(30 Sept 2011 ရက္စြဲပါ Asia Times Online မွ Larry Jagan ၏ What Thein Sein promised Suu Kyi ကို Y C မွဘာသာ ျပန္ဆိုသည္)
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ၾကား ေကာင္းမြန္လာေသာ ဆက္ဆံေရးသည္ တိုင္းျပည္၏ သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္ စစ္တပ္လႊမ္းမိုးေသာ ႏိုင္ငံေရးရႈခင္းတြင္ အေျခအေနသစ္ တစ္ရပ္ကို ျဖစ္ေစသည္။ ၎တို႔ႏွစ္ဦးသည္ ၾသဂုတ္လ (၁၉) ရက္ေန႔က တံခါးပိတ္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ရာ ထြက္ေပၚလာေသာ ေဆြးေႏြးသည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားအရ အဓိက ညိႇႏႈိင္းမႈမ်ားသည္ လာမည့္ ရက္သတၱပတ္မ်ားတြင္ ျဖစ္ေပၚလာေတာ့မည္ဟု ျပသေနသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ မၾကာေသးမီက သူမ၏ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) ရံုးခ်ဳပ္ေရွ႕တြင္ သူမအား ေထာက္ခံသူ အုပ္စုေလး တစ္ခုအား ေျပာင္းလဲမႈအတြက္ အခြင့္အလမ္းရွိသည္ဟု သူမယုံၾကည္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့သည္။ သူမသည္ အစိုးရထိပ္တန္းပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္ လည္းေကာင္း၊ အတြင္းလူမ်ားႏွင့္လည္းေကာင္း လူသိရွင္ၾကား ေတြ႕ဆံုခဲ့ၿပီး၊ ေရွ႕လာမည့္ အပတ္ထက္ေစာ၍ ေတြ႕ဆံုမႈမ်ား ထပ္မံရွိလာႏိုင္သည္ဟု ဆိုသည္။
အဆင့္ျမင့္ပုဂၢိဳလ္မ်ားေတြ႕ဆံုမႈ၊ ပါလီမန္၏ ေရြ႕လ်ားမႈႏွင့္ မၾကာေသးမီက တရားဝင္ေၾကညာခ်က္မ်ားအရ ဦးသိန္းစိန္၏ အစိုးရသည္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ၂၀၀၀ ေက်ာ္ကို လႊတ္ေပးလိမ့္မည္ဟူေသာ တြက္ဆခ်က္မ်ား ျမင့္တက္လာသည္။ ထိုအခ်က္သည္ စစ္တပ္မွ ဒီမိုကေရစီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးသို႔ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလတြင္ ႏိုင္ငံတကာ၏ အသိအမွတ္ျပဳမႈကို ရႏိုင္ေသာ အဓိကလုပ္ေဆာင္ခ်က္ ျဖစ္မည္။ အက်ဥ္းခ်ခံရသူအမ်ားစုမွာ NLD မွ ျဖစ္ၿပီး အျခားစစ္တပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ဆန္႔က်င္ေသာ ႏိုင္ငံေရးအုပ္စုမ်ားမွ လူမ်ားပါ ပါဝင္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဦးဝဏၰေမာင္လြင္က နယူးေယာက္ရွိ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံတြင္ ယခုအပတ္အေစာပိုင္းက ေျပာၾကားခဲ့ရာတြင္ ျမန္မာအစိုးရသည္ မေဝးေတာ့သည့္ အနာဂတ္တြင္ အက်ဥ္းသားမ်ား ပိုမိုလႊတ္ေပးရန္ အစီအစဥ္ရွိေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုအထဲတြင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ပါဝင္ျခင္း ရွိ မရွိ ၎က ေဖာ္ျပသြားျခင္း မရွိေပ။ အမည္မေဖာ္လိုသူ အစိုးရတာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာၾကားရာတြင္ အသုတ္ သံုးသုတ္ခြဲ၍ လႊတ္ေပးဖြယ္ရွိၿပီး၊ ေရွ႕လာမည့္အပတ္အတြင္း နာမည္ေက်ာ္ လူရႊင္ေတာ္ႏွင့္ ဘေလာ့ဂ္ဂါ ဇာဂနာ အပါအဝင္ ႏွစ္ရာေက်ာ္ကို လႊတ္ေပးမည္ဟု ဆိုသည္။
ထိုသို႔သာ မွန္ကန္ခဲ့ပါက ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကို လႊတ္ေပးျခင္းသည္ ျပည္တြင္းေရာ ႏိုင္ငံတကာ မ်က္ႏွာစာတြင္ပါ ဦးသိန္းစိန္၏ အစိုးရသည္ ၎၏ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ကတိကဝတ္အတိုင္း ေဆာင္ရြက္ဖြယ္ရွိေၾကာင္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျပသလိုက္ျခင္းျဖစ္မည္။
မၾကာေသးမီက ခရီးစဥ္အတြင္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္လည္းေကာင္း ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ လည္းေကာင္း ေတြ႕ဆံုခဲ့ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အေမရိကန္အထူး ကိုယ္စားလွယ္ Derek Mitchell သည္ ၎၏ခရီးစဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အေသးစိတ္မ်ား ကို ေရငံုႏႈတ္ပိတ္ ေနခဲ့ေသာ္လည္း ၎သည္လည္း ေျပာင္းလဲမႈမ်ားအတြက္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်မ်ားအေပၚ စိတ္ဝင္စားစြာ ေစာင့္စားၾကည့္ရႈေနမည္ျဖစ္သည္။ Mitchell သည္ ၎၏ ခရီးစဥ္အၿပီးတြင္ ေျပာၾကားခဲ့ရာ၌ ဝါရွင္တန္ဖက္မွ ရပ္တည္ခ်က္ေျပာင္းေရး မစဥ္းစားမီ ျမန္မာဖက္မွ စစ္မွန္ၿပီးခိုင္မာေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ား လိုအပ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ဦးသိန္းစိန္သည္ အေမရိကန္ႏွင့္ ဥေရာပတို႔၏ စီးပြားေရးအရ အေရးယူမႈမ်ား ရုတ္သိမ္းရန္ နားခ်လ်က္ရွိသည္။
“ကၽြန္ေတာ္ထင္တယ္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေျပာင္းလဲမႈ ေလေျပေတြ တိုက္ေနၿပီဆိုတာ အေသအခ်ာလို႔ေျပာရင္ တရားမွ်တမယ္ ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေျပာင္းလဲမႈ အတိုင္းအတာကေတာ့ သဲသဲကြဲကြဲ မေျပာႏုိင္ေသးပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားခဲ့တဲ့သူတိုင္းကေတာ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြ ရွိတယ္ဆိုတာ အသိအမွတ္ ျပဳၾကပါတယ္” ဟု အေရွ႕အာရွႏွင့္ ပစိဖိတ္ေရးရာ လက္ေထာက္ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Kurt Campbell က ယခုလအေစာပိုင္းက ဝါရွင္တန္တြင္ သတင္းေထာက္မ်ားအား ေျပာၾကားခဲ့သည္။
အစိုးရ၏ ေျဖေလ်ာ့ေပးမႈအမ်ားစုမွာ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျခင္း၊ တရားဝင္ကတိေပးျခင္းမ်ား မရိွပဲ ထြက္ေပၚလာျခင္း ျဖစ္သည္။ ဒီမိုကေရစီေန႔ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ အစိုးရသည္ ပိတ္ထားေသာ BBC ၊ DVB ၊ RFA ႏွင့္ VOA စသည့္ သတင္းဝက္ဆိုဒ္မ်ားကို ဖြင့္ေပးခဲ့သည္။ ထိုသို႔မဖြင့္မီကလည္း Skype ၊ Yahoo ႏွင့္ You Tube တို႔ကို ဖြင့္ေပးခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။
တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ေျပာင္းလဲလာေသာအရာမ်ား ရွိေသာ္လည္း အနည္းငယ္ကိုသာ ဥပေဒျဖင့္ အတည္ျပဳမႈ ရွိခဲ့သည္။ အေရးပါဆံုးေသာ ေျပာင္းလဲမႈတစ္ခုမွာ စစ္တပ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း အရပ္သားတစ္ဝက္ အစိုးရေခါင္းေဆာင္ ဦးသိန္းစိန္သည္ တိုင္းျပည္၏ အနာဂတ္ႏိုင္ငံေရးတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ပါဝင္ရန္ လိုလားပံုရသည္ဟူေသာ အခ်က္ပင္ျဖစ္သည္။ ထိုေျပာင္းလဲမႈမွာ ယခင္စစ္အစိုးရ၏ ရပ္တည္ခ်က္ႏွင့္ လံုးဝေျပာင္းျပန္ ျဖစ္ေနေသာ ကိစၥပင္ ျဖစ္သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၾသဂုတ္လ (၁၉) ရက္ေန႔ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံု မႈရလဒ္အား ေပ်ာ္ရႊင္ေက်နပ္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့ရာ၊ ၎တို႔ႏွစ္ဦး ေျပာဆိုခဲ့ေသာ အေသးစိတ္အေၾကာင္းအရာ တစ္ခ်ိဳ႕ ထြက္ေပၚခဲ့သည္။ ၎တို႔ႏွစ္ဦး သီးသန္႔ေတြ႕ဆံုမႈမွာ တစ္နာရီေက်ာ္ၾကာခဲ့သည္။ ႏွစ္ဦးစလံုး သြင္ျပင္မွာ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္အညီျဖစ္ၿပီး ေတြ႕ဆံုမႈအၿပီးတြင္ သက္ေတာင့္သက္သာႏွင့္ ၿပံဳးရႊင္ၿပီးထြက္လာၾကသည္ကို ေတြ႕ရသည္။
ပို၍အဓိပၸါယ္ရွိေသာ ကိစၥတစ္ခုမွာ ၎တို႔ေတြ႕ဆံုရာ သမၼတအိမ္ေတာ္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ဖခင္လည္းျဖစ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လြတ္လပ္ေရးသူရဲေကာင္းလည္းျဖစ္ေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ပံုကို ခ်ိတ္ဆြဲထားျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားအတြင္း ယခင္ ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊသည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ အမည္ေရာ ပံုရိပ္ကိုပါ ျပည္သူမ်ား၏ အမွတ္ရေနမႈမ်ားမွ ဖယ္ရွားပစ္ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့သည္။ ေဝဖန္သံုးသပ္သူအမ်ားစုက ယခုကဲ့သို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ရုပ္ပံု ျပန္လည္ထြက္ေပၚလာျခင္းကို ေျပာင္းလဲမႈ၏ အေရးႀကီးေသာ လကၡဏာအျဖစ္ လက္ခံခဲ့ၾကသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ သူမနဲ႔ အလုပ္လုပ္ဖို႔ စိတ္အားထက္သန္တယ္ဆိုတာ ေလဒီကို ျပသႏိုင္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္” ဟု သမၼတႏွင့္ နီးစပ္သူ အစိုးရ တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက ဆိုသည္။ “ကၽြန္ေတာ္တို႔က သူ႔ကို အတိုက္အခံတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ သေဘာမထားပါဘူး။ အားေကာင္းတဲ့ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ တစ္ေယာက္လို ျမင္ပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ေနာက္ထပ္ သိေစခဲ့ေသာ သတင္းစကားတစ္ခုမွာ အစိုးရသစ္သည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အား ႏိုင္ငံေရးသမားတစ္ဦး၊ တရားဝင္ ဖ်က္သိမ္း ခံထားရေသာ NLD ၏ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးထက္စာလွ်င္ အေရးႀကီးေသာ ျပည္သူခ်စ္ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးအျဖစ္ ရႈျမင္သည္ဆိုသည့္အခ်က္ ျဖစ္သည္။ သမၼတႏွင့္ သူမတို႔၏ တံခါးပိတ္ေတြ႕ဆံုမႈတြင္ အနာဂတ္၌ သူမပါဝင္ႏိုင္သည့္ အခန္းက႑ကို ေျပာခဲ့ၾကသည္ဟု ေနျပည္ေတာ္မွ အမည္မေဖာ္လိုေသာ သတင္းမ်ားက ဆိုသည္။
၎တို႔က ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈသည္ ညႇိႏႈိင္းျခင္းထက္စာလွ်င္ ယံုၾကည္မႈ ပိုမိုတည္ေဆာက္ႏိုင္ မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦးသည္ ဒီမိုကေရစီျဖစ္ထြန္းအျမစ္တြယ္ေရးအတြက္ စစ္မွန္ေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ခ်မွတ္ခဲ့ၾကသည္ဟုဆိုပါသည္။ ဦးသိန္းစိန္အေနျဖင့္ NLD ပါတီသည္ လက္ရွိအားျဖင့္ တရားမဝင္ေသာ္လည္း ထိုကိစၥကသပ္သပ္ျဖစ္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနျဖင့္ တိုင္းျပည္အတြင္း လြတ္လပ္စြာ သြားလာႏိုင္ေၾကာင္း ေသခ်ာေစခဲ့ သည္ဟု သတင္းမ်ားကေျပာပါသည္။ ဦးသိန္းစိန္၏ ဇနီးကလည္း အျခားဝန္ႀကီးမ်ား၏ ဇနီးမ်ားႏွင့္ အတူ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္အား အလုပ္သေဘာမဟုတ္ေသာ ညစာတည္ခင္းခဲ့သည္ဟု ၎သတင္းမ်ားက ေျပာပါသည္။
ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကိစၥသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အစီအစဥ္တြင္ ထိပ္ဆံုးကရွိေနၿပီး ၎တို႔အား ခၽြင္းခ်က္မရွိ လႊတ္ေပးျခင္း မျပဳသမွ် ေရွ႕ဆက္မသြားႏိုင္ေၾကာင္း သမၼတႀကီးအား သူမကေျပာခဲ့မည္မွာ အေသအခ်ာ ျဖစ္ပါသည္။ ဦးသိန္းစိန္၏ အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္မ်ားကလည္း အာဆီယံရွိ အိမ္နီးခ်င္းမ်ား အပါအဝင္ျပင္ပကမၻာႏွင့္ ဆက္ဆံေရး တိုးတက္ေရးသည္လည္း အဓိကေသာ့ခ်က္ ျဖစ္သည္ကို သိၾကပါသည္။ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးမွသာ ၂၀၁၄ တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ အာဆီယံဥကၠ႒ေနရာ ရယူႏိုင္ေရးလမ္းေၾကာင္း ေခ်ာေမြ႔ႏိုင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။ ယခုႏွစ္ ေနာက္ ပိုင္းတြင္ ဥကၠ႒ေနရာအတြက္ ဆံုးျဖတ္မည္ျဖစ္ပါသည္။
ယခင္စစ္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး သန္းေရႊက ၿပီးခဲ့သည့္ ႏိုဝင္ဘာလေရြးေကာက္ပြဲ ၿပီးစတြင္ တစ္ႀကိမ္၊ ယခုႏွစ္ အေစာပိုင္း ဦးသိန္းစိန္ အာဏာမရမီက တစ္ႀကိမ္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားႏွင့္ ေထာက္လွမ္းေရး အရာရွိေဟာင္းမ်ား လႊတ္ေပးေရးကိစၥမွာ ညႇိႏႈိင္းမေပးႏိုင္ေၾကာင္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ ထိုေၾကာင့္ ဦးသိန္းစိန္သည္ ထိုလမ္းကို ဆက္ေလွ်ာက္မည္ေလာ ဆိုသည္မွာ ေမးခြန္းတစ္ခု ျဖစ္ေနဆဲ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ မၾကာေသးမီက ပါလီမန္မွ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးေရး ေတာင္းဆိုခ်က္ေၾကာင့္ အနည္းဆံုး ၎တို႔အထဲမွ အခ်ိဳ႕မွာ ျပန္လႊတ္ေပးဖြယ္ ရွိလာပါသည္။ ထုိကိစၥကို လႊတ္ေတာ္မွ တဆင့္ေတာင္းဆိုႏိုင္ရန္ ပဲ့ကိုင္ခဲ့သူမွာ စစ္အစုိးရ၏ တတိယအဆင့္ရွိ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္းျဖစ္ေနသည့္ ဆိုသည့္ အခ်က္မွာ အလြန္တရာ အေရးပါေၾကာင္း ေဝဖန္သံုးသပ္သူမ်ားက ေျပာပါသည္။
ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးေရးကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကန္႔ကြက္သူမ်ား ေပၚထြက္လာမႈေၾကာင့္ သူရဦးေရႊမန္းသည္ လႊတ္ေတာ္ကို ၁၅မိနစ္ ေခတၱရပ္နားခ်ိန္တြင္ ၂၅ရာခိုင္ႏႈန္းေသာ စစ္တပ္မွ အမတ္မ်ားအား ေထာက္ခံရန္ တိုက္တြန္းခဲ့ၿပီး အမ်ားစုအေနျဖင့္ ေနာက္ဆံုးတြင္ အတည္ျပဳ ႏိုင္ရန္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါသည္။
သူရေရႊမန္းအား ယခင္က ဦးသန္းေရႊ၏ ေနရာဆက္ခံမည့္သူဟု ယူဆခဲ့ၾကပါသည္။ ၎သည္ ယခု သမၼတသစ္အား လံုးဝေထာက္ခံသူ ျဖစ္ေၾကာင္း ၎ႏွင့္နီးစပ္ေသာ သတင္းမ်ားအရ သိရွိရပါသည္။ သတင္းမ်ားက သူရ ဦးေရႊမန္းသည္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးေရးကိစၥမွာ ျပည္တြင္း တြင္ေရာ ႏိုင္ငံတကာတြင္ပါ မတူျခားနားေသာ လုပ္ရပ္တစ္ခုျဖစ္လာမည္ျဖစ္၍ ၎လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ သမွ် ေထာက္ခံပံ့ပိုးေပးျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုပါသည္။ အဆိုပါကိစၥအေပၚ ႏိုင္ငံတကာ ဖိအားမ်ားရွိေနျခင္းေၾကာင့္ ၎၏ ပံ့ပိုးမႈသည္ အေရးပါလွပါသည္။
ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေတြ႕ဆံုမႈတြင္ ပုဂၢလိက ကိစၥရပ္မ်ားလည္း ပါဝင္ေၾကာင္း အစိုးရအတြင္း သတင္းမ်ားအရ သိရွိရပါသည္။ ဦးသိန္းစိန္သည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္မိသားစု စစ္အတြင္းက ပ်ဥ္းမနားတြင္ ေနထိုင္ခဲ့ေသာအိမ္မွာ ေဟာင္းေန၍ ဖ်က္အံ့ဆဲဆဲတြင္ မဖ်က္ေအာင္ ေဆာင္ ရြက္ေပးခဲ့ပါသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္က သူမ ငယ္စဥ္က ထိုအိမ္ေရွ႕တြင္ ရပ္ေနသည့္ပံုကို သမၼတႀကီး အားေပးအပ္ခဲ့သည္ဟု ဆိုပါသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ မၾကာေသးမီက ေတြ႕ဆံုခဲ့ေသာ ရန္ကုန္ရွိ သံတမန္အားလံုးက သူမသည္ အနာဂတ္အတြက္ ယံုၾကည္မႈ အျပည့္ ရွိေနၿပီး စစ္မွန္ေသာ ေျပာင္းလဲမႈ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်မ်ားအေပၚတြင္လည္း အေကာင္းျမင္ လ်က္ရွိေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ဦးသိန္းစိန္ကို ယံုၾကည္ရေၾကာင္း ၎သည္တိုင္းျပည္ကို အမွန္တကယ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရန္ ႀကိဳးစားေနေၾကာင္း ႏိုင္ငံတကာ၏ ေထာက္ခံမႈလိုအပ္ေၾကာင္း သူမက ႏိုင္ငံျခားကိုယ္စားလွယ္ အခ်ိဳ႕အား ေျပာျပခဲ့ပါ သည္။
ယခင္ကလည္း ထုိသို႔ေသာ ေႏြးေထြးသည့္ ဆက္ဆံေရးမ်ိဳးကို သူမႏွင့္ ယခင္ေထာက္လွမ္းေရး အႀကီးအကဲႏွင့္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ခင္ညြန္႔တို႔ လွ်ိဳ႕ဝွက္ေတြ႕ဆံုမႈမ်ားတြင္ ေတြ႕ခဲ့ၾကရပါဖူးပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ပင္ သူမသည္ ၂၀၀၂ခုႏွစ္ ေမလတြင္ လြတ္ေျမာက္ခဲ့ၿပီး တစ္ႏွစ္အၾကာတြင္ သူမ၏ ကားတန္းအား အစိုးရေထာက္ခံေသာ လူသတ္ သမားမ်ားက တိုက္ခိုက္ခဲ့ၿပီး သူမအား ေထာက္ခံသူ လူအျမားအျပား ေသဆံုးခဲ့ရၿပီး သူမမွာလည္း ျပန္လည္ဖမ္းဆီးခံခဲ့ ရပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးခင္ညြန္႔ မွာလည္း ၂၀၀၄တြင္ ရာထူးမွ ဖယ္ရွားခံရၿပီး ယေန႔တိုင္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ျဖင့္ ရွိေနဆဲ ျဖစ္ပါသည္။
ယခုတစ္ႀကိမ္တြင္လည္း ယခင္ကလို အမွားမ်ိဳးမက်ဴးလြန္ရန္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းက လိုလားလ်က္ ရွိေနေၾကာင္း သံတမန္မ်ားက ေျပာဆိုေနၾက ပါသည္။
ထိုစဥ္ကကဲ့သို႔ပင္ ယခုလည္း စစ္တပ္မွ သေဘာထားတင္းမာေသာ အုပ္စုမ်ားက အခြင့္အေရးရလွ်င္ တြယ္ရန္ အသင့္ေစာင့္ေနၾကပါသည္။ ဒုတိယသမၼတ ဦးတင္ေအာင္ျမင့္ဦး ဦးေဆာင္ေသာ အဆိုပါ သေဘာထားတင္းမာေသာ အုပ္စုသည္ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔၏ ေကာင္းမြန္ေသာ ဆက္ဆံေရးထူေထာင္လာမႈကို မႏွစ္ၿမိဳ႕ႏိုင္မည္မွာ အေသခ်ာပင္ ျဖစ္ပါသည္။ အခ်ိဳ႕သေဘာထား တင္းမာေသာ ဝန္ႀကီးမ်ားမွာ ၎တို႔ႏွစ္ဦး ေတြ႔ဆံုမႈကို မသိရွိၾကဘဲ ညေနပိုင္း ႐ုပ္ျမင္သံၾကားတြင္မွ သိရွိခဲ့ရေၾကာင္း အစိုးရအတြင္း သတင္းမ်ားအရ သိ႐ွိရပါသည္။
ဦးသိန္းစိန္၏ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းေရးလကၡဏာမ်ားမွာ စစ္မွန္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားအား လႊတ္ေပးျခင္းသည္ အမ်ိဳးသား ရင္ၾကားေစ့ေရးဆီသို႔ ဦးတည္ေသာ စကားေျပာဆိုမႈမ်ားျဖစ္ေစေရးအတြက္ အစျဖစ္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သံတမန္အမ်ားစုႏွင့္ သံုးသပ္သူမ်ားက ယုံၾကည္ၾက ပါသည္။ ၎တို႔ႏွစ္ဦး ေနာက္တစ္ႀကိမ္ေတြ႕ဆံုမႈမွာ လာမည့္အပတ္ ပထမအဆင့္ အက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးအၿပီးတြင္ျဖစ္ရန္ ယာယီ သတ္မွတ္ ထားေၾကာင္း အစိုးရအတြင္းလူမ်ားက ဆိုပါသည္။
သို႔ေသာ္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးမႈ အပါအဝင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားသည္ တည္ၿငိမ္ေရးအတြက္ အႏၱရာယ္မ်ားေၾကာင္း စစ္တပ္က ဆံုးျဖတ္လွ်င္ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ စစ္တပ္အာဏာသိမ္းမႈ ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း အခ်ိဳ႕ကယံုၾကည္ေနပါသည္။ ယခုအခ်ိန္ထိမူ စစ္တပ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္က ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ သူရဦးေရႊမန္းအား ေထာက္ခံေၾကာင္း အခ်က္ျပခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ စစ္တပ္က ေရရွည္ေထာက္ခံမႈ ရရန္မွာ ေသခ်ာလွသည္ေတာ့ မဟုတ္ေပ။
အထူးသျဖင့္ အကယ္၍သာ ယခင္စစ္အာဏာရွင္ ဦးသန္းေရႊက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အစိုးရသစ္ ထိေတြ႕ ဆက္ဆံလာမႈ အပါအဝင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားသည္ ၎အတြက္ ၿခိမ္းေျခာက္လာၿပီဟု ခံစားရလွ်င္ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ရန္ ဆံုးျဖတ္မည္မွာ အေသအခ်ာပင္ျဖစ္သည္။ ၂၀၀၈ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒအရ စစ္တပ္သည္ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရးကို ထိန္းသိမ္းသည္ဟုဆိုကာ တရားဝင္အာဏာသိမ္းႏိုင္ပါသည္။ “ကြ်န္ေတာ္တို႔ မေအာင္ျမင္ ခဲ့ရင္ေတာ့ ေထာင္ထဲသြား ရ ေတာ့မွာပါ” ဟု အမည္မေဖာ္လိုသူ အစိုးရအရာရွိ ႀကီးတစ္ဦးကေျပာပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ၾကား ေကာင္းမြန္လာေသာ ဆက္ဆံေရးသည္ တိုင္းျပည္၏ သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္ စစ္တပ္လႊမ္းမိုးေသာ ႏိုင္ငံေရးရႈခင္းတြင္ အေျခအေနသစ္ တစ္ရပ္ကို ျဖစ္ေစသည္။ ၎တို႔ႏွစ္ဦးသည္ ၾသဂုတ္လ (၁၉) ရက္ေန႔က တံခါးပိတ္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ရာ ထြက္ေပၚလာေသာ ေဆြးေႏြးသည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားအရ အဓိက ညိႇႏႈိင္းမႈမ်ားသည္ လာမည့္ ရက္သတၱပတ္မ်ားတြင္ ျဖစ္ေပၚလာေတာ့မည္ဟု ျပသေနသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ မၾကာေသးမီက သူမ၏ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) ရံုးခ်ဳပ္ေရွ႕တြင္ သူမအား ေထာက္ခံသူ အုပ္စုေလး တစ္ခုအား ေျပာင္းလဲမႈအတြက္ အခြင့္အလမ္းရွိသည္ဟု သူမယုံၾကည္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့သည္။ သူမသည္ အစိုးရထိပ္တန္းပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္ လည္းေကာင္း၊ အတြင္းလူမ်ားႏွင့္လည္းေကာင္း လူသိရွင္ၾကား ေတြ႕ဆံုခဲ့ၿပီး၊ ေရွ႕လာမည့္ အပတ္ထက္ေစာ၍ ေတြ႕ဆံုမႈမ်ား ထပ္မံရွိလာႏိုင္သည္ဟု ဆိုသည္။
အဆင့္ျမင့္ပုဂၢိဳလ္မ်ားေတြ႕ဆံုမႈ၊ ပါလီမန္၏ ေရြ႕လ်ားမႈႏွင့္ မၾကာေသးမီက တရားဝင္ေၾကညာခ်က္မ်ားအရ ဦးသိန္းစိန္၏ အစိုးရသည္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ၂၀၀၀ ေက်ာ္ကို လႊတ္ေပးလိမ့္မည္ဟူေသာ တြက္ဆခ်က္မ်ား ျမင့္တက္လာသည္။ ထိုအခ်က္သည္ စစ္တပ္မွ ဒီမိုကေရစီအုပ္ခ်ဳပ္ေရးသို႔ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလတြင္ ႏိုင္ငံတကာ၏ အသိအမွတ္ျပဳမႈကို ရႏိုင္ေသာ အဓိကလုပ္ေဆာင္ခ်က္ ျဖစ္မည္။ အက်ဥ္းခ်ခံရသူအမ်ားစုမွာ NLD မွ ျဖစ္ၿပီး အျခားစစ္တပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ဆန္႔က်င္ေသာ ႏိုင္ငံေရးအုပ္စုမ်ားမွ လူမ်ားပါ ပါဝင္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဦးဝဏၰေမာင္လြင္က နယူးေယာက္ရွိ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံတြင္ ယခုအပတ္အေစာပိုင္းက ေျပာၾကားခဲ့ရာတြင္ ျမန္မာအစိုးရသည္ မေဝးေတာ့သည့္ အနာဂတ္တြင္ အက်ဥ္းသားမ်ား ပိုမိုလႊတ္ေပးရန္ အစီအစဥ္ရွိေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုအထဲတြင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ပါဝင္ျခင္း ရွိ မရွိ ၎က ေဖာ္ျပသြားျခင္း မရွိေပ။ အမည္မေဖာ္လိုသူ အစိုးရတာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာၾကားရာတြင္ အသုတ္ သံုးသုတ္ခြဲ၍ လႊတ္ေပးဖြယ္ရွိၿပီး၊ ေရွ႕လာမည့္အပတ္အတြင္း နာမည္ေက်ာ္ လူရႊင္ေတာ္ႏွင့္ ဘေလာ့ဂ္ဂါ ဇာဂနာ အပါအဝင္ ႏွစ္ရာေက်ာ္ကို လႊတ္ေပးမည္ဟု ဆိုသည္။
ထိုသို႔သာ မွန္ကန္ခဲ့ပါက ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကို လႊတ္ေပးျခင္းသည္ ျပည္တြင္းေရာ ႏိုင္ငံတကာ မ်က္ႏွာစာတြင္ပါ ဦးသိန္းစိန္၏ အစိုးရသည္ ၎၏ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ကတိကဝတ္အတိုင္း ေဆာင္ရြက္ဖြယ္ရွိေၾကာင္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျပသလိုက္ျခင္းျဖစ္မည္။
မၾကာေသးမီက ခရီးစဥ္အတြင္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္လည္းေကာင္း ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ လည္းေကာင္း ေတြ႕ဆံုခဲ့ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အေမရိကန္အထူး ကိုယ္စားလွယ္ Derek Mitchell သည္ ၎၏ခရီးစဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အေသးစိတ္မ်ား ကို ေရငံုႏႈတ္ပိတ္ ေနခဲ့ေသာ္လည္း ၎သည္လည္း ေျပာင္းလဲမႈမ်ားအတြက္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်မ်ားအေပၚ စိတ္ဝင္စားစြာ ေစာင့္စားၾကည့္ရႈေနမည္ျဖစ္သည္။ Mitchell သည္ ၎၏ ခရီးစဥ္အၿပီးတြင္ ေျပာၾကားခဲ့ရာ၌ ဝါရွင္တန္ဖက္မွ ရပ္တည္ခ်က္ေျပာင္းေရး မစဥ္းစားမီ ျမန္မာဖက္မွ စစ္မွန္ၿပီးခိုင္မာေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ား လိုအပ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ဦးသိန္းစိန္သည္ အေမရိကန္ႏွင့္ ဥေရာပတို႔၏ စီးပြားေရးအရ အေရးယူမႈမ်ား ရုတ္သိမ္းရန္ နားခ်လ်က္ရွိသည္။
“ကၽြန္ေတာ္ထင္တယ္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေျပာင္းလဲမႈ ေလေျပေတြ တိုက္ေနၿပီဆိုတာ အေသအခ်ာလို႔ေျပာရင္ တရားမွ်တမယ္ ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေျပာင္းလဲမႈ အတိုင္းအတာကေတာ့ သဲသဲကြဲကြဲ မေျပာႏုိင္ေသးပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားခဲ့တဲ့သူတိုင္းကေတာ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြ ရွိတယ္ဆိုတာ အသိအမွတ္ ျပဳၾကပါတယ္” ဟု အေရွ႕အာရွႏွင့္ ပစိဖိတ္ေရးရာ လက္ေထာက္ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Kurt Campbell က ယခုလအေစာပိုင္းက ဝါရွင္တန္တြင္ သတင္းေထာက္မ်ားအား ေျပာၾကားခဲ့သည္။
အစိုးရ၏ ေျဖေလ်ာ့ေပးမႈအမ်ားစုမွာ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျခင္း၊ တရားဝင္ကတိေပးျခင္းမ်ား မရိွပဲ ထြက္ေပၚလာျခင္း ျဖစ္သည္။ ဒီမိုကေရစီေန႔ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ အစိုးရသည္ ပိတ္ထားေသာ BBC ၊ DVB ၊ RFA ႏွင့္ VOA စသည့္ သတင္းဝက္ဆိုဒ္မ်ားကို ဖြင့္ေပးခဲ့သည္။ ထိုသို႔မဖြင့္မီကလည္း Skype ၊ Yahoo ႏွင့္ You Tube တို႔ကို ဖြင့္ေပးခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။
တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ေျပာင္းလဲလာေသာအရာမ်ား ရွိေသာ္လည္း အနည္းငယ္ကိုသာ ဥပေဒျဖင့္ အတည္ျပဳမႈ ရွိခဲ့သည္။ အေရးပါဆံုးေသာ ေျပာင္းလဲမႈတစ္ခုမွာ စစ္တပ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း အရပ္သားတစ္ဝက္ အစိုးရေခါင္းေဆာင္ ဦးသိန္းစိန္သည္ တိုင္းျပည္၏ အနာဂတ္ႏိုင္ငံေရးတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ပါဝင္ရန္ လိုလားပံုရသည္ဟူေသာ အခ်က္ပင္ျဖစ္သည္။ ထိုေျပာင္းလဲမႈမွာ ယခင္စစ္အစိုးရ၏ ရပ္တည္ခ်က္ႏွင့္ လံုးဝေျပာင္းျပန္ ျဖစ္ေနေသာ ကိစၥပင္ ျဖစ္သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၾသဂုတ္လ (၁၉) ရက္ေန႔ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံု မႈရလဒ္အား ေပ်ာ္ရႊင္ေက်နပ္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့ရာ၊ ၎တို႔ႏွစ္ဦး ေျပာဆိုခဲ့ေသာ အေသးစိတ္အေၾကာင္းအရာ တစ္ခ်ိဳ႕ ထြက္ေပၚခဲ့သည္။ ၎တို႔ႏွစ္ဦး သီးသန္႔ေတြ႕ဆံုမႈမွာ တစ္နာရီေက်ာ္ၾကာခဲ့သည္။ ႏွစ္ဦးစလံုး သြင္ျပင္မွာ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္အညီျဖစ္ၿပီး ေတြ႕ဆံုမႈအၿပီးတြင္ သက္ေတာင့္သက္သာႏွင့္ ၿပံဳးရႊင္ၿပီးထြက္လာၾကသည္ကို ေတြ႕ရသည္။
ပို၍အဓိပၸါယ္ရွိေသာ ကိစၥတစ္ခုမွာ ၎တို႔ေတြ႕ဆံုရာ သမၼတအိမ္ေတာ္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ဖခင္လည္းျဖစ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လြတ္လပ္ေရးသူရဲေကာင္းလည္းျဖစ္ေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ပံုကို ခ်ိတ္ဆြဲထားျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားအတြင္း ယခင္ ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊသည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ အမည္ေရာ ပံုရိပ္ကိုပါ ျပည္သူမ်ား၏ အမွတ္ရေနမႈမ်ားမွ ဖယ္ရွားပစ္ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့သည္။ ေဝဖန္သံုးသပ္သူအမ်ားစုက ယခုကဲ့သို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ရုပ္ပံု ျပန္လည္ထြက္ေပၚလာျခင္းကို ေျပာင္းလဲမႈ၏ အေရးႀကီးေသာ လကၡဏာအျဖစ္ လက္ခံခဲ့ၾကသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တို႔ဟာ သူမနဲ႔ အလုပ္လုပ္ဖို႔ စိတ္အားထက္သန္တယ္ဆိုတာ ေလဒီကို ျပသႏိုင္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္” ဟု သမၼတႏွင့္ နီးစပ္သူ အစိုးရ တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက ဆိုသည္။ “ကၽြန္ေတာ္တို႔က သူ႔ကို အတိုက္အခံတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ သေဘာမထားပါဘူး။ အားေကာင္းတဲ့ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ တစ္ေယာက္လို ျမင္ပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ေနာက္ထပ္ သိေစခဲ့ေသာ သတင္းစကားတစ္ခုမွာ အစိုးရသစ္သည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အား ႏိုင္ငံေရးသမားတစ္ဦး၊ တရားဝင္ ဖ်က္သိမ္း ခံထားရေသာ NLD ၏ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးထက္စာလွ်င္ အေရးႀကီးေသာ ျပည္သူခ်စ္ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးအျဖစ္ ရႈျမင္သည္ဆိုသည့္အခ်က္ ျဖစ္သည္။ သမၼတႏွင့္ သူမတို႔၏ တံခါးပိတ္ေတြ႕ဆံုမႈတြင္ အနာဂတ္၌ သူမပါဝင္ႏိုင္သည့္ အခန္းက႑ကို ေျပာခဲ့ၾကသည္ဟု ေနျပည္ေတာ္မွ အမည္မေဖာ္လိုေသာ သတင္းမ်ားက ဆိုသည္။
၎တို႔က ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈသည္ ညႇိႏႈိင္းျခင္းထက္စာလွ်င္ ယံုၾကည္မႈ ပိုမိုတည္ေဆာက္ႏိုင္ မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေခါင္းေဆာင္ႏွစ္ဦးသည္ ဒီမိုကေရစီျဖစ္ထြန္းအျမစ္တြယ္ေရးအတြက္ စစ္မွန္ေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ခ်မွတ္ခဲ့ၾကသည္ဟုဆိုပါသည္။ ဦးသိန္းစိန္အေနျဖင့္ NLD ပါတီသည္ လက္ရွိအားျဖင့္ တရားမဝင္ေသာ္လည္း ထိုကိစၥကသပ္သပ္ျဖစ္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနျဖင့္ တိုင္းျပည္အတြင္း လြတ္လပ္စြာ သြားလာႏိုင္ေၾကာင္း ေသခ်ာေစခဲ့ သည္ဟု သတင္းမ်ားကေျပာပါသည္။ ဦးသိန္းစိန္၏ ဇနီးကလည္း အျခားဝန္ႀကီးမ်ား၏ ဇနီးမ်ားႏွင့္ အတူ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္အား အလုပ္သေဘာမဟုတ္ေသာ ညစာတည္ခင္းခဲ့သည္ဟု ၎သတင္းမ်ားက ေျပာပါသည္။
ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကိစၥ
ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကိစၥသည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အစီအစဥ္တြင္ ထိပ္ဆံုးကရွိေနၿပီး ၎တို႔အား ခၽြင္းခ်က္မရွိ လႊတ္ေပးျခင္း မျပဳသမွ် ေရွ႕ဆက္မသြားႏိုင္ေၾကာင္း သမၼတႀကီးအား သူမကေျပာခဲ့မည္မွာ အေသအခ်ာ ျဖစ္ပါသည္။ ဦးသိန္းစိန္၏ အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္မ်ားကလည္း အာဆီယံရွိ အိမ္နီးခ်င္းမ်ား အပါအဝင္ျပင္ပကမၻာႏွင့္ ဆက္ဆံေရး တိုးတက္ေရးသည္လည္း အဓိကေသာ့ခ်က္ ျဖစ္သည္ကို သိၾကပါသည္။ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးမွသာ ၂၀၁၄ တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ အာဆီယံဥကၠ႒ေနရာ ရယူႏိုင္ေရးလမ္းေၾကာင္း ေခ်ာေမြ႔ႏိုင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။ ယခုႏွစ္ ေနာက္ ပိုင္းတြင္ ဥကၠ႒ေနရာအတြက္ ဆံုးျဖတ္မည္ျဖစ္ပါသည္။
ယခင္စစ္အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး သန္းေရႊက ၿပီးခဲ့သည့္ ႏိုဝင္ဘာလေရြးေကာက္ပြဲ ၿပီးစတြင္ တစ္ႀကိမ္၊ ယခုႏွစ္ အေစာပိုင္း ဦးသိန္းစိန္ အာဏာမရမီက တစ္ႀကိမ္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားႏွင့္ ေထာက္လွမ္းေရး အရာရွိေဟာင္းမ်ား လႊတ္ေပးေရးကိစၥမွာ ညႇိႏႈိင္းမေပးႏိုင္ေၾကာင္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ ထိုေၾကာင့္ ဦးသိန္းစိန္သည္ ထိုလမ္းကို ဆက္ေလွ်ာက္မည္ေလာ ဆိုသည္မွာ ေမးခြန္းတစ္ခု ျဖစ္ေနဆဲ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ မၾကာေသးမီက ပါလီမန္မွ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးေရး ေတာင္းဆိုခ်က္ေၾကာင့္ အနည္းဆံုး ၎တို႔အထဲမွ အခ်ိဳ႕မွာ ျပန္လႊတ္ေပးဖြယ္ ရွိလာပါသည္။ ထုိကိစၥကို လႊတ္ေတာ္မွ တဆင့္ေတာင္းဆိုႏိုင္ရန္ ပဲ့ကိုင္ခဲ့သူမွာ စစ္အစုိးရ၏ တတိယအဆင့္ရွိ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္းျဖစ္ေနသည့္ ဆိုသည့္ အခ်က္မွာ အလြန္တရာ အေရးပါေၾကာင္း ေဝဖန္သံုးသပ္သူမ်ားက ေျပာပါသည္။
ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးေရးကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကန္႔ကြက္သူမ်ား ေပၚထြက္လာမႈေၾကာင့္ သူရဦးေရႊမန္းသည္ လႊတ္ေတာ္ကို ၁၅မိနစ္ ေခတၱရပ္နားခ်ိန္တြင္ ၂၅ရာခိုင္ႏႈန္းေသာ စစ္တပ္မွ အမတ္မ်ားအား ေထာက္ခံရန္ တိုက္တြန္းခဲ့ၿပီး အမ်ားစုအေနျဖင့္ ေနာက္ဆံုးတြင္ အတည္ျပဳ ႏိုင္ရန္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါသည္။
သူရေရႊမန္းအား ယခင္က ဦးသန္းေရႊ၏ ေနရာဆက္ခံမည့္သူဟု ယူဆခဲ့ၾကပါသည္။ ၎သည္ ယခု သမၼတသစ္အား လံုးဝေထာက္ခံသူ ျဖစ္ေၾကာင္း ၎ႏွင့္နီးစပ္ေသာ သတင္းမ်ားအရ သိရွိရပါသည္။ သတင္းမ်ားက သူရ ဦးေရႊမန္းသည္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးေရးကိစၥမွာ ျပည္တြင္း တြင္ေရာ ႏိုင္ငံတကာတြင္ပါ မတူျခားနားေသာ လုပ္ရပ္တစ္ခုျဖစ္လာမည္ျဖစ္၍ ၎လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ သမွ် ေထာက္ခံပံ့ပိုးေပးျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုပါသည္။ အဆိုပါကိစၥအေပၚ ႏိုင္ငံတကာ ဖိအားမ်ားရွိေနျခင္းေၾကာင့္ ၎၏ ပံ့ပိုးမႈသည္ အေရးပါလွပါသည္။
ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေတြ႕ဆံုမႈတြင္ ပုဂၢလိက ကိစၥရပ္မ်ားလည္း ပါဝင္ေၾကာင္း အစိုးရအတြင္း သတင္းမ်ားအရ သိရွိရပါသည္။ ဦးသိန္းစိန္သည္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္မိသားစု စစ္အတြင္းက ပ်ဥ္းမနားတြင္ ေနထိုင္ခဲ့ေသာအိမ္မွာ ေဟာင္းေန၍ ဖ်က္အံ့ဆဲဆဲတြင္ မဖ်က္ေအာင္ ေဆာင္ ရြက္ေပးခဲ့ပါသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္က သူမ ငယ္စဥ္က ထိုအိမ္ေရွ႕တြင္ ရပ္ေနသည့္ပံုကို သမၼတႀကီး အားေပးအပ္ခဲ့သည္ဟု ဆိုပါသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ မၾကာေသးမီက ေတြ႕ဆံုခဲ့ေသာ ရန္ကုန္ရွိ သံတမန္အားလံုးက သူမသည္ အနာဂတ္အတြက္ ယံုၾကည္မႈ အျပည့္ ရွိေနၿပီး စစ္မွန္ေသာ ေျပာင္းလဲမႈ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်မ်ားအေပၚတြင္လည္း အေကာင္းျမင္ လ်က္ရွိေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ဦးသိန္းစိန္ကို ယံုၾကည္ရေၾကာင္း ၎သည္တိုင္းျပည္ကို အမွန္တကယ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရန္ ႀကိဳးစားေနေၾကာင္း ႏိုင္ငံတကာ၏ ေထာက္ခံမႈလိုအပ္ေၾကာင္း သူမက ႏိုင္ငံျခားကိုယ္စားလွယ္ အခ်ိဳ႕အား ေျပာျပခဲ့ပါ သည္။
ယခင္ကလည္း ထုိသို႔ေသာ ေႏြးေထြးသည့္ ဆက္ဆံေရးမ်ိဳးကို သူမႏွင့္ ယခင္ေထာက္လွမ္းေရး အႀကီးအကဲႏွင့္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ခင္ညြန္႔တို႔ လွ်ိဳ႕ဝွက္ေတြ႕ဆံုမႈမ်ားတြင္ ေတြ႕ခဲ့ၾကရပါဖူးပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ပင္ သူမသည္ ၂၀၀၂ခုႏွစ္ ေမလတြင္ လြတ္ေျမာက္ခဲ့ၿပီး တစ္ႏွစ္အၾကာတြင္ သူမ၏ ကားတန္းအား အစိုးရေထာက္ခံေသာ လူသတ္ သမားမ်ားက တိုက္ခိုက္ခဲ့ၿပီး သူမအား ေထာက္ခံသူ လူအျမားအျပား ေသဆံုးခဲ့ရၿပီး သူမမွာလည္း ျပန္လည္ဖမ္းဆီးခံခဲ့ ရပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးခင္ညြန္႔ မွာလည္း ၂၀၀၄တြင္ ရာထူးမွ ဖယ္ရွားခံရၿပီး ယေန႔တိုင္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ျဖင့္ ရွိေနဆဲ ျဖစ္ပါသည္။
ယခုတစ္ႀကိမ္တြင္လည္း ယခင္ကလို အမွားမ်ိဳးမက်ဴးလြန္ရန္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းက လိုလားလ်က္ ရွိေနေၾကာင္း သံတမန္မ်ားက ေျပာဆိုေနၾက ပါသည္။
ထိုစဥ္ကကဲ့သို႔ပင္ ယခုလည္း စစ္တပ္မွ သေဘာထားတင္းမာေသာ အုပ္စုမ်ားက အခြင့္အေရးရလွ်င္ တြယ္ရန္ အသင့္ေစာင့္ေနၾကပါသည္။ ဒုတိယသမၼတ ဦးတင္ေအာင္ျမင့္ဦး ဦးေဆာင္ေသာ အဆိုပါ သေဘာထားတင္းမာေသာ အုပ္စုသည္ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔၏ ေကာင္းမြန္ေသာ ဆက္ဆံေရးထူေထာင္လာမႈကို မႏွစ္ၿမိဳ႕ႏိုင္မည္မွာ အေသခ်ာပင္ ျဖစ္ပါသည္။ အခ်ိဳ႕သေဘာထား တင္းမာေသာ ဝန္ႀကီးမ်ားမွာ ၎တို႔ႏွစ္ဦး ေတြ႔ဆံုမႈကို မသိရွိၾကဘဲ ညေနပိုင္း ႐ုပ္ျမင္သံၾကားတြင္မွ သိရွိခဲ့ရေၾကာင္း အစိုးရအတြင္း သတင္းမ်ားအရ သိ႐ွိရပါသည္။
ဦးသိန္းစိန္၏ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းေရးလကၡဏာမ်ားမွာ စစ္မွန္ၿပီး ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားအား လႊတ္ေပးျခင္းသည္ အမ်ိဳးသား ရင္ၾကားေစ့ေရးဆီသို႔ ဦးတည္ေသာ စကားေျပာဆိုမႈမ်ားျဖစ္ေစေရးအတြက္ အစျဖစ္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သံတမန္အမ်ားစုႏွင့္ သံုးသပ္သူမ်ားက ယုံၾကည္ၾက ပါသည္။ ၎တို႔ႏွစ္ဦး ေနာက္တစ္ႀကိမ္ေတြ႕ဆံုမႈမွာ လာမည့္အပတ္ ပထမအဆင့္ အက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးအၿပီးတြင္ျဖစ္ရန္ ယာယီ သတ္မွတ္ ထားေၾကာင္း အစိုးရအတြင္းလူမ်ားက ဆိုပါသည္။
သို႔ေသာ္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးမႈ အပါအဝင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားသည္ တည္ၿငိမ္ေရးအတြက္ အႏၱရာယ္မ်ားေၾကာင္း စစ္တပ္က ဆံုးျဖတ္လွ်င္ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ စစ္တပ္အာဏာသိမ္းမႈ ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း အခ်ိဳ႕ကယံုၾကည္ေနပါသည္။ ယခုအခ်ိန္ထိမူ စစ္တပ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္က ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ သူရဦးေရႊမန္းအား ေထာက္ခံေၾကာင္း အခ်က္ျပခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္ စစ္တပ္က ေရရွည္ေထာက္ခံမႈ ရရန္မွာ ေသခ်ာလွသည္ေတာ့ မဟုတ္ေပ။
အထူးသျဖင့္ အကယ္၍သာ ယခင္စစ္အာဏာရွင္ ဦးသန္းေရႊက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အစိုးရသစ္ ထိေတြ႕ ဆက္ဆံလာမႈ အပါအဝင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားသည္ ၎အတြက္ ၿခိမ္းေျခာက္လာၿပီဟု ခံစားရလွ်င္ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ရန္ ဆံုးျဖတ္မည္မွာ အေသအခ်ာပင္ျဖစ္သည္။ ၂၀၀၈ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒအရ စစ္တပ္သည္ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရးကို ထိန္းသိမ္းသည္ဟုဆိုကာ တရားဝင္အာဏာသိမ္းႏိုင္ပါသည္။ “ကြ်န္ေတာ္တို႔ မေအာင္ျမင္ ခဲ့ရင္ေတာ့ ေထာင္ထဲသြား ရ ေတာ့မွာပါ” ဟု အမည္မေဖာ္လိုသူ အစိုးရအရာရွိ ႀကီးတစ္ဦးကေျပာပါသည္။
