စစ္အစိုးရက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေရြးေကာက္ပြဲ မဝင္ႏုိင္ရန္ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒ ထုတ္၍ တားဆီးလိုက္ျခင္းသည္ လက္ခံႏိုင္စရာ မရွိေၾကာင္း အေရွ႕အာရွနဲ႔ ပစိဖိတ္ေဒသေရးရာ အေမရိကန္ လက္ေထာက္ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး ကာ့တ္ ကမ္းဘဲလ္ Mr. Kurt Campbell က ေျပာသည္။ “က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ သူျပန္လြတ္ေျမာက္ၿပီး ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးမွာ အျပည့္အဝ ပါဝင္ခြင့္ျပဳရမယ္ဆိုတဲ့ မူေပၚမွာပဲ ဆက္ၿပီး ရပ္သြားမွာပါ” ဟု အေရွ႕ေတာင္အာရွ ခရီးစဥ္ တစိတ္တပိုင္းျဖစ္ေသာ မေလးရွားႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိေနစဥ္ ယေန႔ သတင္းစာရွင္းပြဲ တခု၌ ေျပာဆိုလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ သတင္းစာမ်ားမွ ယေန႔ထုတ္ျပန္သည့္ “ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ျခင္းဥပေဒ” အခန္း ၁၊ ပုဒ္မ ၂ (ဌ) ႏွင့္ အခန္း ၂၊ ပုဒ္မ ၄ အရ “ေထာင္ဒဏ္ က်ခံေနရသူ” ျဖစ္လွ်င္ ႏိုင္ငံေရးပါတီ တခု၌ပင္ ပါဝင္ခြင့္မရွိဟု ေဖာ္ျပထားသျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ယခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲသို႔ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ မရႏိုင္ေတာ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
မစၥတာကမ္းဘဲလ္ႏွင့္ သူ၏ လက္ေထာက္ အာဆီယံေရးရာ သံတမန္ စေကာ့ မာစီယယ္ (Scot Marciel) တို႔သည္ ယခင္ႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလအတြင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ၂ ရက္ၾကာ ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီး၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအဝင္ အတိုက္အခံမ်ားသာမက စစ္အစိုးရဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ အပါအဝင္ အရာရွိမ်ားအား ေတြ႔ဆံု၍ ႏိုင္ငံေရးကိစၥမ်ား ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။ ယင္းမွအျပန္ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ သတင္းစာရွင္းပြဲ၌ ''ၿငိမ္းခ်မ္းတည္ၿငိမ္ၿပီး ညီညြတ္ေသာ ႏိုင္ငံကို တည္ေဆာက္လိုလွ်င္ စစ္အစိုးရႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ လူနည္းစု တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးသည္သာ တခုတည္းေသာ လမ္းျဖစ္သည္'' ဟု စေကာ့ မာစီယယ္က ေျပာခဲ့ သည္။
စစ္အစိုးရကမူ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးရန္ စိတ္ပါဝင္စားျခင္း မရွိဘဲ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာ ဥပေဒမ်ားကို ထုတ္ျပန္လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ “ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ျခင္းဥပေဒ” ကိုလည္း ၂၀၀၈ ခု ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၄၄၃ ႏွင့္ အညီ ျပ႒ာန္းျခင္း ျဖစ္သည္ဟုပင္ ဆိုသည္။ NLD ပါတီႏွင့္ အတိုက္အခံ တိုင္းရင္းသား ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားကမူ ယင္းဖြဲ႔စည္းပံုသည္ ျပည္သူအမ်ားစု၏ ဆႏၵႏွင့္ မညီဟုဆို၍ ျပန္လည္သံုးသပ္ရန္ ေတာင္းဆိုေနၾကသည္။ အေျခခံဥပေဒပါ ပုဒ္မ ၄၄၅ အရ စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္ က်ဴးလြန္ခဲ့သည့္ ျပစ္မႈမ်ားကို ေနာက္တက္မည့္ အစိုးရက တရားစြဲႏိုင္ျခင္း မရွိေစရန္ တားျမစ္ထားျခင္း၊ ျမန္မာျပည္ ႏိုင္ငံေရးတြင္ စစ္တပ္က ဦးေဆာင္ရမည္ ဆိုသည့္ အေျခခံမူ၊ ပုဒ္မ ၅၉ အရ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတသည္ စစ္တပ္မွ အၿငိမ္းစားသာ ျဖစ္ရမည္ဟု ဆိုထားျခင္း၊ ပုဒ္မ ၄၁၃ အရ သမၼတအား လိုအပ္လွ်င္ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းခြင့္ ျပဳထားျခင္းတို႔ကို ဥပမာအျဖစ္ ေထာက္ျပၾကသည္။
“ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ျခင္းဥပေဒ” အခန္း ၂၊ ပုဒ္မ ၆ (ခြဲ) ဂ အရ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ပါမည္ဟု ဝန္ခံခ်က္ေရးထိုးမွသာ ႏိုင္ငံေရးပါတီအျဖစ္ မွတ္ပံုတင္ခြင့္ရမည္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသည္ အက်ဥ္းအက်ပ္ထဲ ေရာက္သြားေစသည္ဟု ေလ့လာေနသူမ်ားက သံုးသပ္ၾကသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲဥပေဒ မထုတ္မီ ရက္ပိုင္းအလို၌ပင္ ကုလအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္းက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ားကို ျပန္လႊတ္ေပးၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါဝင္ခြင့္ ျပဳမွသာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲကို အမ်ားလက္ခံႏိုင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးၾကီး သန္းေရႊထံသို႔ စာေပးပို႔ခဲ့ေသးသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနမ်ားကို ေလ့လာရန္ ယခင္လက ေရာက္ရွိခဲ့သည့္ ကုလသမဂၢ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးသံ မစၥတာကြင္တားနားကလည္း ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္မမီေသာ ၁၉၇၄ ခု ဥပေဒျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ဖမ္းထားသည္မွာ တရားမွ်တမႈ မရွိေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ စစ္အစိုးရကမူ “ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား မွတ္ပံုတင္ျခင္း ဥပေဒ” အတြင္း၌ ၁၉၉၀ ခု ေရြးေကာက္ပြဲကို က်င္းပေပးခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔ - နဝတ ၏ ဥပေဒအမွတ္ ၄/၈၈ အရ တည္ရွိေနေသာ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား အေနျဖင့္ တရားဝင္ ဆက္လက္ရွင္သန္ႏိုင္ရန္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္အသစ္သို႔ ယခုလ ၈ ရက္ေန႔မွစ၍ ရက္ေပါင္း ၆၀ အတြင္း ေလွ်ာက္ထားရမည္ဟု ထည့္သြင္းလိုက္ၿပီး NLD ႏွင့္ တိုင္းရင္းသားပါတီမ်ားကို ရက္ကန္႔သတ္ေပးလိုက္ၿပီး ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ နအဖ၏ ဥပေဒမ်ားအတြင္း၌ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ေဟာင္းကို ဖ်က္သိမ္းလိုက္ေၾကာင္းသာ ပါဝင္ၿပီး ေကာ္မရွင္အသစ္ကို မည္သည့္အခ်ိန္ ဖြဲ႔စည္းမည္ကိုမူ ထည့္သြင္းထားျခင္း မေတြ႔ရေသာေၾကာင့္ ရက္ေပါင္း ၆၀ မျပည့္မီ ဆက္သြယ္လိုလွ်င္ပင္ မည္သို႔ ျပဳလုပ္ရမည္မွာ ရွင္းလင္းမႈ မရွိေၾကာင္း တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ားက ေဝဖန္ေနၾကသည္။
သတင္းရင္းျမစ္ ..မဇၩိမ
