က်မ ဒီ ခုခံအား က်ဆင္းမႈ ကာကြယ္ တိုက္ဖ်က္ေရး လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေဆာင္ရာမွာ ဘာအခက္အခဲေတြ ရိွသလဲ လုိ႔ တခ်ဳိ႕က ေမးၾကပါတယ္။ အစစ အရာရာ အခက္အခဲေတြခ်ည္း ျပည့္ႏွက္ေနတာပါပဲလုိ႔ ေျဖမိပါတယ္။ စတင္ ပညာေပးဖုိ႔၊ လူေတြကို ခ်ဥ္းကပ္ဖုိ႔ကေနစၿပီး သူတုိ႔ ေဆး၀ါး ေသာက္သံုးႏုိင္ဖုိ႔၊ မွန္ကန္တဲ့ ေဆးကုသမႈ ခံယူဖုိ႔၊ သူတို႔ရဲ႕ လူမႈဘ၀ကို ဆက္လက္ သယ္ေဆာင္ႏုိင္ဖုိ႔ အစရွိတာေတြကို က်မနဲ႔ က်မကို ကူညီေနတဲ့ လူငယ္ အနည္းငယ္ေလာက္ပဲ စဥ္းစား လုပ္ေပးေနၾကရတာ ဆုိေတာ့ ဘယ္ေလာက္မ်ား ခက္ခဲမလဲဆုိတာ သိသာ ႏိုင္ပါတယ္။ အၿမဲတေစ မျဖစ္မေန ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုေနရတာလည္း ရန္ပံုေငြ ျပႆနာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
အလွဴေငြ မရေလ လုပ္ရတာ ခက္ခဲေလေပါ့။ မိတ္ေဆြတခ်ဳိ႕ဆီက အကူအညီတခ်ဳိ႕ေတာ့ ရပါတယ္။ ခုဆုိ က်မ ဒဂံုၿမိဳ႕သစ္ဘက္က စည္ပင္ေျမ ငွားၿပီး လူနာ ျပန္လည္ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရး လုပ္ေပးထားတယ္။ အသိမိတ္ေဆြေတြ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ နတ္ဆက္ ပစၥည္းလုပ္တဲ့ ေဘာ္ၾကယ္ထုိး၊ စက္ခ်ဳပ္ အစရွိတာေတြလည္း လုပ္ေပးပါတယ္။ ဒီရက္ပိုင္းေလးမွာပဲ လူနာ ၄ ဦး အတြက္ အလွဴရွင္ ၁ ေယာက္ဆီက အလွဴခံၿပီးေတာ့ ပလာတာ ေၾကာ္တ့ဲဆိုင္ေလး ဖြင့္ထားေပးႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ လူနာေတြ အမ်ားႀကီးအတြက္ က်မ မလုပ္ေပးႏုိင္ေသးတာကလည္း အခက္အခဲတခုပါ။ ဒီအခါမွာက်ေတာ့ အခက္ခဲဆံုးလုိ႔ ေခၚႏုိင္တဲ့ ကိုယ္က်င့္တရား၊ အမူအက်င့္ေတြ မေျပာင္းႏုိင္တဲ့သူတခ်ဳိ႕ကုိ ေတြ႔လာေတာ့တာပါပဲ။ တျခား လူငယ္ေလးေတြ ဆိုးေပေတၿပီး နဂိုမူလ အက်င့္တိုင္း ျပန္လည္ ေသာက္စားလာတာေတြလည္း ေတြ႔ရပါ တယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ဒါဟာ ခံသာေသးတယ္ ဆုိရမွာပါ။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲ ဆိုေတာ့ သူတို႔က ေသာက္စား ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔ဘာသာ ဒုကၡေရာက္တာပါ။
ေနာက္ဆက္တြဲအေနနဲ႔ကေတာ့ အဲ့ဒီလို ျဖစ္သလို ေနလိုက္ၾကတဲ့ လူနာေတြကို ျပန္ကုေတာ့ ေငြကုန္ေၾကးက် ပုိမ်ား၊ လူပင္ပန္း စိတ္ပင္ပန္းေတာ့ ပိုျဖစ္ရတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဒီ အေျခ အေနကုိေတာင္ ခံသာတယ္လုိ႔ ေျပာေနတယ္ဆုိေတာ့ ဒီအေျခေနထက္ ဆိုးတာေတြရွိေနလုိ႔ ေျပာတာပါ။ က်မလူနာ အမ်ားစုဟာ မ်ားေသာအားျဖင့္ နယ္ဘက္ ေတာသူေတာင္သား ယာဥ္ေမာင္းသူေတြ၊ ကားေနာက္ လုိက္ စပယ္ယာေတြအျပင္ အျခား မသိ နားမလည္သူေတြ မ်ားပါတယ္။ လူနာေတြထဲမွာ ျပည့္တန္ဆာ မိန္းကေလး ၅ ေယာက္ ပါလာပါတယ္။ သူတို႔ ၅ ေယာက္ဟာ မတူညီတဲ့ အေျခေနက လာတယ္ဆုိေပမယ့္ ကိုယ္ခႏၶာ ရင္းႏွီး လုပ္ကိုင္စားၾကတာခ်င္းေတာ့ တူပါတယ္။
သူတုိ႔ထဲက တေယာက္ကေတာ့ က်မ အျမင္ ေျပာရရင္ သူက ေယာက်ာ္း မရွိရင္ မေနနိုင္တဲ့သူပါ။ သူက ေငြရွာေဖြ ၿပီးေတာ့ သူႏွစ္သက္တ့ဲ ေယာက္က်ားေတြနဲ႔ ျပန္ၿပီး ေပ်ာ္ပါးတာပါ။ သူေငြရွာတာလည္း လူနဲ႔ရင္းၿပီး ရွာတယ္၊ ျပန္လည္ ေပ်ာ္ပါးတာလည္း လူနဲ႔ရင္းၿပီး ေပ်ာ္ပါး ဆုိေတာ့ ကူးစက္မႈဟာ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ မ်ားေနၿပီလဲ ဆိုတာ ေၾကာက္စရာေကာင္းလို႔ မေတြးခ်င္ေလာက္ေအာင္ ျဖစ္္ရပါတယ္။ က်မလည္း ႀကံဳတိုင္း ဆံုးမ၊ က်မအိမ္မွာပါ ေခၚထားၿပီး ျပဳျပင္ေပမယ့္ အၿမဲပဲ ထြက္ေျပး၊ အရင္လိုပဲ လမ္းေပၚေန၊ လမ္းေပၚစား အက်င့္ မေပ်ာက္ပါဘူး။ ဒီကေလးမ အေၾကာင္းကိုေတာ့ ေနာင္မွပဲ ေဆာင္းပါးတေစာင္ ေရးပါဦးမယ္။
ေနာက္တေယာက္က်ေတာ့ စားေသာက္ဆိုင္မွာ သီခ်င္း ဆိုတာပါ။ သူက်ေတာ့ တမ်ိဳး ျဖစ္ျပန္ေရာ။ က်မကို အၿမဲ ေျပာေနတာေတာ့ သီခ်င္းပဲ ဆုိတာပါတ့ဲ။ ဒါေပမယ့္လည္း မထင္မွတ္တဲ့ တေန႔မွာ က်မကလည္း အိမ္မွာ မရွိခ်ိန္ သူေရာက္လာပါတယ္။ သူ စစ္ေတြကို သြားေတာ့မယ္ ဆုိတဲ့အေၾကာင္း ရန္ကုန္မွာ လုပ္ကိုင္စားရတာ မေခ်ာင္ လည္ေတာ့ေၾကာင္း၊ အရင္က သူ႔ကို ေထာက္ပံ့ေပးေနတဲ့လူက မေထာက္ပံ့ေတာ့လို႔ ေရာဂါ ကူးေအာင္ ဒီတိုင္း လိင္ဆက္ဆံလိုက္တယ္ ဆုိတဲ့ အေၾကာင္း က်မအိမ္ကို လာတက္ေျပာတာပါ။
က်မမိသားစုဆုိ အရမ္းပဲ စိတ္ဆိုး ၾကပါတယ္။ က်မမိသားစုနဲ႔ လူနာေတြက တကယ့္ မိသားစု အရင္းခ်ာလို ျဖစ္ေနတာပါ။ လူနာတိုင္း အိမ္မွာ ထမင္း မစားဘူး တဲ့ လူ မရွိသေလာက္ နည္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မိသားစုကုိ ခင္မင္လို႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ထုတ္ေျပာလိုက္တာ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဘယ္လိုအေျခအေနေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါေစ ေရာဂါ ကူးေအာင္ ရည္ရြယ္ခ်က္ရိွရိွ လုပ္တယ္ ဆုိတာ ကေတာ့ လူသားတေယာက္ အေနနဲ႔ မလုပ္သင့္၊ မလုပ္ထုိက္တဲ့ ကိစၥပါပဲ။ ေနာက္တေယာက္ကေတာ့ အႏွိပ္ခန္းမွာ လုပ္တာပါ။ အရမ္းကို ေခ်ာေမာ လွပပါတယ္။
အသားအရည္ကလည္း တအားလွ၊ လူကလည္း ေခ်ာေမာၿပီး ခုခံက်ေရာဂါ ရိွေနတယ္လုိ႔ ထင္ရက္စရာ မရွိဘူး ျဖစ္ေနတာပါ။ သူကေတာ့ တမင္ ႀကံရြယ္တယ္ မဆုိႏုိင္ေပမယ့္ အႏွိပ္ခန္း လာတဲ့ သူေဌးတေယာက္ကို သူ႔ဘ၀ ေရွ႕ေရးအတြက္ ခ်ဥ္းကပ္ရ တယ္ လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ဒီသူေဌးကလည္း သူ႔ကို မေျပာမဆိုနဲ႔ ကာရာအုိေကခန္း ေခၚသြားၿပီး အကာအကြယ္မပါ လိင္ဆက္ဆံၾကတယ္ ဆိုပါတယ္။ သူက တမင္ မႀကံရႊယ္ေပမယ့္လည္း သူ႔အေနနဲ႔ တားဆီး ကာကြယ္သင့္ပါ တယ္။ သူထုတ္ေျပာျပတာ ဒီတေယာက္တည္းမို႔သာ ဒီတေယာက္အေၾကာင္းကို သိရတာပါ။
အျခားလည္း ဘယ္ေလာက္ မ်ားမလဲ ဆိုတဲ့ အေတြးေတြ ၀င္လာလိုက္တိုင္း က်မ အိပ္မေပ်ာ္ ျဖစ္ေနတာပါ။ တခါခါ လန္႔ႏိုး တာေတြေတာင္ ျဖစ္ပါတယ္။ က်မ တကယ့္ကုိ စိတ္မေကာင္းျခင္း မ်ားစြာျဖစ္ရပါတယ္။ ဒီလို လူနာတခ်ဳိ႕ရဲ႕ အမူအက်င့္ဆိုးကို ျပဳျပင္ဖုိ႔၊ သူတုိ႔ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အေျခအေနကုိ ျပဳျပင္ဖုိ႔ ဘယ္လုိလုပ္ရမလဲ ဆိုတာ က်မမွာ စိတ္ေသာကလည္း ျဖစ္ေနရ ပါ တယ္။
ျဖဴျဖဴသင္း
ရင္းျမစ္(ဧရာဝတီ)
အလွဴေငြ မရေလ လုပ္ရတာ ခက္ခဲေလေပါ့။ မိတ္ေဆြတခ်ဳိ႕ဆီက အကူအညီတခ်ဳိ႕ေတာ့ ရပါတယ္။ ခုဆုိ က်မ ဒဂံုၿမိဳ႕သစ္ဘက္က စည္ပင္ေျမ ငွားၿပီး လူနာ ျပန္လည္ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရး လုပ္ေပးထားတယ္။ အသိမိတ္ေဆြေတြ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ နတ္ဆက္ ပစၥည္းလုပ္တဲ့ ေဘာ္ၾကယ္ထုိး၊ စက္ခ်ဳပ္ အစရွိတာေတြလည္း လုပ္ေပးပါတယ္။ ဒီရက္ပိုင္းေလးမွာပဲ လူနာ ၄ ဦး အတြက္ အလွဴရွင္ ၁ ေယာက္ဆီက အလွဴခံၿပီးေတာ့ ပလာတာ ေၾကာ္တ့ဲဆိုင္ေလး ဖြင့္ထားေပးႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ လူနာေတြ အမ်ားႀကီးအတြက္ က်မ မလုပ္ေပးႏုိင္ေသးတာကလည္း အခက္အခဲတခုပါ။ ဒီအခါမွာက်ေတာ့ အခက္ခဲဆံုးလုိ႔ ေခၚႏုိင္တဲ့ ကိုယ္က်င့္တရား၊ အမူအက်င့္ေတြ မေျပာင္းႏုိင္တဲ့သူတခ်ဳိ႕ကုိ ေတြ႔လာေတာ့တာပါပဲ။ တျခား လူငယ္ေလးေတြ ဆိုးေပေတၿပီး နဂိုမူလ အက်င့္တိုင္း ျပန္လည္ ေသာက္စားလာတာေတြလည္း ေတြ႔ရပါ တယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ဒါဟာ ခံသာေသးတယ္ ဆုိရမွာပါ။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲ ဆိုေတာ့ သူတို႔က ေသာက္စား ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔ဘာသာ ဒုကၡေရာက္တာပါ။
ေနာက္ဆက္တြဲအေနနဲ႔ကေတာ့ အဲ့ဒီလို ျဖစ္သလို ေနလိုက္ၾကတဲ့ လူနာေတြကို ျပန္ကုေတာ့ ေငြကုန္ေၾကးက် ပုိမ်ား၊ လူပင္ပန္း စိတ္ပင္ပန္းေတာ့ ပိုျဖစ္ရတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဒီ အေျခ အေနကုိေတာင္ ခံသာတယ္လုိ႔ ေျပာေနတယ္ဆုိေတာ့ ဒီအေျခေနထက္ ဆိုးတာေတြရွိေနလုိ႔ ေျပာတာပါ။ က်မလူနာ အမ်ားစုဟာ မ်ားေသာအားျဖင့္ နယ္ဘက္ ေတာသူေတာင္သား ယာဥ္ေမာင္းသူေတြ၊ ကားေနာက္ လုိက္ စပယ္ယာေတြအျပင္ အျခား မသိ နားမလည္သူေတြ မ်ားပါတယ္။ လူနာေတြထဲမွာ ျပည့္တန္ဆာ မိန္းကေလး ၅ ေယာက္ ပါလာပါတယ္။ သူတို႔ ၅ ေယာက္ဟာ မတူညီတဲ့ အေျခေနက လာတယ္ဆုိေပမယ့္ ကိုယ္ခႏၶာ ရင္းႏွီး လုပ္ကိုင္စားၾကတာခ်င္းေတာ့ တူပါတယ္။
သူတုိ႔ထဲက တေယာက္ကေတာ့ က်မ အျမင္ ေျပာရရင္ သူက ေယာက်ာ္း မရွိရင္ မေနနိုင္တဲ့သူပါ။ သူက ေငြရွာေဖြ ၿပီးေတာ့ သူႏွစ္သက္တ့ဲ ေယာက္က်ားေတြနဲ႔ ျပန္ၿပီး ေပ်ာ္ပါးတာပါ။ သူေငြရွာတာလည္း လူနဲ႔ရင္းၿပီး ရွာတယ္၊ ျပန္လည္ ေပ်ာ္ပါးတာလည္း လူနဲ႔ရင္းၿပီး ေပ်ာ္ပါး ဆုိေတာ့ ကူးစက္မႈဟာ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ မ်ားေနၿပီလဲ ဆိုတာ ေၾကာက္စရာေကာင္းလို႔ မေတြးခ်င္ေလာက္ေအာင္ ျဖစ္္ရပါတယ္။ က်မလည္း ႀကံဳတိုင္း ဆံုးမ၊ က်မအိမ္မွာပါ ေခၚထားၿပီး ျပဳျပင္ေပမယ့္ အၿမဲပဲ ထြက္ေျပး၊ အရင္လိုပဲ လမ္းေပၚေန၊ လမ္းေပၚစား အက်င့္ မေပ်ာက္ပါဘူး။ ဒီကေလးမ အေၾကာင္းကိုေတာ့ ေနာင္မွပဲ ေဆာင္းပါးတေစာင္ ေရးပါဦးမယ္။
ေနာက္တေယာက္က်ေတာ့ စားေသာက္ဆိုင္မွာ သီခ်င္း ဆိုတာပါ။ သူက်ေတာ့ တမ်ိဳး ျဖစ္ျပန္ေရာ။ က်မကို အၿမဲ ေျပာေနတာေတာ့ သီခ်င္းပဲ ဆုိတာပါတ့ဲ။ ဒါေပမယ့္လည္း မထင္မွတ္တဲ့ တေန႔မွာ က်မကလည္း အိမ္မွာ မရွိခ်ိန္ သူေရာက္လာပါတယ္။ သူ စစ္ေတြကို သြားေတာ့မယ္ ဆုိတဲ့အေၾကာင္း ရန္ကုန္မွာ လုပ္ကိုင္စားရတာ မေခ်ာင္ လည္ေတာ့ေၾကာင္း၊ အရင္က သူ႔ကို ေထာက္ပံ့ေပးေနတဲ့လူက မေထာက္ပံ့ေတာ့လို႔ ေရာဂါ ကူးေအာင္ ဒီတိုင္း လိင္ဆက္ဆံလိုက္တယ္ ဆုိတဲ့ အေၾကာင္း က်မအိမ္ကို လာတက္ေျပာတာပါ။
က်မမိသားစုဆုိ အရမ္းပဲ စိတ္ဆိုး ၾကပါတယ္။ က်မမိသားစုနဲ႔ လူနာေတြက တကယ့္ မိသားစု အရင္းခ်ာလို ျဖစ္ေနတာပါ။ လူနာတိုင္း အိမ္မွာ ထမင္း မစားဘူး တဲ့ လူ မရွိသေလာက္ နည္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မိသားစုကုိ ခင္မင္လို႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ထုတ္ေျပာလိုက္တာ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဘယ္လိုအေျခအေနေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါေစ ေရာဂါ ကူးေအာင္ ရည္ရြယ္ခ်က္ရိွရိွ လုပ္တယ္ ဆုိတာ ကေတာ့ လူသားတေယာက္ အေနနဲ႔ မလုပ္သင့္၊ မလုပ္ထုိက္တဲ့ ကိစၥပါပဲ။ ေနာက္တေယာက္ကေတာ့ အႏွိပ္ခန္းမွာ လုပ္တာပါ။ အရမ္းကို ေခ်ာေမာ လွပပါတယ္။
အသားအရည္ကလည္း တအားလွ၊ လူကလည္း ေခ်ာေမာၿပီး ခုခံက်ေရာဂါ ရိွေနတယ္လုိ႔ ထင္ရက္စရာ မရွိဘူး ျဖစ္ေနတာပါ။ သူကေတာ့ တမင္ ႀကံရြယ္တယ္ မဆုိႏုိင္ေပမယ့္ အႏွိပ္ခန္း လာတဲ့ သူေဌးတေယာက္ကို သူ႔ဘ၀ ေရွ႕ေရးအတြက္ ခ်ဥ္းကပ္ရ တယ္ လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ဒီသူေဌးကလည္း သူ႔ကို မေျပာမဆိုနဲ႔ ကာရာအုိေကခန္း ေခၚသြားၿပီး အကာအကြယ္မပါ လိင္ဆက္ဆံၾကတယ္ ဆိုပါတယ္။ သူက တမင္ မႀကံရႊယ္ေပမယ့္လည္း သူ႔အေနနဲ႔ တားဆီး ကာကြယ္သင့္ပါ တယ္။ သူထုတ္ေျပာျပတာ ဒီတေယာက္တည္းမို႔သာ ဒီတေယာက္အေၾကာင္းကို သိရတာပါ။
အျခားလည္း ဘယ္ေလာက္ မ်ားမလဲ ဆိုတဲ့ အေတြးေတြ ၀င္လာလိုက္တိုင္း က်မ အိပ္မေပ်ာ္ ျဖစ္ေနတာပါ။ တခါခါ လန္႔ႏိုး တာေတြေတာင္ ျဖစ္ပါတယ္။ က်မ တကယ့္ကုိ စိတ္မေကာင္းျခင္း မ်ားစြာျဖစ္ရပါတယ္။ ဒီလို လူနာတခ်ဳိ႕ရဲ႕ အမူအက်င့္ဆိုးကို ျပဳျပင္ဖုိ႔၊ သူတုိ႔ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အေျခအေနကုိ ျပဳျပင္ဖုိ႔ ဘယ္လုိလုပ္ရမလဲ ဆိုတာ က်မမွာ စိတ္ေသာကလည္း ျဖစ္ေနရ ပါ တယ္။
ျဖဴျဖဴသင္း
ရင္းျမစ္(ဧရာဝတီ)
