(Bankok Post မွ 18 Sept 2011 ရက္စြဲပါ "Aung San Suu Kyi sees positive change in Burma" သတင္းေဆာင္းပါးကို YC မွဘာသာျပန္ဆိုသည္။)
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဆယ္စုႏွစ္ အတန္ၾကာ တပ္မေတာ္က အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၿပီးေနာက္တြင္ ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲလကၡဏာမ်ား ေနာက္ဆံုး ထြက္ေပၚ လာၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း ကာလ႐ွည္ၾကာ ဒုကၡခံစားခဲ့ရေသာ ျပည္သူမ်ားမွာ တကယ့္လြတ္လပ္ခြင့္အစစ္ႏွင့္ အလွမ္းေဝးေနၾကဆဲပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဒီမိုကေရစီလႈပ္႐ွားမႈေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကားလိုက္သည္။
လက္႐ွိျမန္မာအစိုးရသည္ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို အမွန္တကယ္လိုလားသည့္ ပံု႐ွိၿပီး အာရပ္ပံုစံ ေတာ္လွန္အံုၾကြမႈမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပႆနာမ်ားကို ေျပလည္ေစမည့္နည္းလမ္းမဟုတ္ပါဟု
ႏိုဘယ္လ္ဆု႐ွင္က AFP ႏွင့္ သီးသန္႕အင္တာဗ်ဴးတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
"ေျပာင္းလဲမႈေတြကေတာ့ ႐ွိေနၿပီေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္မတို႕အားလံုး လြတ္လပ္ခြင့္ရၿပီ၊ အျပည့္အဝ လြတ္လပ္ခြင့္႐ွိၿပီလို႕ေတာ့ ကၽြန္မ မယူဆ ပါဘူး"။ ေ႐ွ႕ကိုဆက္သြားႏိုင္ဖို႕လိုေသးတယ္ဆိုေပမယ္ အေကာင္းဖက္ကို ေရာက္လာတဲ့ အျပဳသေဘာ တိုးတက္မႈေတြ ႐ွိေနၿပီလို႕ေတာ့ ကၽြန္မထင္ပါ တယ္" ဟု အတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ပါတီ႒ာနခ်ဳပ္တြင္ ေျပာၾကားသည္။
"ကၽြန္မဟာ အေကာင္းျမင္ဖို႕ သတိႀကီးႀကီးထားတတ္သူျဖစ္တယ္လို႕ အၿမဲတမ္းေျပာခဲ့သလို အခုခ်ိန္ထိ ဒီအတိုင္း ခံယူထားဆဲပါပဲ"။ လက္႐ွိ သမၼတႀကီးဟာ ေကာင္းမြန္တဲ့ အျပဳသေဘာေျပာင္းလဲမႈေတြကို လုပ္ေဆာင္ေပးဖို႕ ဆႏၵ႐ွိေနတယ္ ဆိုတာကို ကၽြန္မယံုၾကည္ပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ သူျဖစ္ခ်င္တာေတြကို ဘယ္ေလာက္အထိ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ လုပ္ႏိုင္မလဲ ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းကိုေတာ့ ကၽြန္မတို႕ ဆန္းစစ္ဖို႕လိုပါေသးတယ္" ဟု သူမက ဆက္လက္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံကို ရာစုႏွစ္ထက္ဝက္မွ် ဖိႏွိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၿပီးေသာ တပ္မေတာ္ အစိုးရသည္ မႏွစ္က ေ႐ြးေကာက္ပြဲဝင္ရန္ ယူနီေဖာင္းခၽြတ္ခဲ့ၾကသည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားထဲမွ တစ္ဦးျဖစ္ေသာ ဦးသိန္းစိန္ ေခါင္းေဆာင္သည့္ အစိုးရသစ္ထံ ၿပီးခဲ့ေသာ မတ္လက အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးခဲ့သည္။
တပ္မေတာ္က ထူေထာင္ထားေသာ ပါတီမွ အမတ္မ်ားသာ အႏိုင္ရသြားၾကသည့္ ႏိုဝင္ဘာေ႐ြးေကာက္ပြဲသည္ ၿခိမ္းေျခာက္ျခင္း၊ မဲလိမ္ျခင္း စေသာ မသမာမႈ တိုင္ၾကားခ်က္မ်ားစြာအျပင္ ခုႏွစ္ႏွစ္ဆက္တိုက္ ထိန္းသိမ္းထားခဲ့ေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို တမင္တကာ ဖယ္႐ွားထားမႈ တို႕ေၾကာင့္ ကမၻာအလယ္ နာမည္ပ်က္ခဲ့ရကာ ယင္းေ႐ြးေကာက္ပြဲ ျပဳလုပ္ၿပီးမွသာ တပ္မေတာ္အစိုးရက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို လႊတ္ေပးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
သို႕ေသာ္လည္း ၿပီးခဲ့ေသာ သီတင္းပတ္မ်ားအတြင္း ျမန္မာအစိုးရသစ္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ သူမ၏ (၁၉၉၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲႏိုင္ကာ အာဏာမရခဲ့ေသာ) NLD ပါတီ အပါအဝင္ အစိုးရအတုိက္အခံအုပ္စုမ်ားအေပၚ ေပ်ာ့ေျပာင္းသည့္ လကၡဏာမ်ား ျပသခဲ့သည္။
ယခုအခ်ိန္ထိ အနည္းစုကသာ စိတ္ကူးေမွ်ာ္မွန္းခဲ့ၾကသည့္ ျမင္ကြင္းတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ေနျပည္ေတာ္ သမၼတအိမ္ေတာ္၌ သူမ၏ ဖခင္ လြတ္လပ္ေရးသူရဲေကာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ႐ုပ္ပံုကားခ်ပ္ ေအာက္တြင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ အျပန္အလွန္ႏႈတ္ဆက္ကာ သတင္း ဓါတ္ပံုမ်ား ထုတ္ျပန္ခဲ့ရေလသည္။
အေသးစိတ္ေဆြးေႏြးမႈမ်ားကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားျခင္းမ႐ွိေသာ္လည္း ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ သေဘာတူညီမႈ ရႏိုင္မည့္ က႑မ်ားကို ႐ွာေဖြၾကရန္ စီစဥ္ခဲ့ၾကသည္ဟု ဆိုေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က "ကၽြန္မတို႕ ႏိုင္ငံအတြက္ ျမင္ခ်င္ပါတယ္ ဆိုတဲ့ ပတ္သက္လို႕ သေဘာထားကိုက္ညီတဲ့ အခ်က္ ေတြ အမ်ားႀကီး ႐ွိေနပါတယ္" ဟု ေျပာၾကားသည္။
တပ္မေတာ္ဖိႏွိပ္အုပ္ခ်ဳပ္မႈကို ၿငိမ္းခ်မး္စြာ တြန္းလွန္ျခင္းအတြက္ ႏိုင္ငံတကာ ေထာက္ခံမႈ ရ႐ွိေနသူ၊ အၾကမ္းမဖက္ေရး ဝါဒေၾကာင့္ အိႏၵိယ၏ လြတ္လပ္ေရး ေခါင္းေဆာင္ မဟတၱမ ဂႏၵီႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ခံရသူ ျမန္မာအတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္က "လစ္ဗ်ားတြင္ ျမင္ေတြ႕ေနရေသာ ေရပန္းစား ေတာ္လွန္ အံုၾကြမႈပံုစံမ်ိဳးကို ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မျဖစ္ေစလိုပါ" ဟု ေျပာၾကားသည္။
"ခံယူခ်က္ေတြေျပာင္းသြားတဲ့တိုင္ေအာင္ အာဏာပိုင္ေတြက သူတို႕ကိုင္တြယ္ရမယ့္ ျပႆနာေတြအေပၚ အယူအဆေတြ ေျပာင္းသြားတဲ့ တိုင္ေအာင္ တကယ့္အေျပာင္းအလဲက ခ်က္ခ်င္းျဖစ္လာမွာ မဟုတ္ပါဘူး" ဟု သူမက မွတ္ခ်က္ ေပးသည္။
"လစ္ဗ်ားရဲ႕ ဒုကၡသုကၡေတြဟာ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာေအာင္ အျမစ္တြယ္ေနဦးမယ္ဆိုတာ လူတိုင္းသိၾကမွာပါ။ အာဏာ႐ွင္အစိုးရေဟာင္းထဲက လူသားအားလံုးကို ႐ွင္းထုတ္ၿပီး အစိုးရသစ္ဖြဲ႕စည္းႏိုင္မယ္ဆိုရင္ေတာင္ ျပႆနာေတြ အမ်ားႀကီး႐ွိေနပါေသးတယ္။ မေျပႏိုင္ေသးတဲ့ ခါးသီးမႈေတြ၊ အခ်ိန္ၾကာတဲ့တိုင္ေအာင္ မက်က္ႏိုင္တဲ့ ဒဏ္ရာေတြ ႐ွိေနဦးမွာပါ" ဟု သူမက ဆိုသည္။ အသက္ ၆၆ႏွစ္ အ႐ြယ္႐ွိ စကားေျပာညင္သာ၍ ၾသဇာတိကၠမ ႀကီးမားေသာ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ကို တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားက အခ်ိန္ၾကာေအာင္ ထိန္းသိမ္းကာ ျပင္ပႏွင့္ အဆက္ျဖတ္ခဲ့ ေသာ္လည္း သူမ၏ ထက္ျမက္ေသာ အသိဥာဏ္ႏွင့္ အ႐ွံဳးမေပးေသာ စိတ္ဓါတ္ကုိ ေလ်ာ့ပါးသြားေအာင္ မျပဳလုပ္ႏိုင္ခဲ့ၾကပါ။
သူမက ဆက္လက္၍ "တကယ့္ေတာ္လွန္ေရးဆိုတာ အျပည့္အဝၿပီးစီးဖို႕ အခ်ိန္အၾကာႀကီးလိုပါတယ္။ ကၽြန္မတို႕ လိုခ်င္တဲ့ အေျပာင္း အလဲ ေတြ ေပၚေပါက္လာဖို႕အခ်ိန္ယူရမွာပါ။ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ နည္းလမ္းေတြ၊ ေစ့စပ္ညွိႏိႈင္းမႈေတြက တဆင့္ အေျပာင္းအလဲျဖစ္လာေအာင္ လုပ္တဲ့ ပံုစံကို ကၽြန္မ ပိုၿပီး သေဘာက်ပါတယ္" ဟု ႐ွင္းလင္းေျပာဆိုသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျပည္သူ႕သေဘာထားကို တင္းမာစြာ တုန္႕ျပန္သည့္ပံုစံအားေလွ်ာ့ေပါ့မည့္ လကၡဏာ လံုးဝမျပသခဲ့သည့္ ယခင္တပ္မေတာ္ အာဏာ႐ွင္ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားက ၁၉၈၈ ႏွင့္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္တြင္ ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ ဒီမုိကေရစီလိုလားေသာ ေတာ္လွန္အံုၾကြမႈမ်ားကို ရက္စက္စြာ ႏွိမ္နင္း ပစ္ခဲ့ၾက သည္။
ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၂၀၀၀ ေက်ာ္ ဖမ္းဆီးထားေသာ ျမန္မာကဲ့သို႕ အာဏာ႐ွင္ႏိုင္ငံမ်ိဳးတြင္ ဆႏၵျပပြဲမ်ား ႐ွား႐ွားပါးပါး ေပၚေပါက္ႏိုင္ေပေသး သည္။ ေနာက္ဆံုးဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္ႏွစ္စုအတြင္းပထမဆံုး က်င္းပသည့္ မႏွစ္ကေရြးေကာက္ပြဲသည္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား NLD ပါတီဝင္မ်ား မယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္ ေအာင္ ဥပေဒထုတ္ျပန္ဖယ္႐ွားထားျခင္းေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ NLD ပါတီက ဝင္မၿပိဳင္ဘဲ သပိတ္ေမွာက္ခဲ့သည္။ ရလဒ္အျဖစ္ တပ္မေတာ္ အစုိးရက NLD ပါတီကို ႏိုင္ငံေရးပါတီအျဖစ္မွ ဖ်က္သိမ္း ပစ္လိုက္ျပီးေနာက္ၿပီး လြန္ခဲ့ေသာ ဇြန္လကမူ တရားမဝင္ လႈပ္႐ွားမႈမ်ား ရပ္ဆိုင္းရန္ သတိေပးခဲ့သည္။
မည္သို႕ပင္ အဓမၼ ပိတ္ပင္ခံရမည့္ စိုးရိမ္မႈမ်ား ႐ွိေနေသာ္လည္း ရန္ကုန္ NLD ႒ာနခ်ဳပ္သို႕ လာေသာ ဧည့္သည္မ်ားကို ဓါတ္ပံု႐ိုက္ယူေနေသာ အရပ္ဝတ္ လွ်ိဳ႕ဝွက္ပုလိပ္မ်ား၏ အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္မႈေအာက္တြင္ NLD က ဆက္လက္စည္းေဝးၿမဲ၊ ေၾကညာခ်က္မ်ား ဆက္လက္ ထုတ္ျပန္ၿမဲပင္ ျဖစ္ သည္။
ယခုအခါအတိုက္အခံမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ထိဆက္ဆံရန္ အာဏာပိုင္မ်ားက ႀကိဳးပမ္းလာသည့္အေလွ်ာက္ အက်ဥ္းက် ႏိုင္ငံေရးပါတီဝင္မ်ားအား ယခင္က တားျမစ္ထားသည့္ ဥပေဒကိုျပန္လည္ ျပင္ဆင္ဖြယ္႐ွိသည္ဟု သမၼတ၏ ထိပ္တန္းအႀကံေပးတစ္ဦးက AFP သို႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ “ဒီဥပေဒက အရင္တပ္မေတာ္အစိုးရက ထုတ္ျပန္ထားခဲ့တာပါ။ ဒီဥပေဒကို အခုလႊတ္ေတာ္က ျပန္ျပင္ဖို႔ စဥ္းစား သံုးသပ္ေနပါတယ္” ဟု ဦးကိုကိုလႈိင္က ဆိုသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကမူ ၂ဝ၁၅ တြင္ ျပဳလုပ္မည့္ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ သူမ၏ ပါတီ ျပန္လည္ မွတ္ပံုတင္၊ ယွဥ္ၿပိဳင္ေရး ကိစၥကိုေျပာရန္ အခ်ိန္ေစာလြန္းေသးသည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္လည္း သူမ၏ ကိုယ္ပိုင္ ႏိုင္ငံေရးရည္မွန္းခ်က္မ်ားကို အၿမဲတေစ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာေလ့မ႐ွိေသာ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္က အကယ္၍ ျပည္သူမ်ားကသာ ဆႏၵ႐ွိပါက သူမအေနျဖင့္ တိုင္းျပည္ကို ဦးေဆာင္ရန္ အဆင္သင့္ ႐ွိေၾကာင္း သဲကြဲသည့္ စကားစကို ျပသလိုက္သည္။
“ကၽြန္မရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးက႑နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သမၼတျဖစ္လာဖို႔ မစဥ္းစားထားေပမဲ့ ဒီကိစၥမ်ိဳးဟာ ႏိုင္ငံေရးသမား တစ္ဦးခ်င္း (သို႔) သူတို႔ရဲ႕ ပါတီေတြကေတာင္ မဆံုးျဖတ္သင့္ဘဲ ျပည္သူေတြကသာ ဆံုးျဖတ္သင့္တဲ့ ကိစၥျဖစ္တယ္လို႔ ကၽြန္မ ယံုၾကည္ထားပါတယ္” ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က ဆိုသည္။
ျပည္သူမ်ားဆႏၵ႐ွိပါက သမၼတလုပ္ရန္ အဆင္သင့္႐ွိသည္ဟု ဆိုလိုပါသလားဟု ေမးျမန္းေသာအခါ သူမက “႐ွင့္အေနနဲ႔ ဒီလိုမ်ိဳး လိုအပ္တဲ့ အခ်ိန္မွာ ဒီတာဝန္ကို ယူဖို႔ ျပင္ဆင္မထားဘူးဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးေလာကထဲကို အစကတည္းက ဝင္မလာသင့္ဘူးေလ” ဟု ျပန္၍ ေျဖၾကားခဲ့သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လြတ္ေျမာက္လာၿပီးေနာက္ ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ယခင္လက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ျပင္သို႔ ႏိုင္ငံေရး စည္း႐ံုးမႈခရီးလွည့္ရန္ အာဏာပိုင္မ်ားက ခြင့္ျပဳခဲ့ရာ ယင္းခရီးစဥ္အတြင္း ေထာက္ခံသူ ပရိသတ္မ်ားစြာကို ဆြဲေဆာင္ခဲ့ျခင္းသည္ ယခင္က ေရပန္းစားမႈကို သတိရစရာပင္ ျဖစ္ သည္။
ေနာက္ထပ္ ပြင့္လင္းမႈလကၡဏာအျဖစ္ ႏိုင္ငံျခားမွ အေရးပါေသာ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕မ်ားကို အာဏာပိုင္မ်ား၊ အတုိက္အခံမ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြး ရန္ အစိုးရက ဖိတ္ေခၚခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ထို႔အျပင္ AFP သတင္းေထာက္အပါအဝင္ ႏိုင္ငံျခားသတင္းေထာက္ အုပ္စုငယ္ကိုလည္း လႊတ္ေတာ္ က်င္းပပံုကို တက္ေရာက္သတင္းယူရန္ ယခင္ အပတ္ မ်ားက ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။
ယခုကဲ့သို႔ ထင္႐ွားျမင္သာသည့္ ေျပာင္းလဲမႈ လကၡဏာမ်ား ႐ွိလာေသာ္လည္း ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးေရး ကိစၥကဲ့သို႔ အဓိက ေျပာင္းလဲမႈမ်ား မ႐ွိေသးသျဖင့္ အစိုးရ၏ ရည္႐ြယ္ခ်က္မ်ားအေပၚ အမ်ားက သံသယ ႐ွိေနၾကဆဲပင္ ျဖစ္သည္။
ယခင္လက ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္႐ွိလာေသာ ကုလသမဂၢ အထူးကိုယ္စားလွယ္က “ျမန္မာအစိုးရသစ္လက္ထက္ တိုးတက္မႈလကၡဏာမ်ား ႐ွိလာေသာ္လည္း စိုးရိမ္ပူပန္စရာမ်ား က်န္႐ွိေနဆဲ ျဖစ္၍ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားကို အျမန္ဆံုး စံုစမ္းစစ္ေဆးရန္” ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။
၁၉၉ဝ ခုႏွစ္မ်ားက အသားအေရာင္ခြဲျခားမႈ ေခတ္လြန္ ေတာင္အာဖရိကမွ အမွန္တရားႏွင့္ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္အတိုင္း ေဆာင္႐ြက္ မည့္ ကုလစံုစမ္းေရးေကာ္မ႐ွင္သည္ ယိုယြင္းပ်က္စီးေနေသာ သူမ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို အေထာက္အကူျပဳႏိုင္မည္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က မွတ္ခ်က္ေပးထားသည္။
“အနာဂတ္မွာ ညီညြတ္ဖို႔၊ ခြင့္လြတ္ဖို႔ ကိစၥေတြအတြက္ အခ်က္အလက္မွန္ေတြ ရဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္၊ ဒါဟာ စစ္ေဆး အေရးယူတာ မဟုတ္ပါ ဘူး။ လက္စားေခ်စရာအေၾကာင္းလည္း မ႐ွိပါဘူးလို႔ ကၽြန္မယူဆပါတယ္” ဟု သူမက သံုးသပ္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဆယ္စုႏွစ္ အတန္ၾကာ တပ္မေတာ္က အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၿပီးေနာက္တြင္ ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲလကၡဏာမ်ား ေနာက္ဆံုး ထြက္ေပၚ လာၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း ကာလ႐ွည္ၾကာ ဒုကၡခံစားခဲ့ရေသာ ျပည္သူမ်ားမွာ တကယ့္လြတ္လပ္ခြင့္အစစ္ႏွင့္ အလွမ္းေဝးေနၾကဆဲပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဒီမိုကေရစီလႈပ္႐ွားမႈေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကားလိုက္သည္။
လက္႐ွိျမန္မာအစိုးရသည္ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို အမွန္တကယ္လိုလားသည့္ ပံု႐ွိၿပီး အာရပ္ပံုစံ ေတာ္လွန္အံုၾကြမႈမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပႆနာမ်ားကို ေျပလည္ေစမည့္နည္းလမ္းမဟုတ္ပါဟု
ႏိုဘယ္လ္ဆု႐ွင္က AFP ႏွင့္ သီးသန္႕အင္တာဗ်ဴးတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
"ေျပာင္းလဲမႈေတြကေတာ့ ႐ွိေနၿပီေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္မတို႕အားလံုး လြတ္လပ္ခြင့္ရၿပီ၊ အျပည့္အဝ လြတ္လပ္ခြင့္႐ွိၿပီလို႕ေတာ့ ကၽြန္မ မယူဆ ပါဘူး"။ ေ႐ွ႕ကိုဆက္သြားႏိုင္ဖို႕လိုေသးတယ္ဆိုေပမယ္ အေကာင္းဖက္ကို ေရာက္လာတဲ့ အျပဳသေဘာ တိုးတက္မႈေတြ ႐ွိေနၿပီလို႕ေတာ့ ကၽြန္မထင္ပါ တယ္" ဟု အတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ပါတီ႒ာနခ်ဳပ္တြင္ ေျပာၾကားသည္။
"ကၽြန္မဟာ အေကာင္းျမင္ဖို႕ သတိႀကီးႀကီးထားတတ္သူျဖစ္တယ္လို႕ အၿမဲတမ္းေျပာခဲ့သလို အခုခ်ိန္ထိ ဒီအတိုင္း ခံယူထားဆဲပါပဲ"။ လက္႐ွိ သမၼတႀကီးဟာ ေကာင္းမြန္တဲ့ အျပဳသေဘာေျပာင္းလဲမႈေတြကို လုပ္ေဆာင္ေပးဖို႕ ဆႏၵ႐ွိေနတယ္ ဆိုတာကို ကၽြန္မယံုၾကည္ပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ သူျဖစ္ခ်င္တာေတြကို ဘယ္ေလာက္အထိ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ လုပ္ႏိုင္မလဲ ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းကိုေတာ့ ကၽြန္မတို႕ ဆန္းစစ္ဖို႕လိုပါေသးတယ္" ဟု သူမက ဆက္လက္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံကို ရာစုႏွစ္ထက္ဝက္မွ် ဖိႏွိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၿပီးေသာ တပ္မေတာ္ အစိုးရသည္ မႏွစ္က ေ႐ြးေကာက္ပြဲဝင္ရန္ ယူနီေဖာင္းခၽြတ္ခဲ့ၾကသည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားထဲမွ တစ္ဦးျဖစ္ေသာ ဦးသိန္းစိန္ ေခါင္းေဆာင္သည့္ အစိုးရသစ္ထံ ၿပီးခဲ့ေသာ မတ္လက အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးခဲ့သည္။
တပ္မေတာ္က ထူေထာင္ထားေသာ ပါတီမွ အမတ္မ်ားသာ အႏိုင္ရသြားၾကသည့္ ႏိုဝင္ဘာေ႐ြးေကာက္ပြဲသည္ ၿခိမ္းေျခာက္ျခင္း၊ မဲလိမ္ျခင္း စေသာ မသမာမႈ တိုင္ၾကားခ်က္မ်ားစြာအျပင္ ခုႏွစ္ႏွစ္ဆက္တိုက္ ထိန္းသိမ္းထားခဲ့ေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို တမင္တကာ ဖယ္႐ွားထားမႈ တို႕ေၾကာင့္ ကမၻာအလယ္ နာမည္ပ်က္ခဲ့ရကာ ယင္းေ႐ြးေကာက္ပြဲ ျပဳလုပ္ၿပီးမွသာ တပ္မေတာ္အစိုးရက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို လႊတ္ေပးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
သို႕ေသာ္လည္း ၿပီးခဲ့ေသာ သီတင္းပတ္မ်ားအတြင္း ျမန္မာအစိုးရသစ္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ သူမ၏ (၁၉၉၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲႏိုင္ကာ အာဏာမရခဲ့ေသာ) NLD ပါတီ အပါအဝင္ အစိုးရအတုိက္အခံအုပ္စုမ်ားအေပၚ ေပ်ာ့ေျပာင္းသည့္ လကၡဏာမ်ား ျပသခဲ့သည္။
ယခုအခ်ိန္ထိ အနည္းစုကသာ စိတ္ကူးေမွ်ာ္မွန္းခဲ့ၾကသည့္ ျမင္ကြင္းတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ေနျပည္ေတာ္ သမၼတအိမ္ေတာ္၌ သူမ၏ ဖခင္ လြတ္လပ္ေရးသူရဲေကာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ႐ုပ္ပံုကားခ်ပ္ ေအာက္တြင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ အျပန္အလွန္ႏႈတ္ဆက္ကာ သတင္း ဓါတ္ပံုမ်ား ထုတ္ျပန္ခဲ့ရေလသည္။
အေသးစိတ္ေဆြးေႏြးမႈမ်ားကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားျခင္းမ႐ွိေသာ္လည္း ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ သေဘာတူညီမႈ ရႏိုင္မည့္ က႑မ်ားကို ႐ွာေဖြၾကရန္ စီစဥ္ခဲ့ၾကသည္ဟု ဆိုေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က "ကၽြန္မတို႕ ႏိုင္ငံအတြက္ ျမင္ခ်င္ပါတယ္ ဆိုတဲ့ ပတ္သက္လို႕ သေဘာထားကိုက္ညီတဲ့ အခ်က္ ေတြ အမ်ားႀကီး ႐ွိေနပါတယ္" ဟု ေျပာၾကားသည္။
တပ္မေတာ္ဖိႏွိပ္အုပ္ခ်ဳပ္မႈကို ၿငိမ္းခ်မး္စြာ တြန္းလွန္ျခင္းအတြက္ ႏိုင္ငံတကာ ေထာက္ခံမႈ ရ႐ွိေနသူ၊ အၾကမ္းမဖက္ေရး ဝါဒေၾကာင့္ အိႏၵိယ၏ လြတ္လပ္ေရး ေခါင္းေဆာင္ မဟတၱမ ဂႏၵီႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ခံရသူ ျမန္မာအတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္က "လစ္ဗ်ားတြင္ ျမင္ေတြ႕ေနရေသာ ေရပန္းစား ေတာ္လွန္ အံုၾကြမႈပံုစံမ်ိဳးကို ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မျဖစ္ေစလိုပါ" ဟု ေျပာၾကားသည္။
"ခံယူခ်က္ေတြေျပာင္းသြားတဲ့တိုင္ေအာင္ အာဏာပိုင္ေတြက သူတို႕ကိုင္တြယ္ရမယ့္ ျပႆနာေတြအေပၚ အယူအဆေတြ ေျပာင္းသြားတဲ့ တိုင္ေအာင္ တကယ့္အေျပာင္းအလဲက ခ်က္ခ်င္းျဖစ္လာမွာ မဟုတ္ပါဘူး" ဟု သူမက မွတ္ခ်က္ ေပးသည္။
"လစ္ဗ်ားရဲ႕ ဒုကၡသုကၡေတြဟာ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာေအာင္ အျမစ္တြယ္ေနဦးမယ္ဆိုတာ လူတိုင္းသိၾကမွာပါ။ အာဏာ႐ွင္အစိုးရေဟာင္းထဲက လူသားအားလံုးကို ႐ွင္းထုတ္ၿပီး အစိုးရသစ္ဖြဲ႕စည္းႏိုင္မယ္ဆိုရင္ေတာင္ ျပႆနာေတြ အမ်ားႀကီး႐ွိေနပါေသးတယ္။ မေျပႏိုင္ေသးတဲ့ ခါးသီးမႈေတြ၊ အခ်ိန္ၾကာတဲ့တိုင္ေအာင္ မက်က္ႏိုင္တဲ့ ဒဏ္ရာေတြ ႐ွိေနဦးမွာပါ" ဟု သူမက ဆိုသည္။ အသက္ ၆၆ႏွစ္ အ႐ြယ္႐ွိ စကားေျပာညင္သာ၍ ၾသဇာတိကၠမ ႀကီးမားေသာ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ကို တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ားက အခ်ိန္ၾကာေအာင္ ထိန္းသိမ္းကာ ျပင္ပႏွင့္ အဆက္ျဖတ္ခဲ့ ေသာ္လည္း သူမ၏ ထက္ျမက္ေသာ အသိဥာဏ္ႏွင့္ အ႐ွံဳးမေပးေသာ စိတ္ဓါတ္ကုိ ေလ်ာ့ပါးသြားေအာင္ မျပဳလုပ္ႏိုင္ခဲ့ၾကပါ။
သူမက ဆက္လက္၍ "တကယ့္ေတာ္လွန္ေရးဆိုတာ အျပည့္အဝၿပီးစီးဖို႕ အခ်ိန္အၾကာႀကီးလိုပါတယ္။ ကၽြန္မတို႕ လိုခ်င္တဲ့ အေျပာင္း အလဲ ေတြ ေပၚေပါက္လာဖို႕အခ်ိန္ယူရမွာပါ။ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ နည္းလမ္းေတြ၊ ေစ့စပ္ညွိႏိႈင္းမႈေတြက တဆင့္ အေျပာင္းအလဲျဖစ္လာေအာင္ လုပ္တဲ့ ပံုစံကို ကၽြန္မ ပိုၿပီး သေဘာက်ပါတယ္" ဟု ႐ွင္းလင္းေျပာဆိုသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျပည္သူ႕သေဘာထားကို တင္းမာစြာ တုန္႕ျပန္သည့္ပံုစံအားေလွ်ာ့ေပါ့မည့္ လကၡဏာ လံုးဝမျပသခဲ့သည့္ ယခင္တပ္မေတာ္ အာဏာ႐ွင္ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားက ၁၉၈၈ ႏွင့္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္တြင္ ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ ဒီမုိကေရစီလိုလားေသာ ေတာ္လွန္အံုၾကြမႈမ်ားကို ရက္စက္စြာ ႏွိမ္နင္း ပစ္ခဲ့ၾက သည္။
ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၂၀၀၀ ေက်ာ္ ဖမ္းဆီးထားေသာ ျမန္မာကဲ့သို႕ အာဏာ႐ွင္ႏိုင္ငံမ်ိဳးတြင္ ဆႏၵျပပြဲမ်ား ႐ွား႐ွားပါးပါး ေပၚေပါက္ႏိုင္ေပေသး သည္။ ေနာက္ဆံုးဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္ႏွစ္စုအတြင္းပထမဆံုး က်င္းပသည့္ မႏွစ္ကေရြးေကာက္ပြဲသည္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား NLD ပါတီဝင္မ်ား မယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္ ေအာင္ ဥပေဒထုတ္ျပန္ဖယ္႐ွားထားျခင္းေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ NLD ပါတီက ဝင္မၿပိဳင္ဘဲ သပိတ္ေမွာက္ခဲ့သည္။ ရလဒ္အျဖစ္ တပ္မေတာ္ အစုိးရက NLD ပါတီကို ႏိုင္ငံေရးပါတီအျဖစ္မွ ဖ်က္သိမ္း ပစ္လိုက္ျပီးေနာက္ၿပီး လြန္ခဲ့ေသာ ဇြန္လကမူ တရားမဝင္ လႈပ္႐ွားမႈမ်ား ရပ္ဆိုင္းရန္ သတိေပးခဲ့သည္။
မည္သို႕ပင္ အဓမၼ ပိတ္ပင္ခံရမည့္ စိုးရိမ္မႈမ်ား ႐ွိေနေသာ္လည္း ရန္ကုန္ NLD ႒ာနခ်ဳပ္သို႕ လာေသာ ဧည့္သည္မ်ားကို ဓါတ္ပံု႐ိုက္ယူေနေသာ အရပ္ဝတ္ လွ်ိဳ႕ဝွက္ပုလိပ္မ်ား၏ အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္မႈေအာက္တြင္ NLD က ဆက္လက္စည္းေဝးၿမဲ၊ ေၾကညာခ်က္မ်ား ဆက္လက္ ထုတ္ျပန္ၿမဲပင္ ျဖစ္ သည္။
ယခုအခါအတိုက္အခံမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ထိဆက္ဆံရန္ အာဏာပိုင္မ်ားက ႀကိဳးပမ္းလာသည့္အေလွ်ာက္ အက်ဥ္းက် ႏိုင္ငံေရးပါတီဝင္မ်ားအား ယခင္က တားျမစ္ထားသည့္ ဥပေဒကိုျပန္လည္ ျပင္ဆင္ဖြယ္႐ွိသည္ဟု သမၼတ၏ ထိပ္တန္းအႀကံေပးတစ္ဦးက AFP သို႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ “ဒီဥပေဒက အရင္တပ္မေတာ္အစိုးရက ထုတ္ျပန္ထားခဲ့တာပါ။ ဒီဥပေဒကို အခုလႊတ္ေတာ္က ျပန္ျပင္ဖို႔ စဥ္းစား သံုးသပ္ေနပါတယ္” ဟု ဦးကိုကိုလႈိင္က ဆိုသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကမူ ၂ဝ၁၅ တြင္ ျပဳလုပ္မည့္ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ သူမ၏ ပါတီ ျပန္လည္ မွတ္ပံုတင္၊ ယွဥ္ၿပိဳင္ေရး ကိစၥကိုေျပာရန္ အခ်ိန္ေစာလြန္းေသးသည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္လည္း သူမ၏ ကိုယ္ပိုင္ ႏိုင္ငံေရးရည္မွန္းခ်က္မ်ားကို အၿမဲတေစ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာေလ့မ႐ွိေသာ ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္က အကယ္၍ ျပည္သူမ်ားကသာ ဆႏၵ႐ွိပါက သူမအေနျဖင့္ တိုင္းျပည္ကို ဦးေဆာင္ရန္ အဆင္သင့္ ႐ွိေၾကာင္း သဲကြဲသည့္ စကားစကို ျပသလိုက္သည္။
“ကၽြန္မရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးက႑နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သမၼတျဖစ္လာဖို႔ မစဥ္းစားထားေပမဲ့ ဒီကိစၥမ်ိဳးဟာ ႏိုင္ငံေရးသမား တစ္ဦးခ်င္း (သို႔) သူတို႔ရဲ႕ ပါတီေတြကေတာင္ မဆံုးျဖတ္သင့္ဘဲ ျပည္သူေတြကသာ ဆံုးျဖတ္သင့္တဲ့ ကိစၥျဖစ္တယ္လို႔ ကၽြန္မ ယံုၾကည္ထားပါတယ္” ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က ဆိုသည္။
ျပည္သူမ်ားဆႏၵ႐ွိပါက သမၼတလုပ္ရန္ အဆင္သင့္႐ွိသည္ဟု ဆိုလိုပါသလားဟု ေမးျမန္းေသာအခါ သူမက “႐ွင့္အေနနဲ႔ ဒီလိုမ်ိဳး လိုအပ္တဲ့ အခ်ိန္မွာ ဒီတာဝန္ကို ယူဖို႔ ျပင္ဆင္မထားဘူးဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးေလာကထဲကို အစကတည္းက ဝင္မလာသင့္ဘူးေလ” ဟု ျပန္၍ ေျဖၾကားခဲ့သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လြတ္ေျမာက္လာၿပီးေနာက္ ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ယခင္လက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ျပင္သို႔ ႏိုင္ငံေရး စည္း႐ံုးမႈခရီးလွည့္ရန္ အာဏာပိုင္မ်ားက ခြင့္ျပဳခဲ့ရာ ယင္းခရီးစဥ္အတြင္း ေထာက္ခံသူ ပရိသတ္မ်ားစြာကို ဆြဲေဆာင္ခဲ့ျခင္းသည္ ယခင္က ေရပန္းစားမႈကို သတိရစရာပင္ ျဖစ္ သည္။
ေနာက္ထပ္ ပြင့္လင္းမႈလကၡဏာအျဖစ္ ႏိုင္ငံျခားမွ အေရးပါေသာ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕မ်ားကို အာဏာပိုင္မ်ား၊ အတုိက္အခံမ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြး ရန္ အစိုးရက ဖိတ္ေခၚခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ထို႔အျပင္ AFP သတင္းေထာက္အပါအဝင္ ႏိုင္ငံျခားသတင္းေထာက္ အုပ္စုငယ္ကိုလည္း လႊတ္ေတာ္ က်င္းပပံုကို တက္ေရာက္သတင္းယူရန္ ယခင္ အပတ္ မ်ားက ခြင့္ျပဳခဲ့သည္။
ယခုကဲ့သို႔ ထင္႐ွားျမင္သာသည့္ ေျပာင္းလဲမႈ လကၡဏာမ်ား ႐ွိလာေသာ္လည္း ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးေရး ကိစၥကဲ့သို႔ အဓိက ေျပာင္းလဲမႈမ်ား မ႐ွိေသးသျဖင့္ အစိုးရ၏ ရည္႐ြယ္ခ်က္မ်ားအေပၚ အမ်ားက သံသယ ႐ွိေနၾကဆဲပင္ ျဖစ္သည္။
ယခင္လက ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္႐ွိလာေသာ ကုလသမဂၢ အထူးကိုယ္စားလွယ္က “ျမန္မာအစိုးရသစ္လက္ထက္ တိုးတက္မႈလကၡဏာမ်ား ႐ွိလာေသာ္လည္း စိုးရိမ္ပူပန္စရာမ်ား က်န္႐ွိေနဆဲ ျဖစ္၍ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားကို အျမန္ဆံုး စံုစမ္းစစ္ေဆးရန္” ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။
၁၉၉ဝ ခုႏွစ္မ်ားက အသားအေရာင္ခြဲျခားမႈ ေခတ္လြန္ ေတာင္အာဖရိကမွ အမွန္တရားႏွင့္ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္အတိုင္း ေဆာင္႐ြက္ မည့္ ကုလစံုစမ္းေရးေကာ္မ႐ွင္သည္ ယိုယြင္းပ်က္စီးေနေသာ သူမ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို အေထာက္အကူျပဳႏိုင္မည္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က မွတ္ခ်က္ေပးထားသည္။
“အနာဂတ္မွာ ညီညြတ္ဖို႔၊ ခြင့္လြတ္ဖို႔ ကိစၥေတြအတြက္ အခ်က္အလက္မွန္ေတြ ရဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္၊ ဒါဟာ စစ္ေဆး အေရးယူတာ မဟုတ္ပါ ဘူး။ လက္စားေခ်စရာအေၾကာင္းလည္း မ႐ွိပါဘူးလို႔ ကၽြန္မယူဆပါတယ္” ဟု သူမက သံုးသပ္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
