Foreign Relationg Blog မွ Joshua Kurlantzick၏ ေဆာင္းပါးကို Y C မွ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ဘာသာျပန္ဆုိသည္။
ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးအတြက္တက္ၾကြစြာလႈပ္ရွားသူ(Activist) မ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံသားအမ်ားစုသည္ သံသယျဖစ္စရာမ်ားႏွင့္ အျငင္းပြားစရာမ်ား ျပည့္ႏွက္ လ်က္ရွိသည့္ ဒီမုိကေရစီေရြးေကာက္ပြဲ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ႏုိဝင္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔တြင္ စတင္က်င္းပသည့္ အခ်ိန္မွစ၍ ျပည္တြင္းႏုိင္ငံေရး အေျခအေန အရပ္ရပ္ကုိ မ်က္ျခည္မျပတ္ စိတ္ဝင္တစား ေစာင့္ၾကည့္ေလ့ လာခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာျပည္ကုိ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ တင္းၾကပ္စြာ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည့္ စစ္အစုိးရ လက္ထက္ႏွင့္ အဆုိပါ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အႏုိင္ရရွိၿပီး အာဏာရရွိလာေသာ စစ္တပ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ အရပ္ဘက္အစုိးရလက္ထက္ ကြာျခားမႈမ်ား ရွိႏုိင္ျခင္း ရွိ၊မရွိႏွင့္ အေျပာင္းအလဲမ်ား ျဖစ္ေပၚဖန္တီးႏုိင္ျခင္းရွိ၊ မရွိဟူေသာကိစၥကုိ ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။
ေရြးေကာက္ပြဲေနာက္ပုိင္း လအတန္ၾကာကာလအတြင္း အေျပာင္းအလဲျဖစ္မည့္ အရိပ္လကၡဏာ အနည္းငယ္မွ်သာ ျမင္ေတြ႕ခဲ့ၾကရသည္။ သုိ႔ေသာ္ ျမန္မာ့အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူမ်ား အဆုိအရ အစုိးရသစ္အဖြဲ႕တြင္ သမၼတျဖစ္လာသူ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္းႏွင့္ ယခင္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္သည္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသမား တစ္ဦးအျဖစ္ နာမည္ေကာင္းထြက္သူျဖစ္ၿပီး ၎အား တန္ျပန္ပါဝါ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာမွ်ရန္ ထားရွိေသာ သေဘာထား တင္းမာသည့္ အုပ္စုအား တြန္းလွန္ ခဲ့ရေၾကာင္းသိရသည္။ Asia Times Oline ၏ ေရးသားေဖာ္ျပခ်က္တစ္ရပ္တြင္ ဒုတိယသမၼတ သီဟသူရ ဦးတင္ေအာင္ ျမင့္ဦးသည္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့သည့္ စစ္မွန္ေသာ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားျပဳလုပ္မည့္ လမ္းစဥ္မွန္သမွ်ကုိ ထိထိေရာက္ေရာက္ပင္ ကဖ်က္ကယလုပ္ခဲ့သည္။ ထုိ႔ျပင္ ၎သည္ ကက္ဘိနက္အစည္းအေဝးမ်ား၌ အစုိးရအဖြဲ႕ဝင္မ်ားကုိ ရာထူးမွထုတ္ပစ္ျခင္း၊ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းမ်ား မလုပ္ရန္ သတိေပးျခင္းအစရွိသည္တုိ႔ လုပ္ကုိင္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ Asia Times အဆုိအရ ယခုလုိ ျဖစ္ရပ္မ်ိဳး ေပၚထြက္ရန္ ယခင္ စစ္အာဏာရွင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴး ႀကီးသန္းေရႊက ရည္ ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ ဒီဇုိင္းဆင္ထားျခင္း ျဖစ္ဖြယ္ရွိသည္။
အခ်ိဳ႕ေသာ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူမ်ားက ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊသည္ ၎၏ေနရာကုိ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ သီဟသူရ ဦးတင္ေအာင္ျမင့္ဦးတုိ႔ အၿပိဳင္အဆုိင္ရယူေအာင္ တင္မတကာလႊတ္ထားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သုံးသပ္ၾကသည္။ အကယ္၍ ထုိႏွစ္ေယာက္၏ အာဏာယွဥ္ၿပိဳင္မႈမ်ားျပင္းထန္လာၿပီး စိတ္ဝမ္းကြဲမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာပါက စစ္တပ္ကျပန္လည္ အာဏာသိမ္းပုိက္ႏုိင္ကာ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ဖြံ႕ၿဖိဳးလာစ ဒီမုိကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး လုပ္ငန္း လည္း ရပ္တန္႔သြားႏုိင္သည္ဟု အခ်ိဳ႕က စုိးရိမ္လ်က္ရွိသည္။ ထုိသုိ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးျဖစ္စဥ္၌ အဟန္႔အတား၊ အပိတ္အဆုိ႔မ်ား ရွိေနျခင္းေၾကာင့္ အေမ ရိ ကန္ျပည္ေထာင္စုက ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ပိတ္ဆုိ႔အေရးယူမႈအားဆက္လက္တုိးျမင့္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
သုိ႔ေသာ္ မၾကာေသးခင္ ရက္သတၱပတ္အတြင္းမွာပင္ အျပဳသေဘာရႈျမင္၍ရႏုိင္သည့္ အရိပ္လကၡဏာအခ်ိဳ႕ ထြက္ေပၚလာသည္ကုိ ေတြ႕ရျပန္ သည္။ ဤအေနရာတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ပတ္သက္၍ ကၽြန္ေတာ္ယခင္ကေရးသားခဲ့သလုိပင္ အရိပ္ျပလာသည့္ အရာမွန္သမွ်ကုိ လက္သင့္ခံရမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း လက္ေတြ႕က်က်မျမင္ေတြ႕ရေသးသမွ် မ်က္စိမွိတ္ ယုံၾကည္၍မရဟုပင္ဆုိခ်င္သည္။ အတိတ္သမုိင္းေၾကာင္းကုိၾကည့္ပါက ျမန္မာ အစုိးရသည္ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအဝုိင္းထံမွ တစ္စုံတစ္ခု ရယူလုိသည့္အခါတုိင္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္မည္ဟု ကတိကဝတ္မ်ားျပဳခဲ့ၿပီး အမွန္တကယ္တြင္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ျခင္း မရွိခဲ့သည္ကုိ ေတြ႕ရသည္။ ယခုတစ္ႀကိမ္တြင္လည္း ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ အာဆီယံဥကၠဌရာထူးရရွိေရး၊ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၊ ဥေရာပ အပါအဝင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသမွ အာဆီယံအဖြဲ႕ဝင္ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံေရး တုိးတက္ေကာင္းမြန္ေရး အစရွိသည္ တုိ႔ေၾကာင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနျခင္းလည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏုိင္သည္။
လတ္ရွိအခ်ိန္အထိ ရရွိထားေသာ တုိးတက္ျဖစ္ထြန္းမႈမ်ားကုိၾကည့္လွ်င္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ အဟန္႔အတားလုပ္မႈ၊ အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းမႈတုိ႔ႏွင့္ ႀကံဳေတြ႕ရျခင္းမရွိဘဲ နယ္ခရီးမ်ား သြားေရာက္ႏုိင္သည္သလုိ သူမ၏ NLD ပါတီသည္လည္း ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားတြင္ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ ႏုိင္ေအာင္ ျပန္လည္မွတ္ပုံတင္ခြင့္ ျပဳျခင္း ခံထားရသည္။ ပုိ၍ အေကာင္းျမင္ႏုိင္ေသာ ကိစၥမ်ားတြင္ အစိုးရကုိယ္တုိင္က ျပည္ေျပးမ်ားအေနျဖင့္ စစ္မွန္ေသာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား အမွန္တကယ္ လုပ္ေဆာင္လုိပါက အမိေျမသုိ႔ ျပန္လည္ဝင္ေရာက္ လာေစလုိသည့္ ဆႏၵရွိေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိထားသည္ကုိ ေတြ႕ရသည္။ အကယ္၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သာ ျမန္မာႏုိင္ငံတစ္ဝန္းသုိ႔ ဆက္လက္ ခရီးသြားေရာက္ၿပီး ေဟာေျပာမႈမ်ား လုပ္ကုိင္သြားကာ သူမ၏ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီပါတီလည္း ျပန္လည္ေပၚထြန္းလာႏုိင္မည္ဆုိပါက ယင္းျဖစ္ရပ္သည္ စစ္မွန္ေသာေျပာင္းလဲမႈ အရိပ္လကၡာဏာဟုပင္ ရွင္းရွင္း လင္းလင္း ဆုိႏုိင္ပါသည္။
ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးအတြက္တက္ၾကြစြာလႈပ္ရွားသူ(Activist) မ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံသားအမ်ားစုသည္ သံသယျဖစ္စရာမ်ားႏွင့္ အျငင္းပြားစရာမ်ား ျပည့္ႏွက္ လ်က္ရွိသည့္ ဒီမုိကေရစီေရြးေကာက္ပြဲ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ႏုိဝင္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔တြင္ စတင္က်င္းပသည့္ အခ်ိန္မွစ၍ ျပည္တြင္းႏုိင္ငံေရး အေျခအေန အရပ္ရပ္ကုိ မ်က္ျခည္မျပတ္ စိတ္ဝင္တစား ေစာင့္ၾကည့္ေလ့ လာခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာျပည္ကုိ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ တင္းၾကပ္စြာ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည့္ စစ္အစုိးရ လက္ထက္ႏွင့္ အဆုိပါ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အႏုိင္ရရွိၿပီး အာဏာရရွိလာေသာ စစ္တပ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ အရပ္ဘက္အစုိးရလက္ထက္ ကြာျခားမႈမ်ား ရွိႏုိင္ျခင္း ရွိ၊မရွိႏွင့္ အေျပာင္းအလဲမ်ား ျဖစ္ေပၚဖန္တီးႏုိင္ျခင္းရွိ၊ မရွိဟူေသာကိစၥကုိ ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။
ေရြးေကာက္ပြဲေနာက္ပုိင္း လအတန္ၾကာကာလအတြင္း အေျပာင္းအလဲျဖစ္မည့္ အရိပ္လကၡဏာ အနည္းငယ္မွ်သာ ျမင္ေတြ႕ခဲ့ၾကရသည္။ သုိ႔ေသာ္ ျမန္မာ့အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူမ်ား အဆုိအရ အစုိးရသစ္အဖြဲ႕တြင္ သမၼတျဖစ္လာသူ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္းႏွင့္ ယခင္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးသိန္းစိန္သည္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသမား တစ္ဦးအျဖစ္ နာမည္ေကာင္းထြက္သူျဖစ္ၿပီး ၎အား တန္ျပန္ပါဝါ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာမွ်ရန္ ထားရွိေသာ သေဘာထား တင္းမာသည့္ အုပ္စုအား တြန္းလွန္ ခဲ့ရေၾကာင္းသိရသည္။ Asia Times Oline ၏ ေရးသားေဖာ္ျပခ်က္တစ္ရပ္တြင္ ဒုတိယသမၼတ သီဟသူရ ဦးတင္ေအာင္ ျမင့္ဦးသည္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့သည့္ စစ္မွန္ေသာ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားျပဳလုပ္မည့္ လမ္းစဥ္မွန္သမွ်ကုိ ထိထိေရာက္ေရာက္ပင္ ကဖ်က္ကယလုပ္ခဲ့သည္။ ထုိ႔ျပင္ ၎သည္ ကက္ဘိနက္အစည္းအေဝးမ်ား၌ အစုိးရအဖြဲ႕ဝင္မ်ားကုိ ရာထူးမွထုတ္ပစ္ျခင္း၊ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းမ်ား မလုပ္ရန္ သတိေပးျခင္းအစရွိသည္တုိ႔ လုပ္ကုိင္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ Asia Times အဆုိအရ ယခုလုိ ျဖစ္ရပ္မ်ိဳး ေပၚထြက္ရန္ ယခင္ စစ္အာဏာရွင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴး ႀကီးသန္းေရႊက ရည္ ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ ဒီဇုိင္းဆင္ထားျခင္း ျဖစ္ဖြယ္ရွိသည္။
အခ်ိဳ႕ေသာ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူမ်ားက ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးသန္းေရႊသည္ ၎၏ေနရာကုိ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ သီဟသူရ ဦးတင္ေအာင္ျမင့္ဦးတုိ႔ အၿပိဳင္အဆုိင္ရယူေအာင္ တင္မတကာလႊတ္ထားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သုံးသပ္ၾကသည္။ အကယ္၍ ထုိႏွစ္ေယာက္၏ အာဏာယွဥ္ၿပိဳင္မႈမ်ားျပင္းထန္လာၿပီး စိတ္ဝမ္းကြဲမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာပါက စစ္တပ္ကျပန္လည္ အာဏာသိမ္းပုိက္ႏုိင္ကာ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ဖြံ႕ၿဖိဳးလာစ ဒီမုိကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး လုပ္ငန္း လည္း ရပ္တန္႔သြားႏုိင္သည္ဟု အခ်ိဳ႕က စုိးရိမ္လ်က္ရွိသည္။ ထုိသုိ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးျဖစ္စဥ္၌ အဟန္႔အတား၊ အပိတ္အဆုိ႔မ်ား ရွိေနျခင္းေၾကာင့္ အေမ ရိ ကန္ျပည္ေထာင္စုက ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ပိတ္ဆုိ႔အေရးယူမႈအားဆက္လက္တုိးျမင့္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
သုိ႔ေသာ္ မၾကာေသးခင္ ရက္သတၱပတ္အတြင္းမွာပင္ အျပဳသေဘာရႈျမင္၍ရႏုိင္သည့္ အရိပ္လကၡဏာအခ်ိဳ႕ ထြက္ေပၚလာသည္ကုိ ေတြ႕ရျပန္ သည္။ ဤအေနရာတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ပတ္သက္၍ ကၽြန္ေတာ္ယခင္ကေရးသားခဲ့သလုိပင္ အရိပ္ျပလာသည့္ အရာမွန္သမွ်ကုိ လက္သင့္ခံရမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း လက္ေတြ႕က်က်မျမင္ေတြ႕ရေသးသမွ် မ်က္စိမွိတ္ ယုံၾကည္၍မရဟုပင္ဆုိခ်င္သည္။ အတိတ္သမုိင္းေၾကာင္းကုိၾကည့္ပါက ျမန္မာ အစုိးရသည္ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအဝုိင္းထံမွ တစ္စုံတစ္ခု ရယူလုိသည့္အခါတုိင္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္မည္ဟု ကတိကဝတ္မ်ားျပဳခဲ့ၿပီး အမွန္တကယ္တြင္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ျခင္း မရွိခဲ့သည္ကုိ ေတြ႕ရသည္။ ယခုတစ္ႀကိမ္တြင္လည္း ၂၀၁၄ ခုႏွစ္၊ အာဆီယံဥကၠဌရာထူးရရွိေရး၊ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၊ ဥေရာပ အပါအဝင္ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသမွ အာဆီယံအဖြဲ႕ဝင္ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံေရး တုိးတက္ေကာင္းမြန္ေရး အစရွိသည္ တုိ႔ေၾကာင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနျခင္းလည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ႏုိင္သည္။
လတ္ရွိအခ်ိန္အထိ ရရွိထားေသာ တုိးတက္ျဖစ္ထြန္းမႈမ်ားကုိၾကည့္လွ်င္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ အဟန္႔အတားလုပ္မႈ၊ အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းမႈတုိ႔ႏွင့္ ႀကံဳေတြ႕ရျခင္းမရွိဘဲ နယ္ခရီးမ်ား သြားေရာက္ႏုိင္သည္သလုိ သူမ၏ NLD ပါတီသည္လည္း ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားတြင္ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ ႏုိင္ေအာင္ ျပန္လည္မွတ္ပုံတင္ခြင့္ ျပဳျခင္း ခံထားရသည္။ ပုိ၍ အေကာင္းျမင္ႏုိင္ေသာ ကိစၥမ်ားတြင္ အစိုးရကုိယ္တုိင္က ျပည္ေျပးမ်ားအေနျဖင့္ စစ္မွန္ေသာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား အမွန္တကယ္ လုပ္ေဆာင္လုိပါက အမိေျမသုိ႔ ျပန္လည္ဝင္ေရာက္ လာေစလုိသည့္ ဆႏၵရွိေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိထားသည္ကုိ ေတြ႕ရသည္။ အကယ္၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သာ ျမန္မာႏုိင္ငံတစ္ဝန္းသုိ႔ ဆက္လက္ ခရီးသြားေရာက္ၿပီး ေဟာေျပာမႈမ်ား လုပ္ကုိင္သြားကာ သူမ၏ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီပါတီလည္း ျပန္လည္ေပၚထြန္းလာႏုိင္မည္ဆုိပါက ယင္းျဖစ္ရပ္သည္ စစ္မွန္ေသာေျပာင္းလဲမႈ အရိပ္လကၡာဏာဟုပင္ ရွင္းရွင္း လင္းလင္း ဆုိႏုိင္ပါသည္။