ျမန္မာ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား ေျပာင္းလဲမႈအတြက္ အေလးအနက္ရွိသေလာ

(21 September 2011 ရက္စြဲပါ The Nation မွ Are rulers of Burma serious about change ? ကို Y C မွဘာသာျပန္သည္)

ပထမဦးစြာေျပာရလွ်င္ ေနးရွင္း၏ Supalak Ganjanak hundee သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ မၾကာေသးမီက ျဖစ္ေပၚေနေသာ တိုးတက္မႈမ်ားသည္ ပါရာဒိုင္းေျပာင္းလဲျခင္းသို႔ ဦးတည္ေနျခင္း ရွိ မရွိ ေလ့လာလ်က္ရွိသည္ ဆုိေသာ အေၾကာင္းပင္ျဖစ္သည္။

ျမန္မာအစိုးရသစ္တြင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္ေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဝါဒီမ်ား ျပသေနေသာ လကၡဏာမ်ားသည္ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ျပန္လည္ ေပါင္းစည္းေရးအတြက္ အမွန္တကယ္ေျပာင္းလဲမႈကို ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္ျခင္း ရွိ မရွိ ႏိုင္ငံတကာအသိုင္းအဝိုင္းက ေစာင့္ၾကည္လ်က္ရွိသည္။

အျပင္လူမ်ားအေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တစ္ခုခုျဖစ္ပ်က္ေနၿပီကို သိရွိျမင္ေတြ႕ေနရသည္။ သို႔ေသာ္ အဆိုပါ အျဖစ္အပ်က္မ်ား စစ္မွန္ရန္ လိုအပ္သည္ ဟု ရႈျမင္ေနၾကသည္။

“ျမန္မာႏိုင္ငံကိုေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့လူေတြက အဆံုးေတြ အစေတြကို သိၾကပါတယ္။ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြလည္း စိတ္ပ်က္ဖြယ္ ျဖစ္လာပါတယ္။ အရာရာ အခုေလာက္နဲ႔တင္ရပ္ၿပီး ေနာက္ျပန္လွည့္သြားလိမ့္မယ္လို႔ ထင္ေနၾကပါတယ္။ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြကို တိုက္တြန္းလိုတာကေတာ့ သံသယ ေတြ မွားတယ္ဆိုတာ သက္ေသျပဖို႔ လိုတာပါပဲ” ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အေမရိကန္အထူးကိုယ္စားလွယ္ ဒဲရက္မစ္ခ်ယ္ (Derek Mitchell) က ရန္ကုန္တြင္ ၎၏ ခရီးစဥ္အၿပီး၌ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ အီးယူ၊ ကုလသမဂၢႏွင့္ အာဆီယံတို႔သည္ ယခု ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ဆက္ဆံေနျခင္းမွာ အစိုးရသစ္သည္ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈႏွင့္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္ေပါင္းစည္းေရးကို အေရးတႀကီးလုပ္ေဆာင္လိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

သမၼတဦးသိန္းစိန္သည္ ၎အာဏာရလာကတည္းက ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈအတြက္ အေပါင္းလကၡဏာ ေဆာင္ေသာ အရာမ်ားစြာ လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ ထိုအထဲတြင္ အေရးအပါဆံုး လုပ္ေဆာင္မႈတစ္ခုမွာ ၿပီးခဲ့သည့္လက ေနျပည္ေတာ္တြင္ ႏိုဘယ္ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ တစ္နာရီၾကာ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမႈပင္ ျဖစ္သည္။

အျပင္လူမ်ားကမူ ၎တို႔ မည္သည့္အေၾကာင္းအရာမ်ား ေျပာၾကသည္ကို အတိအက် မသိရွိေသာ္လည္း၊ သံတမန္သတင္းရပ္ကြက္ကမူ သာမန္ ေျပာရိုးေျပာစဥ္ စကားမ်ားမဟုတ္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ၾကသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ႏိုင္ငံေရး အခန္းက႑ႏွင့္ NLD ၏ အခန္းက႑မ်ား ျဖစ္ဖြယ္ ရွိေၾကာင္း ဆိုသည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ NLD သည္ ႏိုဝင္ဘာေရြးေကာက္ပြဲကို သပိတ္ေမွာက္ခဲ့ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားႏွင့္ ကင္းကြာသြားခဲ့ျခင္း မရွိခဲ့ေပ။ ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္သတၱပတ္မ်ားအတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔သြားေရာက္ခဲ့ေသာ အေမရိကန္၊ အီးယူႏွင့္ ကုလသမဂၢတို႔မွ အႀကီးတန္းကိုယ္စားလွယ္မ်ားသည္ အစိုးရ တာဝန္ရွိသူမ်ားအား ေတြ႕ဆံုခဲ့သည့္နည္းတူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အားလည္း အခ်ိန္ ေပး ေတြ႕ဆံုခဲ့ၾကသည္။

အာဆီယံ၏ အလွည့္က်ဥကၠ႒ အင္ဒိုနီးရွား ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး Marty Natalegawa က ယမန္ေန႔က ေျပာၾကားရာတြင္ အဖြဲ႕ႀကီးအေနျဖင့္ ျမန္မာက ေတာင္းဆိုထားေသာ 2014 တြင္ အာဆီယံ ဥကၠ႒ေနရာအတြက္ ေပးအပ္ေရး မေပးအပ္ေရး မဆံုးျဖတ္မီ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အျမင္ကို အေလး ထားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့သည္။ Marty က ၎သည္ ေရွ႕လတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ သြားေရာက္၍ အဖြဲ႕ႀကီး၏ ဥကၠ႒ေနရာအတြက္ ျဖစ္ႏိုင္ မျဖစ္ႏိုင္ ေလ့လာမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဥကၠ႒ ေနရာအတြက္ ဆႏၵျပင္းျပလ်က္ရွိျခင္းေၾကာင့္ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ပိုမိုလုပ္ေဆာင္ရန္ အားေပးေရးအတြက္ မက္လံုးပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ေျပာသည္။

ဦးသိန္းစိန္သည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ျခင္းအျပင္၊ တိုင္းျပည္သည္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဆီသို႔ ဦးတည္ေနေၾကာင္း ျပသသည့္ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ား ရွိခဲ့သည္။ ထိုလုပ္ေဆာင္မႈမ်ားတြင္ က်ပ္ေငြ မာမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ စီးပြားေရး အခက္အခဲမ်ားကို ကိုင္တြယ္သည့္အေနျဖင့္ စီးပြားေရးအရ ကန္႔သတ္ ထားမႈ အမ်ားအျပားကို ေျဖေလွ်ာ့ေပးခဲ့ျခင္းလည္း ပါဝင္သည္။

အစိုးရသစ္သည္ စီးပြားေရးပညာရွင္မ်ား၏ စကားကို နားေထာင္ၿပီး၊ ယဲ့ယဲ့သာ က်န္ရွိေသာ စီးပြားေရးကို ကယ္တင္ရန္ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ကုစား မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ရာ ယခင္ကကဲ့သို႔ စီးပြားေရးႀကိဳးကိုင္သူမ်ားဟု ယူဆသူမ်ားကို ဖမ္းဆီးျခင္းမ်ား မရွိေတာ့ေပ။

မီဒီယာမ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္သည့္အဖြဲ႕ျဖစ္သည့္ Committee to Protect Journalists မွ အစီရင္ခံစာ မထုတ္ျပန္မီ အစိုးရသစ္သည္ ပိတ္ထား သည့္ အင္တာနက္ ဝက္ဆိုဒ္အမ်ားအျပားကို ဖြင့္ေပးခဲ့သည္။ အဆိုပါ ေကာ္မတီက ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ကမာၻေပၚတြင္ မီဒီယာကန္႔သတ္မႈ အမ်ားဆံုးႏိုင္ငံ မ်ား တြင္ ပါဝင္ေၾကာင္းေဖာ္ျပခဲ့သည္။

အျပင္လူမ်ားအေနျဖင့္ ေနျပည္ေတာ္မွအျမင္တြင္ ရႈတ္ေထြးေစမည့္ လကၡဏာမ်ားကိုလည္းေတြ႕ရမည္ ျဖစ္သည္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ဝါဒီမ်ား ႏွင့္ သေဘာထားတင္းမာသူမ်ားၾကားတြင္ အာဏာခြဲေဝမႈမွာလည္း အတည္တက် မရွိေသးေၾကာင္း ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူမ်ားႏွင့္ သံတမန္မ်ားက ေျပာၾကသည္။

ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲလိုသူမ်ား၏ ေခါင္းေဆာင္ဟု မွတ္ယူရမည့္ သမၼတဦးသိန္းစိန္သည္ ၎၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းေရး အစီအစဥ္မ်ားကို အျပည့္အဝ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ျခင္း မရွိေသးေပ။ ဦးသိန္းစိန္သည္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္း၊ ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမင္းေအာင္လိႈင္တို႔ႏွင့္ ဘက္တစ္ဖက္တည္းဟု ဆိုရမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ဒုတိယသမၼတ ဦးတင္ေအာင္ျမင့္ဦး ဦးေဆာင္သည့္ ျပန္ၾကားေရး ဝန္ႀကီး ဦးေက်ာ္ဆန္း၊ ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီး ဦးလွထြန္းႏွင့္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ ဦးခင္ေအာင္ျမင့္တို႔ အုပ္စု၏ တန္ျပန္မႈ ရွိေနေသးသည္။

အေရးကိစၥ အေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ အျမင္မတူမႈမ်ား ရွိခဲ့ရာ ဥပမာ ျမစ္ဆံုေရကာတာကိစၥတြင္ ဦးသိန္းစိန္သည္ ပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ သက္ ေရာက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ဆန္႔က်င္ခဲ့ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ၎ႏွင့္ ဆန္႔က်င္ဖက္အဖြဲ႕က ေထာက္ခံေၾကာင္း ဧရာဝတီအြန္လိုင္းအဆိုအရ သိရွိရသည္။

၎တို႔ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ရန္ျဖစ္ေနမႈသည္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးႏွင့္ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းေရး အစီအစဥ္မ်ား အစျပဳမႈအားထိခိုက္မည္ကို သံတမန္ မ်ားက စိုးရိမ္ပူပန္လ်က္ ရွိသည္။ လက္႐ွိတြင္ ဦးသိန္းစိန္အတြက္ အပူတျပင္း လုပ္ေဆာင္ရမည့္ ကိစၥမွာ စီးပြားေရးပင္ျဖစ္သည္။ ၎အေနျဖင့္ စီးပြားေရး အခက္အခဲမ်ားကို မေက်ာ္လႊားႏိုင္မခ်င္း၊ ဆူပူမႈမ်ားျဖစ္ႏိုင္သည့္ အလားအလာမ်ား ရွိၿပီး စစ္တပ္မွ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ျခင္းေၾကာင့္ ယခင္ အေျခအေန ျပန္ေရာက္မည္ကို စိုးရိမ္ရေၾကာင္း သံတမန္မ်ားက ေျပာၾကသည္။