(Asia Sentinel မွ 9 Sept 2011 ရက္စြဲပါ Nava Thakuria ေရးသားေသာ “China’s Energy grab in Burma” ကို Y C မွ ဘာသာျပန္ဆိုသည္)
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အရပ္သားအစိုးရက အုပ္ခ်ဳပ္လ်က္႐ွိၿပီး ေျပာင္းလဲမႈ၏ လကၡဏာတခ်ိဳ႕ ထြက္ေပၚလာေသာ္လည္း အရပ္သားအစိုးရ ထိပ္တန္း ပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္ သေဘာထားတင္းမာေသာ စစ္တပ္တို႔အၾကား မူဝါဒအရ အက္ေၾကာင္းမ်ား သိသာစြာ ထြက္ေပၚလာၿပီး သာမန္ျပည္သူမ်ား၏ ဘဝမ်ား ပိုမို ေကာင္းလာမည့္ လကၡဏာ အနည္းသာ ႐ွိေနသည္။
လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ေလးဆယ္ေက်ာ္ကတည္းက စစ္အစိုးရမ်ား ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ မူဝါဒအမ်ားစုသည္ ယေန႔ ေနျပည္ေတာ္႐ွိ အစိုးရ အစီ အစဥ္မ်ား အေပၚ လႊမ္းမိုးေနဆဲျဖစ္သည္။ ေရနံႏွင့္ သဘာဝ ဓာတ္ေငြ႕က႑တို႔မွ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားသည္ အစိုးရ၏ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားႏွင့္ စစ္တပ္ အင္အား ပိုေကာင္းေရးအတြက္သာ ရည္႐ြယ္ၿပီး ျပည္သူတို႔ဘဝမ်ား တိုးတက္ေရးအတြက္ ဘာမွ် လုပ္မေပးႏိုင္ေပ။
ဩဂုတ္လအတြင္းက အမ်ိဳးသားလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မ႐ွင္ကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း သမၼတဦးသိန္းစိန္အပါအဝင္ အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။ ႏွစ္ဆယ့္သံုးႏွစ္အတြင္း ပထမဆံုးအႀကိမ္ အျဖစ္ ႏိုဘယ္ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ပထမဆံုး ေဆာင္းပါး ျပည္တြင္းတြင္ ပံုႏွိပ္ေဖာ္ျပခြင့္ ရခဲ့သည္။ ထိုသို႔ ေဖာ္ျပခြင့္ ရရန္ အစိုးရထံ (၁ဝ)လခန္႔ တင္ျပခဲ့ရၿပီး ေဖာ္ျပအၿပီး၌လည္း အစိုးရ၏ ေဝဖန္မႈကို ခံခဲ့ရသည္။
သို႔ေသာ္ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မ႐ွင္အေပၚ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ အမွန္တကယ္ အခြင့္အလမ္းရ႐ွိႏိုင္ ပါ့မလား ဟု သံသယမ်ား ႀကီးစြာ ႐ွိေနဆဲျဖစ္သည္။
“ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းကေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ေ႐ြးေကာက္ပြဲကို ဒီမိုကေရစီအစိုးရအတြက္ လမ္းခင္းေပးတာလို႔ ျမင္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒါဟာ ရယ္စရာလုပ္ဇာတ္ႀကီးပါ။ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ သူ႔ပါတီျဖစ္တဲ့ NLD ကို မပါႏိုင္ေအာင္ လုပ္ထားတယ္။ စစ္အစိုးရေရးတဲ့ ၂ဝဝ၈ အေျခခံဥပေဒဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေပးႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။” ဟု နယူးေဒလီတြင္ ေနထိုင္ေသာ ေဒါက္တာတင့္ေဆြက ေျပာ သည္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြက Asia Sentinel သို႔ နယူးေဒလီမွ စကားေျပာရာတြင္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ မူဝါဒမ်ားသည္ ယခင္ စစ္အစိုးရ ခ်မွတ္ထားခဲ့သည္မ်ားႏွင့္ အတူတူျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။ “လက္႐ွိ အစိုးရဟာ ဆင္းရဲမြဲေတမႈေတြ ေလွ်ာ့ခ်ေရးဆိုင္ရာ မူဝါဒေတြ ေရးဆြဲ ရျခင္း မရွိေသးပါဘူး၊ ယင္းတို႔ရဲ႕ မူဝါဒဟာ တရုတ္ရဲ႕ ဘီလ်ံခ်ီတန္ေသာ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းကဲ့သို႔ေသာ စီမံကိန္းမ်ိဳးကိုသာ ဦးတည္ေန ေၾကာင္း” ေဒါက္တာတင့္ေဆြက ေျပာသည္။
အဆိုပါပေရာဂ်က္သည္ ၂ဝ၁၃ ၿပီးစီးမည္ဟု ခန္႔မွန္းထားၿပီး ေရနံႏွင့္ ဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းႏွစ္ခုသည္ ကီလိုမီတာ (၁ဝဝဝ)ခန္႔ ႐ွည္ၿပီး ကီလို မီတာ (၈ဝဝ)ခန္႔မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းတြင္ တည္႐ွိသည္။ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕မွာ ရခိုင္ျပည္နယ္႐ွိ ေ႐ႊကမ္းလြန္ဓာတ္ေငြ႕လုပ္ကြက္မွ သဘာဝ ဓာတ္ေငြ႕ မ်ားကို ပို႔လႊတ္မည္ျဖစ္ၿပီး ေရနံမ်ားမွာ အေ႐ွ႕အလယ္ပိုင္းႏွင့္ အာဖရိကမွ ေရနံတင္သေဘၤာမ်ား ရခိုင္တြင္ ဆိုက္ကပ္၍ ပိုက္လိုင္းသို႔ ပို႔လႊတ္မည္ျဖစ္ သည္။ ယင္းတို႔ကို ယူနန္ျပည္နယ္ ကူမင္း႐ွိ ေရနံခ်က္စက္႐ံုသို႔ ပို႔ေဆာင္မည္ျဖစ္သည္။
ေ႐ႊသဘာဝဓာတ္ေငြ႕လုပ္ကြက္သည္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားမွ ေရနံကုမၸဏီမ်ားကို မ်ားစြာ ဆြဲေဆာင္ေနသည္။ ႏိုင္ငံတကာအေရးယူမႈမ်ားေၾကာင့္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားမွ ကုမၸဏီမ်ား မလာေရာက္ႏိုင္ျခင္းကို အခြင့္ေကာင္းယူ၍ အာ႐ွတိုက္မွ ေဒဝူးအင္တာေန႐ွင္နယ္ (ေတာင္ကိုရီးယား)၊ Oil and Natural Gas Corporation; Videsh (India)၊ Gas Authority of India Limited (အိႏၵိယ) တို႔သည္ ေ႐ႊလုပ္ကြက္တြင္ အသီးသီးပါဝင္ထားၾကသည္။
အဆိုပါ စီမံကိန္းအရ တစ္ႏွစ္လွ်င္ ေရနံစိမ္းတန္သန္းေပါင္း (၁၂)သန္းႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ ကုဗမီတာ (၁၂) သန္းကို တရုတ္သို႔ ပို႔လႊတ္ႏိုင္ မည္ျဖစ္သည္။ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ျမန္မာအုပ္စုမ်ားက ကန္႔ကြက္ေနသည့္ၾကားမွ အဆိုပါ စီမံကိန္းကို ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ကတည္းက အိႏၵိယသမုဒၵရာ႐ွိ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၏ မေဒးကၽြန္းတြင္ လုပ္ငန္းမ်ား စတင္ခဲ့သည္။
အဆိုပါစီမံကိန္းသည္ေဒၚလာ (၁.၅) ဘီလ်ံတန္ဖိုး႐ွိၿပီး တ႐ုတ္ႏုိင္ငံပိုင္ China National Patroleum Corporation ႏွင့္ ျမန္မာအစိုးရ၏ ျမန္မာ့ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕လုပ္ငန္း (MOGE) တို႔ဖက္စပ္ ေဆာင္႐ြက္ျခင္းျဖစ္ၿပီး ျမန္မာအစိုးရက ႏွစ္စဥ္ေဒၚလာ တစ္ဘီလ်ံခန္႔ ေနာင္ႏွစ္ သံုးဆယ္ ရ႐ွိမည္ျဖစ္သည္။
“ဒါေပမဲ့ ပိုက္လိုင္းသြားရာ လမ္းေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ မိသားစုမ်ား ေ႐ႊ႕ေျပာင္းေပးရပါလိမ့္မယ္။ အစိုးရက ရခိုင္၊ ႐ွမ္း၊ မေကြး၊ မႏၱေလးတို႔မွာ လယ္ယာေျမေပါင္းမ်ားစြာ သိမ္းၿပီးသြားၿပီ။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းက ရတဲ့ သတင္းေတြအရ မိသားစု ႏွစ္ေသာင္းေလာက္ ေနရာ ေ႐ႊ႕ေျပာင္းၿပီးသြားၿပီလို႔ သိရပါတယ္” ဟု ခ်င္းမိုင္အေျခစိုက္ ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္႐ွားသူ ဝင္းေအာင္ (မူရင္းေဆာင္းပါးတြင္ Wong Aung ဟု ေဖာ္ျပထားပါသည္-အယ္ဒီတာ) က ေျပာသည္။
“အစားထိုး ျပန္ေပးတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာလည္း ေခါင္းပံုျဖတ္ခံရတာေတြ ရွိပါတယ္။ အလုပ္သမားေတြ လုပ္ခနည္းနည္းပဲ ရတယ္။ အမ်ိဳးသမီး ေတြ လုပ္ခကလည္း မညီမွ်တာေတြ ႐ွိပါတယ္။ စီမံကိန္းေဒသဝန္းက်င္မွာ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းေတြ ႀကီးထြားလာေနပါတယ္” ဟု ဝင္းေအာင္က ေျပာသည္။
ဝင္းေအာင္သည္ ေ႐ႊသဘာဝဓာတ္ေငြ႕ လႈပ္႐ွားမႈေခါင္းေဆာင္လည္း ျဖစ္ၿပီး အစိုးရသည္ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕မွ ရေသာ ဝင္ေငြမ်ားကို အစိုးရ စက္ပစၥည္းမ်ားအတြက္ သံုးျခင္း၊ ကာကြယ္ေရးက႑တြင္ အသံုးျပဳျခင္းမ်ားသာ ႐ွိေၾကာင္း ေျပာသည္။ ကာကြယ္ေရးဘတ္ဂ်က္သည္ အစိုးရ ဘတ္ဂ်က္၏ ၄ဝ% ေက်ာ္အသံုးျပဳ ထားသည္။ အံ့ဩဖြယ္ေကာင္းေသာ အခ်က္မွာ ဆင္းရဲလွေသာ ျမန္မာ့လူဦးေရ သန္း (၅ဝ) အတြက္ ပညာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရး အသံုးစရိတ္မွာ ၂% သာ ႐ွိျခင္းျဖစ္သည္။ ၇၉% ေသာ လူဦးေရမွာ လွ်ပ္စစ္မီးမရဘဲ ေနထိုင္ၾကရျခင္း ျဖစ္ပါသည္ဟု ဝင္းေအာင္၏ အဆို အရ သိရသည္။
အစိုးရသည္ ပိုက္လိုင္းလံုၿခံဳမႈအတြက္ တာဝန္ရွိသည္ျဖစ္ရာ စႀကၤန္တစ္ေလွ်ာက္ႏွင့္ ကမ္းလြန္ေဆာက္လုပ္ ေရး လုပ္ငန္းတြင္ တပ္ရင္း (၃၃) ခုတြင္ စစ္သားအင္အား ေျခာက္ေထာင္ေက်ာ္ ခ်ထားခဲ့သည္။ စစ္တပ္သည္ ကခ်င္ႏွင့္ ႐ွမ္းျပည္နယ္တြင္ ေအးခ်မ္းေရးအတြက္ စစ္ပြဲမ်ား တိုက္ခိုက္ခဲ့ သည္။
ဝင္းေအာင္က ပိုက္လိုင္းလမ္းေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ ေျမသိမ္းယူမႈမ်ားေၾကာင့္ လယ္သမားမ်ား အလုပ္လက္မဲ့ ျဖစ္ကုန္ျခင္း၊ ငါးဖမ္းေဒသမ်ား ကန္႔သတ္ခံရျခင္းမ်ားေၾကာင့္ ေ႐ႊ႕ေျပာင္းမႈမ်ား တိုးပြားလာမည္ဟု ဆိုခဲ့ရာ အဆိုပါ အေရးကိစၥမ်ားကို လူ႔အခြင့္ အေရးေကာ္မ႐ွင္က ဘာမွ် လုပ္ေပးႏိုင္ လိမ့္မည္ မဟုတ္ေပ။
“ေဒသခံေတြဟာ လုပ္ခနည္းနည္းပဲ ရပါတယ္။ စီမံကိန္းက ယာယီ၊ လံုၿခံဳမႈမ႐ွိတဲ့ အလုပ္ေတြပဲ ႐ွိပါတယ္။ ဘာမွလည္း အတြန္႔တက္လို႔ မရ ဘူး။” ဟု ယင္းက ေျပာသည္။ စက္တင္ဘာ (၆) ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္ေသာ ေ႐ႊဓာတ္ေငြ႕ လႈပ္႐ွားမႈအစီရင္ခံစာျဖစ္ေသာ Launch of China Pipeline Project Unleashes Abuse Across Burma တြင္ ပိုက္လိုင္းစီမံကိန္းတြင္ အလုပ္လုပ္ေနေသာ အမ်ိဳးသားမ်ားအား လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အတင္းအဓမၼ ေစခိုင္း မႈမ်ား ႐ွိလာေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
အစီရင္ခံစာ၌ အကယ္၍ ဓာတ္ေငြ႕ကို ျပည္တြင္းတြင္ အသုံးျပဳပါက တိုင္းျပည္တြင္း လိုအပ္ေသာ စြမ္းအင္ ေလ်ာ့နည္းမႈကို ျဖည့္ဆည္းေပးရာ ေရာက္ၿပီး က်ဆံုးေနေသာ စီးပြားေရးကို ျပဳျပင္ႏိုင္မည္ဟု ေဖာ္ျပထားေသးသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အရပ္သားအစိုးရက အုပ္ခ်ဳပ္လ်က္႐ွိၿပီး ေျပာင္းလဲမႈ၏ လကၡဏာတခ်ိဳ႕ ထြက္ေပၚလာေသာ္လည္း အရပ္သားအစိုးရ ထိပ္တန္း ပုဂၢိဳလ္မ်ားႏွင့္ သေဘာထားတင္းမာေသာ စစ္တပ္တို႔အၾကား မူဝါဒအရ အက္ေၾကာင္းမ်ား သိသာစြာ ထြက္ေပၚလာၿပီး သာမန္ျပည္သူမ်ား၏ ဘဝမ်ား ပိုမို ေကာင္းလာမည့္ လကၡဏာ အနည္းသာ ႐ွိေနသည္။
လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ေလးဆယ္ေက်ာ္ကတည္းက စစ္အစိုးရမ်ား ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ မူဝါဒအမ်ားစုသည္ ယေန႔ ေနျပည္ေတာ္႐ွိ အစိုးရ အစီ အစဥ္မ်ား အေပၚ လႊမ္းမိုးေနဆဲျဖစ္သည္။ ေရနံႏွင့္ သဘာဝ ဓာတ္ေငြ႕က႑တို႔မွ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားသည္ အစိုးရ၏ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားႏွင့္ စစ္တပ္ အင္အား ပိုေကာင္းေရးအတြက္သာ ရည္႐ြယ္ၿပီး ျပည္သူတို႔ဘဝမ်ား တိုးတက္ေရးအတြက္ ဘာမွ် လုပ္မေပးႏိုင္ေပ။
ဩဂုတ္လအတြင္းက အမ်ိဳးသားလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မ႐ွင္ကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း သမၼတဦးသိန္းစိန္အပါအဝင္ အစိုးရ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။ ႏွစ္ဆယ့္သံုးႏွစ္အတြင္း ပထမဆံုးအႀကိမ္ အျဖစ္ ႏိုဘယ္ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ပထမဆံုး ေဆာင္းပါး ျပည္တြင္းတြင္ ပံုႏွိပ္ေဖာ္ျပခြင့္ ရခဲ့သည္။ ထိုသို႔ ေဖာ္ျပခြင့္ ရရန္ အစိုးရထံ (၁ဝ)လခန္႔ တင္ျပခဲ့ရၿပီး ေဖာ္ျပအၿပီး၌လည္း အစိုးရ၏ ေဝဖန္မႈကို ခံခဲ့ရသည္။
သို႔ေသာ္ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မ႐ွင္အေပၚ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ အမွန္တကယ္ အခြင့္အလမ္းရ႐ွိႏိုင္ ပါ့မလား ဟု သံသယမ်ား ႀကီးစြာ ႐ွိေနဆဲျဖစ္သည္။
“ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းကေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ေ႐ြးေကာက္ပြဲကို ဒီမိုကေရစီအစိုးရအတြက္ လမ္းခင္းေပးတာလို႔ ျမင္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒါဟာ ရယ္စရာလုပ္ဇာတ္ႀကီးပါ။ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ သူ႔ပါတီျဖစ္တဲ့ NLD ကို မပါႏိုင္ေအာင္ လုပ္ထားတယ္။ စစ္အစိုးရေရးတဲ့ ၂ဝဝ၈ အေျခခံဥပေဒဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေပးႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။” ဟု နယူးေဒလီတြင္ ေနထိုင္ေသာ ေဒါက္တာတင့္ေဆြက ေျပာ သည္။
ေဒါက္တာတင့္ေဆြက Asia Sentinel သို႔ နယူးေဒလီမွ စကားေျပာရာတြင္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ မူဝါဒမ်ားသည္ ယခင္ စစ္အစိုးရ ခ်မွတ္ထားခဲ့သည္မ်ားႏွင့္ အတူတူျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။ “လက္႐ွိ အစိုးရဟာ ဆင္းရဲမြဲေတမႈေတြ ေလွ်ာ့ခ်ေရးဆိုင္ရာ မူဝါဒေတြ ေရးဆြဲ ရျခင္း မရွိေသးပါဘူး၊ ယင္းတို႔ရဲ႕ မူဝါဒဟာ တရုတ္ရဲ႕ ဘီလ်ံခ်ီတန္ေသာ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းကဲ့သို႔ေသာ စီမံကိန္းမ်ိဳးကိုသာ ဦးတည္ေန ေၾကာင္း” ေဒါက္တာတင့္ေဆြက ေျပာသည္။
အဆိုပါပေရာဂ်က္သည္ ၂ဝ၁၃ ၿပီးစီးမည္ဟု ခန္႔မွန္းထားၿပီး ေရနံႏွင့္ ဓာတ္ေငြ႕ပိုက္လိုင္းႏွစ္ခုသည္ ကီလိုမီတာ (၁ဝဝဝ)ခန္႔ ႐ွည္ၿပီး ကီလို မီတာ (၈ဝဝ)ခန္႔မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းတြင္ တည္႐ွိသည္။ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕မွာ ရခိုင္ျပည္နယ္႐ွိ ေ႐ႊကမ္းလြန္ဓာတ္ေငြ႕လုပ္ကြက္မွ သဘာဝ ဓာတ္ေငြ႕ မ်ားကို ပို႔လႊတ္မည္ျဖစ္ၿပီး ေရနံမ်ားမွာ အေ႐ွ႕အလယ္ပိုင္းႏွင့္ အာဖရိကမွ ေရနံတင္သေဘၤာမ်ား ရခိုင္တြင္ ဆိုက္ကပ္၍ ပိုက္လိုင္းသို႔ ပို႔လႊတ္မည္ျဖစ္ သည္။ ယင္းတို႔ကို ယူနန္ျပည္နယ္ ကူမင္း႐ွိ ေရနံခ်က္စက္႐ံုသို႔ ပို႔ေဆာင္မည္ျဖစ္သည္။
ေ႐ႊသဘာဝဓာတ္ေငြ႕လုပ္ကြက္သည္ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားမွ ေရနံကုမၸဏီမ်ားကို မ်ားစြာ ဆြဲေဆာင္ေနသည္။ ႏိုင္ငံတကာအေရးယူမႈမ်ားေၾကာင့္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားမွ ကုမၸဏီမ်ား မလာေရာက္ႏိုင္ျခင္းကို အခြင့္ေကာင္းယူ၍ အာ႐ွတိုက္မွ ေဒဝူးအင္တာေန႐ွင္နယ္ (ေတာင္ကိုရီးယား)၊ Oil and Natural Gas Corporation; Videsh (India)၊ Gas Authority of India Limited (အိႏၵိယ) တို႔သည္ ေ႐ႊလုပ္ကြက္တြင္ အသီးသီးပါဝင္ထားၾကသည္။
အဆိုပါ စီမံကိန္းအရ တစ္ႏွစ္လွ်င္ ေရနံစိမ္းတန္သန္းေပါင္း (၁၂)သန္းႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ ကုဗမီတာ (၁၂) သန္းကို တရုတ္သို႔ ပို႔လႊတ္ႏိုင္ မည္ျဖစ္သည္။ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ ျမန္မာအုပ္စုမ်ားက ကန္႔ကြက္ေနသည့္ၾကားမွ အဆိုပါ စီမံကိန္းကို ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ကတည္းက အိႏၵိယသမုဒၵရာ႐ွိ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၏ မေဒးကၽြန္းတြင္ လုပ္ငန္းမ်ား စတင္ခဲ့သည္။
အဆိုပါစီမံကိန္းသည္ေဒၚလာ (၁.၅) ဘီလ်ံတန္ဖိုး႐ွိၿပီး တ႐ုတ္ႏုိင္ငံပိုင္ China National Patroleum Corporation ႏွင့္ ျမန္မာအစိုးရ၏ ျမန္မာ့ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕လုပ္ငန္း (MOGE) တို႔ဖက္စပ္ ေဆာင္႐ြက္ျခင္းျဖစ္ၿပီး ျမန္မာအစိုးရက ႏွစ္စဥ္ေဒၚလာ တစ္ဘီလ်ံခန္႔ ေနာင္ႏွစ္ သံုးဆယ္ ရ႐ွိမည္ျဖစ္သည္။
“ဒါေပမဲ့ ပိုက္လိုင္းသြားရာ လမ္းေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ မိသားစုမ်ား ေ႐ႊ႕ေျပာင္းေပးရပါလိမ့္မယ္။ အစိုးရက ရခိုင္၊ ႐ွမ္း၊ မေကြး၊ မႏၱေလးတို႔မွာ လယ္ယာေျမေပါင္းမ်ားစြာ သိမ္းၿပီးသြားၿပီ။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းက ရတဲ့ သတင္းေတြအရ မိသားစု ႏွစ္ေသာင္းေလာက္ ေနရာ ေ႐ႊ႕ေျပာင္းၿပီးသြားၿပီလို႔ သိရပါတယ္” ဟု ခ်င္းမိုင္အေျခစိုက္ ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္႐ွားသူ ဝင္းေအာင္ (မူရင္းေဆာင္းပါးတြင္ Wong Aung ဟု ေဖာ္ျပထားပါသည္-အယ္ဒီတာ) က ေျပာသည္။
“အစားထိုး ျပန္ေပးတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာလည္း ေခါင္းပံုျဖတ္ခံရတာေတြ ရွိပါတယ္။ အလုပ္သမားေတြ လုပ္ခနည္းနည္းပဲ ရတယ္။ အမ်ိဳးသမီး ေတြ လုပ္ခကလည္း မညီမွ်တာေတြ ႐ွိပါတယ္။ စီမံကိန္းေဒသဝန္းက်င္မွာ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းေတြ ႀကီးထြားလာေနပါတယ္” ဟု ဝင္းေအာင္က ေျပာသည္။
ဝင္းေအာင္သည္ ေ႐ႊသဘာဝဓာတ္ေငြ႕ လႈပ္႐ွားမႈေခါင္းေဆာင္လည္း ျဖစ္ၿပီး အစိုးရသည္ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕မွ ရေသာ ဝင္ေငြမ်ားကို အစိုးရ စက္ပစၥည္းမ်ားအတြက္ သံုးျခင္း၊ ကာကြယ္ေရးက႑တြင္ အသံုးျပဳျခင္းမ်ားသာ ႐ွိေၾကာင္း ေျပာသည္။ ကာကြယ္ေရးဘတ္ဂ်က္သည္ အစိုးရ ဘတ္ဂ်က္၏ ၄ဝ% ေက်ာ္အသံုးျပဳ ထားသည္။ အံ့ဩဖြယ္ေကာင္းေသာ အခ်က္မွာ ဆင္းရဲလွေသာ ျမန္မာ့လူဦးေရ သန္း (၅ဝ) အတြက္ ပညာေရးႏွင့္ က်န္းမာေရး အသံုးစရိတ္မွာ ၂% သာ ႐ွိျခင္းျဖစ္သည္။ ၇၉% ေသာ လူဦးေရမွာ လွ်ပ္စစ္မီးမရဘဲ ေနထိုင္ၾကရျခင္း ျဖစ္ပါသည္ဟု ဝင္းေအာင္၏ အဆို အရ သိရသည္။
အစိုးရသည္ ပိုက္လိုင္းလံုၿခံဳမႈအတြက္ တာဝန္ရွိသည္ျဖစ္ရာ စႀကၤန္တစ္ေလွ်ာက္ႏွင့္ ကမ္းလြန္ေဆာက္လုပ္ ေရး လုပ္ငန္းတြင္ တပ္ရင္း (၃၃) ခုတြင္ စစ္သားအင္အား ေျခာက္ေထာင္ေက်ာ္ ခ်ထားခဲ့သည္။ စစ္တပ္သည္ ကခ်င္ႏွင့္ ႐ွမ္းျပည္နယ္တြင္ ေအးခ်မ္းေရးအတြက္ စစ္ပြဲမ်ား တိုက္ခိုက္ခဲ့ သည္။
ဝင္းေအာင္က ပိုက္လိုင္းလမ္းေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ ေျမသိမ္းယူမႈမ်ားေၾကာင့္ လယ္သမားမ်ား အလုပ္လက္မဲ့ ျဖစ္ကုန္ျခင္း၊ ငါးဖမ္းေဒသမ်ား ကန္႔သတ္ခံရျခင္းမ်ားေၾကာင့္ ေ႐ႊ႕ေျပာင္းမႈမ်ား တိုးပြားလာမည္ဟု ဆိုခဲ့ရာ အဆိုပါ အေရးကိစၥမ်ားကို လူ႔အခြင့္ အေရးေကာ္မ႐ွင္က ဘာမွ် လုပ္ေပးႏိုင္ လိမ့္မည္ မဟုတ္ေပ။
“ေဒသခံေတြဟာ လုပ္ခနည္းနည္းပဲ ရပါတယ္။ စီမံကိန္းက ယာယီ၊ လံုၿခံဳမႈမ႐ွိတဲ့ အလုပ္ေတြပဲ ႐ွိပါတယ္။ ဘာမွလည္း အတြန္႔တက္လို႔ မရ ဘူး။” ဟု ယင္းက ေျပာသည္။ စက္တင္ဘာ (၆) ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္ေသာ ေ႐ႊဓာတ္ေငြ႕ လႈပ္႐ွားမႈအစီရင္ခံစာျဖစ္ေသာ Launch of China Pipeline Project Unleashes Abuse Across Burma တြင္ ပိုက္လိုင္းစီမံကိန္းတြင္ အလုပ္လုပ္ေနေသာ အမ်ိဳးသားမ်ားအား လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အတင္းအဓမၼ ေစခိုင္း မႈမ်ား ႐ွိလာေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
အစီရင္ခံစာ၌ အကယ္၍ ဓာတ္ေငြ႕ကို ျပည္တြင္းတြင္ အသုံးျပဳပါက တိုင္းျပည္တြင္း လိုအပ္ေသာ စြမ္းအင္ ေလ်ာ့နည္းမႈကို ျဖည့္ဆည္းေပးရာ ေရာက္ၿပီး က်ဆံုးေနေသာ စီးပြားေရးကို ျပဳျပင္ႏိုင္မည္ဟု ေဖာ္ျပထားေသးသည္။
