ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးသိန္းစုိး။ ေအာက္တိုဘာ ၁၈၊ ၂၀၁၀။
လာမယ့္ ႏို၀င္ဘာလ ၇ ရက္ေန႔မွာ က်င္းပေတာ့မယ့္ ျမန္မာ့ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ႏိုင္ငံတကာ ေလ႔လာ ေစာင့္ၾကည့္သူေတြကို လာေရာက္ ေလ႔လာခြင့္နဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ သတင္းေထာက္ေတြ လာေရာက္ သတင္းယူခြင့္ျပဳမွာ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ဒီကေန႔ ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို မသိဂႌထိုက္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ ႏိုင္ငံတကာ သံတမန္ေတြနဲ႔ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕အစည္းေတြ ရွိေနတဲ့အတြက္ ေရြးေကာက္ပြဲကို ေလ႔လာေစာင့္ၾကည့္ဖို႔ ႏိုင္ငံတကာ ေရြးေကာက္ပြဲ ေလ႔လာေစာင့္ၾကည့္သူေတြကို ဖိတ္ၾကားမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးသိန္းစိုးက ဒီကေန႔ ေနျပည္ေတာ္မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာပါတယ္။ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ ျပည္တြင္း သတင္းအယ္ဒီတာ တဦးက အခုလို ေျပာပါတယ္။
“Observer အေနနဲ႔ မလုပ္ပါနဲ႔တဲ့၊ မရပါဘူးတဲ့။ ဒါမ်ဳိးေျပာတာပါ။”
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ ႏိုင္ငံျခား သတင္းဌာန ၁၇ ခုေလာက္ ရွိေနၿပီး ဒီသတင္းဌာနေတြမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံသား သတင္းေထာက္ေတြ အမ်ားစု ပါ၀င္ အလုပ္လုပ္ေနၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္ပက သတင္းေထာက္ေတြကို ဖိတ္ၾကားဖို႔ မလိုဘူးလို႔ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒က ေျပာပါတယ္။
ပဲရစ္ အေျခစိုက္ နယ္စည္းမျခား သတင္းေထာက္မ်ား အဖြဲ႕က အာရွေရးရာ တာ၀န္ခံ ဗင္းဆင့္ ဘေရာ့ဇဲလ္က အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ေရြးေကာက္ပြဲ တခုမွာ ရွိရမယ့္ အေနအထား တခုကို စစ္အစိုးရက ေနာက္ထပ္ ျငင္းပယ္လုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရက ျပည္တြင္းမီဒီယာေတြ အားလံုးကို ထိန္းခ်ဳပ္ထားတယ္။ ႏိုင္ငံျခားသား သတင္းေထာက္ေတြကိုလည္း သတင္းယူဖို႔ ႏိုင္ငံတြင္း ၀င္ေရာက္ခြင့္ မျပဳဘူးဆိုေတာ့ ဒီေရြးေကာက္ပြဲက ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိဖုိ႔နဲ႔ တာ၀န္ခံမႈရွိဖုိ႔ ဆိုတာလည္း လံုး၀ မရွိေတာ့ပါဘူး။”
ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ႏိုင္ငံေရး ပါတီေတြက ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ၃,၁၅၃ ဦး၊ တသီးပုဂၢလ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ၈၂ ဦးက အမတ္ေနရာ ၁,၁၅၈ ေနရာကို ၀င္ေရာက္ အေရြးခံမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ မဲဆႏၵနယ္ ၅၄ ခုမွာေတာ့ ယွဥ္ၿပိဳင္မယ့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း တဦးစီသာ ရွိတဲ့အတြက္ သူတို႔က လႊတ္ေတာ္အမတ္အျဖစ္ အေရြးခံရမွာ ေသခ်ာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေဒသေတြမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပဖို႔ မလိုေတာ့ဘူးလို႔ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးသိန္းစိုးက ေျပာပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲ ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္သူေတြက ေရြးေကာက္ပြဲတခု တရားမွ်တမႈ ရွိမရွိ ေစာင့္ၾကည့္ရတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာ ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ ေလ႔လာေစာင့္ၾကည့္သူ ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ့ေရြးေကာက္ပြဲကို ေလ႔လာ ေစာင့္ၾကည့္ေနသူ ဦးခင္ေမာင္ေရႊက အခုလို ေျပာပါတယ္။
“အဓိကကေတာ့ ႏုိင္ငံတကာ ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္တဲ့သူေတြ အေနနဲ႔ဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔ ဘာလုပ္လဲဆိုေတာ့ ပုံမွန္အားျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲက ဘာေတြ ျဖစ္ပ်က္သြားလဲ ဆုိတဲ့ဟာမ်ဳိး၊ ေရြးေကာက္ပြဲ မတုိင္ခင္ေရာ၊ ေရြးေကာက္ပြဲ အတြင္းေရာ၊ ေရြးေကာက္ပြဲ ၿပီးတဲ့ေနာက္ေရာ သူတုိ႔ ေလ့လာ သုံးသပ္ပါတယ္။ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ စုေဆာင္းပါတယ္။ သတင္း အခ်က္အလက္ေတြက Source ခုိင္ခုိင္လုံလုံနဲ႔ ယုံၾကည္ စိတ္ခ်ရတဲ့ သတင္းရပ္ကြက္က လာတဲ့ဟာေတြ၊ သူတုိ႔ကိုယ္တုိင္ သြားၿပီးေတာ့ အင္တာဗ်ဴးထားတဲ့ဟာေတြ၊ ျပည္သူလူထု ၾကားမွာေရာ၊ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ေရာ၊ လုံၿခဳံေရး တပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြ ၾကားမွာေရာ၊ အစရွိသျဖင့္ အဲဒါမ်ဳိးေတြမွာ သူတုိ႔ သတင္းအခ်က္အလက္ တိက် ခုိင္လုံေအာင္ စုေဆာင္းတယ္။
“စုေဆာင္းၿပီးရင္ ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒသနဲ႔ ညီေရး၊ မညီေရးဆုိၿပီး ျပန္ၿပီး ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာ သုံးသပ္ရတယ္။ သုံးသပ္ၿပီးရင္ တခါျပန္ၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဒီဥစၥာေတြကေတာ့ မျဖစ္သင့္ဘူး၊ ေနာက္ေနာင္ ျဖစ္လာမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြဆုိရင္ ဒီဥစၥာကေတာ့ ဒီလုိမ်ဳိး ျပင္ဆင္သင့္တယ္ဆုိတဲ့ ေထာက္ခံ အႀကံျပဳခ်က္ေတြ ေပးရတယ္ေပါ့။ ဒါ ႏုိင္ငံတကာ ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္သူေတြရဲ႕ တာ၀န္။”
ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္က ထိုင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အဘီဆစ္ ၀ိတ္ခ်ာခ်ီ၀ (Abhisit Vejjajiva) က ျမန္မာႏိုင္ငံကို တရက္ၾကာ အလည္အပတ္ ခရီးစဥ္အတြင္း ေရြးေကာက္ပြဲ ေလ႔လာေစာင့္ၾကည့္ေရး အတြက္ အကူအညီေပးဖို႔ ကမ္းလွမ္းခဲ့ေပမဲ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရက လက္မခံခဲ့ပါဘူး။
သတင္းရင္းျမစ္..VOA
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ ႏိုင္ငံတကာ သံတမန္ေတြနဲ႔ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕အစည္းေတြ ရွိေနတဲ့အတြက္ ေရြးေကာက္ပြဲကို ေလ႔လာေစာင့္ၾကည့္ဖို႔ ႏိုင္ငံတကာ ေရြးေကာက္ပြဲ ေလ႔လာေစာင့္ၾကည့္သူေတြကို ဖိတ္ၾကားမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးသိန္းစိုးက ဒီကေန႔ ေနျပည္ေတာ္မွာ ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာပါတယ္။ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲ တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ ျပည္တြင္း သတင္းအယ္ဒီတာ တဦးက အခုလို ေျပာပါတယ္။
“Observer အေနနဲ႔ မလုပ္ပါနဲ႔တဲ့၊ မရပါဘူးတဲ့။ ဒါမ်ဳိးေျပာတာပါ။”
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ ႏိုင္ငံျခား သတင္းဌာန ၁၇ ခုေလာက္ ရွိေနၿပီး ဒီသတင္းဌာနေတြမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံသား သတင္းေထာက္ေတြ အမ်ားစု ပါ၀င္ အလုပ္လုပ္ေနၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္ပက သတင္းေထာက္ေတြကို ဖိတ္ၾကားဖို႔ မလိုဘူးလို႔ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒က ေျပာပါတယ္။
ပဲရစ္ အေျခစိုက္ နယ္စည္းမျခား သတင္းေထာက္မ်ား အဖြဲ႕က အာရွေရးရာ တာ၀န္ခံ ဗင္းဆင့္ ဘေရာ့ဇဲလ္က အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ေရြးေကာက္ပြဲ တခုမွာ ရွိရမယ့္ အေနအထား တခုကို စစ္အစိုးရက ေနာက္ထပ္ ျငင္းပယ္လုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရက ျပည္တြင္းမီဒီယာေတြ အားလံုးကို ထိန္းခ်ဳပ္ထားတယ္။ ႏိုင္ငံျခားသား သတင္းေထာက္ေတြကိုလည္း သတင္းယူဖို႔ ႏိုင္ငံတြင္း ၀င္ေရာက္ခြင့္ မျပဳဘူးဆိုေတာ့ ဒီေရြးေကာက္ပြဲက ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိဖုိ႔နဲ႔ တာ၀န္ခံမႈရွိဖုိ႔ ဆိုတာလည္း လံုး၀ မရွိေတာ့ပါဘူး။”
ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ႏိုင္ငံေရး ပါတီေတြက ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ၃,၁၅၃ ဦး၊ တသီးပုဂၢလ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း ၈၂ ဦးက အမတ္ေနရာ ၁,၁၅၈ ေနရာကို ၀င္ေရာက္ အေရြးခံမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ မဲဆႏၵနယ္ ၅၄ ခုမွာေတာ့ ယွဥ္ၿပိဳင္မယ့္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း တဦးစီသာ ရွိတဲ့အတြက္ သူတို႔က လႊတ္ေတာ္အမတ္အျဖစ္ အေရြးခံရမွာ ေသခ်ာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေဒသေတြမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပဖို႔ မလိုေတာ့ဘူးလို႔ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒ ဦးသိန္းစိုးက ေျပာပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲ ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္သူေတြက ေရြးေကာက္ပြဲတခု တရားမွ်တမႈ ရွိမရွိ ေစာင့္ၾကည့္ရတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာ ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ ေလ႔လာေစာင့္ၾကည့္သူ ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ့ေရြးေကာက္ပြဲကို ေလ႔လာ ေစာင့္ၾကည့္ေနသူ ဦးခင္ေမာင္ေရႊက အခုလို ေျပာပါတယ္။
“အဓိကကေတာ့ ႏုိင္ငံတကာ ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္တဲ့သူေတြ အေနနဲ႔ဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔ ဘာလုပ္လဲဆိုေတာ့ ပုံမွန္အားျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲက ဘာေတြ ျဖစ္ပ်က္သြားလဲ ဆုိတဲ့ဟာမ်ဳိး၊ ေရြးေကာက္ပြဲ မတုိင္ခင္ေရာ၊ ေရြးေကာက္ပြဲ အတြင္းေရာ၊ ေရြးေကာက္ပြဲ ၿပီးတဲ့ေနာက္ေရာ သူတုိ႔ ေလ့လာ သုံးသပ္ပါတယ္။ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ စုေဆာင္းပါတယ္။ သတင္း အခ်က္အလက္ေတြက Source ခုိင္ခုိင္လုံလုံနဲ႔ ယုံၾကည္ စိတ္ခ်ရတဲ့ သတင္းရပ္ကြက္က လာတဲ့ဟာေတြ၊ သူတုိ႔ကိုယ္တုိင္ သြားၿပီးေတာ့ အင္တာဗ်ဴးထားတဲ့ဟာေတြ၊ ျပည္သူလူထု ၾကားမွာေရာ၊ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ေရာ၊ လုံၿခဳံေရး တပ္ဖြဲ႕၀င္ေတြ ၾကားမွာေရာ၊ အစရွိသျဖင့္ အဲဒါမ်ဳိးေတြမွာ သူတုိ႔ သတင္းအခ်က္အလက္ တိက် ခုိင္လုံေအာင္ စုေဆာင္းတယ္။
“စုေဆာင္းၿပီးရင္ ႏုိင္ငံတကာ ဥပေဒသနဲ႔ ညီေရး၊ မညီေရးဆုိၿပီး ျပန္ၿပီး ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာ သုံးသပ္ရတယ္။ သုံးသပ္ၿပီးရင္ တခါျပန္ၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဒီဥစၥာေတြကေတာ့ မျဖစ္သင့္ဘူး၊ ေနာက္ေနာင္ ျဖစ္လာမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြဆုိရင္ ဒီဥစၥာကေတာ့ ဒီလုိမ်ဳိး ျပင္ဆင္သင့္တယ္ဆုိတဲ့ ေထာက္ခံ အႀကံျပဳခ်က္ေတြ ေပးရတယ္ေပါ့။ ဒါ ႏုိင္ငံတကာ ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္သူေတြရဲ႕ တာ၀န္။”
ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္က ထိုင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အဘီဆစ္ ၀ိတ္ခ်ာခ်ီ၀ (Abhisit Vejjajiva) က ျမန္မာႏိုင္ငံကို တရက္ၾကာ အလည္အပတ္ ခရီးစဥ္အတြင္း ေရြးေကာက္ပြဲ ေလ႔လာေစာင့္ၾကည့္ေရး အတြက္ အကူအညီေပးဖို႔ ကမ္းလွမ္းခဲ့ေပမဲ့ ျမန္မာစစ္အစိုးရက လက္မခံခဲ့ပါဘူး။
သတင္းရင္းျမစ္..VOA
