ေရြးေကာက္ပဲြအတြက္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားမွတ္ပံုတင္ျခင္းဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြကို အစိုးရက ေၾကညာလိုက္ၿပီ ျဖစ္ေပမဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ မရွင္းလင္းတာေတြေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပဲြ၀င္ဖို႔ လိုလားသူေတြ ပါတီမွတ္ပံုတင္ဖို႔ အခက္ႀကံဳေနပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေရြးေကာက္ပဲြဥပေဒပါ အကန္႔အသတ္ေတြေၾကာင့္ အရင္တုန္းက ေရြးေကာက္ပဲြ၀င္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့သူေတြအဖို႔ ပါတီေထာင္ဖို႔ တြန္႔ဆုတ္ေနၾကပါတယ္။ အေၾကာင္းစံု ကိုသားညြန္႔ဦးက စံုစမ္းေမးျမန္းထားပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရ သတင္းစာေတြထဲမွာေတာ့ အခ်ပ္ပို ဆိုၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြကို စၿပီးေၾကညာေနပါၿပီ။ ဒါေပမဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ရဲ႕ လုပ္ငန္းေတြ မစႏုိင္ေသးတာေၾကာင့္ေရာ၊ သတင္း အခ်က္အလက္ေတြ ရႈပ္ေထြးေနတာေၾကာင့္ေရာ ႏုိင္ငံေရးပါတီ မွတ္ပံုတင္ဖို႔ကိစၥေတြမွာ ေႏွာင့္ေႏွးေနရတယ္လို႔ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ ဆိုၿပီး ႏိုင္ငံေရးပါတီတခုေထာင္ဖို႔ ျပင္ေနတဲ့ ယခင္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးႏုရဲ႕သမီး ေဒၚသန္းသန္းႏု က ေျပာပါတယ္။
"မွတ္ပံုတင္လုိ႔ရၿပီဆိုတာ မေန႔တုန္းက တခါ ျမန္မာ့ရုပ္ျမင္သံၾကားမွာေျပာသြားေတာ့ သူက ဗဟိုကို ဆက္သြယ္ႏုိင္တယ္တဲ့၊ ေနျပည္ေတာ္ကို။ ဒါေပမဲ့ က်မတို႔ စာအုပ္ေလးေတြ ထြက္တာကို ဖတ္ၾကည့္ေတာ့လည္း သူက ဒီမွာ တိုင္းေဒသအလုိက္ ေပါ့ေလ။ ရန္ကုန္ဆိုလည္း ရန္ကုန္၊ အဲဒီမွာ ရံုးခြဲေလးေတြ ဖြင့္ေပးမယ္ဆိုတာ ေတြ႔ရတယ္။ ေတြ႔ေတာ့ က်မတို႔က လုိက္ၿပီး စံုစမ္းေနတယ္။ ဘယ္နားမွာမွန္းလည္း မသိဘူး။"
အဲဒီေတာ့ အန္တီတို႔က ေနျပည္ေတာ္အထိ သြားမလား၊ အဲဒါကို ေစာင့္မလား။ -
"က်မတို႔ၾကည့္ဦးမယ္ အခုေတာ့။ ေရွ႕အပတ္ထဲမွာေတာ့ က်မတို႔ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်ရမယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ေတာ္ၾကာက်ေတာ့ ေပးထားတဲ့ရက္နဲ႔ အကန္႔အသတ္ကလည္း ရွိတယ္ဆိုေတာ့ က်မတို႔က အဲဒီမွာ သြားတင္တာနဲ႔လည္း က်မတို႔က ပါတီျဖစ္ဦးမွာမဟုတ္ဘူး။ သြားတင္ၿပီးေတာ့ သူတို႔က စိစစ္ဦးမယ္ေလ။ စိစစ္မယ္ဆိုတာက က်မထင္တာက ဒီလူက တကယ္ႏိုင္ငံသားျဖစ္လား၊ သူတို႔ ဥပေဒအတိုင္း ၿပီးျပည့္စံုလား အဲဒါေတြ ၾကည့္ဦးမယ္။"
တျခား ေငြေၾကးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေရာ ဥပမာ မွတ္ပံုတင္စရိတ္တို႔၊ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ကိစၥ အဲဒါေတြေရာ ဘယ္လိုရွိလဲ။ -
"မွတ္ပံုတင္ေၾကးက သံုးသိန္းတဲ့။ ၿပီးေတာ့ အမတ္ေလာင္းကေတာ့ ငါးသိန္းတဲ့ တေယာက္ကို။ အဲဒီေတာ့ က်မတို႔က ငါးသိန္းဆိုတာကေတာ့ နည္းနည္းေတာ့ မ်ားတာေပါ့ေနာ္။"
အခု က်ေနာ္တို႔ ၾကားေနတယ္။ ၾကံ့ခိုင္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအသင္းတို႔၊ ေနာက္ တျခား ၀န္ႀကီးဌာနက ၀န္ႀကီးေတြ။ သူတို႔ကလည္း ပါတီေတြဖြဲ႔မယ္လို႔ သတင္းေတြ ထြက္ေနေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈေရာ။ သူတို႔ေရာ ႏုိင္ငံေရးပါတီဖြဲ႔တာေတြ လုပ္ေနၿပီလား။ -
"သူတို႔အတြက္ကေတာ့ လြယ္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ သူတို႔က အကုန္လံုး ေငြအားျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ လူအားျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း ေပါ့ေနာ္။ အကုန္လံုးက အင္အားကရွိၿပီးသားေလ။ တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာနဲ႔ေတာ့ က်မတို႔က အမတ္ေလာင္း၀င္ခ်င္တာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ေငြ ငါးသိန္းဆိုေတာ့လည္း က်မတုိ႔ဘက္က ဘယ္လိုျဖစ္မလဲ မေျပာတတ္ဘူး။"
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ အရင္က ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ဖို႔ စဥ္းစားထားသူေတြဟာ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒေၾကာင့္ ေနာက္တြန္႔သြား ရပါတယ္။ ကိုၿဖိဳးမင္းသိန္း ဟာ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္ၾကဖို႔အတြက္ဆိုၿပီးေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ကုန္ပိုင္းက ရန္ကုန္မွာ ျမန္မာ့အေရး ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပြဲတရပ္ကို က်င္းပခဲ့တဲ့သူပါ။ ဒါေပမဲ့ အခုေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒေၾကာင့္မိုလို႔ ႏုိင္ငံေရးပါတီေထာင္ဖို႔ ျပန္ၿပီးစဥ္းစားေနရၿပီလုိ႔ သူက ဆိုပါတယ္။
"၂၉၊ ၃၀ မွာ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ရဲ႕ ေဆြးေႏြးမယ့္အေျခအေနကို ေစာင့္ၾကည့္ခ်င္တယ္။ အဲဒီရဲ႕ေနာက္ပိုင္းက်မွပဲ register လုပ္ေရးကိစၥကို ေဆာင္ရြက္မယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္ထားတယ္။"
ဘာျဖစ္လို႔လဲခင္ဗ်။ -
"အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို ၂၀၁၀ ျဖတ္သန္းမႈမွာ ပါ၀င္ေစခ်င္တယ္။ အဲဒီအတြက္ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ပါ၀င္လာႏိုင္ဖို႔ဆိုရင္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွာ ေခါင္းေဆာင္ေနတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို လႊတ္ေပးရင္ လက္ရွိအက်ပ္အတည္းက ေျပလည္ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္လို႔။"
ေဒၚသန္းသန္းႏုကိုေတာ့ ေမးၾကည့္ပါတယ္။ သူတို႔ ပါတီမွတ္ပံုတင္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ သူတုိ႔မွာ ရွင္းရွင္းလင္း မသိေသးဘူးလုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ေနျပည္ေတာ္မွာ သြားလုပ္ရမလား။ ဒီဘက္မွာပဲ ရံုးေတြဖြင့္ေပးမလား ဆိုတာ မွတ္ပံုတင္တဲ့ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တကယ္တမ္း ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္မယ့္သူေတြၾကားထဲမွာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ရွိၾကၿပီလား။ -
"အခုခ်ိန္ထိ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ေတြကို ဘယ္လိုပံုစံျဖစ္မယ္ဆိုတာကို သူတို႔ဘက္က တိတိက်က် ဘာမွ မထြက္ေသးဘူး။ အခုဗ်ာ ဗဟိုေကာ္မရွင္ ရံုးတရံုးကို ျပည္ေထာင္စုေကာ္မတီ ရံုးတရံုးကို ေနျပည္ေတာ္မွာ ဖြင့္တယ္လို႔ေတာ့ ေျပာတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီရံုးကို အမ်ားျပည္သူ ဆက္သြယ္လို႔ရၿပီလား၊ မရဘူးလားဆိုတဲ့ အေျဖေတာင္ က်ေနာ္တုိ႔ မသိရေသးဘူးေပါ့ေနာ္။"
အဲဒီေတာ့ တျခား ႏိုင္ငံေရးပါတီဖြဲ႔ဖို႔အတြက္ လႈပ္ရွားမႈေတြ ျပင္ဆင္မႈေတြေရာ ေတြ႔ရလား။ -
"ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ ထူေထာင္မယ္ဆိုတဲ့ လကၡဏာေတြေတာ့ ရွိေနတယ္။ ဒါေပမဲ့ အားလံုးက အခု ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒက နည္းနည္း တင္းၾကပ္တဲ့သေဘာထားေတြ ရွိေနေတာ့ အားလံုးက ဒီအေပၚမွာ စဥ္းစားေနၾကတယ္။ တင္းၾကပ္တဲ့ သေဘာထား ဆိုတာကေတာ့ဗ်ာ ဥပမာ - အက်ဥ္းက်ခံေနရတဲ့သူေတြ မပါရတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳး၊ လက္ရွိ အက်ဥ္းက်ခံေနတဲ့အထဲမွာ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဒီအထဲမွာရွိေနၾကတယ္။ ဥပမာ - ရွမ္းျပည္နယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ ဦးခြန္ထြန္းဦး က အထဲထဲမွာေရာက္ေနတယ္။ ဦးခြန္ထြန္းဦး ပါတီက ဆက္လက္ရွင္သန္ႏုိင္ဖို႔အတြက္ဆုိရင္ ဦးခြန္ထြန္းဦး ရွိဖို႔လိုအပ္တာေပါ့ဗ်ာ။"
အခုဟာက ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒ ထြက္လာၿပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္မယ့္သူေတြေတာင္ ျပန္ၿပီးေတာ့ စဥ္းစားလာရတဲ့သေဘာ ျဖစ္ေနတာလား၊ ဒါဆိုရင္။ -
"ဟုတ္ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္မယ္ဆိုတဲ့ သူေတြေတာင္ အခုလက္ရွိအေျခအေနကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျပတ္ျပတ္သားသား ဘာမွမေပၚေသးတဲ့အတြက္ ဘာဆက္လုပ္ရမလဲဆိုတဲ့ အေျခအေနကို အားလံုးက ေစာင့္ဆိုင္းၿပီး အေျခအေနတခုကို သံုးသပ္ေနၾကတဲ့သေဘာေပါ့ေနာ္။"
အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကေတာ့ သူတို႔အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးပါတီအျဖစ္ ဆက္လက္ မွတ္ပံုတင္မတင္ အခုမတ္လ ၂၉ ရက္ေန႔မွာ ဆံုးျဖတ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ တျခား တရား၀င္ တိုင္းရင္းသားႏုိင္ငံေရးပါတီ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ အခုလာမယ့္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကို လက္မခံႏုိင္တာေၾကာင့္ ႏုိင္ငံေရးပါတီအျဖစ္ ဆက္ၿပီး မွတ္ပံုတင္မွာမဟုတ္ဘူးလို႔ ေျပာထားၾကပါတယ္။
သတင္းရင္းျမစ္..VOA