(27 September 2011 ရက္စြဲပါ AFP ၏ “Petition urges US to press Myanmar war probe” ကို Y C မွဘာသာ ျပန္ဆိုသည္)
တနလၤာေန႔က ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ အေမရိကန္လူမ်ိဳးမ်ား လက္မွတ္ေရးထိုး၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ႐ွိ စြပ္စြဲထားေသာ လူသားခ်င္းမစာနာသည့္ ရာဇဝတ္မႈမ်ား စံုစမ္းစစ္ေဆးရန္ ကုလသမဂၢစံုစမ္းေရး အဖြဲ႕အတြက္ ဖိအား ေပးရန္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအား တိုက္တြန္းခဲ့သည္။ အေမရိကန္ အေနျဖင့္ ေ႐ွ႕ဆက္တာဝန္ယူ လုပ္ေဆာင္ရမည္ဟု ဆိုသည္။
US Campaign for Burma က ေျပာၾကားရာတြင္ အဆိုပါ တိုက္တြန္းေတာင္းဆိုစာတြင္ အေမရိကန္လူမ်ိဳး (13000) ခန္႕ လက္မွတ္ေရးထိုးရာ အမ်ားစုမွာ U2 ေဖ်ာ္ေျဖပြဲတြင္ ျဖစ္သည္။ U2 အဖြဲ႕မွ Bono သည္ အတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ကာလ႐ွည္ၾကာကပင္ ေထာက္ခံခဲ့သူျဖစ္သည္။
US Campaign for Burma မွ အမႈေဆာင္ဒါ႐ိုက္တာ ေအာင္ဒင္က အဆုိပါေတာင္းဆိုစာအား အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနမွ စစ္ရာဇဝတ္မႈ မ်ားအတြက္ အထူးတာဝန္ယူထားေသာ သံအမတ္ႀကီး စတီဖင္ရက္ပ္ (Stephen Rapp) ထံသုိ႔ ေပးအပ္ခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေသြးထြက္သံယို ႏွိမ္နင္းခံရေသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီး အေရးအခင္း ေလးႏွစ္ေျမာက္ေန႔တြင္ ေပးအပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးအုပ္စုမ်ားက ေျပာၾကားရာတြင္ ျမန္မာစစ္တပ္သည္ ႐ြာမ်ားကို ဖ်က္ဆီးျခင္း၊ ႐ြာသားမ်ားအား အလုပ္သမားမ်ားအျဖစ္ အတင္းေစခိုင္းျခင္းႏွင့္ တိုင္းရင္းသားသူပုန္မ်ားႏွင့္ တိုက္ခိုက္ရာတြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအား အဓမၼျပဳက်င့္ျခင္းအား စစ္လက္နက္ သဖြယ္ က်င့္သံုးခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
“မည္သည့္ႏိုင္ငံတြင္မဆို အမ်ိဳးသားျပန္လည္ေပါင္းစည္းေရးအတြက္ တရားမွ်တေရးသည္ အေရးပါေသာ အစိတ္အပိုင္းျဖစ္သည္။ တိုက္ပြဲမ်ား မရပ္မခ်င္း တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈမ႐ွိမခ်င္း ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနျဖင့္ ေ႐ွ႕ဆက္ႏိုင္မည္ မဟုတ္ေပ။” ဟု ေအာင္ဒင္က အဆိုပါစာတြင္ Burma ဟု သံုးႏႈန္း၍ ေရးသား ထားသည္။
“လြန္ခဲ့ေသာ ေလးႏွစ္က ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား အသတ္ခံခဲ့ရသည္။ အဆိုပါ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူမ်ားမွာ ယေန႔ထိ အေရးယူမခံရေသးေပ။ အိုဘားမား အစိုးရအေနျဖင့္ တရားမွ်တေရးကို ကူညီရန္ အေရးယူေဆာင္႐ြက္ေရးအား မည္မွ် ၾကာၾကာ ေစာင့္ေနမည္နည္း” ဟု ယင္းက ေျပာသည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနျဖင့္ ကုလသမဂၢစံုစမ္းေရး ေကာ္မ႐ွင္အတြက္ လူသိ႐ွင္ၾကား ေထာက္ခံခဲ့ၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း အမွန္တကယ္ ေပၚေပါက္လာေရးအတြက္ အနည္းငယ္သာ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့သည္။ တာဝန္႐ွိသူမ်ားက အာ႐ွႏိုင္ငံမ်ား အေနျဖင့္ ကန္႔ကြက္မည္ဟု ယံုၾကည္ေနသည္။
သမၼတအိုဘားမား၏ အစိုးရအဖြဲ႕သည္ ျမန္မာအစိုးရအား အထီးက်န္ျပဳထားေရးဝါဒသည္ မေအာင္ျမင္ေၾကာင္း သံုးသပ္၍ ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈမ်ား စတင္ခဲ့သည္။ အေမရိကန္ တာဝန္႐ွိသူမ်ားက ယင္းတို႔ျမင္ရေသာ ေကာင္းမြန္သည့္ လကၡဏာမ်ားကို ေျပာခဲ့ၾက ၿပီး ပိုမုိ လုပ္ေဆာင္ရန္ လိုအပ္ေနေသးေၾကာင္း ဆိုသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ေမလက စစ္အစိုးရသည္ အမည္ခံအရပ္သားအစိုးရသို႔ အာဏာလႊဲေပးခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ အဆိုပါ ေျပာင္းလဲမႈသည္ အေပၚယံသာ ျဖစ္ၿပီး စစ္တပ္ကသာ ခိုင္ၿမဲစြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း အတိုက္အခံက ေျပာသည္။
မၾကာေသးမီက AFP ႏွင့္ အင္တာဗ်ဴးတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ကုလသမဂၢစံုစမ္းစစ္ေဆးမႈသည္ လက္စားေခ်မႈႏွင့္ မသက္ဆုိင္ဘဲ အနာဂတ္တြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ခြင့္လႊတ္ႏိုင္ေရးအတြက္ အေထာက္အကူျပဳမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ International Crisis Group ၏ မၾကာေသးမီက အစီရင္ခံစာတြင္ အဆိုပါ ေကာ္မ႐ွင္ေၾကာင့္ ျမန္မာ အစိုးရသည္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားမွ ေနာက္ဆုတ္သြားေစႏိုင္ေၾကာင္း သတိေပးခဲ့သည္။
တနလၤာေန႔က ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ အေမရိကန္လူမ်ိဳးမ်ား လက္မွတ္ေရးထိုး၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ႐ွိ စြပ္စြဲထားေသာ လူသားခ်င္းမစာနာသည့္ ရာဇဝတ္မႈမ်ား စံုစမ္းစစ္ေဆးရန္ ကုလသမဂၢစံုစမ္းေရး အဖြဲ႕အတြက္ ဖိအား ေပးရန္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအား တိုက္တြန္းခဲ့သည္။ အေမရိကန္ အေနျဖင့္ ေ႐ွ႕ဆက္တာဝန္ယူ လုပ္ေဆာင္ရမည္ဟု ဆိုသည္။
US Campaign for Burma က ေျပာၾကားရာတြင္ အဆိုပါ တိုက္တြန္းေတာင္းဆိုစာတြင္ အေမရိကန္လူမ်ိဳး (13000) ခန္႕ လက္မွတ္ေရးထိုးရာ အမ်ားစုမွာ U2 ေဖ်ာ္ေျဖပြဲတြင္ ျဖစ္သည္။ U2 အဖြဲ႕မွ Bono သည္ အတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ကာလ႐ွည္ၾကာကပင္ ေထာက္ခံခဲ့သူျဖစ္သည္။
US Campaign for Burma မွ အမႈေဆာင္ဒါ႐ိုက္တာ ေအာင္ဒင္က အဆုိပါေတာင္းဆိုစာအား အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနမွ စစ္ရာဇဝတ္မႈ မ်ားအတြက္ အထူးတာဝန္ယူထားေသာ သံအမတ္ႀကီး စတီဖင္ရက္ပ္ (Stephen Rapp) ထံသုိ႔ ေပးအပ္ခဲ့သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေသြးထြက္သံယို ႏွိမ္နင္းခံရေသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီး အေရးအခင္း ေလးႏွစ္ေျမာက္ေန႔တြင္ ေပးအပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးအုပ္စုမ်ားက ေျပာၾကားရာတြင္ ျမန္မာစစ္တပ္သည္ ႐ြာမ်ားကို ဖ်က္ဆီးျခင္း၊ ႐ြာသားမ်ားအား အလုပ္သမားမ်ားအျဖစ္ အတင္းေစခိုင္းျခင္းႏွင့္ တိုင္းရင္းသားသူပုန္မ်ားႏွင့္ တိုက္ခိုက္ရာတြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအား အဓမၼျပဳက်င့္ျခင္းအား စစ္လက္နက္ သဖြယ္ က်င့္သံုးခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
“မည္သည့္ႏိုင္ငံတြင္မဆို အမ်ိဳးသားျပန္လည္ေပါင္းစည္းေရးအတြက္ တရားမွ်တေရးသည္ အေရးပါေသာ အစိတ္အပိုင္းျဖစ္သည္။ တိုက္ပြဲမ်ား မရပ္မခ်င္း တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈမ႐ွိမခ်င္း ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနျဖင့္ ေ႐ွ႕ဆက္ႏိုင္မည္ မဟုတ္ေပ။” ဟု ေအာင္ဒင္က အဆိုပါစာတြင္ Burma ဟု သံုးႏႈန္း၍ ေရးသား ထားသည္။
“လြန္ခဲ့ေသာ ေလးႏွစ္က ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား အသတ္ခံခဲ့ရသည္။ အဆိုပါ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူမ်ားမွာ ယေန႔ထိ အေရးယူမခံရေသးေပ။ အိုဘားမား အစိုးရအေနျဖင့္ တရားမွ်တေရးကို ကူညီရန္ အေရးယူေဆာင္႐ြက္ေရးအား မည္မွ် ၾကာၾကာ ေစာင့္ေနမည္နည္း” ဟု ယင္းက ေျပာသည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနျဖင့္ ကုလသမဂၢစံုစမ္းေရး ေကာ္မ႐ွင္အတြက္ လူသိ႐ွင္ၾကား ေထာက္ခံခဲ့ၿပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း အမွန္တကယ္ ေပၚေပါက္လာေရးအတြက္ အနည္းငယ္သာ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့သည္။ တာဝန္႐ွိသူမ်ားက အာ႐ွႏိုင္ငံမ်ား အေနျဖင့္ ကန္႔ကြက္မည္ဟု ယံုၾကည္ေနသည္။
သမၼတအိုဘားမား၏ အစိုးရအဖြဲ႕သည္ ျမန္မာအစိုးရအား အထီးက်န္ျပဳထားေရးဝါဒသည္ မေအာင္ျမင္ေၾကာင္း သံုးသပ္၍ ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈမ်ား စတင္ခဲ့သည္။ အေမရိကန္ တာဝန္႐ွိသူမ်ားက ယင္းတို႔ျမင္ရေသာ ေကာင္းမြန္သည့္ လကၡဏာမ်ားကို ေျပာခဲ့ၾက ၿပီး ပိုမုိ လုပ္ေဆာင္ရန္ လိုအပ္ေနေသးေၾကာင္း ဆိုသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ေမလက စစ္အစိုးရသည္ အမည္ခံအရပ္သားအစိုးရသို႔ အာဏာလႊဲေပးခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ အဆိုပါ ေျပာင္းလဲမႈသည္ အေပၚယံသာ ျဖစ္ၿပီး စစ္တပ္ကသာ ခိုင္ၿမဲစြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း အတိုက္အခံက ေျပာသည္။
မၾကာေသးမီက AFP ႏွင့္ အင္တာဗ်ဴးတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ကုလသမဂၢစံုစမ္းစစ္ေဆးမႈသည္ လက္စားေခ်မႈႏွင့္ မသက္ဆုိင္ဘဲ အနာဂတ္တြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ခြင့္လႊတ္ႏိုင္ေရးအတြက္ အေထာက္အကူျပဳမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ International Crisis Group ၏ မၾကာေသးမီက အစီရင္ခံစာတြင္ အဆိုပါ ေကာ္မ႐ွင္ေၾကာင့္ ျမန္မာ အစိုးရသည္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားမွ ေနာက္ဆုတ္သြားေစႏိုင္ေၾကာင္း သတိေပးခဲ့သည္။