မုန္တိုင္းမိုးေၾကာင့္ သစ္ပင္ႀကီးလဲက်ကာ လမ္းပိတ္ဆို႔ေနသည္ကို ေအာက္တုိဘာလ (၂၃) ရက္ေန႔က ေတြ႔ရစဥ္
ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္၌ ေအာက္တိုဘာလ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္ ေလဖိအားနည္းရပ္၀န္းတည္ရွိေန ခဲ့ၿပီး ေအာက္တိုဘာလ ၂၁ ရက္ေန႔တြင္ ပိုမိုအား ေကာင္းလာကာ မုန္တုိင္းငယ္အျဖစ္သို႔ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။
အေမရိကန္ႏုိင္ငံ မုန္တိုင္းသတိေပးေရး စင္တာကမူ ဂီရိသည္ Category ၁ အျဖစ္ ရွိေနလ်က္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေနာက္ဘက္ကမ္း႐ိုးတန္းကုိ ဦးတည္ေနကာ တစ္နာရီ ၈၁ မိုင္ႏႈန္း အထိ အားေကာင္းခဲ့သည္ဟု ထုတ္ျပန္ ခဲ့ပါသည္။
အဆိုပါ ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္းသည္ ေအာက္တိုဘာလ ၂၂ ရက္ေန႔ နံနက္ ၆ နာရီ၀န္းက်င္တြင္ အနီေရာင္ အဆင့္ျဖစ္လာၿပီး နံနက္ ၉ နာရီ၀န္း က်င္အခ်ိန္တြင္ အေရးေပၚအနီေရာင္ အဆင့္ဟု ေၾကညာခဲ့သည္။
"အခုမုိးရြာေနတယ္။ ေလလည္း တိုက္ေနတယ္။ လူေတြကေတာ့ ကိုယ့္ အိမ္ကိုယ္ပဲ ေနၾကေတာ့တယ္။ မနက္ခင္းက ဖြင့္တဲ့ဆိုင္ေတြလည္း ပိတ္ကုန္ၾကၿပီ။ ေရေတာ့ တက္မလာေသးပါဘူး" ဟု စစ္ေတြၿမိဳ႕မွ ေဒသခံတစ္ဦးက ေအာက္တိုဘာလ ၂၂ ရက္ေန႔ မြန္းလြဲပိုင္းတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဂီရိသည္ ရခိုင္ကမ္း႐ိုးတန္းကို စစ္ေတြၿမိဳ႕ႏွင့္ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕အၾကား မွ ျဖတ္ေက်ာ္မည္ဟု ခန္႔မွန္းထားရာ ၌ စစ္ေတြၿမိဳ႕တြင္ ေစ်းႀကီးမ်ားပိတ္ျခင္း စသည္တုိ႔ ျပင္ဆင္ခဲ့ၾကၿပီး ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕တြင္ မြန္းလြဲပုိင္းမွ စတင္ကာ မုန္တုိင္းျဖတ္ေက်ာ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
"ေက်ာက္ျဖဴမွာ မုိးေတြရြာေန တယ္၊ ေလလည္း ေတာ္ေတာ္တုိက္ ေနတယ္လို႔ သိရတယ္။ သစ္ပင္ေတြ ေတာင္လဲတဲ့အထိ တိုက္တယ္လို႔ ေက်ာက္ျဖဴကို ဆက္သြယ္ေမးေတာ့ သိရတယ္။ ကမ္း႐ိုးတန္းမွာေနတဲ့သူ ေတြကေတာ့ မနက္ခင္းကတည္းက ေနရာေျပာင္းေရႊ႕ထားၾကတယ္။ မုန္တိုင္း သတိေပးခ်က္ေတြေၾကာင့္လို႔ သိရပါတယ္"ဟု ေဒသခံတစ္ဦးက မြန္းလြဲပိုင္းတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ေအာက္တိုဘာလ ၂၂ ရက္ေန႔ ညေနပုိင္းတြင္ ရခိုင္ကမ္း႐ိုးတန္းကို ျဖတ္ေက်ာ္ေနေသာ ဆိုင္ကလုန္းဂီရိ သည္ ပိုမိုအားေကာင္းလာၿပီး သစ္ပင္မ်ားၿပိဳလဲျခင္း၊ ေနအိမ္မ်ား ပ်က္စီးျခင္းတို႔ကို ၾကံဳေတြ႕ႏိုင္ေျခရွိေသာ Category ၄ အဆင့္သို႔ ေရာက္ရွိလာခဲ့သည္ဟု ႏုိင္ငံတကာ မုိးေလ၀သခန္႔ မွန္းမႈ အခ်ဳိ႕အရ သိရသည္။
အဆိုပါ အားေကာင္းေသာ ဆိုင္ကလုန္းမုန္တုိင္းႀကီး ဂီရိသည္ ကမ္းသို႔၀င္ေရာက္ခ်ိန္တြင္ အေရးေပၚ အညိဳေရာင္အဆင့္၌ရွိခဲ့ၿပီး မုန္တိုင္း၏ဗဟိုခ်က္မ၌ အျမင့္ဆုံးေလတိုက္ႏႈန္းမွာ တစ္နာရီလွ်င္မိုင္ ၁၂၀ အထိရွိ ခဲ့သည္။ မုန္တိုင္း၏အခ်င္းမွာ မိုင္ ၃၀၀ ခန္႔ရွိေၾကာင္း ခန္႔မွန္းမႈမ်ားအရ သိရသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ ေက်ာက္ျဖဴ၊ ရမ္းျဗဲ၊ မာန္ေအာင္၊ အမ္း၊ ေပါက္ေတာ၊ ေျမပုံ၊ ပုဏၰားကြၽန္း၊ စစ္ေတြ၊ မင္းျပားတို႔တြင္ မုန္တုိင္းသက္ေရာက္မႈမ်ားကို ၾကံဳေတြ႕ခဲ့ရကာ ေနရာအခ်ဳိ႕တြင္ ေနအိမ္ၿပိဳပ်က္ျခင္း၊ အမိုးလန္ ျခင္းစသည့္ ပ်က္စီးမႈအခ်ဳိ႕ရွိခဲ့သည္ ဟု သိရွိရသည္။
ယင္းေန႔ညပိုင္းတြင္မူ မုန္တုိင္းသည္ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕ကို ျဖတ္ေက်ာ္ သြားခဲ့ေၾကာင္း ထပ္မံသိရွိရသည္။ မုန္တိုင္းကုန္းတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္ၿပီး ေနာက္တစ္ရက္ျဖစ္ေသာ ေအာက္တိုဘာလ ၂၃ ရက္ေန႔ နံနက္ ၃ နာရီခြဲ ခန္႔တြင္ ဆိုင္ကလုန္းဂီရိသည္ ကုန္းတြင္းမုန္တိုင္းအျဖစ္ မေကြးတိုင္း ေဒသႀကီးရွိ စလင္းၿမိဳ႕ကို ဗဟိုျပဳလာခဲ့သည္။ မေကြးတုိင္းေဒသႀကီး မေကြးၿမိဳ႕တြင္ ေအာက္တိုဘာလ ၂၃ ရက္ နံနက္ပိုင္းမွစ၍ မိုးႏွင့္အတူ ေလျပင္း မ်ား တိုက္ခတ္ေသာေၾကာင့္ လွ်ပ္စစ္မီးမ်ားျပတ္ေတာက္ျခင္း၊ သစ္ပင္အခ်ဳိ႕ လဲၿပိဳျခင္းတို႔ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ဟု ေဒသခံအခ်ဳိ႕ထံမွ သိရွိရသည္။
ထို႔ေနာက္ ဆက္လက္ေရြ႕လ်ားကာ နံနက္ ၆ နာရီခန္႔တြင္ မႏၲေလးတိုင္းေဒသႀကီး ေညာင္ဦးၿမိဳ႕အနီးတြင္ ဗဟိုျပဳလာခဲ့သည္။
"ေျမာင္မွာ ေလက မနက္ခင္း ၉ နာရီ ေလာက္ကတည္းက တိုက္တာ၊ မုိးေရာေလေရာပါတယ္။ မိုးကေတာ့ ညကတည္းက ရြာေနတာ။ ညေန ၃ နာရီေလာက္မွာေတာ့ ေလၿငိမ္သြားၿပီ" ဟု ေျမာင္ၿမိဳ႕မွ ေဒသခံတစ္ဦးက ေျပာ ၾကားသည္။
"ေျမာင္ၿမိဳ႕နယ္အ၀င္မွာ မိုးေရေၾကာင့္ ကားလမ္းကိုေရေက်ာ္တာ ေတာ္ေတာ္မ်ားတယ္။ ေက်ာ္မင္းရြာ နားမွာပါ။ ခရီးသည္တင္ကားလို ကားႀကီးေတြက ျဖတ္လို႔ရေပမယ့္ ကားေသးေတြက ျဖတ္လို႔မရဘူး။ ဆိုင္ ကယ္ေတြကိုေတာ့ ထမ္းၿပီးျဖတ္ၾကတယ္။ ညေန ၅ နာရီ၊ ၆ နာရီအထိ ေရမက်ေသးပါဘူး။ ျမင္းမူၿမိဳ႕နယ္ထဲ က အလႅကပၸရြာနားမွာလည္း ကားလမ္းေရေက်ာ္ေတာ့ ကားေတြေစာင့္ၿပီး သြားၾကရတယ္။ ေရျပင္အလ်ား ရွည္ပါတယ္" ဟု ေျမာင္ၿမိဳ႕သို႔ သြားေရာက္ခဲ့သူတစ္ဦးက ေျပာျပသည္။
စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီး မံုရြာၿမိဳ႕တြင္ မိုးသည္းျခင္းႏွင့္အတူ ေလျပင္းမ်ားပါ တိုက္ခတ္သျဖင့္ၿမိဳ႕လယ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလမ္း၊ ျမင္းမူလမ္းတစ္ေလွ်ာက္ရိွ သစ္ပင္အခ်ိဳ႕ ၿပိဳလဲခဲ့ေၾကာင္း သိရိွရသည္။
မံုရြာၿမိဳ႕မွ ၿမိဳ႕ခံတစ္ဦးက "မနက္အေစာပိုင္းကတည္းက မိုးေတြရြာတယ္။ မိုးနဲ႔အတူ ေလေရာပါတယ္။ ေစာေစာပိုင္းကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ျပင္းတယ္။ နံနက္ ၁၁ နာရီ ခြဲေလာက္မွာေတာ့ မိုးနည္းနည္းစဲ သြားၿပီး ေလေတာ့ နည္းနည္းက်န္ေသးတယ္"ဟု ေျပာျပသည္။
ကုန္းတြင္း မုန္တုိင္းသည္ မြန္းလြဲ ၁နာရီခန္႔တြင္ မုန္တုိင္းငယ္ အျဖစ္ အားေလ်ာ့သြားခဲ့ကာ စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီး ေအာက္ပိုင္း ဘုတလင္ၿမိဳ႕အနီးတြင္ ဗဟိုျပဳခဲ့ေၾကာင္း ႏွင့္ အညိဳေရာင္အဆင့္ဟု သတ္မွတ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ညေန ၃ နာရီခြဲခန္႔တြင္ မုန္တုိင္းငယ္သည္ အစိမ္းေရာင္အဆင့္၊ ေလဖိအားနည္းရပ္၀န္းအျဖစ္ ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီး ညေန ၆ နာရီ၀န္းက်င္တြင္ ေလဖိအားနည္းရပ္၀န္းအျဖစ္မွ အားေပ်ာ့ပ်က္ျပယ္သြားခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။
"ကုန္းတြင္းရွိေနသမွ် ေဘးကင္းခ်ိန္အထိ အညိဳေရာင္အျဖစ္ သတ္မွတ္ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။ အၾကြင္းအက်န္ေတြ မရွိေတာ့မွ၊ အႏၲရာယ္မရွိေတာ့မွ အစိမ္းေရာင္အျဖစ္ ေၾကညာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္"။
မုန္တုိင္းစတင္ျဖစ္ေပၚသည့္ အခ်ိန္မွ ပ်က္ျပယ္သည့္အဆင့္သို႔ ေရာက္ရွိခ်ိန္သည္ ေအာက္တိုဘာလ ၂၁ ရက္ေန႔မွ ၂၃ ရက္ေန႔အထိ စုစုေပါင္း သုံးရက္ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီး ကုန္းတြင္းတြင္ အားေကာင္းေသာ ဆိုင္ကလုန္း၊ ကုန္းတြင္းမုန္တိုင္း၊ မုန္တိုင္း ငယ္စသည့္ အဆင့္ဆင့္ျဖတ္ေက်ာ္ခ်ိန္ မွာ ႏွစ္ရက္ၾကာျမင့္ခဲ့သည္။
မုန္တိုင္းသည္ ျပည္နယ္တစ္ခု ႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီး သံုးခုကို ျဖတ္ေက်ာ္၀င္ေရာက္ခဲ့ကာ ၀င္ေရာက္ခဲ့သည့္ ေဒသမ်ားတြင္သာမက ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း၊ ရန္ကုန္တုိင္း၊ ဧရာ၀တီတိုင္း၊ ပဲခူး တုိင္းစေသာေဒသမ်ားတြင္လည္း မုန္တိုင္း၏အရွိန္ေၾကာင့္ မုိးရြာသြန္းမႈမ်ားကို ၾကံဳေတြ႕ခဲ့ရသည္။
ဆုိင္ကလုန္းဂီရိသည္ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ မိုးလြန္ကာလအတြင္း ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္တြင္ ပထမဆုံးျဖစ္ေပၚေသာ ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္းျဖစ္ကာ နာဂစ္မုန္တုိင္းနီးပါးအင္အား ေကာင္းခဲ့သည့္ အတြက္လည္း မုန္တုိင္းကမ္းႏွင့္ နီးကပ္လာသည့္အခ်ိန္ က ႀကိဳတင္သတိေပးျခင္း၊ ကယ္ဆယ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ျပင္ဆင္ျခင္းတို႔ ျပဳလုပ္ထားရန္ သုံးသပ္မႈမ်ားလည္း ရွိခဲ့ပါသည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေမလ ၂ ရက္ႏွင့္ ၃ ရက္ေန႔မ်ားက ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္း နာဂစ္သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ၀င္ေရာက္ခဲ့ၿပီး ဧရာ၀တီတိုင္းေဒသႀကီး၊ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီးတို႔ကုိ အဓိကသက္ေရာက္ခဲ့ကာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ၏ သဘာ၀ေဘးအႏၲရာယ္ ၾကံဳေတြ႕မႈ သမုိင္းတြင္ ပ်က္စီးဆုံး႐ႈံးမႈအမ်ားဆုံး ႏွင့္ လူအေသအေပ်ာက္ အမ်ားဆုံး ျဖစ္ခဲ့သည္။
မုန္တိုင္းအင္အားႏွင့္ ဦးတည္ရာအလိုက္ အေရာင္သတ္မွတ္မႈမ်ား
အေရာင္ | ရည္ညႊန္းမႈ |
အ၀ါေရာင္ | ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ တစ္ေနရာတြင္ မုန္တိုင္းျဖစ္ေပၚေနသည္။ |
လိေမၼာ္ေရာင္ | အင္အားပုိမိုႀကီးမားလာၿပီး ေရြ႔လ်ားရာလမ္းေၾကာင္းသည္ ျမန္မာ့ကမ္း႐ိုးတန္းကို ျဖတ္ေက်ာ္မည့္ အႏၱရာယ္ႏွင့္ ၾကံဳေတြ႔ရေတာ့မည္။ |
အနီေရာင္ | ဦးတည္ရာလမ္းေၾကာင္းသည္ ျမန္မာ့ကမ္း႐ိုးတန္းကို ျဖတ္ေက်ာ္ရန္ ၁၂ နာရီခန္႔သာ လိုေတာ့သည္။ အေရးေပၚအနီေရာင္ဟု ေၾကညာလွ်င္ မုန္တုိင္းဒီေရတက္ျခင္း၊ သစ္ပင္လဲျခင္း စသည္တုိ႔ကို ၾကံဳေတြ႔ရေတာ့မည္။ ေျပာင္းေရႊ႕ျခင္းတို႔ကို ျပင္ဆင္ထားရေတာ့မည္။ |
အညိဳေရာင္ | ကမ္းကိုျဖတ္ေက်ာ္ေနၿပီ။ ကုန္းတြင္းတြင္ မုန္တုိင္းရွိေနခ်ိန္၊ ေဘးမကင္းမီ အခ်ိန္တစ္ေလွ်ာက္လုံး အညိဳေရာင္ဟု ေၾကညာထားမည္။ အေရးေပၚမွာ သတိျပဳရန္လိုအပ္ေနျခင္း ကုိဆိုလိုသည္။ |
အစိမ္းေရာင္ | မုန္တုိင္း၏ အႏၱရာယ္ကင္းၿပီ။ |
ဆိုင္ကလုန္းမုန္တိုင္းဂီရိ (ဂီရိဟူေသာအမည္မွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံက အလွည့္က် အမည္သတ္မွတ္ေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး အဓိပၸါယ္မွာ 'ေတာင္' ျဖစ္သည္)
ေအာက္တိုဘာလ ၂၀ ရက္ေန႔ - ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္တြင္ ေလဖိအားနည္းရပ္၀န္းအျဖစ္တည္ရွိ။
ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ မုန္တုိင္းသက္ေရာက္ခဲ့မႈမ်ား
(၂၀၀၆ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္အတြင္း)
မုန္တိုင္းအမည္ | သက္ေရာက္သည့္ကာလ |
မာလာ | ၂၀၀၆၊ ဧၿပီ |
အကာ့ရွ္ | ၂၀၀၇၊ ေမ |
နာဂစ္ | ၂၀၀၈၊ ေမ (မုန္တိုင္းဒဏ္ေၾကာင့္ ထိခိုက္ေသေၾကပ်က္စီးမႈ အမ်ားအျပားျဖစ္ေပၚခဲ့) |
ဘစ္ဂ်လီ | ၂၀၀၉၊ ဧၿပီ |
ဂီရိ | ၂၀၁၀၊ ေအာက္တိုဘာ |
ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ မုန္တုိင္း၀င္ေရာက္ခဲ့သည့္ လႏွင့္အႀကိမ္ေရ
(၁၈၇၇ ခုႏွစ္မွ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္အထိ)
လအမည္ | အႀကိမ္ေရ |
ဇန္န၀ါရီ | ၂ |
ေဖေဖာ္၀ါရီ | ၁ |
ဧၿပီ | ၁၅ |
ေမ | ၂၇ |
ဇြန္ | ၁၄ |
ေအာက္တိုဘာ | ၁၄ |
ဒီဇင္ဘာ | ၉ |
သတင္း...news-eleven