မေမွ်ာ္လင့္ဘဲႏွင့္ ႐ုတ္တရက္ၾကြေရာက္လာေသာ တ႐ုတ္ျပည္ ပီကင္းၿမိဳ႕ ဆင္ေျခဖံုး ႐ႈခင္း ေကာင္းလွသည့္ အေနာက္ဖက္ေတာင္ကုန္းမ်ားေပၚ႐ွိ (လိကြမ္း) ဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္းေတာ္ အတြင္း တြင္ တည္႐ွိခဲ့ၿပီး ဤျမတ္ဗုဒၶစြယ္ေတာ္သည္ တ႐ုတ္ျပည္တြင္ ကိန္း၀ပ္စံပယ္ေတာ္မူသည္မွာ ႏွစ္ေပါင္း (၁၅၀၀) ေက်ာ္ခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ ၄င္းဗုဒၶျမတ္စြယ္ေတာ္ပြားအား ၂.၈.၂၀၁၁၁ (အဂၤါေန႔) ေန႔လည္ (၂း၀၀) နာရီအခ်ိန္တြင္ ရန္ကုန္အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာေလဆိပ္မွ ျပည္ၿမိဳ႕ ေ႐ႊေပါက္ပင္ေတာရေက်ာင္းတိုက္ ဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၲေသာမာစာရ ဦးစီးပင့္ေဆာင္ခဲ့သည္။
ျပည္ၿမိဳ႕ ေ႐ႊေပါက္ပင္ေတာရေက်ာင္းတိုက္သို႔ မပင့္ေဆာင္မီ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ေျမာက္ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္၊ ဗိုလ္မွဴးဗထူးလမ္းေပၚ႐ွိ နာေရးကူညီမႈအသင္း(ရန္ကုန္)သို႔ ေခတၱခဏ ကိန္း၀ပ္အပူေဇာ္ခံယူခဲ့ရာ နာေရး ကူညီမႈအသင္း(ရန္ကုန္) ၀န္ထမ္းမ်ား၊ အသင္းသူ/သားမ်ား၊ ေ႐ႊေပါက္ပင္ဆရာေတာ္ႀကီး၏ တပည့္ ဒါယကာ၊ ဒါယကာမမ်ားႏွင့္ “အိုေက” ကုသိုလ္ျဖစ္သာသနာျပဳ ႐ွမ္းတီး၀ိုင္းအဖြဲ႔တို႔မွ အနီးကပ္ ဖူးေျမာ္ ခဲ့ၾကၿပီးေနာက္ ေန႔လည္ (၃း၃၀) နာရီအခ်ိန္တြင္ နာေရးကူညီမႈအသင္း(ရန္ကုန္)မွ ျပန္လည္ပင့္ေဆာင္ ကာ ျပည္ၿမိဳ႕ ေ႐ႊေပါက္ပင္ေတာရေက်ာင္းတိုက္တြင္ အပူေဇာ္ခံထား႐ွိရန္အတြက္ ဆရာေတာ္ဘဒၵႏၲ ေသာမာစာရ၊ ဥကၠဌ ဦးေက်ာ္သူႏွင့္အတူ အသင္းသားမ်ားတို႔မွ ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် ျပည္ၿမိဳ႕သို႔လိုက္ပါၿပီး ဗုဒၶျမတ္စြယ္ေတာ္ပြားအား ပင့္ေဆာင္ကူညီ ေဆာင္႐ြက္ ခဲ့သည္။
ဗုဒၶစာေပသမိုင္း မွတ္တမ္းမ်ားအရ ျမတ္စြာဘုရားပရိနိဗၺာန္စံေတာ္မူ၍ ေတေဇာဓါတ္ေလာင္ၿပီး ေသာအခါ လူ႔ျပည္၌ စြယ္ေတာ္ႏွစ္ဆူ က်န္ရစ္ခဲ့သည္။ တစ္ဆူအား သီဟို႒္ကၽြန္း (သီရိလကၤာ)သို႔ ပင့္ေဆာင္သြားခဲ့ၿပီး က်န္တစ္ဆူအား ေ႐ွးေဟာင္း ဥဒ်ာနျပည္သို႔ ပင့္ေဆာင္သြားခဲ့ပါသည္။ ခရစ္ႏွစ္ ငါးရာစုႏွစ္အတြင္းမွ စတင္၍ မင္းဆက္ အဆက္ဆက္ကာလအတြင္း တ႐ုတ္ျပည္ အလယ္ပိုင္း၌ တိုင္းျပည္ မၿငိမ္မသက္ ျဖစ္ပြားေနစဥ္ စြယ္ေတာ္အား တစ္ေနရာမွ တစ္ေနရာသို႔ ပင့္ေဆာင္ယူခ့ဲၾကၿပီး ေနာက္ဆံုး၌ တ႐ုတ္ျပည္ ေျမာက္ပိုင္း႐ွိ ေလ်ာင္မင္းဆက္ ၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္ေသာ ယယ့္(န္)က်င္း (ယခု ပီကင္း) ၿမိဳ႕သို႔ ေရာက္႐ွိလာခဲ့သည္။ (ေအဒီ ၁၀၇၁ ခု၊ ၾသဂုတ္လ ၂၈ ရက္မွ စက္တင္ဘာလ ၂၅ ရက္ အတြင္း)၌ ဗုဒၶစြယ္ေတာ္ကို ေက်ာက္ယွီး-ယ္န္ေစတီေတာ္၌ ဌာပနာခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပပါ႐ွိသည္။ ဤ သို႔ျဖင့္ ဗုဒၶစြယ္ေတာ္သည္ ပီကင္းၿမိဳ႕ေတာ္သို႔ ေရာက္႐ွိလာျခင္းပင္ျဖစ္ေတာ့သည္။
ေက်ာက္ယွီး-ယ္န္ေစတီေတာ္ တည္႐ွိရာ လိကြမ္းဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းတြင္ ခရစ္ႏွစ္ (၈)ရာစုက တည္ေထာင္ခဲ့ေသာေက်ာင္းျဖစ္သည္။ စြယ္ေတာ္ျမတ္ ကိန္း၀ပ္ရာ အထပ္ဆယ္ထပ္ ပါ႐ွိေသာ ႐ွစ္ေျမာင့္ ပုံေစတီေတာ္ကို ေက်ာင္း၀င္း၏ အေ႐ွ႕ေတာင္ေထာင့္တြင္ တည္ထားသည္။ ေစတီေတာ္ အုပ္ခ်ပ္မ်ားတြင္ ဗုဒၶ႐ုပ္ပုံေတာ္မ်ား ခပ္ႏွိပ္ထားေသာေၾကာင့္ ဤဘုရားကို “ဗုဒၶ႐ုပ္ပံုတစ္ေထာင္ေစတီ” ဟူ၍လည္း လူသိမ်ားၾကသည္။
လိကြမ္းဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းသည္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ရာေပါင္းမ်ားစြာကတည္းကပင္ ဘုရားဖူး သူမ်ားအဖို႔ ပီကင္းၿမိဳ႕႐ွိ စိတ္၀င္စားဖြယ္ ထင္႐ွားေသာ ေနရာတစ္ေနရာ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ခရစ္ႏွစ္ ၁၉၀၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ နယ္ခ်ဲ႕႐ွစ္ႏိုင္ငံမွ တပ္မ်ားသည္ ပီကင္းၿမိဳ႕ေတာ္သို႔ က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္ခဲ့ၿပီး လုယက္ ဖ်က္ဆီးမႈေၾကာင့္ ပ်က္စီးမႈအေျမာက္အမ်ား ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရသည္။
ၿမိဳ႕ေတာ္ဆင္ေျခဖံုး႐ွိ လိကြမ္းဘုန္းႀကီး ေက်ာင္းႏွင့္ ေက်ာက္ယွီး-ယန္း ေစတီေတာ္တို႔မွာလည္း အေျမာက္လက္နက္မ်ားဒဏ္မွ မလြတ္ကင္းခဲ့ ၾကေခ်။ ပစ္ခတ္တိုက္ခတ္မႈမ်ား ၿပီးဆံုးသြားခ်ိန္၌ ေက်ာင္း႐ွိဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားသည္ ထိုေနရာကို ႐ွင္းလင္း ၾကေသာအခါ ဗုဒၶစြယ္ေတာ္ ကိန္း၀ပ္ေတာ္မူရာ ေက်ာက္သားၾကဳတ္ကို ေတြ႔႐ွိခဲ့သည္။ ယေန႔ ႐ွန္းယွီး ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ဟန္႔ျပည္ေထာင္သည္ မင္းဆက္ ငါးဆက္ကာလ (ေအဒီ ၉၀၇ - ၉၆၀) ေနာက္ပိုင္းကာလအတြင္း တည္႐ွိခဲ့ေသာ ျပည္ေထာင္ျဖစ္ၿပီး ေနာင္အခါတြင္ ဆုန္းမင္းဆက္၏ သိမ္းပိုက္ျခင္းကို ခံရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ခရစ္ႏွစ္ ၁၀၇၁ ခုႏွစ္တြင္ ထိုေစတီေတာ္၌ ဗုဒၶစြယ္ေတာ္ကို ဌာပနခဲ့ရာ ျပန္လည္ေတြ႔႐ွိသည့္ ၁၉၀၀ ျပည့္ႏွစ္အထိဆိုလွ်င္ ျမတ္စြယ္ေတာ္ ကိန္း၀ပ္ေတာ္မူခဲ့ေသာ ကာလမွာ ႏွစ္ေပါင္း (၈၃၀) ၾကာျမင့္ခဲ့ေပၿပီ။
ျမတ္ဗုဒၶစြယ္ေတာ္ကို ၁၉၀၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ျပန္လည္ေတြ႔႐ွိၿပီးေနာက္ပိုင္း ရာစုႏွစ္၀က္ခန္႔ အတြင္း ေခတ္ပ်က္ အေျခအေနဆိုးေၾကာင့္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားအဖို႔ ျမတ္စြယ္ေတာ္ကို ထိုက္ထိုက္ တန္တန္ ပူေဇာ္ျခင္း မျပဳႏိုင္ခဲ့ေခ်။ တ႐ုတ္ျပည္ လြတ္ေျမာက္ၿပီးေသာအခါမွ ပီကင္းၿမိဳ႕ေတာ္႐ွိ ဗုဒၶ ဘာသာ၀င္ မ်ား၏ ေ႐ွ႕ေဆာင္ ေ႐ွ႕ ႐ြက္ျပဳမႈႏွင့္ ျပည္သူ႔အစုိးရ၏ ပ့ံပိုးကူညီမႈတို႔ေၾကာင့္ ၁၉၅၅ ခုႏွစ္ တြင္ ျမတ္စြယ္ေတာ္အား ကြမ္က်ိဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းသို႔ ပင့္ေဆာင္ခဲ့သည္။ စြယ္ေတာ္အား ရတနာခုႏွစ္ပါး စီျခယ္ေသာ ေ႐ႊ သား ေစ တီေတာ္ အတြင္း ကိန္း ၀ပ္စံပယ္ေတာ္မူေစၿပီး သရီရအေဆာင္ေတာ္တြင္ အပူေဇာ္ခံထား႐ွိသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ သီရိလကၤာႏိုင္ငံတို႔မွ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား၏ ေမတၱာရပ္ခံခ်က္အရ ျမတ္စြယ္ေတာ္သည္ အဆိုပါႏိုင္ငံမ်ားသို႔ တစ္ႀကိမ္စီ ေဒသစာရီ ၾကြခ်ီခဲ့ရာ ဗုဒၶဘာသာ ၀င္ျပည္သူမ်ားက ေသာင္းေသာင္းျဖျဖ လိႈက္လိႈက္လွဲလွဲ ၾကည္ညိဳဖူးေျမာ္ခ့ဲၾကသည္။
၁၉၅၇ ခုႏွစ္တြင္ တ႐ုတ္ျပည္႐ွိ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားသည္ ဗုဒၶယဥ္ေက်းမႈႏွင့္အညီ ေစတီေတာ္ သစ္တစ္ဆူတည္ရန္ အဆိုျပဳခဲ့ၾကသည္။ ျမတ္စြယ္ေတာ္အား အစဥ္ဖူးေျမာ္ႏိုင္မည့္ အတည္တက် ေနရာ႐ွိရန္ႏွင့္ ထူးျခားေသာ သမိုင္း၀င္ေစတီေတာ္ေဟာင္းေနရာကို ထိန္းသိမ္းရန္ျဖစ္သည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္ ေႏြရာသီမွ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္ ေႏြဦးေပါက္ရာသီ ကာလအတြင္း ခ့ံညားထည္၀ါလွေသာ စြယ္ေတာ္ ေစတီေတာ္သစ္ႏွင့္ အျခားသာသနာ့အေဆာက္အအံုမ်ားကို တည္ေဆာက္ၿပီးစီးခဲ့သည္။
အျမင့္ (၅၁) မီတာ႐ွိၿပီး ဘံု (၃၁) ဆင့္ပါ႐ွိေသာ ေစတီေတာ္သစ္အား ေျမျပင္မွ အျမင့္ (၇.၇) မီတာႏွင့္ အက်ယ္အ၀န္း (၂၂) စတုရန္းမီတာ႐ွိေသာ ဖိနပ္ေတာ္ေပၚတြင္ တည္ထားသည္။ ေစတီေတာ္ အား ဂႏၲ၀င္ တ႐ုတ္ဗုဒၶယဥ္ေက်းမႈလက္ရာ မပ်က္ေစရန္ ေခတ္မီေဆာက္လုပ္ေရး နည္းစနစ္မ်ားျဖင့္ တည္ေဆာက္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ အေဆာက္အဦး ခန္းမအလယ္တြင္ ေက်ာက္သားျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားေသာ ၀ဇီရပလႅင္ေတာ္႐ွိၿပီး ပလႅင္ေတာ္ေပၚ၌ ျမတ္စြယ္ေတာ္ကိန္း၀ပ္ရာ ရတနာခုႏွစ္ပါး စီျခယ္ေသာ ေ႐ႊသား ေစတီကို ဖူးေျမာ္ႏိုင္သည္။
၁၉၆၄ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ (၂၅)ရက္ေန႔တြင္ တ႐ုတ္ျပည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အသင္းသည္ စြယ္ေတာ္ေစ တီေတာ္ စတင္ဖြင့္လွစ္သည့္ ဘုရားပြဲေတာ္ အခမ္းအနားအား က်င္းပခဲ့သည္။ ကေမ႓ာဒီးယား၊ သီရိ လကၤာ၊ အင္ဒိုနီး႐ွား၊ ဂ်ပန္၊ လာအို၊ မြန္ဂိုးလီးယား၊ နီေပါလ္၊ ပါကစၥတန္၊ ဗီယက္နမ္ႏွင့္ ေတာင္ဗီယက္ နမ္တို႔မွ စသည့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားသည္ ျမတ္စြယ္ေတာ္ေစတီ ဖြင့္ပြဲသို႔ တက္ေရာက္ခဲ့ ၾကသည္။
တ႐ုတ္ျပည္ ဗုဒၶျမတ္စြယ္ေတာ္ပြားသည္ ျပည္ၿမိဳ႕ ေ႐ႊေပါက္ပင္ေတာရေက်ာင္းတိုက္သို႔ ၃.၈.၂၀၁၁ ရက္ေန႔ ည (၁၂း၀၀) နာရီအခ်ိန္တြင္ ေရာက္႐ွိကိန္း၀ပ္စံပယ္ခဲ့ရာ ယင္းည၌ အျဖဴေရာင္အဆင္း႐ွိေသာ ေတာက္တဲ့ႀကီး တစ္ေကာင္လာေရာက္ႀကိဳဆို ဖူးေျမာ္ခဲ့သလို ၄.၈.၂၀၁၁ ရက္ေန႔ နံနက္တြင္လည္း ျမန္မာ တို႔၏ က်က္သေရေဆာင္ အထြတ္အျမတ္ထားရာျဖစ္ေသာ ဥေဒါင္း တစ္ေကာင္ သည္လည္း ေ႐ႊေပါက္ ပင္ ေတာရေက်ာင္းတိုက္၀င္းအတြင္းသို႔ လာေရာက္ဖူးေျမာ္ခဲ့ ပံုကို လည္း ေတြ႔ျမင္ခဲ့ရသည္။
ထိုမွ်ေလာက္ ထူးျခားတန္ခိုးႀကီးမားလွေသာ တ႐ုတ္ျပည္မွ ဗုဒၶျမတ္စြယ္ေတာ္ပြားႏွင့္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလတြင္ ျပည္ၿမိဳ႕ ေ႐ႊေပါက္ပင္ေတာရေက်ာင္းတိုက္သို႔ ၾကြေရာက္လာခဲ့ေသာ သီဟို႒္ကၽြန္း (သီရိ လကၤာ)မွ ဗုဒၶျမတ္စြယ္ေတာ္ပြားတစ္ဆူ (လူ႔ျပည္႐ွိဗုဒၶျမတ္စြယ္ေတာ္ ပြားႏွစ္ဆူ)တို႔ သည္ ျပည္ၿမိဳ႕ ေ႐ႊေပါက္ ပင္ေတာရေက်ာင္းတိုက္အတြင္း၌ သီတင္းသံုး ကိန္း၀ပ္စံပယ္ေတာ္မူေနၿပီး ျဖစ္ပါ၍ ဗုဒၶအႏြယ္ ၀င္ ျမန္မာျပည္သူ/သားအေပါင္း ၾကြေရာက္၍ အနီးကပ္ဖူးေျမာ္ၾကည္ညိဳႏိုင္ၿပီ ျဖစ္ပါေၾကာင္း နိဗၺာန္ အက်ိဳးေဆာ္၍ ႏိႈိးေဆာ္လိုက္ပါသည္။
ကမၻာ႔ျပည္သူ/သားမ်ား ျမန္မာျပည္သူ/သားမ်ား ေသာကကင္းေ၀ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာ၀ေျပာၾကပါေစ။
ေပးပို႔ ေပးေသာ ကိုေက်ာ္သူ အားေက်းဇူးတင္ရွိပါသည္.။
ျပည္ၿမိဳ႕ ေ႐ႊေပါက္ပင္ေတာရေက်ာင္းတိုက္သို႔ မပင့္ေဆာင္မီ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ေျမာက္ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္၊ ဗိုလ္မွဴးဗထူးလမ္းေပၚ႐ွိ နာေရးကူညီမႈအသင္း(ရန္ကုန္)သို႔ ေခတၱခဏ ကိန္း၀ပ္အပူေဇာ္ခံယူခဲ့ရာ နာေရး ကူညီမႈအသင္း(ရန္ကုန္) ၀န္ထမ္းမ်ား၊ အသင္းသူ/သားမ်ား၊ ေ႐ႊေပါက္ပင္ဆရာေတာ္ႀကီး၏ တပည့္ ဒါယကာ၊ ဒါယကာမမ်ားႏွင့္ “အိုေက” ကုသိုလ္ျဖစ္သာသနာျပဳ ႐ွမ္းတီး၀ိုင္းအဖြဲ႔တို႔မွ အနီးကပ္ ဖူးေျမာ္ ခဲ့ၾကၿပီးေနာက္ ေန႔လည္ (၃း၃၀) နာရီအခ်ိန္တြင္ နာေရးကူညီမႈအသင္း(ရန္ကုန္)မွ ျပန္လည္ပင့္ေဆာင္ ကာ ျပည္ၿမိဳ႕ ေ႐ႊေပါက္ပင္ေတာရေက်ာင္းတိုက္တြင္ အပူေဇာ္ခံထား႐ွိရန္အတြက္ ဆရာေတာ္ဘဒၵႏၲ ေသာမာစာရ၊ ဥကၠဌ ဦးေက်ာ္သူႏွင့္အတူ အသင္းသားမ်ားတို႔မွ ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် ျပည္ၿမိဳ႕သို႔လိုက္ပါၿပီး ဗုဒၶျမတ္စြယ္ေတာ္ပြားအား ပင့္ေဆာင္ကူညီ ေဆာင္႐ြက္ ခဲ့သည္။
ဗုဒၶစာေပသမိုင္း မွတ္တမ္းမ်ားအရ ျမတ္စြာဘုရားပရိနိဗၺာန္စံေတာ္မူ၍ ေတေဇာဓါတ္ေလာင္ၿပီး ေသာအခါ လူ႔ျပည္၌ စြယ္ေတာ္ႏွစ္ဆူ က်န္ရစ္ခဲ့သည္။ တစ္ဆူအား သီဟို႒္ကၽြန္း (သီရိလကၤာ)သို႔ ပင့္ေဆာင္သြားခဲ့ၿပီး က်န္တစ္ဆူအား ေ႐ွးေဟာင္း ဥဒ်ာနျပည္သို႔ ပင့္ေဆာင္သြားခဲ့ပါသည္။ ခရစ္ႏွစ္ ငါးရာစုႏွစ္အတြင္းမွ စတင္၍ မင္းဆက္ အဆက္ဆက္ကာလအတြင္း တ႐ုတ္ျပည္ အလယ္ပိုင္း၌ တိုင္းျပည္ မၿငိမ္မသက္ ျဖစ္ပြားေနစဥ္ စြယ္ေတာ္အား တစ္ေနရာမွ တစ္ေနရာသို႔ ပင့္ေဆာင္ယူခ့ဲၾကၿပီး ေနာက္ဆံုး၌ တ႐ုတ္ျပည္ ေျမာက္ပိုင္း႐ွိ ေလ်ာင္မင္းဆက္ ၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္ေသာ ယယ့္(န္)က်င္း (ယခု ပီကင္း) ၿမိဳ႕သို႔ ေရာက္႐ွိလာခဲ့သည္။ (ေအဒီ ၁၀၇၁ ခု၊ ၾသဂုတ္လ ၂၈ ရက္မွ စက္တင္ဘာလ ၂၅ ရက္ အတြင္း)၌ ဗုဒၶစြယ္ေတာ္ကို ေက်ာက္ယွီး-ယ္န္ေစတီေတာ္၌ ဌာပနာခဲ့ေၾကာင္း ေဖာ္ျပပါ႐ွိသည္။ ဤ သို႔ျဖင့္ ဗုဒၶစြယ္ေတာ္သည္ ပီကင္းၿမိဳ႕ေတာ္သို႔ ေရာက္႐ွိလာျခင္းပင္ျဖစ္ေတာ့သည္။
ေက်ာက္ယွီး-ယ္န္ေစတီေတာ္ တည္႐ွိရာ လိကြမ္းဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းတြင္ ခရစ္ႏွစ္ (၈)ရာစုက တည္ေထာင္ခဲ့ေသာေက်ာင္းျဖစ္သည္။ စြယ္ေတာ္ျမတ္ ကိန္း၀ပ္ရာ အထပ္ဆယ္ထပ္ ပါ႐ွိေသာ ႐ွစ္ေျမာင့္ ပုံေစတီေတာ္ကို ေက်ာင္း၀င္း၏ အေ႐ွ႕ေတာင္ေထာင့္တြင္ တည္ထားသည္။ ေစတီေတာ္ အုပ္ခ်ပ္မ်ားတြင္ ဗုဒၶ႐ုပ္ပုံေတာ္မ်ား ခပ္ႏွိပ္ထားေသာေၾကာင့္ ဤဘုရားကို “ဗုဒၶ႐ုပ္ပံုတစ္ေထာင္ေစတီ” ဟူ၍လည္း လူသိမ်ားၾကသည္။
လိကြမ္းဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းသည္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ရာေပါင္းမ်ားစြာကတည္းကပင္ ဘုရားဖူး သူမ်ားအဖို႔ ပီကင္းၿမိဳ႕႐ွိ စိတ္၀င္စားဖြယ္ ထင္႐ွားေသာ ေနရာတစ္ေနရာ ျဖစ္ခဲ့သည္။ ခရစ္ႏွစ္ ၁၉၀၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ နယ္ခ်ဲ႕႐ွစ္ႏိုင္ငံမွ တပ္မ်ားသည္ ပီကင္းၿမိဳ႕ေတာ္သို႔ က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္ခဲ့ၿပီး လုယက္ ဖ်က္ဆီးမႈေၾကာင့္ ပ်က္စီးမႈအေျမာက္အမ်ား ႀကံဳေတြ႔ခဲ့ရသည္။
ၿမိဳ႕ေတာ္ဆင္ေျခဖံုး႐ွိ လိကြမ္းဘုန္းႀကီး ေက်ာင္းႏွင့္ ေက်ာက္ယွီး-ယန္း ေစတီေတာ္တို႔မွာလည္း အေျမာက္လက္နက္မ်ားဒဏ္မွ မလြတ္ကင္းခဲ့ ၾကေခ်။ ပစ္ခတ္တိုက္ခတ္မႈမ်ား ၿပီးဆံုးသြားခ်ိန္၌ ေက်ာင္း႐ွိဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားသည္ ထိုေနရာကို ႐ွင္းလင္း ၾကေသာအခါ ဗုဒၶစြယ္ေတာ္ ကိန္း၀ပ္ေတာ္မူရာ ေက်ာက္သားၾကဳတ္ကို ေတြ႔႐ွိခဲ့သည္။ ယေန႔ ႐ွန္းယွီး ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းတြင္ ဟန္႔ျပည္ေထာင္သည္ မင္းဆက္ ငါးဆက္ကာလ (ေအဒီ ၉၀၇ - ၉၆၀) ေနာက္ပိုင္းကာလအတြင္း တည္႐ွိခဲ့ေသာ ျပည္ေထာင္ျဖစ္ၿပီး ေနာင္အခါတြင္ ဆုန္းမင္းဆက္၏ သိမ္းပိုက္ျခင္းကို ခံရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ခရစ္ႏွစ္ ၁၀၇၁ ခုႏွစ္တြင္ ထိုေစတီေတာ္၌ ဗုဒၶစြယ္ေတာ္ကို ဌာပနခဲ့ရာ ျပန္လည္ေတြ႔႐ွိသည့္ ၁၉၀၀ ျပည့္ႏွစ္အထိဆိုလွ်င္ ျမတ္စြယ္ေတာ္ ကိန္း၀ပ္ေတာ္မူခဲ့ေသာ ကာလမွာ ႏွစ္ေပါင္း (၈၃၀) ၾကာျမင့္ခဲ့ေပၿပီ။
ျမတ္ဗုဒၶစြယ္ေတာ္ကို ၁၉၀၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ျပန္လည္ေတြ႔႐ွိၿပီးေနာက္ပိုင္း ရာစုႏွစ္၀က္ခန္႔ အတြင္း ေခတ္ပ်က္ အေျခအေနဆိုးေၾကာင့္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားအဖို႔ ျမတ္စြယ္ေတာ္ကို ထိုက္ထိုက္ တန္တန္ ပူေဇာ္ျခင္း မျပဳႏိုင္ခဲ့ေခ်။ တ႐ုတ္ျပည္ လြတ္ေျမာက္ၿပီးေသာအခါမွ ပီကင္းၿမိဳ႕ေတာ္႐ွိ ဗုဒၶ ဘာသာ၀င္ မ်ား၏ ေ႐ွ႕ေဆာင္ ေ႐ွ႕ ႐ြက္ျပဳမႈႏွင့္ ျပည္သူ႔အစုိးရ၏ ပ့ံပိုးကူညီမႈတို႔ေၾကာင့္ ၁၉၅၅ ခုႏွစ္ တြင္ ျမတ္စြယ္ေတာ္အား ကြမ္က်ိဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းသို႔ ပင့္ေဆာင္ခဲ့သည္။ စြယ္ေတာ္အား ရတနာခုႏွစ္ပါး စီျခယ္ေသာ ေ႐ႊ သား ေစ တီေတာ္ အတြင္း ကိန္း ၀ပ္စံပယ္ေတာ္မူေစၿပီး သရီရအေဆာင္ေတာ္တြင္ အပူေဇာ္ခံထား႐ွိသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ သီရိလကၤာႏိုင္ငံတို႔မွ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား၏ ေမတၱာရပ္ခံခ်က္အရ ျမတ္စြယ္ေတာ္သည္ အဆိုပါႏိုင္ငံမ်ားသို႔ တစ္ႀကိမ္စီ ေဒသစာရီ ၾကြခ်ီခဲ့ရာ ဗုဒၶဘာသာ ၀င္ျပည္သူမ်ားက ေသာင္းေသာင္းျဖျဖ လိႈက္လိႈက္လွဲလွဲ ၾကည္ညိဳဖူးေျမာ္ခ့ဲၾကသည္။
၁၉၅၇ ခုႏွစ္တြင္ တ႐ုတ္ျပည္႐ွိ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားသည္ ဗုဒၶယဥ္ေက်းမႈႏွင့္အညီ ေစတီေတာ္ သစ္တစ္ဆူတည္ရန္ အဆိုျပဳခဲ့ၾကသည္။ ျမတ္စြယ္ေတာ္အား အစဥ္ဖူးေျမာ္ႏိုင္မည့္ အတည္တက် ေနရာ႐ွိရန္ႏွင့္ ထူးျခားေသာ သမိုင္း၀င္ေစတီေတာ္ေဟာင္းေနရာကို ထိန္းသိမ္းရန္ျဖစ္သည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္ ေႏြရာသီမွ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္ ေႏြဦးေပါက္ရာသီ ကာလအတြင္း ခ့ံညားထည္၀ါလွေသာ စြယ္ေတာ္ ေစတီေတာ္သစ္ႏွင့္ အျခားသာသနာ့အေဆာက္အအံုမ်ားကို တည္ေဆာက္ၿပီးစီးခဲ့သည္။
အျမင့္ (၅၁) မီတာ႐ွိၿပီး ဘံု (၃၁) ဆင့္ပါ႐ွိေသာ ေစတီေတာ္သစ္အား ေျမျပင္မွ အျမင့္ (၇.၇) မီတာႏွင့္ အက်ယ္အ၀န္း (၂၂) စတုရန္းမီတာ႐ွိေသာ ဖိနပ္ေတာ္ေပၚတြင္ တည္ထားသည္။ ေစတီေတာ္ အား ဂႏၲ၀င္ တ႐ုတ္ဗုဒၶယဥ္ေက်းမႈလက္ရာ မပ်က္ေစရန္ ေခတ္မီေဆာက္လုပ္ေရး နည္းစနစ္မ်ားျဖင့္ တည္ေဆာက္ထားျခင္းျဖစ္သည္။ အေဆာက္အဦး ခန္းမအလယ္တြင္ ေက်ာက္သားျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားေသာ ၀ဇီရပလႅင္ေတာ္႐ွိၿပီး ပလႅင္ေတာ္ေပၚ၌ ျမတ္စြယ္ေတာ္ကိန္း၀ပ္ရာ ရတနာခုႏွစ္ပါး စီျခယ္ေသာ ေ႐ႊသား ေစတီကို ဖူးေျမာ္ႏိုင္သည္။
၁၉၆၄ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ (၂၅)ရက္ေန႔တြင္ တ႐ုတ္ျပည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အသင္းသည္ စြယ္ေတာ္ေစ တီေတာ္ စတင္ဖြင့္လွစ္သည့္ ဘုရားပြဲေတာ္ အခမ္းအနားအား က်င္းပခဲ့သည္။ ကေမ႓ာဒီးယား၊ သီရိ လကၤာ၊ အင္ဒိုနီး႐ွား၊ ဂ်ပန္၊ လာအို၊ မြန္ဂိုးလီးယား၊ နီေပါလ္၊ ပါကစၥတန္၊ ဗီယက္နမ္ႏွင့္ ေတာင္ဗီယက္ နမ္တို႔မွ စသည့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားသည္ ျမတ္စြယ္ေတာ္ေစတီ ဖြင့္ပြဲသို႔ တက္ေရာက္ခဲ့ ၾကသည္။
တ႐ုတ္ျပည္ ဗုဒၶျမတ္စြယ္ေတာ္ပြားသည္ ျပည္ၿမိဳ႕ ေ႐ႊေပါက္ပင္ေတာရေက်ာင္းတိုက္သို႔ ၃.၈.၂၀၁၁ ရက္ေန႔ ည (၁၂း၀၀) နာရီအခ်ိန္တြင္ ေရာက္႐ွိကိန္း၀ပ္စံပယ္ခဲ့ရာ ယင္းည၌ အျဖဴေရာင္အဆင္း႐ွိေသာ ေတာက္တဲ့ႀကီး တစ္ေကာင္လာေရာက္ႀကိဳဆို ဖူးေျမာ္ခဲ့သလို ၄.၈.၂၀၁၁ ရက္ေန႔ နံနက္တြင္လည္း ျမန္မာ တို႔၏ က်က္သေရေဆာင္ အထြတ္အျမတ္ထားရာျဖစ္ေသာ ဥေဒါင္း တစ္ေကာင္ သည္လည္း ေ႐ႊေပါက္ ပင္ ေတာရေက်ာင္းတိုက္၀င္းအတြင္းသို႔ လာေရာက္ဖူးေျမာ္ခဲ့ ပံုကို လည္း ေတြ႔ျမင္ခဲ့ရသည္။
ထိုမွ်ေလာက္ ထူးျခားတန္ခိုးႀကီးမားလွေသာ တ႐ုတ္ျပည္မွ ဗုဒၶျမတ္စြယ္ေတာ္ပြားႏွင့္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလတြင္ ျပည္ၿမိဳ႕ ေ႐ႊေပါက္ပင္ေတာရေက်ာင္းတိုက္သို႔ ၾကြေရာက္လာခဲ့ေသာ သီဟို႒္ကၽြန္း (သီရိ လကၤာ)မွ ဗုဒၶျမတ္စြယ္ေတာ္ပြားတစ္ဆူ (လူ႔ျပည္႐ွိဗုဒၶျမတ္စြယ္ေတာ္ ပြားႏွစ္ဆူ)တို႔ သည္ ျပည္ၿမိဳ႕ ေ႐ႊေပါက္ ပင္ေတာရေက်ာင္းတိုက္အတြင္း၌ သီတင္းသံုး ကိန္း၀ပ္စံပယ္ေတာ္မူေနၿပီး ျဖစ္ပါ၍ ဗုဒၶအႏြယ္ ၀င္ ျမန္မာျပည္သူ/သားအေပါင္း ၾကြေရာက္၍ အနီးကပ္ဖူးေျမာ္ၾကည္ညိဳႏိုင္ၿပီ ျဖစ္ပါေၾကာင္း နိဗၺာန္ အက်ိဳးေဆာ္၍ ႏိႈိးေဆာ္လိုက္ပါသည္။
ကမၻာ႔ျပည္သူ/သားမ်ား ျမန္မာျပည္သူ/သားမ်ား ေသာကကင္းေ၀ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာ၀ေျပာၾကပါေစ။
ေပးပို႔ ေပးေသာ ကိုေက်ာ္သူ အားေက်းဇူးတင္ရွိပါသည္.။
