(8 September 2011 ရက္စြဲပါ Asia Times Online မွ Bertil Lintner ၏ Toys for the boys in Myanmar ကိုY C မွ ဘာသာျပန္သည္)
Google earth တြင္ သီးျခား အညိဳႏုေရာင္ အကြက္မ်ားကို ေတြ႕ႏုိင္သည္။ ယင္း အကြက္မ်ားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ေတာထဲမွ ထိုးထြက္ေန ေသာ အေဆာက္အဦႀကီးမ်ားကို ျပသေနျခင္း ျဖစ္သည္။ မႏၱေလးၿမိဳ႕၏ အေရွ႕ဖက္ ေတာင္ေပၚမ်ားတြင္လည္း အစက္အေျပာက္အခ်ိဳ႕ ေတြ႕ရသည္။
အမ်ားစုမွာ လူဦးေရ ထူထပ္ေသာေနရာမ်ားတြင္ ရွိၿပီး လံုၿခံဳေရး အေၾကာင္းျပခ်က္အတြက္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ေခတ္သစ္ ဒီဂ်စ္တယ္ ကမၻာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ပင္ စစ္တပ္ႏွင့္ပတ္သက္ေသာ တပ္ဆင္မႈအသစ္မ်ား အတြက္ ေနရာကို လွ်ိဳ႕ဝွက္မထားႏုိင္ေပ။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၁၉၈၈ တြင္ အစိုးရကို ဖယ္ရွားႏုိင္ခဲ့ေသာ ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈမ်ား အၿပီးတြင္ ယင္း၏ စစ္တပ္ႏွင့္ စစ္ပစၥည္းမ်ားကို ႀကီးမားစြာ တိုးခ်ဲ႕ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ တိုးခ်ဲ႕မႈမွာ စနစ္က်နမႈ မရွိေပ။ စစ္သား ပီသေသာ တိုက္ခိုက္ေရးအင္အားစုႀကီးကို တည္ေဆာက္ရမည့္အစား စစ္အစိုးရက ယင္း၏ရွင္သန္မႈအတြက္ ယင္းအေပၚ သစၥာရွိေသာ အရာရွိအုပ္စုမ်ားကို ေမြးထုတ္ရန္ကိုသာ အေလးေပးခဲ့သည္။
ျမန္မာစစ္တပ္မွ မၾကာမီက ထြက္ေျပးလာသူမ်ားက ေျပာၾကားရာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၁၉၈၈ ၿပီးကတည္းက တုိက္ခိုက္ေရးတပ္ရင္းမ်ားႏွင့္ အေျခခ်တပ္မ်ား မ်ားစြာတိုးလာခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။ သို႔ေသာ္ အမ်ားစုမွာ စစ္တပ္အတြင္းသို႔ ဇြတ္အတင္းဝင္ခိုင္းထားျခင္း ျဖစ္ၿပီး လစာနည္းပါးစြာသာ ေပးထားၿပီး ဆိုးရြားေသာ စိတ္ဓာတ္ ျမႇင့္တင္ေရးအေျခအေနတြင္ ရွိသည္ဟု ေျပာၾကသည္။
ျမန္မာစစ္တပ္အတြင္းမွ လာေသာ သတင္းမ်ား၏ အဆိုအရ ျမန္မာစစ္တပ္ အင္အားမွာ တစ္ခါတစ္ရံ အေနာက္ႏိုင္ငံ ေဝဖန္သူမ်ားကပါ ေဖာ္ျပ ၾကသည္မွာ သံုးသိန္းမွ ေလးသိန္းၾကားတြင္ ရွိသည္ဟု ဆိုသကဲ့သို႔ မဟုတ္ပဲ ေဖာင္းပြထားျခင္းသာ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ အခ်ိဳ႕သတင္းမ်ားက ဆိုသည္မွာ တကယ့္အေရအတြက္မွာ အဆိုပါ အေရအတြက္၏ တစ္ဝက္ထက္ နည္းသည္ဟု ဆိုသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဗဟိုအစိုးရသည္ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ ၂၀ ကတည္းက တိုင္းရင္းသား သူပုန္မ်ားႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူထားခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အရာရွိမ်ားေရာ စစ္သားမ်ားပါ စစ္ပြဲ အေတြ႕အႀကံဳမ်ား နည္းပါးခဲ့သည္။
၁၉၈၈ အေရးအခင္း မတိုင္မွီႏွင့္ တိုင္းရင္းသား သူပုန္မ်ားႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္ မရယူမီက ျမန္မာစစ္တပ္သည္ လက္နက္ အင္အား ခ်ိဳ႕တဲ့ေသာ္လည္း ၾကမ္းတမ္းစြာ စြမ္းရည္ရွိေသာ ေျခလ်င္တပ္ အင္အားစု ရွိသည္ဟု နာမည္ႀကီးသည္။ စစ္သားမ်ားသည္ ႏွစ္စဥ္ စစ္ဆင္ေရး မ်ားကို ခက္ခဲေသာ နယ္ေျမမ်ားတြင္ ခက္ခဲေသာ စစ္ပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ရျခင္းေၾကာင့္ ေခတ္သစ္အာရွတြင္ စစ္ပြဲ စြမ္းရည္ျပည့္ဝေသာ စစ္တပ္ျဖစ္ခဲ့သည္။
"အခုေတာ့ စစ္သားေတြ ဘာမွ မလုပ္ေတာ့ဘူး။ သူတို႔မွာ ယူနီေဖာင္း အသစ္ေတြ၊ ပိုေကာင္းတဲ့ လက္နက္ေတြ ရွိပါတယ္။ အရာရွိေတြ မွာလည္း ဟိုးအရင္က အိပ္မက္ေတာင္ မမက္ဖူးတဲ့ ေငြေတြ သံုးႏိုင္တယ္။ ကားေတြ၊ ေဂါက္ကလပ္ေတြ၊ မိန္းမေတြ အကုန္ရွိတယ္။ စစ္သားပီသတဲ့ စိတ္ကလြဲလို႔ အကုန္ရွိပါတယ္" ဟု အမည္ မေဖာ္လိုသူ စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ ျဖစ္ေနသူ ျမန္မာ စစ္တပ္ အရာရွိေဟာင္း တစ္ဦးက ေျပာသည္။ တစ္ခ်ိန္ တည္းမွာပင္ သာမန္ ႐ိုး႐ိုး စစ္သားေလးမ်ား၏ မိမိကိုယ္ကို ယံုၾကည္မႈႏွင့္ စိတ္ပါ ဝင္စားမႈမွာလည္း နိမ့္က်ေနသည္ဟု ဆိုၾကၿပီး၊ စစ္တပ္မွ ထြက္ေျပး ေသာ ႏႈန္းမွာလည္း ျမင့္တက္လ်က္ ရွိသည္။
အက်ိဳးဆက္အားျဖင့္ မၾကာေသးမီက ကခ်င္မ်ားႏွင့္လည္းေကာင္း၊ ရွမ္းသူပုန္မ်ားႏွင့္ တိုက္ပြဲမ်ားတြင္ ေသေဘး ေတြ႕ခဲ့ရသည္။ လႏွင့္ခ်ီ၍ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ခဲ့ေသာ္လည္း ရွမ္းျပည္ တပ္မေတာ္ (SSA) ၏ အဓိက စခန္းတစ္ခုကိုပင္ မသိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့ေပ။ ထို႔အတူ တ႐ုတ္နယ္စပ္ အနီးရွိ KIA အေျခစိုက္ စခန္းအား သိမ္းပိုက္ရန္ ႀကိဳးစားစဥ္ စစ္တပ္တြင္ ေသြးထြက္သံယို မ်ားခဲ့သည္။
စစ္ပြဲအေတြ႕အႀကံဳ နည္းပါးမႈကို ျဖည့္ဆည္းရန္ႏွင့္ အရာရွိမ်ား လက္နက္သစ္မ်ားႏွင့္ စိတ္ဓာတ္ ျမႇင့္တက္ေစရန္ အတြက္ အစိုးရသည္ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ကတည္းက ႀကီးမားေသာ ပစၥည္း ဝယ္ယူမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ၁၉၉၀ နွစ္မ်ား တစ္ေလွ်ာက္လံုး ျမန္မာ စစ္တပ္သည္ စစ္တပ္ အသံုးအေဆာင္ ပစၥည္းမ်ားကို တ႐ုတ္ထံမွ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁.၄ ဘီလ်ံဖိုး ခန္႔ဝယ္ယူခဲ့သည္။ ေလယာဥ္ပစ္ လက္နက္မ်ား၊ ေဝဟင္ပစ္ ဒံုးက်ည္မ်ား၊ တိုက္ေလ ယာဥ္မ်ား၊ ေရတပ္သေဘၤာမ်ား၊ သံခ်ပ္ကာ ကားမ်ား၊ ထရပ္ကားမ်ား၊ ခဲယမ္းမီးေက်ာက္မ်ား၊ ဒံုးက်ည္ ေလာင္ခ်ာမ်ား ဝယ္ယူခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ လက္နက္ အခ်ိဳ႕ႏွင့္ စစ္တပ္အမာထည္ (Military hardware) မ်ားကို ႐ုရွား၊ စကၤာပူ၊ ယူကရိန္း၊ ေျမာက္ကိုးရီးယား စစ္တပ္မ်ားအျပင္ ပါကစၥတန္၊ ေပၚတူဂီႏွင့္ ယခင္ ယူဂိုဆလားဗီးယား တုိ႔ထံမွလည္း တစ္ခ်ိန္က ဝယ္ယူခဲ့ဖူးသည္။
မၾကာေသးမီ ႏွစ္မ်ားအတြင္း တိုင္းျပည္တစ္ဝွမ္း သစ္ေတာမ်ား ရွင္းၿပီး ျပည္တြင္းျဖစ္ ကာကြယ္ေရး ပစၥည္း စက္႐ံုမ်ား လ်င္ျမန္စြာ တိုးခ်ဲ႕ခဲ့ သည္။ ၁၉၈၈ မတိုင္မီက ထိုကဲ့သို႔ေသာ စက္႐ံုမ်ိဳး ဒါဇင္ဝက္ထက္ မပိုခဲ့ေပ။
ယေန႔အခ်ိန္အခါတြင္ ကာကြယ္ေရး ပစၥည္းစက္႐ံု ၂၀ ေက်ာ္ ရွိေနၿပီ ျဖစ္ရာ ထိုအထဲတြင္ Missile ကဲ့သို႔ေသာ လက္နက္သစ္အတြက္ သုေတ သနျပဳ အေဆာက္အဦမ်ား မပါဝင္ေပ။ ျမန္မာစစ္တပ္သည္ ႏ်ဴကလီယာ သုေတသနျပဳ လုပ္ငန္းမ်ား ျပဳလုပ္ေနျခင္းအတြက္ လည္း နာမည္ႀကီးသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ယမန္ႏွစ္က ထြက္ေျပးလာသူ အခ်က္ေပး ဝီစီမႈတ္သူ စစ္တပ္ အရာရွိေဟာင္း စိုင္းဝင္းသိန္းကမူ ထိုပေရာဂ်က္မ်ားသည္ အသံုးျပဳႏုိင္ေသာ ႏ်ဴကလီယာ လက္နက္ မထုတ္ႏုိင္ေသးဟု ဆိုသည္။
"ဂ်ာမနီလုပ္ စက္ေတြ စကၤာပူက ေရာက္လာေတာ့ ကၽြန္ေတာ့ တပ္မွဴးကို ေမးတယ္။ ဒီစက္ေတြ ဘယ္သူ ကိုင္မွာလဲ ဆိုေတာ့ သူက မင္းကိုင္ရ မွာ လို႔ ေျပာတယ္။ ကၽြန္ေတာ္က စက္႐ံုေတြမွာ မလုပ္ဖူးဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ ႐ုရွားမွာ ပညာသင္လာပါတယ္။ ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ သိတာကေတာ့ လုပ္မယ့္ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ဒီစက္ေတြ မကိုက္ညီဘူး ဆိုတာေတာ့ သိတယ္။ ဒီ ႏ်ဴကလီယာ အစီအစဥ္က မျဖစ္ႏုိင္တဲ့ လက္ေတြ႔မက်တဲ့ အိပ္မက္ပါပဲ"ဟု စိုင္းသိန္းဝင္းက Asia Times Online ႏွင့္ မၾကာေသးမီက အင္တာဗ်ဴးတြင္ ေျပာခဲ့သည္။
ကပခ ဟု ေခၚေသာ ကာကြယ္ေရး ပစၥည္း စက္႐ံုမ်ားသည္ ယခင္က ရန္ကုန္အနီးတြင္ လည္းေကာင္း၊ ဧရာဝတီျမစ္ အေနာက္ဖက္ကမ္း ျပည္ အနီးႏွင့္ မေကြး အနီးတြင္သာ ရွိသည္။ ျမန္မာ စစ္တပ္ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ၾသစေၾတးလ် ပညာရွင္ Andrew Selth ၏ အဆိုအရ ၁၉၈၈ မတိုင္မီက အဆိုပါ စက္႐ံုမ်ားသည္ ေအာ္တိုမက္တစ္ ႐ိုင္ဖယ္၊ မရွင္းဂန္းအေပါ့စား၊ ေမာ္တာအေသး၊ ဗံုး၊ မိုင္းႏွင့္ ခဲယမ္းမ်ားသာ ထုတ္လုပ္သည္ဟု ဆိုသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္မ်ား ကတည္းက ကာကြယ္ေရး ပစၥည္း စက္႐ံုမ်ား ပိုင္ဆိုင္ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က စက္႐ံုအေသးေလးမွ က်ည္ဆံမ်ားႏွင့္ အီတလီ 9mm TZ 45 ဆပ္မရွင္းဂန္းႏွင့္ ပံုစံတူ "ေနဝင္း စတင္းဂန္း"ကို ထုတ္လုပ္ခဲ့သည္။
Selth က ျမန္မာ့ လက္နက္ထုတ္လုပ္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဂရပ္ေရးဆြဲခဲ့ရာ ၾသစေၾတးလ် အမ်ိဳးသား တကၠသိုလ္က ၁၉၉၇ တြင္ ပံုႏွိပ္ ထုတ္ေဝ ခဲ့သည္။ ထိုစာအုပ္တြင္ ျမန္မာ လက္နက္ ထုတ္လုပ္ေရးသည္ ၁၉၅၇ တြင္ အဓိက ျမင့္တက္လာခဲ့ၿပီး အေနာက္ ဂ်ာမနီ ႏုိင္ငံပိုင္ ကုမၸဏီျဖစ္ေသာ Fritz Werner GmbH သည္ ရန္ကုန္တြင္ Gewehr 3 (G3) ေအာ္တိုမက္တစ္ ႐ိုင္ဖယ္ ထုတ္လုပ္ရန္ သေဘာတူခဲ့သည္။ အဆိုပါ ထုတ္လုပ္မႈအတြက္ ေငြကို အေနာက္ ဂ်ာမနီ အစိုးရက ေထာက္ပံ့ခဲ့သည္။
အေနာက္ဂ်ာမနီ၏ ေထာက္ပံ့ကူညီမႈမ်ားသည္ ၁၉၈၈ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ရပ္သြားပံုရသည္။ ၁၉၈၈ အေရးအခင္းတြင္ စစ္တပ္မွ ေသြးထြက္သံယို ႏွိပ္ကြက္မႈမ်ားအေပၚ ႏုိင္ငံတကာမွ ကန္႔ကြက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ အဆိုပါ အေနာက္ဂ်ာမနီကုမၸဏီအတြက္ ဌာနတြင္း စာရင္းစစ္၏ ၁၉၉၀ မတ္လ ၃၁ အစီရင္ခံစာတြင္ စေတာ့လယ္ဂ်ာတြင္ ႏုိင္ငံျခားမွ တင္သြင္းထားေသာ ကုန္ၾကမ္းမ်ား ေတြ႕ရွိရၿပီး ျမန္မာ့ အႀကီးစား စက္မႈ လုပ္ငန္းသို႔ တိုက္႐ိုက္ေပးပို႔ထားသည္ဟု ဆိုသည္။ ဦးလွထြန္း အုပ္စုမွ Fritz Werner ၏ စာရင္းကိုင္မ်ား၏ အစီရင္ခံစာတြင္ အႀကီးစား စက္မႈလုပ္ငန္း စက္႐ံုမ်ား ရွိရာ ရန္ကုန္ ျပည္တစ္ဖက္ကမ္း ဆင္တဲႏွင့္ ေညာင္ေျခေထာက္ မင္းလွအနီး မလြန္တို႔ကို ေဖာ္ျပထားရာ ထိုေနရာမ်ားသည္ ထုိစဥ္က အေရးႀကီးေသာ ကာကြယ္ေရး ပစၥည္းစက္႐ံုမ်ား ရွိသည္။
Fritz Werners သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လႈပ္ရွားေနဆဲ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ စိုင္းသိန္းဝင္းႏွင့္ အျခား သူမ်ား၏ အဆိုအရ ယင္းသည္ စစ္သံုး ပစၥည္းမ်ား ထုတ္လုပ္မႈတြင္ ပါဝင္ေနဆဲ ဆိုသည္ကို သံသယ ရွိသည္ဟု ဆိုသည္။ Fritz Werners သည္ ၁၉၈၄ တြင္ ျမန္မာ့ အႀကီးစား စက္မႈ လုပ္ငန္းႏွင့္ ဖက္စပ္ ျပဳလုပ္ေသာ ပထမဆံုး ႏိုင္ငံျခား ကုမၸဏီ ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာစစ္တပ္အတြက္ လက္နက္မ်ား ထုတ္ခဲ့သည္။
ယခင္ ထုတ္လုပ္ေသာ G2, G3, G4 မ်ားေနရာတြင္ ျမန္မာ့ ရာသီဥတုႏွင့္ ကိုက္ညီေသာ ပိုမို ေပါ့ပါးသည့္ ေျခလ်င္သံုး လက္နက္မ်ား အစားထိုး ထုတ္လုပ္ခဲ့သည္။ Myanmar Army အတိုေကာက္ MA1, MA2, MA3, MA4 ႏွင့္ 5 တို႔ကို တ႐ုတ္ဒီဇိုင္းႏွင့္ ဆိုဗီယက္၏ Kalashnikov ႏွင့္ Makarov ပစၥတို ဒီဇိုင္းကို အေျခခံ ထုတ္လုပ္ထားသည္။ MA စီးရီးအသစ္ကို ရန္ကုန္ရွိ ကပစ ၁ တြင္ ထုတ္လုပ္သည္။ မလြန္ရွိ ကပစ(၂)တြင္ ေမာ္တာမ်ား၊ အေျမာက္ပစၥည္းမ်ား ထုတ္ၿပီး စကၤာပူက ေဆာက္ေပးေသာ စမ္းသပ္ ပစ္ခတ္သည့္ ေနရာ ရွိသည္။
ဒံုးက်ည္ (missile) သုေတသနႏွင့္ ထုတ္လုပ္မႈကို မလြန္အနီးရွိ ကုန္းႀကီးရြာရွိ အသစ္ေဆာက္ထားေသာ ကပစ (၁၀)တြင္ ထုတ္လုပ္သည္။ ထိုေနရာတြင္ ေျမာက္ကိုးရီးယား ပညာရွင္မ်ား၊ တ႐ုတ္မ်ား၊ ႐ုရွားမ်ားလည္း ေတြ႕ရသည္ဟု ဆိုသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေျမာက္ကိုးရီးယား ဒီဇိုင္း Scud-type-Hwasong 6 ဒံုးက်ည္ထုတ္လုပ္ရန္ စိတ္ဝင္စားသည္ဟု ဆိုသည္။ သို႔ေသာ္ ေမးရမည့္ေမးခြန္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အသံုးျပဳႏုိင္သည္ missile ထုတ္လုပ္ႏုိင္ရန္ နီးကပ္ေနၿပီေလာ ဟူေသာ ေမးခြန္း ျဖစ္သည္။ ေျမာက္ကိုးရီးယား သေဘၤာမ်ားသည္ အေထြေထြ ကုန္ပစၥည္းမ်ား တင္ေဆာင္ လာသည္ ဟုဆိုကာ ျမန္မာ ဆိပ္ကမ္းမ်ားသို႔ မၾကာခဏ လာေရာက္ခဲ့ရာ၊ အဆိုပါ ပစၥည္းမ်ားသည္ ကာကြယ္ေရး ပစၥည္းစက္႐ံုမ်ားတြင္ လမ္းဆံုးသည္။
ဆင္တဲရွိ ကပစ ၃မွ ထုတ္လုပ္ေသာ ေမာ္တာ အေဟာင္းနဲ႔ အေျမာက္ဆံ ထုတ္လုပ္ေသာ စက္႐ံုထက္ စက္႐ံုသစ္ ကပစ ၁၂ ကပိုမို ေကာင္းမြန္စြာ ထုတ္လုပ္ႏုိင္သည္။ ကပစ ၁၂ သည္ မေကြးတိုင္း သရက္ၿမိဳ႕၏ စခန္းႀကီး ေက်းရြာ ေတာင္ဖက္တြင္ ဧက ၁၆၀၀၀ ရွိၿပီး 60 mm, 81 mm, 105 mm ႏွင့္ 120 mm ေမာ္တံဆံမ်ား ထုတ္လုပ္သည္။
ျမန္မာ စစ္တပ္တြင္းမွ သတင္းမ်ား အဆိုအရ ကပစ ၁၂ မွ စက္မ်ားကို ခ်က္ရီပဗလစ္မွ တင္သြင္းၿပီး ထိုႏိုင္ငံမွ ပညာရွင္မ်ား၏ အကူအညီျဖင့္ တပ္ဆင္ခဲ့ သည္ဟု ဆိုသည္။ အဆိုပါ စက္မ်ားမွာ ေခတ္မွီ လွ်ပ္စစ္ျဖင့္ ထိန္းခ်ဳပ္ေသာ စက္မ်ား ျဖစ္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေခတ္အမွီဆံုးဟု ယူဆရသည္။
လက္နက္ငယ္မ်ား ထုတ္လုပ္ေသာ စက္႐ံုမွာ ပဲခူးတိုင္း တိုက္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္ရွိ ကပစ ၁၁ တြင္ ျဖစ္သည္။ ယင္းသည္ MA စီးရီး အတြက္ ေတာင္ကိုရီးယား၏ ေဒဝူးမွ ရရွိသည္ဟု ဆိုသည္။
ထူးဆန္းေသာ စက္႐ံုတစ္ခုမွ မေကြးတိုင္းႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ အစပ္ရွိ ေစတုတၱရာတြင္ ရွိသည္။ ကပစ ၂၀ ဟု အမည္တပ္ထားၿပီး ဧက တစ္သိန္း က်ယ္ဝန္းၿပီး Google Earth တြင္ ၾကည့္ရသည္မွ ရဟတ္ယာဥ္ ဆင္းရန္ ေနရာႏွင့္ ရွည္လ်ားေသာ အေဆာက္အဦမ်ား ေတြ႕ရသည္ဟု ဆို သည္။
ယင္းတြင္ ဝန္ထမ္းမ်ား အျဖစ္ စစ္သား (၄၀၀)၊ စစ္အင္ဂ်င္နီယာမ်ား၊ အရာရွိမ်ား ျဖစ္ၿပီးအမ်ားစုမွာ ႐ုရွားတြင္ ႏ်ဴကလီယာ ႐ူပေဗဒ သင္ၾကား လာသူမ်ားျဖစ္သည္။ ႏ်ဴကလီယာ သုေတသန ျပဳလုပ္ျခင္းႏွင့္ ဆက္စပ္မည္ဟု ခန္႔မွန္းရသည္။ ကပစ ၂၀ ႏွင့္ ကပ္လ်က္တြင္ အဆိုပါ စက္႐ံုအား မီးမွန္မွန္ ေပးႏိုင္ရန္ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စက္႐ံုသစ္ ရွိသည္။
မေကြးတိုင္း ဆင္ေပါင္ဝဲရွိ ကပစ ၈ တြင္ တင့္ကား အစိတ္အပိုင္းမ်ား ထုတ္သည္။ ပန္ေတာင္းရွိ ကပစ ၉ တြင္ MA ေသနတ္မ်ားအတြက္ က်ည္ဆံမ်ား ထုတ္သည္။ ျပည္ရွိ ကပစ ၇ တြင္ ပင္လယ္မိုင္းမ်ားႏွင့္ သံခ်ပ္ကာ ကားမ်ား ထုတ္လုပ္ျခင္း၊ ျပင္ဆင္ျခင္း ျပဳလုပ္သည္။ ပန္းေတာင္းအနီးရွိ ကပစ ၆ တြင္ ခဲယမ္း မီးေက်ာက္မ်ား ထုတ္ၿပီး တ႐ုတ္ပညာရွင္မ်ားက တည္ေဆာက္ေပးသည္ဟု ဆိုသည္။ မေကြးတိုင္း လက္ပန္ရြာ အနီးရွိ ကပစ ၁၃ တြင္ မိုင္းႏွင့္ အေျမာက္ အစိတ္အပိုင္းမ်ား ထုတ္လုပ္သည္။
Asia Times Online မွ စိုင္းဝင္းသိန္းအား လက္နက္စက္႐ံုမ်ားမွ ထုတ္လုပ္ေသာ လက္နက္မ်ား၏ စြမ္းေဆာင္ရည္ကို ေမးျမန္းခဲ့သည္။ ယင္း၏ အဆိုအရ စက္႐ံုမ်ားမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေနရာ အႏွံ႔တြင္ ရွိေနၿပီး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ ရရန္ အလြန္ခက္ခဲေၾကာင္း ဆိုသည္။
"ကုန္ၾကမ္းေတြနဲ႔ အစိတ္အပိုင္းေတြကို စက္႐ံုတစ္႐ံုကေန ေနာက္တစ္႐ံု ျမန္မာျပည္ ျဖတ္ၿပီး ပို႔ေနရတယ္ေလ။ စက္႐ံုတစ္ခုက ေနာက္တစ္ခု ဘာလုပ္ ေနမွန္း မသိဘူး။ အဲေတာ့ ထြက္လာတဲ့ လက္နက္သစ္ ဘာသံုးရေတာ့မွာလဲ" ဟု စိုင္းဝင္းသိန္းက ေျပာသည္။
ျမန္မာစစ္တပ္ကလည္း စစ္တိုက္ အေတြ႔အႀကံဳမရွိ၊ ကပစ စက္႐ံုအမ်ိဳးမ်ိဳးက ထုတ္ေသာ လက္နက္မ်ားကလည္း အရည္အေသြး မရွိေပ။
Google earth တြင္ သီးျခား အညိဳႏုေရာင္ အကြက္မ်ားကို ေတြ႕ႏုိင္သည္။ ယင္း အကြက္မ်ားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ေတာထဲမွ ထိုးထြက္ေန ေသာ အေဆာက္အဦႀကီးမ်ားကို ျပသေနျခင္း ျဖစ္သည္။ မႏၱေလးၿမိဳ႕၏ အေရွ႕ဖက္ ေတာင္ေပၚမ်ားတြင္လည္း အစက္အေျပာက္အခ်ိဳ႕ ေတြ႕ရသည္။
အမ်ားစုမွာ လူဦးေရ ထူထပ္ေသာေနရာမ်ားတြင္ ရွိၿပီး လံုၿခံဳေရး အေၾကာင္းျပခ်က္အတြက္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ေခတ္သစ္ ဒီဂ်စ္တယ္ ကမၻာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ပင္ စစ္တပ္ႏွင့္ပတ္သက္ေသာ တပ္ဆင္မႈအသစ္မ်ား အတြက္ ေနရာကို လွ်ိဳ႕ဝွက္မထားႏုိင္ေပ။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၁၉၈၈ တြင္ အစိုးရကို ဖယ္ရွားႏုိင္ခဲ့ေသာ ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈမ်ား အၿပီးတြင္ ယင္း၏ စစ္တပ္ႏွင့္ စစ္ပစၥည္းမ်ားကို ႀကီးမားစြာ တိုးခ်ဲ႕ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ တိုးခ်ဲ႕မႈမွာ စနစ္က်နမႈ မရွိေပ။ စစ္သား ပီသေသာ တိုက္ခိုက္ေရးအင္အားစုႀကီးကို တည္ေဆာက္ရမည့္အစား စစ္အစိုးရက ယင္း၏ရွင္သန္မႈအတြက္ ယင္းအေပၚ သစၥာရွိေသာ အရာရွိအုပ္စုမ်ားကို ေမြးထုတ္ရန္ကိုသာ အေလးေပးခဲ့သည္။
ျမန္မာစစ္တပ္မွ မၾကာမီက ထြက္ေျပးလာသူမ်ားက ေျပာၾကားရာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၁၉၈၈ ၿပီးကတည္းက တုိက္ခိုက္ေရးတပ္ရင္းမ်ားႏွင့္ အေျခခ်တပ္မ်ား မ်ားစြာတိုးလာခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။ သို႔ေသာ္ အမ်ားစုမွာ စစ္တပ္အတြင္းသို႔ ဇြတ္အတင္းဝင္ခိုင္းထားျခင္း ျဖစ္ၿပီး လစာနည္းပါးစြာသာ ေပးထားၿပီး ဆိုးရြားေသာ စိတ္ဓာတ္ ျမႇင့္တင္ေရးအေျခအေနတြင္ ရွိသည္ဟု ေျပာၾကသည္။
ျမန္မာစစ္တပ္အတြင္းမွ လာေသာ သတင္းမ်ား၏ အဆိုအရ ျမန္မာစစ္တပ္ အင္အားမွာ တစ္ခါတစ္ရံ အေနာက္ႏိုင္ငံ ေဝဖန္သူမ်ားကပါ ေဖာ္ျပ ၾကသည္မွာ သံုးသိန္းမွ ေလးသိန္းၾကားတြင္ ရွိသည္ဟု ဆိုသကဲ့သို႔ မဟုတ္ပဲ ေဖာင္းပြထားျခင္းသာ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ အခ်ိဳ႕သတင္းမ်ားက ဆိုသည္မွာ တကယ့္အေရအတြက္မွာ အဆိုပါ အေရအတြက္၏ တစ္ဝက္ထက္ နည္းသည္ဟု ဆိုသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဗဟိုအစိုးရသည္ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ ၂၀ ကတည္းက တိုင္းရင္းသား သူပုန္မ်ားႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူထားခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အရာရွိမ်ားေရာ စစ္သားမ်ားပါ စစ္ပြဲ အေတြ႕အႀကံဳမ်ား နည္းပါးခဲ့သည္။
၁၉၈၈ အေရးအခင္း မတိုင္မွီႏွင့္ တိုင္းရင္းသား သူပုန္မ်ားႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီခ်က္ မရယူမီက ျမန္မာစစ္တပ္သည္ လက္နက္ အင္အား ခ်ိဳ႕တဲ့ေသာ္လည္း ၾကမ္းတမ္းစြာ စြမ္းရည္ရွိေသာ ေျခလ်င္တပ္ အင္အားစု ရွိသည္ဟု နာမည္ႀကီးသည္။ စစ္သားမ်ားသည္ ႏွစ္စဥ္ စစ္ဆင္ေရး မ်ားကို ခက္ခဲေသာ နယ္ေျမမ်ားတြင္ ခက္ခဲေသာ စစ္ပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ရျခင္းေၾကာင့္ ေခတ္သစ္အာရွတြင္ စစ္ပြဲ စြမ္းရည္ျပည့္ဝေသာ စစ္တပ္ျဖစ္ခဲ့သည္။
"အခုေတာ့ စစ္သားေတြ ဘာမွ မလုပ္ေတာ့ဘူး။ သူတို႔မွာ ယူနီေဖာင္း အသစ္ေတြ၊ ပိုေကာင္းတဲ့ လက္နက္ေတြ ရွိပါတယ္။ အရာရွိေတြ မွာလည္း ဟိုးအရင္က အိပ္မက္ေတာင္ မမက္ဖူးတဲ့ ေငြေတြ သံုးႏိုင္တယ္။ ကားေတြ၊ ေဂါက္ကလပ္ေတြ၊ မိန္းမေတြ အကုန္ရွိတယ္။ စစ္သားပီသတဲ့ စိတ္ကလြဲလို႔ အကုန္ရွိပါတယ္" ဟု အမည္ မေဖာ္လိုသူ စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ ျဖစ္ေနသူ ျမန္မာ စစ္တပ္ အရာရွိေဟာင္း တစ္ဦးက ေျပာသည္။ တစ္ခ်ိန္ တည္းမွာပင္ သာမန္ ႐ိုး႐ိုး စစ္သားေလးမ်ား၏ မိမိကိုယ္ကို ယံုၾကည္မႈႏွင့္ စိတ္ပါ ဝင္စားမႈမွာလည္း နိမ့္က်ေနသည္ဟု ဆိုၾကၿပီး၊ စစ္တပ္မွ ထြက္ေျပး ေသာ ႏႈန္းမွာလည္း ျမင့္တက္လ်က္ ရွိသည္။
အက်ိဳးဆက္အားျဖင့္ မၾကာေသးမီက ကခ်င္မ်ားႏွင့္လည္းေကာင္း၊ ရွမ္းသူပုန္မ်ားႏွင့္ တိုက္ပြဲမ်ားတြင္ ေသေဘး ေတြ႕ခဲ့ရသည္။ လႏွင့္ခ်ီ၍ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ခဲ့ေသာ္လည္း ရွမ္းျပည္ တပ္မေတာ္ (SSA) ၏ အဓိက စခန္းတစ္ခုကိုပင္ မသိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့ေပ။ ထို႔အတူ တ႐ုတ္နယ္စပ္ အနီးရွိ KIA အေျခစိုက္ စခန္းအား သိမ္းပိုက္ရန္ ႀကိဳးစားစဥ္ စစ္တပ္တြင္ ေသြးထြက္သံယို မ်ားခဲ့သည္။
စစ္ပြဲအေတြ႕အႀကံဳ နည္းပါးမႈကို ျဖည့္ဆည္းရန္ႏွင့္ အရာရွိမ်ား လက္နက္သစ္မ်ားႏွင့္ စိတ္ဓာတ္ ျမႇင့္တက္ေစရန္ အတြက္ အစိုးရသည္ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ကတည္းက ႀကီးမားေသာ ပစၥည္း ဝယ္ယူမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ၁၉၉၀ နွစ္မ်ား တစ္ေလွ်ာက္လံုး ျမန္မာ စစ္တပ္သည္ စစ္တပ္ အသံုးအေဆာင္ ပစၥည္းမ်ားကို တ႐ုတ္ထံမွ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁.၄ ဘီလ်ံဖိုး ခန္႔ဝယ္ယူခဲ့သည္။ ေလယာဥ္ပစ္ လက္နက္မ်ား၊ ေဝဟင္ပစ္ ဒံုးက်ည္မ်ား၊ တိုက္ေလ ယာဥ္မ်ား၊ ေရတပ္သေဘၤာမ်ား၊ သံခ်ပ္ကာ ကားမ်ား၊ ထရပ္ကားမ်ား၊ ခဲယမ္းမီးေက်ာက္မ်ား၊ ဒံုးက်ည္ ေလာင္ခ်ာမ်ား ဝယ္ယူခဲ့သည္။ ထို႔အျပင္ လက္နက္ အခ်ိဳ႕ႏွင့္ စစ္တပ္အမာထည္ (Military hardware) မ်ားကို ႐ုရွား၊ စကၤာပူ၊ ယူကရိန္း၊ ေျမာက္ကိုးရီးယား စစ္တပ္မ်ားအျပင္ ပါကစၥတန္၊ ေပၚတူဂီႏွင့္ ယခင္ ယူဂိုဆလားဗီးယား တုိ႔ထံမွလည္း တစ္ခ်ိန္က ဝယ္ယူခဲ့ဖူးသည္။
ျပည္တြင္းျဖစ္ ကာကြယ္ေရး (Homegrown defence)
မၾကာေသးမီ ႏွစ္မ်ားအတြင္း တိုင္းျပည္တစ္ဝွမ္း သစ္ေတာမ်ား ရွင္းၿပီး ျပည္တြင္းျဖစ္ ကာကြယ္ေရး ပစၥည္း စက္႐ံုမ်ား လ်င္ျမန္စြာ တိုးခ်ဲ႕ခဲ့ သည္။ ၁၉၈၈ မတိုင္မီက ထိုကဲ့သို႔ေသာ စက္႐ံုမ်ိဳး ဒါဇင္ဝက္ထက္ မပိုခဲ့ေပ။
ယေန႔အခ်ိန္အခါတြင္ ကာကြယ္ေရး ပစၥည္းစက္႐ံု ၂၀ ေက်ာ္ ရွိေနၿပီ ျဖစ္ရာ ထိုအထဲတြင္ Missile ကဲ့သို႔ေသာ လက္နက္သစ္အတြက္ သုေတ သနျပဳ အေဆာက္အဦမ်ား မပါဝင္ေပ။ ျမန္မာစစ္တပ္သည္ ႏ်ဴကလီယာ သုေတသနျပဳ လုပ္ငန္းမ်ား ျပဳလုပ္ေနျခင္းအတြက္ လည္း နာမည္ႀကီးသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ယမန္ႏွစ္က ထြက္ေျပးလာသူ အခ်က္ေပး ဝီစီမႈတ္သူ စစ္တပ္ အရာရွိေဟာင္း စိုင္းဝင္းသိန္းကမူ ထိုပေရာဂ်က္မ်ားသည္ အသံုးျပဳႏုိင္ေသာ ႏ်ဴကလီယာ လက္နက္ မထုတ္ႏုိင္ေသးဟု ဆိုသည္။
"ဂ်ာမနီလုပ္ စက္ေတြ စကၤာပူက ေရာက္လာေတာ့ ကၽြန္ေတာ့ တပ္မွဴးကို ေမးတယ္။ ဒီစက္ေတြ ဘယ္သူ ကိုင္မွာလဲ ဆိုေတာ့ သူက မင္းကိုင္ရ မွာ လို႔ ေျပာတယ္။ ကၽြန္ေတာ္က စက္႐ံုေတြမွာ မလုပ္ဖူးဘူး။ ကၽြန္ေတာ္ ႐ုရွားမွာ ပညာသင္လာပါတယ္။ ဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ သိတာကေတာ့ လုပ္မယ့္ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ဒီစက္ေတြ မကိုက္ညီဘူး ဆိုတာေတာ့ သိတယ္။ ဒီ ႏ်ဴကလီယာ အစီအစဥ္က မျဖစ္ႏုိင္တဲ့ လက္ေတြ႔မက်တဲ့ အိပ္မက္ပါပဲ"ဟု စိုင္းသိန္းဝင္းက Asia Times Online ႏွင့္ မၾကာေသးမီက အင္တာဗ်ဴးတြင္ ေျပာခဲ့သည္။
ကပခ ဟု ေခၚေသာ ကာကြယ္ေရး ပစၥည္း စက္႐ံုမ်ားသည္ ယခင္က ရန္ကုန္အနီးတြင္ လည္းေကာင္း၊ ဧရာဝတီျမစ္ အေနာက္ဖက္ကမ္း ျပည္ အနီးႏွင့္ မေကြး အနီးတြင္သာ ရွိသည္။ ျမန္မာ စစ္တပ္ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ၾသစေၾတးလ် ပညာရွင္ Andrew Selth ၏ အဆိုအရ ၁၉၈၈ မတိုင္မီက အဆိုပါ စက္႐ံုမ်ားသည္ ေအာ္တိုမက္တစ္ ႐ိုင္ဖယ္၊ မရွင္းဂန္းအေပါ့စား၊ ေမာ္တာအေသး၊ ဗံုး၊ မိုင္းႏွင့္ ခဲယမ္းမ်ားသာ ထုတ္လုပ္သည္ဟု ဆိုသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္မ်ား ကတည္းက ကာကြယ္ေရး ပစၥည္း စက္႐ံုမ်ား ပိုင္ဆိုင္ရန္ ႀကိဳးစားခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က စက္႐ံုအေသးေလးမွ က်ည္ဆံမ်ားႏွင့္ အီတလီ 9mm TZ 45 ဆပ္မရွင္းဂန္းႏွင့္ ပံုစံတူ "ေနဝင္း စတင္းဂန္း"ကို ထုတ္လုပ္ခဲ့သည္။
Selth က ျမန္မာ့ လက္နက္ထုတ္လုပ္ေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဂရပ္ေရးဆြဲခဲ့ရာ ၾသစေၾတးလ် အမ်ိဳးသား တကၠသိုလ္က ၁၉၉၇ တြင္ ပံုႏွိပ္ ထုတ္ေဝ ခဲ့သည္။ ထိုစာအုပ္တြင္ ျမန္မာ လက္နက္ ထုတ္လုပ္ေရးသည္ ၁၉၅၇ တြင္ အဓိက ျမင့္တက္လာခဲ့ၿပီး အေနာက္ ဂ်ာမနီ ႏုိင္ငံပိုင္ ကုမၸဏီျဖစ္ေသာ Fritz Werner GmbH သည္ ရန္ကုန္တြင္ Gewehr 3 (G3) ေအာ္တိုမက္တစ္ ႐ိုင္ဖယ္ ထုတ္လုပ္ရန္ သေဘာတူခဲ့သည္။ အဆိုပါ ထုတ္လုပ္မႈအတြက္ ေငြကို အေနာက္ ဂ်ာမနီ အစိုးရက ေထာက္ပံ့ခဲ့သည္။
အေနာက္ဂ်ာမနီ၏ ေထာက္ပံ့ကူညီမႈမ်ားသည္ ၁၉၈၈ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ရပ္သြားပံုရသည္။ ၁၉၈၈ အေရးအခင္းတြင္ စစ္တပ္မွ ေသြးထြက္သံယို ႏွိပ္ကြက္မႈမ်ားအေပၚ ႏုိင္ငံတကာမွ ကန္႔ကြက္မႈမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ အဆိုပါ အေနာက္ဂ်ာမနီကုမၸဏီအတြက္ ဌာနတြင္း စာရင္းစစ္၏ ၁၉၉၀ မတ္လ ၃၁ အစီရင္ခံစာတြင္ စေတာ့လယ္ဂ်ာတြင္ ႏုိင္ငံျခားမွ တင္သြင္းထားေသာ ကုန္ၾကမ္းမ်ား ေတြ႕ရွိရၿပီး ျမန္မာ့ အႀကီးစား စက္မႈ လုပ္ငန္းသို႔ တိုက္႐ိုက္ေပးပို႔ထားသည္ဟု ဆိုသည္။ ဦးလွထြန္း အုပ္စုမွ Fritz Werner ၏ စာရင္းကိုင္မ်ား၏ အစီရင္ခံစာတြင္ အႀကီးစား စက္မႈလုပ္ငန္း စက္႐ံုမ်ား ရွိရာ ရန္ကုန္ ျပည္တစ္ဖက္ကမ္း ဆင္တဲႏွင့္ ေညာင္ေျခေထာက္ မင္းလွအနီး မလြန္တို႔ကို ေဖာ္ျပထားရာ ထိုေနရာမ်ားသည္ ထုိစဥ္က အေရးႀကီးေသာ ကာကြယ္ေရး ပစၥည္းစက္႐ံုမ်ား ရွိသည္။
Fritz Werners သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လႈပ္ရွားေနဆဲ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ စိုင္းသိန္းဝင္းႏွင့္ အျခား သူမ်ား၏ အဆိုအရ ယင္းသည္ စစ္သံုး ပစၥည္းမ်ား ထုတ္လုပ္မႈတြင္ ပါဝင္ေနဆဲ ဆိုသည္ကို သံသယ ရွိသည္ဟု ဆိုသည္။ Fritz Werners သည္ ၁၉၈၄ တြင္ ျမန္မာ့ အႀကီးစား စက္မႈ လုပ္ငန္းႏွင့္ ဖက္စပ္ ျပဳလုပ္ေသာ ပထမဆံုး ႏိုင္ငံျခား ကုမၸဏီ ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာစစ္တပ္အတြက္ လက္နက္မ်ား ထုတ္ခဲ့သည္။
ယခင္ ထုတ္လုပ္ေသာ G2, G3, G4 မ်ားေနရာတြင္ ျမန္မာ့ ရာသီဥတုႏွင့္ ကိုက္ညီေသာ ပိုမို ေပါ့ပါးသည့္ ေျခလ်င္သံုး လက္နက္မ်ား အစားထိုး ထုတ္လုပ္ခဲ့သည္။ Myanmar Army အတိုေကာက္ MA1, MA2, MA3, MA4 ႏွင့္ 5 တို႔ကို တ႐ုတ္ဒီဇိုင္းႏွင့္ ဆိုဗီယက္၏ Kalashnikov ႏွင့္ Makarov ပစၥတို ဒီဇိုင္းကို အေျခခံ ထုတ္လုပ္ထားသည္။ MA စီးရီးအသစ္ကို ရန္ကုန္ရွိ ကပစ ၁ တြင္ ထုတ္လုပ္သည္။ မလြန္ရွိ ကပစ(၂)တြင္ ေမာ္တာမ်ား၊ အေျမာက္ပစၥည္းမ်ား ထုတ္ၿပီး စကၤာပူက ေဆာက္ေပးေသာ စမ္းသပ္ ပစ္ခတ္သည့္ ေနရာ ရွိသည္။
လည္ပင္းဖက္ ညီအစ္ကိုမ်ား
ဒံုးက်ည္ (missile) သုေတသနႏွင့္ ထုတ္လုပ္မႈကို မလြန္အနီးရွိ ကုန္းႀကီးရြာရွိ အသစ္ေဆာက္ထားေသာ ကပစ (၁၀)တြင္ ထုတ္လုပ္သည္။ ထိုေနရာတြင္ ေျမာက္ကိုးရီးယား ပညာရွင္မ်ား၊ တ႐ုတ္မ်ား၊ ႐ုရွားမ်ားလည္း ေတြ႕ရသည္ဟု ဆိုသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေျမာက္ကိုးရီးယား ဒီဇိုင္း Scud-type-Hwasong 6 ဒံုးက်ည္ထုတ္လုပ္ရန္ စိတ္ဝင္စားသည္ဟု ဆိုသည္။ သို႔ေသာ္ ေမးရမည့္ေမးခြန္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အသံုးျပဳႏုိင္သည္ missile ထုတ္လုပ္ႏုိင္ရန္ နီးကပ္ေနၿပီေလာ ဟူေသာ ေမးခြန္း ျဖစ္သည္။ ေျမာက္ကိုးရီးယား သေဘၤာမ်ားသည္ အေထြေထြ ကုန္ပစၥည္းမ်ား တင္ေဆာင္ လာသည္ ဟုဆိုကာ ျမန္မာ ဆိပ္ကမ္းမ်ားသို႔ မၾကာခဏ လာေရာက္ခဲ့ရာ၊ အဆိုပါ ပစၥည္းမ်ားသည္ ကာကြယ္ေရး ပစၥည္းစက္႐ံုမ်ားတြင္ လမ္းဆံုးသည္။
ဆင္တဲရွိ ကပစ ၃မွ ထုတ္လုပ္ေသာ ေမာ္တာ အေဟာင္းနဲ႔ အေျမာက္ဆံ ထုတ္လုပ္ေသာ စက္႐ံုထက္ စက္႐ံုသစ္ ကပစ ၁၂ ကပိုမို ေကာင္းမြန္စြာ ထုတ္လုပ္ႏုိင္သည္။ ကပစ ၁၂ သည္ မေကြးတိုင္း သရက္ၿမိဳ႕၏ စခန္းႀကီး ေက်းရြာ ေတာင္ဖက္တြင္ ဧက ၁၆၀၀၀ ရွိၿပီး 60 mm, 81 mm, 105 mm ႏွင့္ 120 mm ေမာ္တံဆံမ်ား ထုတ္လုပ္သည္။
ျမန္မာ စစ္တပ္တြင္းမွ သတင္းမ်ား အဆိုအရ ကပစ ၁၂ မွ စက္မ်ားကို ခ်က္ရီပဗလစ္မွ တင္သြင္းၿပီး ထိုႏိုင္ငံမွ ပညာရွင္မ်ား၏ အကူအညီျဖင့္ တပ္ဆင္ခဲ့ သည္ဟု ဆိုသည္။ အဆိုပါ စက္မ်ားမွာ ေခတ္မွီ လွ်ပ္စစ္ျဖင့္ ထိန္းခ်ဳပ္ေသာ စက္မ်ား ျဖစ္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေခတ္အမွီဆံုးဟု ယူဆရသည္။
လက္နက္ငယ္မ်ား ထုတ္လုပ္ေသာ စက္႐ံုမွာ ပဲခူးတိုင္း တိုက္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္ရွိ ကပစ ၁၁ တြင္ ျဖစ္သည္။ ယင္းသည္ MA စီးရီး အတြက္ ေတာင္ကိုရီးယား၏ ေဒဝူးမွ ရရွိသည္ဟု ဆိုသည္။
ထူးဆန္းေသာ စက္႐ံုတစ္ခုမွ မေကြးတိုင္းႏွင့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ အစပ္ရွိ ေစတုတၱရာတြင္ ရွိသည္။ ကပစ ၂၀ ဟု အမည္တပ္ထားၿပီး ဧက တစ္သိန္း က်ယ္ဝန္းၿပီး Google Earth တြင္ ၾကည့္ရသည္မွ ရဟတ္ယာဥ္ ဆင္းရန္ ေနရာႏွင့္ ရွည္လ်ားေသာ အေဆာက္အဦမ်ား ေတြ႕ရသည္ဟု ဆို သည္။
ယင္းတြင္ ဝန္ထမ္းမ်ား အျဖစ္ စစ္သား (၄၀၀)၊ စစ္အင္ဂ်င္နီယာမ်ား၊ အရာရွိမ်ား ျဖစ္ၿပီးအမ်ားစုမွာ ႐ုရွားတြင္ ႏ်ဴကလီယာ ႐ူပေဗဒ သင္ၾကား လာသူမ်ားျဖစ္သည္။ ႏ်ဴကလီယာ သုေတသန ျပဳလုပ္ျခင္းႏွင့္ ဆက္စပ္မည္ဟု ခန္႔မွန္းရသည္။ ကပစ ၂၀ ႏွင့္ ကပ္လ်က္တြင္ အဆိုပါ စက္႐ံုအား မီးမွန္မွန္ ေပးႏိုင္ရန္ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စက္႐ံုသစ္ ရွိသည္။
မေကြးတိုင္း ဆင္ေပါင္ဝဲရွိ ကပစ ၈ တြင္ တင့္ကား အစိတ္အပိုင္းမ်ား ထုတ္သည္။ ပန္ေတာင္းရွိ ကပစ ၉ တြင္ MA ေသနတ္မ်ားအတြက္ က်ည္ဆံမ်ား ထုတ္သည္။ ျပည္ရွိ ကပစ ၇ တြင္ ပင္လယ္မိုင္းမ်ားႏွင့္ သံခ်ပ္ကာ ကားမ်ား ထုတ္လုပ္ျခင္း၊ ျပင္ဆင္ျခင္း ျပဳလုပ္သည္။ ပန္းေတာင္းအနီးရွိ ကပစ ၆ တြင္ ခဲယမ္း မီးေက်ာက္မ်ား ထုတ္ၿပီး တ႐ုတ္ပညာရွင္မ်ားက တည္ေဆာက္ေပးသည္ဟု ဆိုသည္။ မေကြးတိုင္း လက္ပန္ရြာ အနီးရွိ ကပစ ၁၃ တြင္ မိုင္းႏွင့္ အေျမာက္ အစိတ္အပိုင္းမ်ား ထုတ္လုပ္သည္။
Asia Times Online မွ စိုင္းဝင္းသိန္းအား လက္နက္စက္႐ံုမ်ားမွ ထုတ္လုပ္ေသာ လက္နက္မ်ား၏ စြမ္းေဆာင္ရည္ကို ေမးျမန္းခဲ့သည္။ ယင္း၏ အဆိုအရ စက္႐ံုမ်ားမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ေနရာ အႏွံ႔တြင္ ရွိေနၿပီး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ ရရန္ အလြန္ခက္ခဲေၾကာင္း ဆိုသည္။
"ကုန္ၾကမ္းေတြနဲ႔ အစိတ္အပိုင္းေတြကို စက္႐ံုတစ္႐ံုကေန ေနာက္တစ္႐ံု ျမန္မာျပည္ ျဖတ္ၿပီး ပို႔ေနရတယ္ေလ။ စက္႐ံုတစ္ခုက ေနာက္တစ္ခု ဘာလုပ္ ေနမွန္း မသိဘူး။ အဲေတာ့ ထြက္လာတဲ့ လက္နက္သစ္ ဘာသံုးရေတာ့မွာလဲ" ဟု စိုင္းဝင္းသိန္းက ေျပာသည္။
ျမန္မာစစ္တပ္ကလည္း စစ္တိုက္ အေတြ႔အႀကံဳမရွိ၊ ကပစ စက္႐ံုအမ်ိဳးမ်ိဳးက ထုတ္ေသာ လက္နက္မ်ားကလည္း အရည္အေသြး မရွိေပ။
သို႔ေသာ္ ျမန္မာအစိုးရမွာေတာ့ ယင္း၏ ဦးစားေပးမႈ အစီအစဥ္မ်ားကို အလ်င္အျမန္ ေျပာင္းရန္ ဆႏၵ မရွိသည္မွာ ထင္ရွားသည္။ ကာကြယ္ေရး အသံုး စရိတ္မွာ အစိုးရ ဘတ္ဂ်က္၏ ၅၀%ခန္႔ ရွိေနဆဲ ျဖစ္သည္။
ျမန္မာဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား၏ စိတ္ထဲတြင္ အစိုးရ တည္ၿမဲေရးသာ ျဖစ္၍ စစ္ေျမျပင္တြင္ အားနည္းမႈမ်ားကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈၿပီး ယင္းတို႔အား သစၥာရွိၿပီး ပံ့ပိုး ႏိုင္သည့္ အရာရွိမ်ားကိုသာ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနဆဲ ျဖစ္သည္။