လိုလားမႈကိုျပတဲ့ သေကၤတ တရပ္အျဖစ္ ဒီမိုလႈပ္ရွားသူေတြက မွတ္ယူၾကပါတယ္။ ၉၀ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ မြန္ျပည္နယ္ ေပါင္ၿမိဳ႕နယ္ အမွတ္ (၁) မဲဆႏၵနယ္ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ အေရြးျခယ္ခံခဲ့ရတဲ့ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္ ေျပာခြင့္ရသူ ဦးဉာဏ္၀င္းကေတာ့ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို မခံရပ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ လူထုဟာ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္ကို ပံုၿပီး မဲေပးခဲ့ၾကတယ္လို႕ ေျပာပါတယ္။
"သိပ္ၿပီးေတာ့ အခရာက်ပါတယ္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္က စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းခဲ့ၿပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ ျပည္သူလူထုက စစ္တပ္ကတုိင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ၀င္ေရာက္ကုိင္တြယ္တာကို လူတုိင္း ခံစားရတယ္။ အဲဒီ ခံစားရတာကို တုန္႔ျပန္ၿပီးေတာ့ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို တခဲနက္ မဲေပးခဲ့တာလို႔ က်ေနာ္ အဲဒီလို ျမင္ပါတယ္။" "၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲအေနနဲ႔ကေတာ့ တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲဆုိၿပီးေတာ့ တကမၻာလုံးကလည္း ေျပာၾကတာပဲေလ။ က်ေနာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြကလည္း တရားမွ်တစြာ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ၾကတာပါပဲ။ ၿပီးေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္ကလည္း ျပည္သူလူထု မွန္မွန္ကန္ကန္ ထဲ့တယ္လုိ႔ပဲ ယုံၾကည္ပါတယ္။"
၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲကုိ မွ်မွ်တတျဖစ္ေအာင္ စစ္တပ္က ဦးစီးက်င္းပေပးခဲ့တယ္ဆုိတာ သမုိင္းမွာ က်န္ခဲ့သလုိပဲ ေရြးေကာက္ပြဲ႔ရလဒ္ကုိ စစ္တပ္က ပယ္ဖ်က္ခဲ့တယ္ ဆုိတာဟာလည္း သမုိင္းမွာ အမဲစက္တခုလုိ ရွိေနမယ္လုိ႔ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ေဟာင္းျဖစ္သူ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း သူရဦးတင္ဦးက အျပစ္တင္ပါတယ္။
"ပါတီစုံ ဒီမုိကေရစီဆုိၿပီးေတာ့ကာ လူထုေတြက အင္မတန္ ေတာင္းတ၊ တမ္းတေနတာကုိ တပ္မေတာ္ကေနၿပီးေတာ့ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေပးလုိက္တဲ့ အတြက္ကေတာ့ျဖင့္ အင္မတန္ပဲ ေကာင္းျမတ္တဲ့ သမုိင္းေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ပုိင္းက်တဲ့အခါက်ေတာ့ ဒီ စစ္တပ္အဖြဲ႔အုပ္ခ်ဳပ္ေရးျဖစ္သြားေတာ့ ဟုိ သမုိင္း အစဥ္အလာ မေကာင္းဘူးေပါ့ဗ်ာ၊ ဒီလုိေတာ့ပဲ ေျပာရမွာေပါ့။"
၉၀ ေရြးေကာက္ပဲြဟာ လြတ္လပ္မွ်တမႈရိွတယ္ဆိုတာ ကိုယ္စားလွယ္အေရြးခံရသူေတြၾကားထဲမွာ တစ္တေဘာတည္းရိွခဲ့ေပမယ့္လို႔ အခုအခ်ိန္မွာ ၉၀ ရလဒ္ အသက္၀င္ မသင္ဆိုတာမွာေတာ့ သေဘာထားေတြ မတူၾကပါဘူး။ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္ျဖစ္ခဲ့ေပမယ့္လုိ႔ စစ္အစိုးရျပဳလုပ္တဲ့ အမ်ိဳးသားညီလာခံတတ္ေရာက္ခဲ့ၿပီး အခုလာမယ့္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြ ျပန္၀င္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနတဲ့ ဦးၾကည္၀င္းကေတာ့ ၉၀ ေရြးေကာက္ပဲြဟာ သက္တမ္းလြန္သြားၿပီလို႔ ခံယူပါတယ္။
"ႏွစ္ ၂၀ ေလာက္ရွိၿပီ။ လႊတ္ေတာ္သက္တမ္း ၅ ႏွစ္နဲ႔တြက္ရင္ သက္တမ္း ေလးခုေလာက္ ရွိသြားၿပီ။ ဒီထဲမွာ ႀကိဳက္ပါတယ္ဆုိတဲ့လူက ဒီအခ်ိန္မွာ ႀကိဳက္ခ်င္မွ ႀကိဳက္ေတာ့မွာ။ မႀကိဳက္ပါဘူးဆုိတဲ့လူေတြက ဒီအခ်ိန္မွာ ႀကိဳက္ခ်င္လည္း ႀကိဳက္လာမယ္။ သက္တမ္းတခု ေက်ာ္သြားလုိ႔ရွိရင္ လူေတြရဲ႕ ဆႏၵေတြ၊ စိတ္ထားေတြေပါ့ သူတုိ႔အယူအဆေတြ၊ လုပ္သြားတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြအေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ ႀကိဳက္ျခင္း မႀကိဳက္ျခင္းေတြက ျဖစ္လာတတ္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ အဲဒါေတြက အရမ္း Date out သြားၿပီးလုိ႔ အန္ကယ္လ္ကေတာ့ ယူဆတာပဲ။"
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း သူရဦးတင္ဦးကေတာ့ ၉၀ ခုႏွစ္ရလဒ္ဟာ အသက္မ၀င္ေသးသေရႊ႕ သက္တမ္းသတ္မွတ္လို႕မရဘူးလို႕ ေျပာပါတယ္။
ရင္းျမစ္..VOA
၁၉၈၈ခုႏွစ္ ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားမႈေတြကို ႏွိမ္နင္းၿပီး လက္ရိွ စစ္အစိုးရကိုယ္တိုင္ က်င္းပေပးခဲ့တဲ့ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပဲြဟာအခု ဒီေန႕ဆိုရင္ ႏွစ္ ၂၀ တင္းတင္းျပည့္ခဲ့ပါၿပီ။ ၉၀ ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပဲြဟာ သမာသမတ္က်ခဲ့တယ္လို႔ အဲဒီတုန္းက ေရြးျခယ္ခံ ကိုယ္စားလွယ္ေတြက တညီတည္းေျပာၾကမယ့္ ဒီေန႔ကာလမွာ အဲဒီေရြးေကာက္ပဲြရလဒ္ ရိွသင့္မသင့္ ဆိုတာေတာ့ သေဘာထားေတြ မညီၾကပါဘူး။ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း သူရဦးတင္ဦးကေတာ့ ၉၀ ေရြးေကာက္ပဲြရလဒ္ကို အေကာင္အထည္ မေဖာ္ေပးႏိုင္ခဲ့တာဟာ သမိုင္းမွာ တပ္မေတာ္အတြက္ အမဲစက္ပဲလို႕ ရႈျမင္ပါတယ္။ ကိုသားညြန္႕ဦးက ဒီအျမင္ေတြကို စုစည္းတင္ျပေပးထားပါတယ္။ ၉၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပဲြရလဒ္ဆိုတာ ျမန္မာသမိုင္းမွာေတာ့ ခုခ်ိန္ထိ ေျဖရွင္းလို႔မရေသးတဲ့ ျပႆနာတရပ္အျဖစ္ ယူဆရမွာပါ။
၈၈ ခုႏွစ္ ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုေတြေပၚလာၿပီး ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈေတြ အားေကာင္းေနဆဲအခ်ိန္မွာပဲ ၉၀ ေရြးေကာက္ပဲြျဖစ္ခဲ့တာပါ။
ဒါေၾကာင့္လည္း ၉၀ ေရြးေကာက္ပဲြရလဒ္ဟာ သာမန္ ေရြးေကာက္ပဲြအေျဖမဟုတ္ပဲ၊ လူထုရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ လိုလားမႈကိုျပတဲ့ သေကၤတ တရပ္အျဖစ္ ဒီမိုလႈပ္ရွားသူေတြက မွတ္ယူၾကပါတယ္။ ၉၀ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ မြန္ျပည္နယ္ ေပါင္ၿမိဳ႕နယ္ အမွတ္ (၁) မဲဆႏၵနယ္ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ အေရြးျခယ္ခံခဲ့ရတဲ့ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္ ေျပာခြင့္ရသူ ဦးဉာဏ္၀င္းကေတာ့ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို မခံရပ္ႏိုင္တဲ့အတြက္ လူထုဟာ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္ကို ပံုၿပီး မဲေပးခဲ့ၾကတယ္လို႕ ေျပာပါတယ္။
"သိပ္ၿပီးေတာ့ အခရာက်ပါတယ္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္က စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းခဲ့ၿပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ ျပည္သူလူထုက စစ္တပ္ကတုိင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ၀င္ေရာက္ကုိင္တြယ္တာကို လူတုိင္း ခံစားရတယ္။ အဲဒီ ခံစားရတာကို တုန္႔ျပန္ၿပီးေတာ့ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို တခဲနက္ မဲေပးခဲ့တာလို႔ က်ေနာ္ အဲဒီလို ျမင္ပါတယ္။" "၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲအေနနဲ႔ကေတာ့ တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲဆုိၿပီးေတာ့ တကမၻာလုံးကလည္း ေျပာၾကတာပဲေလ။ က်ေနာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြကလည္း တရားမွ်တစြာ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ၾကတာပါပဲ။ ၿပီးေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္ကလည္း ျပည္သူလူထု မွန္မွန္ကန္ကန္ ထဲ့တယ္လုိ႔ပဲ ယုံၾကည္ပါတယ္။"
၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲကုိ မွ်မွ်တတျဖစ္ေအာင္ စစ္တပ္က ဦးစီးက်င္းပေပးခဲ့တယ္ဆုိတာ သမုိင္းမွာ က်န္ခဲ့သလုိပဲ ေရြးေကာက္ပြဲ႔ရလဒ္ကုိ စစ္တပ္က ပယ္ဖ်က္ခဲ့တယ္ ဆုိတာဟာလည္း သမုိင္းမွာ အမဲစက္တခုလုိ ရွိေနမယ္လုိ႔ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ေဟာင္းျဖစ္သူ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း သူရဦးတင္ဦးက အျပစ္တင္ပါတယ္။
"ပါတီစုံ ဒီမုိကေရစီဆုိၿပီးေတာ့ကာ လူထုေတြက အင္မတန္ ေတာင္းတ၊ တမ္းတေနတာကုိ တပ္မေတာ္ကေနၿပီးေတာ့ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေပးလုိက္တဲ့ အတြက္ကေတာ့ျဖင့္ အင္မတန္ပဲ ေကာင္းျမတ္တဲ့ သမုိင္းေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ပုိင္းက်တဲ့အခါက်ေတာ့ ဒီ စစ္တပ္အဖြဲ႔အုပ္ခ်ဳပ္ေရးျဖစ္သြားေတာ့ ဟုိ သမုိင္း အစဥ္အလာ မေကာင္းဘူးေပါ့ဗ်ာ၊ ဒီလုိေတာ့ပဲ ေျပာရမွာေပါ့။"
၉၀ ေရြးေကာက္ပဲြဟာ လြတ္လပ္မွ်တမႈရိွတယ္ဆိုတာ ကိုယ္စားလွယ္အေရြးခံရသူေတြၾကားထဲမွာ တစ္တေဘာတည္းရိွခဲ့ေပမယ့္လို႔ အခုအခ်ိန္မွာ ၉၀ ရလဒ္ အသက္၀င္ မသင္ဆိုတာမွာေတာ့ သေဘာထားေတြ မတူၾကပါဘူး။ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္ျဖစ္ခဲ့ေပမယ့္လုိ႔ စစ္အစိုးရျပဳလုပ္တဲ့ အမ်ိဳးသားညီလာခံတတ္ေရာက္ခဲ့ၿပီး အခုလာမယ့္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြ ျပန္၀င္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနတဲ့ ဦးၾကည္၀င္းကေတာ့ ၉၀ ေရြးေကာက္ပဲြဟာ သက္တမ္းလြန္သြားၿပီလို႔ ခံယူပါတယ္။
"ႏွစ္ ၂၀ ေလာက္ရွိၿပီ။ လႊတ္ေတာ္သက္တမ္း ၅ ႏွစ္နဲ႔တြက္ရင္ သက္တမ္း ေလးခုေလာက္ ရွိသြားၿပီ။ ဒီထဲမွာ ႀကိဳက္ပါတယ္ဆုိတဲ့လူက ဒီအခ်ိန္မွာ ႀကိဳက္ခ်င္မွ ႀကိဳက္ေတာ့မွာ။ မႀကိဳက္ပါဘူးဆုိတဲ့လူေတြက ဒီအခ်ိန္မွာ ႀကိဳက္ခ်င္လည္း ႀကိဳက္လာမယ္။ သက္တမ္းတခု ေက်ာ္သြားလုိ႔ရွိရင္ လူေတြရဲ႕ ဆႏၵေတြ၊ စိတ္ထားေတြေပါ့ သူတုိ႔အယူအဆေတြ၊ လုပ္သြားတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြအေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ ႀကိဳက္ျခင္း မႀကိဳက္ျခင္းေတြက ျဖစ္လာတတ္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ အဲဒါေတြက အရမ္း Date out သြားၿပီးလုိ႔ အန္ကယ္လ္ကေတာ့ ယူဆတာပဲ။"
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း သူရဦးတင္ဦးကေတာ့ ၉၀ ခုႏွစ္ရလဒ္ဟာ အသက္မ၀င္ေသးသေရႊ႕ သက္တမ္းသတ္မွတ္လို႕မရဘူးလို႕ ေျပာပါတယ္။
ရင္းျမစ္..VOA
