(The Asahi Shinbum မွ 20 Nov 2011 ရက္စြဲပါ “Myanmar President won’t squash Suu Kyi’s political bid” သတင္းကို yangonchronicle မွ ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဒီမိုကေရစီလႈပ္႐ွားမႈေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္ တင္ေျမႇာက္ခံရ လိမ့္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ခန္႔မွန္းေျပာဆိုလိုက္ၿပီး အကယ္၍ သူမအႏိုင္ရရွိခဲ့ပါက သူမ၏ လမး္ေၾကာင္းတြင္ မိမိပိတ္၍ရပ္မည္မဟုတ္ဟု ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကား လိုက္သည္။
“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ျပည္သူေတြက ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ၾကမွာပါ။ တကယ္လို႔ ဒီလိုလႊတ္ေတာ္မွာ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္လိုက္ၿပီ ဆိုရင္ေတာ့ သူမအတြက္ တစ္စံုတစ္ခုေတာ့ ျဖစ္လာမွာပါ။ ဒါက ျပည္သူေတြရဲ႕ ဆႏၵနဲ႔အညီေပါ့။” ဟု သမၼတဦးသိန္းစိန္က အဆာဟိရွင္ဘြန္း အပါအဝင္ သတင္းမီဒီယာမ်ားကို ႏိုဝင္ဘာ ၁၉ ရက္တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
လာမည့္မတ္လအတြင္း က်င္းပမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရေသာ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားတြင္ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ရန္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ NLD ပါတီက ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၿပီး ေနာက္တစ္ရက္အၾကာတြင္ သမၼတဦးသိန္းစိန္က သူ၏ ပထမဆံုး အင္တာဗ်ဴးကို ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေနရာ ၅ဝ ခန္႔အတြက္ က်င္းပမည့္ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားတြင္ အသက္ ၆၆ ႏွစ္အရြယ္ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရသည္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္က ၿပီးခဲ့ေသာ ဩဂုတ္ ေနျပည္ေတာ္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ေတြ႕ဆံုစဥ္ သူမအား သေဘာကြဲလဲြမႈ မ်ား ေဘးဖယ္ထားကာ တူညီေသာ ပန္းတိုင္ကို ဦးတည္လုပ္ကိုင္သြားၾကရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္ဟု ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
ထိုသို႔ တိုင္းျပည္၏ အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ အတူတကြ စတင္လုပ္ကိုင္သြားရန္ ေတာင္းဆိုမႈကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က လက္ခံခဲ့သည္ဟု သမၼတ ႀကီးက ဆိုသည္။
ၿပီးခဲ့ေသာမတ္လအထိ တပ္မေတာ္အစိုးရကို ဦးေဆာင္ခဲ့ေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊသည္ ယင္းအားမုန္းတီးေသာ ျပည္သူတစ္ရပ္လံုးက ခ်စ္ခင္ေလးစားသည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ၁၅ ႏွစ္နီးပါး အက်ယ္ခ်ဳပ္ ထိန္းသိမ္းထားခဲ့ၿပီး အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးစနစ္အတြင္း သူမပါဝင္ႏိုင္ျခင္း မရွိေအာင္ ပိတ္ဆို႔ထားရန္ ဥပေဒမ်ား ျပ႒ာန္းထားခဲ့သည္။
ထိုအခ်ိန္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊ၏ လက္ေအာက္တြင္ ဦးသိန္းစိန္က ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။ ယခုအခါ သမၼတ အိုဘားမား ဦးေဆာင္ေသာ အေမရိကန္အစိုးရက ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဒီမိုကေရစီသို႔ ဦးတည္သည့္ တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈကို ျပဳလုပ္လုိက္ၿပီဟု ခ်ီးက်ဴး ေျပာဆိုေနၿပီျဖစ္သည္။
ေနာက္ဆံုးတိုးတက္မႈရလဒ္မ်ားကို သမၼတဦးသိန္းစိန္က ႀကိဳဆိုလိုက္ၿပီး ဒီဇင္ဘာ ၁-၂ တြင္ လာေရာက္မည့္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္၏ ခရီးစဥ္မွတစ္ဆင့္ ဝါရွင္တန္ႏွင့္ ဆက္ဆံမႈမ်ား တိုးတက္လာေစဖို႔ ဆႏၵရွိသည္ဟု ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ဟီလာရီကလင္တန္သည္ ႏွစ္ေပါင္းငါးဆယ္အတြင္း အေ႐ွ႕ေတာင္အာ႐ွ အာဏာရွင္ႏိုင္ငံသို႔ ပထမဆံုးအႀကိမ္ သြားေရာက္သည့္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ျဖစ္လာလိမ့္မည္ ျဖစ္သည္။
ဂ်ပန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ယို႐ွီဟီကိုႏိုဒါကလည္း ႏိုဝင္ဘာ ၁၈ ရက္က အင္ဒိုနီးရွားတြင္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုစဥ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ တရားဝင္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး အကူအညီေပးမႈ ျပန္လည္စတင္ရန္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက စီစဥ္ေနၿပီဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဂ်ပန္တို႔၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ဦးသိန္းစိန္က ႀကိဳဆိုလိုက္ၿပီး မၾကာမီကာလအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ဂ်ပန္ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား ႀကီးထြားလာရန္ ေမွ်ာ္လင့္ ေၾကာင္း ျပန္လည္ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ဒီမိုကေရစီလႈပ္႐ွားမႈေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္ တင္ေျမႇာက္ခံရ လိမ့္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ခန္႔မွန္းေျပာဆိုလိုက္ၿပီး အကယ္၍ သူမအႏိုင္ရရွိခဲ့ပါက သူမ၏ လမး္ေၾကာင္းတြင္ မိမိပိတ္၍ရပ္မည္မဟုတ္ဟု ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကား လိုက္သည္။
“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ျပည္သူေတြက ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ၾကမွာပါ။ တကယ္လို႔ ဒီလိုလႊတ္ေတာ္မွာ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္လိုက္ၿပီ ဆိုရင္ေတာ့ သူမအတြက္ တစ္စံုတစ္ခုေတာ့ ျဖစ္လာမွာပါ။ ဒါက ျပည္သူေတြရဲ႕ ဆႏၵနဲ႔အညီေပါ့။” ဟု သမၼတဦးသိန္းစိန္က အဆာဟိရွင္ဘြန္း အပါအဝင္ သတင္းမီဒီယာမ်ားကို ႏိုဝင္ဘာ ၁၉ ရက္တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
လာမည့္မတ္လအတြင္း က်င္းပမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရေသာ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားတြင္ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ရန္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ NLD ပါတီက ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၿပီး ေနာက္တစ္ရက္အၾကာတြင္ သမၼတဦးသိန္းစိန္က သူ၏ ပထမဆံုး အင္တာဗ်ဴးကို ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေနရာ ၅ဝ ခန္႔အတြက္ က်င္းပမည့္ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားတြင္ အသက္ ၆၆ ႏွစ္အရြယ္ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရသည္။
သမၼတဦးသိန္းစိန္က ၿပီးခဲ့ေသာ ဩဂုတ္ ေနျပည္ေတာ္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ေတြ႕ဆံုစဥ္ သူမအား သေဘာကြဲလဲြမႈ မ်ား ေဘးဖယ္ထားကာ တူညီေသာ ပန္းတိုင္ကို ဦးတည္လုပ္ကိုင္သြားၾကရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္ဟု ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။
ထိုသို႔ တိုင္းျပည္၏ အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ အတူတကြ စတင္လုပ္ကိုင္သြားရန္ ေတာင္းဆိုမႈကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က လက္ခံခဲ့သည္ဟု သမၼတ ႀကီးက ဆိုသည္။
ၿပီးခဲ့ေသာမတ္လအထိ တပ္မေတာ္အစိုးရကို ဦးေဆာင္ခဲ့ေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊသည္ ယင္းအားမုန္းတီးေသာ ျပည္သူတစ္ရပ္လံုးက ခ်စ္ခင္ေလးစားသည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ၁၅ ႏွစ္နီးပါး အက်ယ္ခ်ဳပ္ ထိန္းသိမ္းထားခဲ့ၿပီး အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးစနစ္အတြင္း သူမပါဝင္ႏိုင္ျခင္း မရွိေအာင္ ပိတ္ဆို႔ထားရန္ ဥပေဒမ်ား ျပ႒ာန္းထားခဲ့သည္။
ထိုအခ်ိန္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊ၏ လက္ေအာက္တြင္ ဦးသိန္းစိန္က ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။ ယခုအခါ သမၼတ အိုဘားမား ဦးေဆာင္ေသာ အေမရိကန္အစိုးရက ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဒီမိုကေရစီသို႔ ဦးတည္သည့္ တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈကို ျပဳလုပ္လုိက္ၿပီဟု ခ်ီးက်ဴး ေျပာဆိုေနၿပီျဖစ္သည္။
ေနာက္ဆံုးတိုးတက္မႈရလဒ္မ်ားကို သမၼတဦးသိန္းစိန္က ႀကိဳဆိုလိုက္ၿပီး ဒီဇင္ဘာ ၁-၂ တြင္ လာေရာက္မည့္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္၏ ခရီးစဥ္မွတစ္ဆင့္ ဝါရွင္တန္ႏွင့္ ဆက္ဆံမႈမ်ား တိုးတက္လာေစဖို႔ ဆႏၵရွိသည္ဟု ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ဟီလာရီကလင္တန္သည္ ႏွစ္ေပါင္းငါးဆယ္အတြင္း အေ႐ွ႕ေတာင္အာ႐ွ အာဏာရွင္ႏိုင္ငံသို႔ ပထမဆံုးအႀကိမ္ သြားေရာက္သည့္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ျဖစ္လာလိမ့္မည္ ျဖစ္သည္။
ဂ်ပန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ယို႐ွီဟီကိုႏိုဒါကလည္း ႏိုဝင္ဘာ ၁၈ ရက္က အင္ဒိုနီးရွားတြင္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုစဥ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ တရားဝင္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး အကူအညီေပးမႈ ျပန္လည္စတင္ရန္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက စီစဥ္ေနၿပီဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဂ်ပန္တို႔၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ဦးသိန္းစိန္က ႀကိဳဆိုလိုက္ၿပီး မၾကာမီကာလအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ဂ်ပန္ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား ႀကီးထြားလာရန္ ေမွ်ာ္လင့္ ေၾကာင္း ျပန္လည္ေျပာၾကားခဲ့သည္။