ကဒါဖီတပ္ဖြဲ႕မ်ားကို ႏိုင္ငံတကာတပ္မ်ားက စတင္ တိုက္ခိုက္ (သတင္း၊ ရုပ္သံ)

 

ကေနဒါ F18 Hornet fighters တိုက္ေလယာဥ္မ်ား Trapani Birgi ေလတပ္အေျခဆိုက္ စခန္းသို႔ ေရာက္ရွိလာစဥ္.. (ဓာတ္ပံုမ်ား Getty images)

ကဒါဖီတပ္ဖြဲ႕မ်ားကို ႏိုင္ငံတကာတပ္မ်ားက စတင္ တိုက္ခိုက္

ျမင့္လွိဳင္ ။ မတ္လ ၁၉ ရက္၊ ၂၀၁၁

လစ္ဗ်ားေခါင္းေဆာင္ ကဒါဖီရဲ့ ေလေၾကာင္းရန္ကာကြယ္ေရး အေျမာက္တပ္စခန္းမ်ား၊ ေလတပ္စခန္းမ်ားကို ႏိုင္ငံတကာတပ္မ်ားက စတင္ တိုက္ခိုက္ေၾကာင္း ၂၀၁၁ မတ္လ ၁၉ ရက္ေန႔ အေမရိကန္ အေရွ႕ပိုင္းစံေတာ္ခ်ိန္ ညေန ၃ နာရီမွာ အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနက ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္လ္ိုက္ပါတယ္။ ထို တိုက္ပြဲမွာ ျပင္သစ္တိုက္ေလယာဥ္ အစီး ၂၀ က ကဒါဖီေလတပ္ အေျခစိုက္စခန္းမ်ားကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အေရွ႕ပိုင္းစံေတာ္ခ်ိန္ မနက္ ၁၁ နာရီမွာ ေလးႀကိမ္ တိုက္ခိုက္ခဲ့ၿပီး ၿဗိတိန္နဲ႔ အေမရိကန္တပ္ဖြဲ႕မ်ားက ဒုံးက်ည္ေပါင္း ၁၁၂ ခုနဲ႔ ကဒါဖီရဲ့ ေလေၾကာင္းရန္ ကာကြယ္ေရး ဒံုးက်ည္စခန္းမ်ားကို တိုက္ခိုက္ခဲ့ပါတယ္။

ထို တိုက္ခိုက္မွဳနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘရာဇီးႏိုင္ငံတြင္ ေရာက္ရွိေနတဲ့ အေမရိကန္သမတ ဘာရတ္အိုဘားမားနဲ႔ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံေရာက္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟယ္လာရီကလင္တန္တို႔ကလည္း ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္သမတ အိုဘားမားက “စစ္ေရးအရ အေရးယူမွဳဟာ ပထဆံုး ေရြးခ်ယ္မွဳ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ဒီ တိုက္ပြဲကို အေမရိကန္ေတြ ဦးေဆာင္တာ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ အေမရိကန္ စစ္တပ္ေတြအေနနဲ႔ လစ္ဗ်ားေျမျပင္ကို ၀င္ေရာက္မွာ မဟုတ္ေၾကာင္း၊“ ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟယ္လာရီကလင္တန္နဲ႔ ႏိုင္ငံတကာေခါင္းေဆာင္မ်ားကေတာ့ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ ပဲရစ္ၿမိဳ့မွာ လစ္ဗ်ားအေရး ေဆြးေႏြးေနၾကပါတယ္။

ကဒါဖီတပ္ဖြဲ႕မ်ားအား တိုက္ခိုက္ျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးဌာနရဲ့ ေၾကညာခ်က္မွာ “ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ၁၉၇၃ အရ လစ္ဗ်ားျပည္သူမ်ားကို သူတို႔ရဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္သူအႏၱရာယ္မွ အကာအကြယ္ေပးႏိုင္ရန္ မဟာမိတ္တပ္မ်ားက Operation Odyssey Dawn ကို စတင္လိုက္ေၾကာင္း၊ မဟာမိတ္တပ္မ်ားရဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ လစ္ဗ်ားျပည္သူမ်ားကို အာဏာရွင္ရဲ့ ေနာက္ထပ္တိုက္ခိုက္မွဳက အကာအကြယ္ေပးရန္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေလယာဥ္ မပ်ံသန္းရဇံု ကုလ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ကဒါဖီအေနနဲ႔ လိုက္နာေအာင္ မိုမာ ကဒါဖီရဲ့တပ္ဖြဲ႕မ်ားရဲ့ စြမ္းရည္ကို ေလ်ာ့ခ်ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း“ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ထို႔အျပင္ ဒီ စစ္ဆင္ေရးကို စစ္ေရယာဥ္ ယူအက္စ္အက္စ္ ေမာင့္ ၀တ္တနီ (USS Mount Whitney) တြင္ စခန္းခ်ေနတဲ့ အေမရိကန္ေရတပ္ ဥေရာပနဲ႔ အာဖရိက စစ္ဦးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဆန္ျမဴရယ္ ေဂ် ေလာ့က္လီယာ (Adm. Samuel J. Locklear) က ဦးေဆာင္ေၾကာင္း၊ ထို ေရတပ္အုပ္စုတြင္ အီတလီ၊ ကေနဒါ၊ ယူႏိုက္တက္ ကင္းဒန္းနဲ႔ ျပင္သစ္က ေရတပ္သေဘၤာေတြ ပါ၀င္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ သီးျခားသတင္းမ်ားအရ စပိန္နဲ႔ အာရပ္ေစာ္ဘြားမ်ားႏိုင္ငံမ်ားလည္း မဟာမိတ္တပ္ဖြဲ႕မ်ားတြင္ ပါ၀င္ေၾကာင္း၊ စစ္ဆင္ေရးကာလေနာက္ပိုင္းမွာ ကာတာနဲ႔ အာရပ္ေစာ္ဘြားမ်ားႏိုင္ငံက ေလတပ္မ်ား ပါ၀င္လာႏိုင္ေၾကာင္း သိရပါတယ္။

မဟာမိတ္တပ္ဖြဲ႕မ်ားရဲ့ တိုက္ခိုက္မွဳနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကဒါဖီ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္က “လစ္ဗ်ားကို အခုလို တိုက္ခိုက္ဖို႔ အခြင့္ မရွိေၾကာင္း၊ လစ္ဗ်ားျပည္တြင္းေရးကို ၀င္ေရာက္ စြက္ဖက္တာျဖစ္ေၾကာင္း“ တုန္႔ျပန္ ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။ ထို႔အျပင္ မဟာမိတ္တပ္မ်ားရဲ့ တိုက္ခိုက္မွဳဟာ ျပည္သူအမ်ားကို ထိခိုက္ေၾကာင္း၊ ကဒါဖီတပ္ဖြဲ႕မ်ားအေနနဲ႔ ေနာက္ဆံုးအေျခအေနအထိ တုန္႔ျပန္ တိုက္ခိုက္သြားမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ မပ်ံသန္းရဇံုကိစၥ ကုလေလ့လာသူ ေစလႊတ္ႏိုင္ေၾကာင္း ေျပာၾကားပါတယ္။ မတ္လ ၁၉ ရက္ ညပိုင္းမွာ လစ္ဗ်ားအာဏာရွင္ မူမာ ကဒါဖီက ကုလသမဂၢနဲ႔ အေနာက္ႏိုင္ငံ အစိုးရေတြဆီ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ တရားမ၀င္ေၾကာင္း စာ ေပးပုိ႔လိုက္သလို ရုပ္သံကလည္း မူဆလင္ႏိုင္ငံမ်ားအေနနဲ႔ သူ႔ဘက္က တိုက္ခိုက္ေပးၾကဖို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

လစ္ဗ်ားေခါင္းေဆာင္ ကဒါဖီဟာ လစ္ဗ်ားဘုရင္ အစ္ဒ္ရစ္ (Idis) ဆီက ၁၉၆၉ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၁ ရက္ေန႔မွာ ေသြးထြက္သံယို မရွိဘဲ အာဏာသိမ္းခဲ့သူ ျဖစ္ၿပီး ဒီကေန႔အထိ လစ္ဗ်ားကို အုပ္ခ်ဳပ္ေနသူ ျဖစ္ပါတယ္။ လစ္ဗ်ားျပည္သူမ်ားဟာ ေဖေဖာ္၀ါရီလအတြင္းက လြတ္ေျမာက္ေရး ဆႏၵျပပြဲမ်ား ျပဳလုပ္ၿပီး ကဒါဖီကို အာခံခဲ့ပါတယ္။ ထို႔ေနာက္မွာ ကဒါဖီကို ေတာ္လွန္သူမ်ားဟာ လစ္ဗ်ားအေရွ႕ပိုင္းက ဘန္ဂါဇီကို သိမ္းပိုက္လိုက္ၿပီး တၿမိဳ့ၿပီးတၿမိဳ့ သိမ္းပိုက္ခဲ့ရာ လစ္ဗ်ားၿမိဳ့ေတာ္ ထရီပိုလီအနီးကို ေရာက္လာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ မတ္လ ၄ ရက္ေန႔က စတင္ၿပီး ကဒါဖီရဲ့တပ္ဖြဲ႕မ်ားက ကဒါဖီအား ေတာ္လွန္သူမ်ားကို ျပန္လည္ တိုက္ခိုက္ခဲ့ရာ ႏိုင္ငံအေရွ႕ပိုင္း ဘန္ဂါဇီၿမိဳ့အနီးအထိ ေရာက္ရွိခဲ့ပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ကဒါဖီအား ေတာ္လွန္သူမ်ားဟာ အာဏာရွင္စနစ္ကို ဆန္႔က်င္တဲ့ လစ္ဗ်ားျပည္သူမ်ား ျဖစ္တဲ့အတြက္ ကဒါဖီဟာ လစ္ဗ်ားျပည္သူေတြကို ဗံုးႀကဲ သတ္ျဖတ္တဲ့ လစ္ဗ်ားအာဏာရွင္တဦး ျဖစ္ေနတာကို ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ လစ္ဗ်ားျပည္သူမ်ားကို ကာကြယ္ရန္ ကုလ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီက ကဒါဖီေလတပ္ မပ်ံသန္းရဇံု ကန္႔သတ္ခ်က္၊ ႏိုင္ငံတကာအေနနဲ႔ လိုအပ္တဲ့ လုပ္ေဆာင္မွဳမ်ား လုပ္ေဆာင္ကာ လစ္ဗ်ားျပည္သူမ်ားအား အကာအကြယ္ေပးရန္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ (လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ အမွတ္ ၁၉၇၃) ကို ၂၀၁၁ မတ္လ ၁၇ ရက္ေန႔ နယူးေယာက္စံေတာ္ခ်ိန္ ညေနပိုင္းမွာ ခ်မွတ္လိုက္ပါတယ္။ ထိုသို႔ ခ်မွတ္ၿပီးေနာက္ ကဒါဖီက အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေၾကညာခ်က္ကို မတ္လ ၁၈ ရက္ေန႔မွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

ထိုသို႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ္လည္း ကဒါဖီတပ္မ်ားက လစ္ဗ်ားျပည္သူမ်ားကို ဆက္လက္ ပစ္ခတ္ သတ္ျဖတ္ေနခဲ့တဲ့အတြက္ မတ္လ ၁၉ ရက္ေန႔မွာ မဟာမိတ္တပ္မ်ားက ကဒါဖီရဲ့ ရုရွားလုပ္ အက္စ္ ၂၀၀ အမ်ိဳးအစား ေျမျပင္က ေ၀ဟင္ပစ္ ဒံုးက်ည္ တပ္စခန္းမ်ားကို တိုမေဟာ့ဒုံးက်ည္မ်ားနဲ႔ ပစ္ခတ္ခဲ့သလို ေလတပ္စခန္းမ်ားကိုလည္း ဗံုးႀကဲ တိုက္ခိုက္ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ အျခား ေျမျပင္က ေ၀ဟင္ပစ္ ဒံုးက်ည္စခန္းမ်ားကို တိုက္ခိုက္မွာ ျဖစ္သလို ကဒါဖီေလတပ္ ေလယာဥ္မ်ား ပံ်မတက္ႏိုင္ေအာင္ ေလယာဥ္ကြင္းမ်ားကိုလည္း တိုက္ခိုက္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ အာရပ္ေလတပ္ဖြဲ႕မ်ား အပါအ၀င္ မဟာမိတ္ ဂ်က္ေလယာဥ္မ်ား လစ္ဗ်ားေ၀ဟင္မွာ ပ်ံသန္းၾကၿပီး ေလယာဥ္ မပ်ံသန္းရဇံု သတ္မွတ္ခ်က္ကို ကဒါဖီ လိုက္နာေအာင္ ေစာင့္ၾကပ္ၾကမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရပါတယ္။ ကဒါဖီေလယာဥ္မ်ားအား မပ်ံသန္းရဇံု သတ္မွတ္ရတာကေတာ့ ကဒါဖီဟာ ေလယာဥ္မ်ားကို အသံုးျပဳကာ လစ္ဗ်ားျပည္သူမ်ားကို တိုက္ခိုက္တဲ့အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။

ဓါတ္ပံု - အေမရိကန္ေရတပ္
(သတင္းရင္းျမစ္ - ယေန႔ျမန္မာ)