သရုပ္ေဖာ္ ပန္းခ်ီထိန္းလင္းလူႀကီးလူေကာင္းဆိုတဲ႔ စကားလုံးကို ဒီေနရာမွာသုံးရတာ ေတာ္ေတာ္ေထာက္ျပီး ကြ်န္ေတာ္႔အတြက္ ေမြးစားစကားလုံး တခုလို ေတာ္ေတာ္စိမ္းတယ္။ ဒါေပမယ္႔ ဘာေၾကာင္႔လည္းမသိဘူး။ ဒီအခ်ိန္မွာ အဘကို - ဒီလိုဘဲ ရဲရဲေခၚခ်င္တယ္။
၁၉၈၉ ေႏွာင္းပိုင္း အမိန္႔ေတြအသီးသီး ခ်ခံရၿပီး အဘနဲ႔ ၄တိုက္မွာအတူတူ ေနခြင္႔ရေတာ႔ စိတ္ထဲမွာ အဘကုိ တအံ႔တၾသ စျဖစ္၊ တရင္းတႏွီး စျဖစ္ရတဲ႔ အေၾကာင္းေတြ ရွိလာတယ္။ ကိုယ္႕ကိုယ္ကိုမပိုင္၊ ခဏေန ဘာျဖစ္မယ္ဆိုတာ မသိတဲ႔ကာလ၊ အခ်ိန္ျပည္႔ ဆင္းရဲမြန္းက်ပ္၊ ဒီလိုေလာဓံက ထုေထာင္း စမ္းသပ္ေနတဲ႔အခ်ိန္မွာ သမဂၢအဘအိုရဲ႕ ဟန္ပန္က အားလုံးၾကားမွာ ထူးျခားလန္းဆတ္ေနတာ ကြ်န္ေတာ္ သတိထားျဖစ္တယ္။ ဒီေနရာကို အိမ္လို႔မွတ္ဘို႔ဆိုတာ တကယ္ကမလြယ္ဘူး။ အသက္၇၀ေက်ာ္တဲ႔ သူ႔အရြယ္ကလည္း လူႀကီးနာနဲ႔ ဘယ္ကင္းမွာလဲ။ ဒါေပမယ္႔ အဘက ပူတဲ႔ဟန္မျပ။ ေရခ်ိဳးခ်တာနဲ႔ သူ႔တိုက္ခန္းေလးကထြက္လာ၊ ေယာဂီညိဳေရာင္ ေဘာင္းဘီ တိုနံ႔နံ႔ေလးနဲ႔ ဒီတိုက္၀င္း က်ဥ္းက်ဥ္းေလးထဲ အေျပး ေလ႔က်င္႔ခန္းလုပ္တယ္။ လူကပိန္ပိန္၊ ကိုယ္ထည္က ခေနာ္ခနဲ႔။ ဆီးႀကိတ္ ေယာင္တာက်ေအာင္ ေဆးမွန္မွန္ထုိးရဘို႔ မလြယ္တဲ႔အရပ္မွာ ေဆးမထိုးရ ဘာျဖစ္မလဲ သူမပူ။ အသက္ (၇၀)ေက်ာ္ ေထာင္က်အဖိုးႀကီးက အျပံဳးမပ်က္ လွဳပ္လွဳပ္ရွားရွား ေျပးလႊားျပေနေတာ႔ သူ႔ထက္ငယ္သူ၊ မိန္းမလြမ္းေနသူ၊ ရည္းစားလြမ္းေနသူေတြလည္း မႏြဲ႕ႏုိင္ေတာ႔ဘူး။ အဘရဲ႕ အထူးျခားဆုံးအခ်က္က လူငယ္အားလုံးကို သူငယ္ခ်င္းလိုေပါင္းတဲ႔ဟန္။ သူ႔မိန္းမကို အိပ္ရာအဆင္သင္႔လိပ္ခုိင္းထား၊ အ၀တ္အစား အျပည္႔အစုံ ထည္႔ခိုင္းထားၿပီးမွ ႏိုင္ငံေရးလုပ္တဲ႔လူ ဆိုေတာ႔ စမ္းတ၀ါး၀ါး ေယာင္၀ါး၀ါး ျဖစ္ေနတာမရွိ။ ခ်ီတုံခ်တုံ မရွိ။ ေထာင္အေတြ႕အၾကံဳကမ်ားေတာ႔ ေတာ္ေတာ္အျပည္႔အစုံ ပါလာတယ္။
ကြ်န္ေတာ္မွာ လမ္းထိပ္က ေစာင္႔ဖမ္းေခၚလာတာဆိုေတာ့ မျပင္မဆင္လိုက္ခဲ႔ရ၊ စစ္ေၾကာေရးမွာလဲ အ၀တ္တထည္ ကိုယ္တခု၊ (၅) လေလာက္အထိ လဲစရာ အပုိမရွိ၊ ေထာင္က်ၿပီး အိမ္နဲ႔မေတြ႔ရခင္ ဒါ၀တ္ သခင္။ အဲဒီအခ်ိန္မ်ိဳးမွာ အဘေပးတဲ႔ အေႏြးထည္ကို ကြ်န္ေတာ္ တျမတ္တႏိုး ၀တ္ခဲ႔ရတယ္။ တခ်ိန္လုံးလည္း သူက သူ႔အသုံးအေဆာင္ေတြ သူ႕အစားအေသာက္ေတြ သူမ်ား လိုက္ေပးေနတာ။ ျငဳတ္သီးေၾကာ္နဲ႔ ေျမပဲဆံ ပဲပုတ္ေထာင္းေၾကာ္ေတြ သူကိုယ္တိုင္စပ္။ အၿမဲလို လိုက္ေ၀တာမ်ား ေကာင္းမွေကာင္း။ သူကိုယ္တုိင္ကက်ေတာ့ ဘာမွ မက္မက္စက္စက္မရွိ။
(၉၀) စက္တင္ဘာ ေထာင္သပိတ္ျဖစ္ေတာ႔ ကြ်န္ေတာ္သရက္ကို ေရြ႕သြားတယ္။ အဘနဲ႔ကြဲသြားတယ္။ ေနာက္ ၁၉၉၃ မွာ ျပန္လြတ္လာေတာ့ အဘကို အခမ္းအနားတိုင္းမွာ တက္တက္ၾကြၾကြ ျပန္ေတြ႔ရျပန္ေရာ။ အင္းယားကန္ေဘး ကမာၻေအးဘုရားလမ္းေပၚ ျခံ၀င္းက်ယ္နဲ႔ ေခတ္မီတိုက္ႀကီးထဲ ဒီ ဇရာေထာင္းေနတဲ႔ အဘအို သူေဌးလို အၿငိမ္း ေနနိုင္ရက္ကနဲ႔ နအဖ၊ န၀တကိုမွ တုတ္နဲ႔ဆြတဲ႔ သူ႔သတၱိ မေလးစားဘဲ မေနႏိုင္ဘူး။ အဘျခံကလည္း သြားရင္ လူမသိေအာင္ ဘယ္ကမွ ေက်ာ္ခြၿပီး ခိုးေၾကာင္ခိုး၀ွက္ တိတ္တိတ္၀င္စရာ လမ္းမရွိ။ ေထာက္လွမ္းေရးကုိ အရင္ စာရင္းေပးသြားဘို႔ပဲ ေကာင္းတယ္။ န၀တ၊ နအဖတေခတ္လုံး အဘဖုန္းဘိုးေတြ က်မွာစိုးလို႔ထင္ပါ႔။ အဘအိမ္ကိုမွေရြး အခ်စ္ပုိၿပီး ဖုံးျဖတ္ထားလို႔ သူ႔ခမ်ာ ဘယ္သူ႔မွ ဖုန္းမေျပာႏိုင္ရွာ။ ဖုန္းနဲ႔ အခ်ိန္းအခ်က္ လုပ္မရ။ သူကလည္း မိသားစုကို အကုန္မွာၿပီး၊ အိပ္ယာလိပ္ ျပင္ၿပီးသား။ သူ႕ေခါင္းထဲ ေတြးတာတခုထဲ။ ဒီအေရးေတာ္ပုံမွာ ဘယ္ေနရာက သူဘာလုပ္ေပးႏုိင္မလဲဆိုတာ တခုထဲ။ ေဒၚစုနဲ႔ တကြ ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္က်ေနသူေတြ ေန႔စဥ္စားဘို႕ ခ်က္ျပဳတ္ေၾကာ္ေလွာ္စီမံေနတာမ်ိဳး။ ဘယ္ ေထာင္က ဘယ္သူ႔ဆီကို ဧည့္ေတြ႔သြားမွာလဲ။ သူတို႔ အဖြဲ႔မွာ ကူေငြဘယ္ေလာက္ရလို႔ ဘာကူညီလိုက္ရမလဲဆိုတာမ်ိဳးေတြ။ သူ႕ျခံက ျပန္ထြက္ၿပီဆိုတာနဲ႔ ျခံထဲထိ ဆင္းလုိက္လာၿပီး ျခံအႏွံ႔ သံပုရာသီးေတြ ကိုယ္တိုင္လိုက္ခူး။ အလုံး ၅၀ - ၁၀၀ ေပးလုိက္တာခ်ည္း။
“ေထာင္ထဲမွာ သံပုရာသီးက အဖိုးတန္တယ္ဗ်။ မ်ားမ်ားသာယူသြား။”
ေထာင္၀င္စာ သြားမယ္႔သူေတြအတြက္ သူအျမဲစုထားတတ္တာ သံပုရာသီးေတြ။ ကြ်န္ေတာ္ အဘကိုခ်စ္တဲ႔အခ်က္တခုက သူ႕ကိုယ္သူ “ကြ်န္ေတာ္ - ကြ်န္ေတာ္” လို႔သုံးတာတခု။ တခါမွတ္မွတ္ရရ။
“ကြ်န္ေတာ္ - ကြ်န္ေတာ္႔မိန္းမကို သိပ္ေက်းဇူးတင္တယ္ဗ်ာ။ သူေသခါနီးေတာ႔ သားသမီးေတြ အားလုံးကို အနားေခၚၿပီးမွာသြားရွာတာ။ နင္တို႔အေဖကို မၿငိဳျငင္ဳနဲ႔။ စိတ္မဆိုးနဲ႔။ သူ႕ဘ၀မွာ ဘာတခုမွ မေကာင္းတာ မလုပ္ခဲ႔ဘူး။ သူ႕အတြက္လည္း ဘာတခုမွ လုပ္တာမရွိဘူး။ ဒါေၾကာင္႔ နင္တို႔အေဖကို စိတ္မဆိုးၾကနဲ႔။ သူ လုပ္ခ်င္တာ လုပ္ပေစ။ သူ႕ကို ခြင္႔လႊတ္ၾက - လို႔ မွာသြားရွာတာဗ်။”
ကြ်န္ေတာ္ အဘမိန္းမကို မေတြ႔မီလိုက္ဘူး။ ဒါေပမယ္႔ အဘမိန္းမလည္း ႀကီးျမတ္ၿပီး ရွားတဲ႔ ပါရမီျဖည့္ဖက္ပါလားလို႔ မွန္းၾကည္႔လို႔ရတယ္။ သူ႔ခင္ပြန္းကို သူေသခါနီးမွာေတာင္ ပါရမီျဖည္႔ႏိုင္ခဲ႔တဲ႔ ၾကင္ေဖၚ။ ၁၉၉၈ မွာအဘနဲ႔ အမွဳတြဲ တႀကိမ္ထပ္ျဖစ္ေတာ႔ အဘကို အင္းစိန္တြဲဖက္ေထာင္ အထူးတုိက္မွာ ျပန္ဆုံရျပန္ေရာ။
“ကိုဆိုင္း ဒီတေခါက္ပါလာမယ္ မထင္ဘူး ေဆးခန္းဖြင္႔စဆိုေတာ႔။ ခင္ဗ်ားတို႔ ေဆးခန္းေတာ့ ကသီလင္တေတြျဖစ္ၿပီ။ ဘာမွမၾကာလိုက္ေသးဘူး”
သူကပူတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ကျပံဳးတယ္။ ဒီေခတ္ထဲမွာ ဒါေတြက ေမွ်ာ္လင္႔ထားၿပီးသား ဟာေတြဘဲ အဘရာ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ေတြ အလုပ္တူလုပ္ေပမယ့္ ကိုယ္႔အပိုင္း ကိုယ္လုပ္သြားၾကတာ။ မလိုအပ္ဘဲ ဘာမွ မေျပာၾကဘူး။ ဒီတေခါက္လည္း အဘအေႏြးထည္ကို ကြ်န္ေတာ္ လက္ေဆာင္ရျပန္တာ။ ေဖေဖာ္၀ါရီဆိုေတာ့ ခ်မ္းေကာင္းတုန္း။ ဒီတေခါက္ စစ္ေၾကာေရးကာလမွာ အဘအသက္ (၈၀) ျပည္႔တယ္။ ကြတ္ကီးလုိ မုန္႔ေလးေတြ သူလုိက္ေ၀တယ္။ အထူးတိုက္မွာ လူက သူ႔ကို ထည္႔ေပါင္းမွ (၆)ေယာက္ပဲ။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္နဲ႔အတူ လုပ္ၾကံခံရတဲ႔ အာဇာနည္ ဦးဘ၀င္းရဲ႕သား ဦးေအး၀င္း၊ ေမာင္၀ံသ၊ ဦးမိုးသူ၊ ပိသုကာ ဦးေက်ာ္မင္းတို႔ကို ေထာင္မခ်ဘဲ တိုက္ေလွာင္ထားခ်ိန္ေပါ႔။ သူတို႔ေတြမိသားစုနဲ႔ ေတြ႔ခြင္႔ မရတာ (၃) ႏွစ္နီးပါးေတာင္ ရွိေရာ႔မယ္။ ဦးသိန္းတင္ (ပထဝီေမာင္တင္) ကိုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တိုက္မွာ မဆုံလုိက္ရဘူး။ သူ႔ ေရာဂါကြ်မ္းၿပီး ေသလုေသခင္ ျဖစ္ေနခ်ိန္မွ ျပန္လႊတ္ေပးလိုက္လို႔ အိမ္ေရာက္ၿပီး တရက္၊ႏွစ္ရက္အၾကာမွာ ဆုံးပါးရွာတယ္။
“ခင္ဗ်ားအခုေနတဲ႔အခန္းက ဦးသိန္းတင္ ေနသြားတဲ႔အခန္းဗ်”
ေမာင္၀ံသက လွမ္းေျပာတယ္။ ကြ်န္ေတာ္က အယူမသီးဘူး။ ဘာမွမျဖစ္ဘူး။ ကြ်န္ေတာ္ပူေနတာ အဘ။ (၈၉) ကတည္းကစတဲ႔ ဆီးႀကိတ္က ေနာက္ထပ္(၁၀)ႏွစ္ ဆိုေတာ႔ ေတာ္ေတာ္ႀကီးေနၿပီေလ။ သူဆီးတခါသြား (၅) မိနစ္ေလာက္ၾကာမယ္။ မၿပီးဘူး။ ၿပီးရင္လည္းပုဆိုးကို သူ - မထားတယ္။ ဆီးက တစက္တစက္နဲ႔ ဆက္က်ေန။ ဒါကိုပူတာ။ ေနာက္တေယာက္ပူရတာ ဦးေအး၀င္း။ သူ႔ႏွလုံးက ကေဘာက္ကခ်ာ ခုန္ေနလို႔ ရန္ကုန္ေဆးရုံႀကီးမွာ လ အေတာ္ၾကာသြားတက္။ ျပန္လာ ေန႔တိုင္းေဆးေသာက္ ေနတုန္း။ ကြ်န္ေတာ္ေရာက္ၿပီး သိပ္မၾကာခင္ ပိသုကာ ဦးေက်ာ္မင္း ေရခ်ိဳးထြက္လာတာကို လွမ္းၾကည္႔၊ သိတ္မသကၤာလို႔ ဆရာ၀န္ကိုေခၚျပခုိင္း။ ဆရာ၀န္လာစစ္၊ ေနာက္တေန႔ ေဆးရုံကို လူနာတင္ကားနဲ႔ ထြက္သြားတာ။ တိုက္ကို ျပန္မေရာက္လာေတာ႔ဘူး။ ေရဖ်ဥ္းက ေတာ္ေတာ္စြဲေနၿပီေလ။ အဲဒီလို ဘ၀မ်ိဳးေတြမွာ ကြ်န္ေတာ္ အဘအတြက္ ရင္ပူခဲ႔တယ္ …. အဘေရ။ ……. အဘလည္းဒီေတာင္ကိုေက်ာ္ပါ႔မလား။
(၉၈) ဧၿပီမွာ အမိန္႔ေတြက်ၿပီး အင္းစိန္ေထာင္မႀကီးကို ေရႊ႕ရတယ္။ ေထာင္ေျပာင္း အခ်ဳပ္ကားႀကီးေပၚတက္ေတာ႔ ပခုံးေပၚ တပြင္႔တပ္ၿပီး တုတ္တရမ္းရမ္းနဲ႔ မာန္တက္ေနတဲ႔ အရာရွိက အဘကို ဟုိဟုိဒီဒီၾကည္႔ရမလားဆိုျပီး အဖိုးႀကီး ေသသြားခ်င္သလားလို႔ ႀကိမ္းတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ အေဖ႔ကိုေျပးျမင္တယ္။ အေဖ႔အရာမွာထား၊ အဘအတြက္ အရမ္း စိတ္မေကာင္းျဖစ္တယ္။ ေၾသာ္လူ႔ဂုဏ္သိကၡာေတြကို ကြ်န္ေတာ္တုိ႔စြန္႔ခဲ႔ရတယ္။
ေနာက္ကြ်န္ေတာ္ ေရႊဘိုကိုေရြ႕၊ (၇) ႏွစ္ျပည္႔လို႔ ျပန္လြတ္ေတာ႔ အဘကို မေသဘဲျပန္ေတြ႕။ ၀မ္းသာလုိက္တာ။ အမွဳတြဲ (၂၃) ေယာက္မွာ (၂) ေယာက္ဆုံးက်န္ခဲ႔တယ္။ ေနာက္တေယာက္ မၾကာခင္ထပ္ဆံုး။ ဒီလို သမဂၢမ်ိဳးဆက္ေဟာင္းေတြ တျဖဳတ္ျဖဳတ္ေၾကြ။ အဘက ကြ်န္ေတာ္မေသေသးဘူးဗ် လုပ္ေနတုုန္း။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္က ေပါင္ (၈၀) မျပည္႔ေတာ႔ဘူး။ စိတ္ကသာ မာထားတင္းထား။ ပြဲတုိင္း ေရာက္ေအာင္ႀကိဳးစားတက္ေနတုန္း။
“ကိုဆိုင္းေရ ဒီစာေတြ ထုတ္ဘို႔လုပ္ပါအုံး”
သူ႕လက္မွတ္ထိုးထားတဲ႔ စာမူၾကမ္း မိတၱဴေတြ တထပ္ႀကီး ေပးျပန္ေရာ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတို႔ ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးလုပ္ဘို႔ စၾကံစည္တဲ႔ အခ်ိန္က အေၾကာင္းေတြ။ ပဲခူးဘက္ကိုသြားၿပီး လွ်ိဳ႕၀ွက္အစည္းအေ၀း လုပ္တဲ႔အေၾကာင္း၊ ပါခဲ႔ၾကတဲ႔ လူေတြ၊ တာ၀န္ယူခဲ႔ရတာေတြ။ ကြ်န္ေတာ္ ထိုင္းကို ထြက္ေျပးလာေတာ႔ စာမူေတြ တပါတည္း ယူမလာႏုိင္ဘူး။ လုံျခံဳရာမွာပဲသိမ္းခဲ႔ရတယ္။
အဘေရ - ေက်ာင္းသားလွဳပ္ရွားမွဳ သမိုင္းကို အနံ႔ရသြားၿပီး ေထာက္လွမ္းေရးေတြက ရွိသမွ်စာအုပ္ေတြ ေျမလွန္ရွာသိမ္းေနတဲ႔အခ်ိန္၊ ကုိေအာင္ထြန္းကို နအုံကြဲေအာင္ရုိက္ တအုပ္မက်န္ ထုတ္ခုိင္းေနခ်ိန္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ႏွစ္ေယာက္ အထူးတိုက္မွာႀကိတ္ျပံဳးေနခဲ႔ၾကတယ္။ သူတို႔ အနံ႔မရခင္ (၈) လ ေလာက္ကတည္းက ႀကိဳၿပီး ေအာင္ျမင္စြာ ခုိးထုတ္ခဲ႔တာ အဘကို ကြ်န္ေတာ္က ဖြင္႔ဟ။ အဘစိတ္မပူနဲ႔။ သမိုင္းေတြက မေပ်ာက္ရွပါဘူးေပါ႔ေနာ္။ အခုေတာ႔အဘလည္းအသိ။ ႏိုင္ငံတကာ ေရာက္ေနတဲ႔ အဘသားေျမးေတြ ဗကသ-သမဂၢ မ်ိဳးဆက္ေတြက အထူးထုတ္ ထူထူႀကီး ခန္႕ခန္႕ႀကီး ထုတ္လိုက္ၾကတာ။ သူတို႔ ထပ္သိမ္း အကုန္မီးထပ္ရွိဳ႕လည္း မပူဘူးအဘေရ။ သမိုင္းဆိုတာ မီးရွိဳ႕လို႔ ေပ်ာက္ရုိးလား။ သူတို႔ကိုယ္တုိင္ေရး ထုတ္ရင္ေကာ သမိုင္းျဖစ္မွာလား။ ၿဗိတိသွ်စာၾကည္႔တိုက္ႀကီးမွာေတာင္ သြားၿပီး တအုပ္လွဴထားၿပီးၿပီ။ ဒီကို လာသိမ္းႏုိင္အုံးမွာလား။
အဘေျခေထာက္ေတြ ေယာင္ေနၿပီ။ လုံး၀လဲေနၿပီဆိုတဲ႔သတင္း။ ၿပီးခဲ႔တဲ႔လက ကြ်န္ေတာ္ ရတယ္။ အထူးတုိက္မွာ အဘကို ဆိုျပခဲ႔တဲ႔ “သမဂၢအေမ” - ကို အဘမေသခင္ အေခြထုတ္ၿပီး အဘဆီပုိ႔ဖို႔ မွန္းထားတာ။ “ကိုဆိုင္း ထုတ္ျဖစ္ေအာင္ထုတ္ေနာ္” … လို႔ မွာခဲ႔တာမေမ႔ဘူး။ ကြ်န္ေတာ္ အဘဆီ အခ်ိန္မီ မပို႔ႏုိင္ေတာ႔ဘူး။
“အဘ-အခု ကိုေအာင္ဆန္းတို႔နဲ႔ ပုသိမ္ဘက္ျပန္ဆင္း သမဂၢစည္းရုံးေရးခရီးေတြ ဆင္းေနၿပီလား။ အဘကိုကြ်န္ေတာ္ေတြ႔ေနတယ္”
အေလးျပဳဦးခ်လ်က္
ခြန္ဆိုင္း (၁၈.၀၉.၂၀၁၀)
၁၉၈၉ ေႏွာင္းပိုင္း အမိန္႔ေတြအသီးသီး ခ်ခံရၿပီး အဘနဲ႔ ၄တိုက္မွာအတူတူ ေနခြင္႔ရေတာ႔ စိတ္ထဲမွာ အဘကုိ တအံ႔တၾသ စျဖစ္၊ တရင္းတႏွီး စျဖစ္ရတဲ႔ အေၾကာင္းေတြ ရွိလာတယ္။ ကိုယ္႕ကိုယ္ကိုမပိုင္၊ ခဏေန ဘာျဖစ္မယ္ဆိုတာ မသိတဲ႔ကာလ၊ အခ်ိန္ျပည္႔ ဆင္းရဲမြန္းက်ပ္၊ ဒီလိုေလာဓံက ထုေထာင္း စမ္းသပ္ေနတဲ႔အခ်ိန္မွာ သမဂၢအဘအိုရဲ႕ ဟန္ပန္က အားလုံးၾကားမွာ ထူးျခားလန္းဆတ္ေနတာ ကြ်န္ေတာ္ သတိထားျဖစ္တယ္။ ဒီေနရာကို အိမ္လို႔မွတ္ဘို႔ဆိုတာ တကယ္ကမလြယ္ဘူး။ အသက္၇၀ေက်ာ္တဲ႔ သူ႔အရြယ္ကလည္း လူႀကီးနာနဲ႔ ဘယ္ကင္းမွာလဲ။ ဒါေပမယ္႔ အဘက ပူတဲ႔ဟန္မျပ။ ေရခ်ိဳးခ်တာနဲ႔ သူ႔တိုက္ခန္းေလးကထြက္လာ၊ ေယာဂီညိဳေရာင္ ေဘာင္းဘီ တိုနံ႔နံ႔ေလးနဲ႔ ဒီတိုက္၀င္း က်ဥ္းက်ဥ္းေလးထဲ အေျပး ေလ႔က်င္႔ခန္းလုပ္တယ္။ လူကပိန္ပိန္၊ ကိုယ္ထည္က ခေနာ္ခနဲ႔။ ဆီးႀကိတ္ ေယာင္တာက်ေအာင္ ေဆးမွန္မွန္ထုိးရဘို႔ မလြယ္တဲ႔အရပ္မွာ ေဆးမထိုးရ ဘာျဖစ္မလဲ သူမပူ။ အသက္ (၇၀)ေက်ာ္ ေထာင္က်အဖိုးႀကီးက အျပံဳးမပ်က္ လွဳပ္လွဳပ္ရွားရွား ေျပးလႊားျပေနေတာ႔ သူ႔ထက္ငယ္သူ၊ မိန္းမလြမ္းေနသူ၊ ရည္းစားလြမ္းေနသူေတြလည္း မႏြဲ႕ႏုိင္ေတာ႔ဘူး။ အဘရဲ႕ အထူးျခားဆုံးအခ်က္က လူငယ္အားလုံးကို သူငယ္ခ်င္းလိုေပါင္းတဲ႔ဟန္။ သူ႔မိန္းမကို အိပ္ရာအဆင္သင္႔လိပ္ခုိင္းထား၊ အ၀တ္အစား အျပည္႔အစုံ ထည္႔ခိုင္းထားၿပီးမွ ႏိုင္ငံေရးလုပ္တဲ႔လူ ဆိုေတာ႔ စမ္းတ၀ါး၀ါး ေယာင္၀ါး၀ါး ျဖစ္ေနတာမရွိ။ ခ်ီတုံခ်တုံ မရွိ။ ေထာင္အေတြ႕အၾကံဳကမ်ားေတာ႔ ေတာ္ေတာ္အျပည္႔အစုံ ပါလာတယ္။
ကြ်န္ေတာ္မွာ လမ္းထိပ္က ေစာင္႔ဖမ္းေခၚလာတာဆိုေတာ့ မျပင္မဆင္လိုက္ခဲ႔ရ၊ စစ္ေၾကာေရးမွာလဲ အ၀တ္တထည္ ကိုယ္တခု၊ (၅) လေလာက္အထိ လဲစရာ အပုိမရွိ၊ ေထာင္က်ၿပီး အိမ္နဲ႔မေတြ႔ရခင္ ဒါ၀တ္ သခင္။ အဲဒီအခ်ိန္မ်ိဳးမွာ အဘေပးတဲ႔ အေႏြးထည္ကို ကြ်န္ေတာ္ တျမတ္တႏိုး ၀တ္ခဲ႔ရတယ္။ တခ်ိန္လုံးလည္း သူက သူ႔အသုံးအေဆာင္ေတြ သူ႕အစားအေသာက္ေတြ သူမ်ား လိုက္ေပးေနတာ။ ျငဳတ္သီးေၾကာ္နဲ႔ ေျမပဲဆံ ပဲပုတ္ေထာင္းေၾကာ္ေတြ သူကိုယ္တိုင္စပ္။ အၿမဲလို လိုက္ေ၀တာမ်ား ေကာင္းမွေကာင္း။ သူကိုယ္တုိင္ကက်ေတာ့ ဘာမွ မက္မက္စက္စက္မရွိ။
(၉၀) စက္တင္ဘာ ေထာင္သပိတ္ျဖစ္ေတာ႔ ကြ်န္ေတာ္သရက္ကို ေရြ႕သြားတယ္။ အဘနဲ႔ကြဲသြားတယ္။ ေနာက္ ၁၉၉၃ မွာ ျပန္လြတ္လာေတာ့ အဘကို အခမ္းအနားတိုင္းမွာ တက္တက္ၾကြၾကြ ျပန္ေတြ႔ရျပန္ေရာ။ အင္းယားကန္ေဘး ကမာၻေအးဘုရားလမ္းေပၚ ျခံ၀င္းက်ယ္နဲ႔ ေခတ္မီတိုက္ႀကီးထဲ ဒီ ဇရာေထာင္းေနတဲ႔ အဘအို သူေဌးလို အၿငိမ္း ေနနိုင္ရက္ကနဲ႔ နအဖ၊ န၀တကိုမွ တုတ္နဲ႔ဆြတဲ႔ သူ႔သတၱိ မေလးစားဘဲ မေနႏိုင္ဘူး။ အဘျခံကလည္း သြားရင္ လူမသိေအာင္ ဘယ္ကမွ ေက်ာ္ခြၿပီး ခိုးေၾကာင္ခိုး၀ွက္ တိတ္တိတ္၀င္စရာ လမ္းမရွိ။ ေထာက္လွမ္းေရးကုိ အရင္ စာရင္းေပးသြားဘို႔ပဲ ေကာင္းတယ္။ န၀တ၊ နအဖတေခတ္လုံး အဘဖုန္းဘိုးေတြ က်မွာစိုးလို႔ထင္ပါ႔။ အဘအိမ္ကိုမွေရြး အခ်စ္ပုိၿပီး ဖုံးျဖတ္ထားလို႔ သူ႔ခမ်ာ ဘယ္သူ႔မွ ဖုန္းမေျပာႏိုင္ရွာ။ ဖုန္းနဲ႔ အခ်ိန္းအခ်က္ လုပ္မရ။ သူကလည္း မိသားစုကို အကုန္မွာၿပီး၊ အိပ္ယာလိပ္ ျပင္ၿပီးသား။ သူ႕ေခါင္းထဲ ေတြးတာတခုထဲ။ ဒီအေရးေတာ္ပုံမွာ ဘယ္ေနရာက သူဘာလုပ္ေပးႏုိင္မလဲဆိုတာ တခုထဲ။ ေဒၚစုနဲ႔ တကြ ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္က်ေနသူေတြ ေန႔စဥ္စားဘို႕ ခ်က္ျပဳတ္ေၾကာ္ေလွာ္စီမံေနတာမ်ိဳး။ ဘယ္ ေထာင္က ဘယ္သူ႔ဆီကို ဧည့္ေတြ႔သြားမွာလဲ။ သူတို႔ အဖြဲ႔မွာ ကူေငြဘယ္ေလာက္ရလို႔ ဘာကူညီလိုက္ရမလဲဆိုတာမ်ိဳးေတြ။ သူ႕ျခံက ျပန္ထြက္ၿပီဆိုတာနဲ႔ ျခံထဲထိ ဆင္းလုိက္လာၿပီး ျခံအႏွံ႔ သံပုရာသီးေတြ ကိုယ္တိုင္လိုက္ခူး။ အလုံး ၅၀ - ၁၀၀ ေပးလုိက္တာခ်ည္း။
“ေထာင္ထဲမွာ သံပုရာသီးက အဖိုးတန္တယ္ဗ်။ မ်ားမ်ားသာယူသြား။”
ေထာင္၀င္စာ သြားမယ္႔သူေတြအတြက္ သူအျမဲစုထားတတ္တာ သံပုရာသီးေတြ။ ကြ်န္ေတာ္ အဘကိုခ်စ္တဲ႔အခ်က္တခုက သူ႕ကိုယ္သူ “ကြ်န္ေတာ္ - ကြ်န္ေတာ္” လို႔သုံးတာတခု။ တခါမွတ္မွတ္ရရ။
“ကြ်န္ေတာ္ - ကြ်န္ေတာ္႔မိန္းမကို သိပ္ေက်းဇူးတင္တယ္ဗ်ာ။ သူေသခါနီးေတာ႔ သားသမီးေတြ အားလုံးကို အနားေခၚၿပီးမွာသြားရွာတာ။ နင္တို႔အေဖကို မၿငိဳျငင္ဳနဲ႔။ စိတ္မဆိုးနဲ႔။ သူ႕ဘ၀မွာ ဘာတခုမွ မေကာင္းတာ မလုပ္ခဲ႔ဘူး။ သူ႕အတြက္လည္း ဘာတခုမွ လုပ္တာမရွိဘူး။ ဒါေၾကာင္႔ နင္တို႔အေဖကို စိတ္မဆိုးၾကနဲ႔။ သူ လုပ္ခ်င္တာ လုပ္ပေစ။ သူ႕ကို ခြင္႔လႊတ္ၾက - လို႔ မွာသြားရွာတာဗ်။”
ကြ်န္ေတာ္ အဘမိန္းမကို မေတြ႔မီလိုက္ဘူး။ ဒါေပမယ္႔ အဘမိန္းမလည္း ႀကီးျမတ္ၿပီး ရွားတဲ႔ ပါရမီျဖည့္ဖက္ပါလားလို႔ မွန္းၾကည္႔လို႔ရတယ္။ သူ႔ခင္ပြန္းကို သူေသခါနီးမွာေတာင္ ပါရမီျဖည္႔ႏိုင္ခဲ႔တဲ႔ ၾကင္ေဖၚ။ ၁၉၉၈ မွာအဘနဲ႔ အမွဳတြဲ တႀကိမ္ထပ္ျဖစ္ေတာ႔ အဘကို အင္းစိန္တြဲဖက္ေထာင္ အထူးတုိက္မွာ ျပန္ဆုံရျပန္ေရာ။
“ကိုဆိုင္း ဒီတေခါက္ပါလာမယ္ မထင္ဘူး ေဆးခန္းဖြင္႔စဆိုေတာ႔။ ခင္ဗ်ားတို႔ ေဆးခန္းေတာ့ ကသီလင္တေတြျဖစ္ၿပီ။ ဘာမွမၾကာလိုက္ေသးဘူး”
သူကပူတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ကျပံဳးတယ္။ ဒီေခတ္ထဲမွာ ဒါေတြက ေမွ်ာ္လင္႔ထားၿပီးသား ဟာေတြဘဲ အဘရာ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ေတြ အလုပ္တူလုပ္ေပမယ့္ ကိုယ္႔အပိုင္း ကိုယ္လုပ္သြားၾကတာ။ မလိုအပ္ဘဲ ဘာမွ မေျပာၾကဘူး။ ဒီတေခါက္လည္း အဘအေႏြးထည္ကို ကြ်န္ေတာ္ လက္ေဆာင္ရျပန္တာ။ ေဖေဖာ္၀ါရီဆိုေတာ့ ခ်မ္းေကာင္းတုန္း။ ဒီတေခါက္ စစ္ေၾကာေရးကာလမွာ အဘအသက္ (၈၀) ျပည္႔တယ္။ ကြတ္ကီးလုိ မုန္႔ေလးေတြ သူလုိက္ေ၀တယ္။ အထူးတိုက္မွာ လူက သူ႔ကို ထည္႔ေပါင္းမွ (၆)ေယာက္ပဲ။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္နဲ႔အတူ လုပ္ၾကံခံရတဲ႔ အာဇာနည္ ဦးဘ၀င္းရဲ႕သား ဦးေအး၀င္း၊ ေမာင္၀ံသ၊ ဦးမိုးသူ၊ ပိသုကာ ဦးေက်ာ္မင္းတို႔ကို ေထာင္မခ်ဘဲ တိုက္ေလွာင္ထားခ်ိန္ေပါ႔။ သူတို႔ေတြမိသားစုနဲ႔ ေတြ႔ခြင္႔ မရတာ (၃) ႏွစ္နီးပါးေတာင္ ရွိေရာ႔မယ္။ ဦးသိန္းတင္ (ပထဝီေမာင္တင္) ကိုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တိုက္မွာ မဆုံလုိက္ရဘူး။ သူ႔ ေရာဂါကြ်မ္းၿပီး ေသလုေသခင္ ျဖစ္ေနခ်ိန္မွ ျပန္လႊတ္ေပးလိုက္လို႔ အိမ္ေရာက္ၿပီး တရက္၊ႏွစ္ရက္အၾကာမွာ ဆုံးပါးရွာတယ္။
“ခင္ဗ်ားအခုေနတဲ႔အခန္းက ဦးသိန္းတင္ ေနသြားတဲ႔အခန္းဗ်”
ေမာင္၀ံသက လွမ္းေျပာတယ္။ ကြ်န္ေတာ္က အယူမသီးဘူး။ ဘာမွမျဖစ္ဘူး။ ကြ်န္ေတာ္ပူေနတာ အဘ။ (၈၉) ကတည္းကစတဲ႔ ဆီးႀကိတ္က ေနာက္ထပ္(၁၀)ႏွစ္ ဆိုေတာ႔ ေတာ္ေတာ္ႀကီးေနၿပီေလ။ သူဆီးတခါသြား (၅) မိနစ္ေလာက္ၾကာမယ္။ မၿပီးဘူး။ ၿပီးရင္လည္းပုဆိုးကို သူ - မထားတယ္။ ဆီးက တစက္တစက္နဲ႔ ဆက္က်ေန။ ဒါကိုပူတာ။ ေနာက္တေယာက္ပူရတာ ဦးေအး၀င္း။ သူ႔ႏွလုံးက ကေဘာက္ကခ်ာ ခုန္ေနလို႔ ရန္ကုန္ေဆးရုံႀကီးမွာ လ အေတာ္ၾကာသြားတက္။ ျပန္လာ ေန႔တိုင္းေဆးေသာက္ ေနတုန္း။ ကြ်န္ေတာ္ေရာက္ၿပီး သိပ္မၾကာခင္ ပိသုကာ ဦးေက်ာ္မင္း ေရခ်ိဳးထြက္လာတာကို လွမ္းၾကည္႔၊ သိတ္မသကၤာလို႔ ဆရာ၀န္ကိုေခၚျပခုိင္း။ ဆရာ၀န္လာစစ္၊ ေနာက္တေန႔ ေဆးရုံကို လူနာတင္ကားနဲ႔ ထြက္သြားတာ။ တိုက္ကို ျပန္မေရာက္လာေတာ႔ဘူး။ ေရဖ်ဥ္းက ေတာ္ေတာ္စြဲေနၿပီေလ။ အဲဒီလို ဘ၀မ်ိဳးေတြမွာ ကြ်န္ေတာ္ အဘအတြက္ ရင္ပူခဲ႔တယ္ …. အဘေရ။ ……. အဘလည္းဒီေတာင္ကိုေက်ာ္ပါ႔မလား။
(၉၈) ဧၿပီမွာ အမိန္႔ေတြက်ၿပီး အင္းစိန္ေထာင္မႀကီးကို ေရႊ႕ရတယ္။ ေထာင္ေျပာင္း အခ်ဳပ္ကားႀကီးေပၚတက္ေတာ႔ ပခုံးေပၚ တပြင္႔တပ္ၿပီး တုတ္တရမ္းရမ္းနဲ႔ မာန္တက္ေနတဲ႔ အရာရွိက အဘကို ဟုိဟုိဒီဒီၾကည္႔ရမလားဆိုျပီး အဖိုးႀကီး ေသသြားခ်င္သလားလို႔ ႀကိမ္းတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ အေဖ႔ကိုေျပးျမင္တယ္။ အေဖ႔အရာမွာထား၊ အဘအတြက္ အရမ္း စိတ္မေကာင္းျဖစ္တယ္။ ေၾသာ္လူ႔ဂုဏ္သိကၡာေတြကို ကြ်န္ေတာ္တုိ႔စြန္႔ခဲ႔ရတယ္။
ေနာက္ကြ်န္ေတာ္ ေရႊဘိုကိုေရြ႕၊ (၇) ႏွစ္ျပည္႔လို႔ ျပန္လြတ္ေတာ႔ အဘကို မေသဘဲျပန္ေတြ႕။ ၀မ္းသာလုိက္တာ။ အမွဳတြဲ (၂၃) ေယာက္မွာ (၂) ေယာက္ဆုံးက်န္ခဲ႔တယ္။ ေနာက္တေယာက္ မၾကာခင္ထပ္ဆံုး။ ဒီလို သမဂၢမ်ိဳးဆက္ေဟာင္းေတြ တျဖဳတ္ျဖဳတ္ေၾကြ။ အဘက ကြ်န္ေတာ္မေသေသးဘူးဗ် လုပ္ေနတုုန္း။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္က ေပါင္ (၈၀) မျပည္႔ေတာ႔ဘူး။ စိတ္ကသာ မာထားတင္းထား။ ပြဲတုိင္း ေရာက္ေအာင္ႀကိဳးစားတက္ေနတုန္း။
“ကိုဆိုင္းေရ ဒီစာေတြ ထုတ္ဘို႔လုပ္ပါအုံး”
သူ႕လက္မွတ္ထိုးထားတဲ႔ စာမူၾကမ္း မိတၱဴေတြ တထပ္ႀကီး ေပးျပန္ေရာ။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတို႔ ဂ်ပန္ေတာ္လွန္ေရးလုပ္ဘို႔ စၾကံစည္တဲ႔ အခ်ိန္က အေၾကာင္းေတြ။ ပဲခူးဘက္ကိုသြားၿပီး လွ်ိဳ႕၀ွက္အစည္းအေ၀း လုပ္တဲ႔အေၾကာင္း၊ ပါခဲ႔ၾကတဲ႔ လူေတြ၊ တာ၀န္ယူခဲ႔ရတာေတြ။ ကြ်န္ေတာ္ ထိုင္းကို ထြက္ေျပးလာေတာ႔ စာမူေတြ တပါတည္း ယူမလာႏုိင္ဘူး။ လုံျခံဳရာမွာပဲသိမ္းခဲ႔ရတယ္။
အဘေရ - ေက်ာင္းသားလွဳပ္ရွားမွဳ သမိုင္းကို အနံ႔ရသြားၿပီး ေထာက္လွမ္းေရးေတြက ရွိသမွ်စာအုပ္ေတြ ေျမလွန္ရွာသိမ္းေနတဲ႔အခ်ိန္၊ ကုိေအာင္ထြန္းကို နအုံကြဲေအာင္ရုိက္ တအုပ္မက်န္ ထုတ္ခုိင္းေနခ်ိန္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ႏွစ္ေယာက္ အထူးတိုက္မွာႀကိတ္ျပံဳးေနခဲ႔ၾကတယ္။ သူတို႔ အနံ႔မရခင္ (၈) လ ေလာက္ကတည္းက ႀကိဳၿပီး ေအာင္ျမင္စြာ ခုိးထုတ္ခဲ႔တာ အဘကို ကြ်န္ေတာ္က ဖြင္႔ဟ။ အဘစိတ္မပူနဲ႔။ သမိုင္းေတြက မေပ်ာက္ရွပါဘူးေပါ႔ေနာ္။ အခုေတာ႔အဘလည္းအသိ။ ႏိုင္ငံတကာ ေရာက္ေနတဲ႔ အဘသားေျမးေတြ ဗကသ-သမဂၢ မ်ိဳးဆက္ေတြက အထူးထုတ္ ထူထူႀကီး ခန္႕ခန္႕ႀကီး ထုတ္လိုက္ၾကတာ။ သူတို႔ ထပ္သိမ္း အကုန္မီးထပ္ရွိဳ႕လည္း မပူဘူးအဘေရ။ သမိုင္းဆိုတာ မီးရွိဳ႕လို႔ ေပ်ာက္ရုိးလား။ သူတို႔ကိုယ္တုိင္ေရး ထုတ္ရင္ေကာ သမိုင္းျဖစ္မွာလား။ ၿဗိတိသွ်စာၾကည္႔တိုက္ႀကီးမွာေတာင္ သြားၿပီး တအုပ္လွဴထားၿပီးၿပီ။ ဒီကို လာသိမ္းႏုိင္အုံးမွာလား။
အဘေျခေထာက္ေတြ ေယာင္ေနၿပီ။ လုံး၀လဲေနၿပီဆိုတဲ႔သတင္း။ ၿပီးခဲ႔တဲ႔လက ကြ်န္ေတာ္ ရတယ္။ အထူးတုိက္မွာ အဘကို ဆိုျပခဲ႔တဲ႔ “သမဂၢအေမ” - ကို အဘမေသခင္ အေခြထုတ္ၿပီး အဘဆီပုိ႔ဖို႔ မွန္းထားတာ။ “ကိုဆိုင္း ထုတ္ျဖစ္ေအာင္ထုတ္ေနာ္” … လို႔ မွာခဲ႔တာမေမ႔ဘူး။ ကြ်န္ေတာ္ အဘဆီ အခ်ိန္မီ မပို႔ႏုိင္ေတာ႔ဘူး။
“အဘ-အခု ကိုေအာင္ဆန္းတို႔နဲ႔ ပုသိမ္ဘက္ျပန္ဆင္း သမဂၢစည္းရုံးေရးခရီးေတြ ဆင္းေနၿပီလား။ အဘကိုကြ်န္ေတာ္ေတြ႔ေနတယ္”
အေလးျပဳဦးခ်လ်က္
ခြန္ဆိုင္း (၁၈.၀၉.၂၀၁၀)
