လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ၊ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၊ အထက္လႊတ္ေတာ္နဲ႔ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္မ်ားရွင့္ -
ခမ္းနားတင့္တယ္တဲ႔ ဒီခန္းမႀကီးမွာ စကားေျပာဖို႔ ဖိတ္ေခၚခဲ႔တဲ့ အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ဒီဂုဏ္ျပဳမႈရဲ႕ ထူးျခားတဲ႔ သေဘာသဘာ၀ကိုလည္း က်မ သတိျပဳမိပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ စကားေျပာဖို႔ ခြင့္ျပဳသင့္သလား ဒါမွမဟုတ္ ဒီအေဆာက္အအံုထဲက တျခားတေနရာမွာဘဲ ေျပာခြင့္ေပးမလား ဆိုတာေတာင္ အေစာပိုင္းက အျငင္းအခံုျဖစ္ခဲ႔တာကိုလည္း သိရွိခဲ႔ပါတယ္။ ဒီလိုအေျခအတင္ ေဆြးေႏြးတာေတြဟာ ေကာင္းပါတယ္။ ဒါဟာ ပါလီမန္ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ အလုပ္ပါဘဲ။
က်မ အခုဘဲ ေဒါင္းနင္းလမ္းက လာခဲ႔တာပါ။ က်မအတြက္ တစိမ္းေနရာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ တီဗီြမွာတင္ မကဘဲ က်မ ဖခင္ ဦးေအာင္ဆန္း ၁၉၄၇ ခုႏွစ္မွာ လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ မခံရခင္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အက္တလီနဲ႔ အတူ လြတ္လပ္ေရး ကိစၥေဆြးေႏြးအၿပီး ေဒါင္းနင္း လမ္းေရွ႕မွာ ရိုက္ကူးထားခဲ႔တဲ႔ ဓာတ္ပံုဟာ ထင္ရွားပါတယ္။ ဓာတ္ပံုထဲမွာ သူဟာ ၿဗိတိသွ်စစ္သံုး ကုတ္အက်ီ ၤရွည္ကို ၀တ္ထားပါတယ္။ သူ မၾကံဳဖူးတဲ႔ အေအးဒဏ္ကို ခံႏုိင္ေအာင္ ၿဗိတိန္ အလာလမ္းမွာ အိႏၵိယ ေခါင္းေဆာင္ ဂ်ဟာ၀ါလာေနရူးက ေပးလိုက္တာပါ။ က်မလည္း အပူပိုင္း ႏုိင္ငံမွာ ၂၄ ႏွစ္လံုးလံုး ေနခဲ့ၿပီးတဲ႔ေနာက္ ဒီဘက္ကို အလာမွာ အဲလို ကုတ္အက်ီ ၤကိုမ်ား လိုမလားလို႔ေတာင္ ေတြးခဲ႔တာမ်ိဳး ရွိခဲ႔ပါတယ္။ ၿပီးခဲ႔တဲ႔ နာရီပိုင္းကေတာ့ က်မ အေဖ ဓာတ္ပံု ရိုက္သြားတဲ႔ ေနရာမွာဘဲ အခု ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ကင္မရြန္းနဲ႔ ဓာတ္ပံုရိုက္ေနခ်ိန္မွာေတာ့ မိုးေတြက ရြာေနပါတယ္။ ဒါ ၿဗိတိန္ ရာသီဥတုပါဘဲ။
ဒုတိယ ကမၻာစစ္ အတြင္းက က်မ ဖခင္ဟာ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ကို တည္ေထာင္ခဲ႔တာပါ။ လြတ္လပ္တဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီ တည္ေထာင္ခ်င္လို႔ ဒီတာ၀န္ကို သူယူခဲ႔တာပါ။ လြတ္လပ္တဲ႔ ႏုိင္ငံတခုနဲ႔ ထိုက္တန္တဲ႔ ႏုိင္ငံေရး စနစ္ဟာ ဒီမိုကေရစီ စနစ္သာ ျဖစ္တယ္လို႔ သူယံုၾကည္ခဲ႔ပါတယ္။ က်မလည္း ဒါကို ယံုၾကည္လက္ခံပါတယ္။ ၿဗိတိသွ် မဟာမိတ္တပ္ဖြဲ႔ေတြရဲ႕ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဆလင္းက သူ႔ရဲ႕ ကိုယ္ေရးမွတ္တမ္းမွာ က်မဖခင္နဲ႔ ပထမဆံုး ေတြ႕ဆံုပံု အေၾကာင္း ေရးထားတာ ရွိပါတယ္။ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ ၿပီးခါနီး ဗမာ့လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္က မဟာမိတ္ေတြနဲ႔ လက္တြဲဖို႔ ဆံုးျဖတ္ၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဆလင္းနဲ႔ သြားေတြ႔တဲ႔ အခါမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးဆလင္းက ငါတို႔ စစ္ႏုိင္ေနလို႔ လာေပါင္းတာ မဟုတ္လားလို႔ ေျပာတဲ႔အခါ က်မ အေဖက ခင္ဗ်ားတို႔ စစ္မႏုိင္ရင္ လာေပါင္းလို႔ ဘာအက်ိဳးရွိမွာလဲလို႔ ျပန္ေျပာခဲ႔တယ္လို႔ သူက ေရးထားပါတယ္။
က်မ အေဖကို လက္ေတြ႔သမားလို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဆလင္းက ယံုၾကည္ၿပီး လက္တြဲလုပ္ႏုိင္မယ့္သူလို႔ မွတ္တမ္းတင္ထားပါတယ္။ အခု အႏွစ္ ၆၀ ေက်ာ္လာတဲ႔ အခါမွာ က်မလည္း ဖခင္ႀကီးလို လက္ေတြ႔က်က် လုပ္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အခုလို လာေရာက္ၿပီး လက္ေတြ႕အကူအညီေပးဖို႔ မိတ္ေဆြအေနနဲ႔ ဒိုးတူေပါင္ဖက္ လာေရာက္ ေျပာၾကားေနတာပါ။ အခြင့္အေရးေတြ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဆံုးရံႈးေနတဲ႔ ျမန္မာျပည္သားေတြရဲ႕ ဘ၀နဲ႔ အခြင့္အလမ္းေတြ အတြက္ ျပဳျပင္ေရး လုပ္ငန္းေတြကို ကူညီေထာက္ခံၾကဖို႔ က်မေျပာလိုပါတယ္။
ေကာင္းမြန္တဲ့ အနာဂတ္ကို ေလွ်ာက္လွမ္းႏုိင္ဖို႔ က်မတို႔ တုိင္းျပည္ဟာ အခုမွ တာစူေနတုန္းပါ။ ေက်ာ္ျဖတ္ရမယ့္ ေတာင္ကုန္းေတြ ေခ်ာက္ကမ္းပါးေတြ အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနပါေသးတယ္။ က်မတို႔ ႀကိဳးစားလုိ႔ အခုအေျခအေနထိ ေရာက္လာတာပါ။ ၿဗိတိန္နဲ႔ ကမၻာတ၀ွမ္းက ျပည္သူေတြ ၀ိုင္းကူရင္ ဒီထက္ပိုၿပီး ခရီးတြင္ပါလိမ့္မယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အေၾကာင္းဆိုတာဟာ အခု ဒီ ၀က္စ္မင္နင္စတာခန္္းမႀကီးမွာ ေျပာရတာ အသင့္ေတာ္ဆံုးပါဘဲ။ က်မတို႔ တိုင္းျပည္မွာ ပါလီမန္ စနစ္ ခိုင္မာေရးဟာ အဓိက အက်ဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ ၿဗိတိသွ် ပါလီမန္ဟာ ကမၻာ့ အဖိႏွိပ္ခံေတြရဲ႕ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စံ ထားရမယ့္ အေကာင္းဆံုး သေကၤတပါဘဲ။ ဒီႏိုင္ငံမွာ ဒီလြတ္လပ္ခြင့္ေတြဟာ အလိုအေလ်ာက္ရွိေနျပီးသားမို႔ အမႈမဲ႔ ျဖစ္ေနတတ္ၾကပါလိမ့္မယ္။ က်မတို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေတာ့ ဒီလြတ္လပ္မႈေတြကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အနစ္နာခံျပီး တိုက္ပြဲ၀င္ေနရတာပါ။ လူေတြ အမ်ားအျပား စြန္႔လႊတ္ ဆံုးရံႈးခဲ႔ရတာေတြ ရွိပါတယ္။ အခုမွ ဒီစြန္႔လႊတ္မႈေတြရဲ႕ ရလဒ္ အသီးအပြင္႔ကို စၿပီး ျမင္ေတြ႔စ ရေနတာပါ။
ဥပေဒျပဳတဲ့ ျဖစ္စဥ္မွာ ျပည့္သူ႔ဆႏၵကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးရမွာ Wesrminster ဟာ ေျပာင္ေျမာက္တဲ့ ဥပမာ ျဖစ္ေနတာၾကာပါၿပီ။ ျမန္မာ့ ပါလီမန္ကေတာ့ အခုမွ အစပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ၂၀၁၁ မတ္လမွာ အသက္၀င္တဲ့ ပါလီမန္ျဖစ္ၿပီး ၄၉ နွစ္ၾကာခဲ့တဲ့ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဓေလ့ကို ေက်ာ္လႊားေနရတဲ့ အတြက္ မိမိဘာသာရပ္တည္ၿပီး ေျပာနိုင္ဆိုနို္င္ဖို႔ အခ်ိန္ယူရဦးမွာ ျဖစ္ေပမယ့္ အရင္ရွိခဲ့တာထက္ စာရင္ ပိုၿပီး ခိုင္မာတယ္လို႔ေျပာနိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သိသာျမင္သာမူ ရွိသင့္သေလာက္ မရွိေသးပါဘူး။
အေျခခိုင္ၿပီးသား ပါလီမန္ ဒီမိုကေရစီနိုင္ငံေတြကို ေလ့လာလိုပါတယ္။ ဒါမွ အခ်ိန္ရလာတဲ့ အခါ က်မတို႔ရဲ့ ဒီမိုကေရစီ ဓေလ့ဟာလည္း နက္ရိႈင္းလာမွာျဖစ္ပါတယ္။ ပါလီမန္စနစ္ကို ယံုၾကည္မူ တည္ေဆာက္တဲ့ ျဖစ္စဥ္ဟာ ပါလီမန္မက်င္းပမီ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ျပည္သူလူထု ပါ၀င္လာဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီနွစ္အေစာပိုင္းက ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပထမဆံုးအႀကိမ္ က်မ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဒီကေန႔အထိ ဘယ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာမွ က်မ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ မဲဆႏၵ မေပးဖူးပါဘူး။ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ ကေန ႀကိဳတင္မဲေပးပါတယ္။ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ေတာ့ မရပါဘူး။ နိုင္ငံျခား အကူအညီယူတယ္။ ဘီဘီစီက က်မဘက္က ပါတယ္လို႔ အေၾကာင္းျပၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္ခြင့္မေပးတာပါဘဲ။
လြန္ခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီမွာ အသိသာဆံုး ကေတာ့ နိုင္ငံေရး ျဖစ္စဥ္မွာ ဘယ္လို ပါ၀င္ရမယ္ ဆိုတာကို မဲဆႏၵနယ္ေျမက ျပည္သူက သိရွိေနတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ မဲေပးခြင့္ ဆိုတာ လူတိုင္းကို ေပးတာမဟုတ္လို႔ အခြင့္သာတုန္း ရယူရမယ္။ ဒီအခြင့္အေရး ဆံုးရံူးရင္ ဘာျဖစ္မယ္ ဆိုတာကို ျပည္သူေတြ သေဘာေပါက္ သြားၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
က်မ ၿဗိတိန္နိုင္ငံမွာ ေနစဥ္ကလည္း မဲဆႏၵေပးခြင့္ တစ္ခါမွ မရွိခဲ့ပါဘူး။ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသူဘ၀မွာေတာ့ မဲေပးခြင့္ မရွိေပမယ့္ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းေတြကို မဲဆႏၵ ေပးျဖစ္ေအာင္ ေပးၾကဖို႔ ေဆာ္ၾသပါတယ္။ က်မ တိုက္တြန္းသလို လုပ္မလုပ္ေတာ့ က်မ မသိပါဘူး။ ကိုယ္ရထားတဲ့ အခြင့္အေရးကို ကိုယ္က မေလးစားရင္ ေပ်ာက္ကြယ္ သြားနိုင္ဖြယ္ရွိပါတယ္။ မိမိကိုယ္မိမိ နိုင္ငံေရးထက္ျမင့္တယ္လို႔ ထင္သူေတြကို ေျပာခ်င္ပါတယ္။ နိုင္ငံေရးကို က်မတို႔ အေပၚမွာရွိတယ္ သို႔မဟုတ္ ေအာက္မွာ ရွိတယ္လို႔ မျမင္သင့္ပါဘူး။ နိုင္ငံေရးဆိုတာ က်မတို႔ ေန႕စဥ္ဘ၀ရဲ့ အစိတ္အပိုင္း တစ္ခုသာ ျဖစ္တယ္။ က်မ အိမ္ေထာင္သည္ ဘ၀မွာလည္း လင္ေယာကၤ်ားကို နုိင္ငံေရးမွာ ပါ၀င္ဖို႔ ေျပာေလ့ရွိပါတယ္။ က်မေကာင္းေကာင္း မွတ္မိေနတဲ့ ျဖစ္ရပ္ တစ္ခုရွိပါတယ္။ က်မတို႔ Oxford အိမ္ကို မဲဆြယ္သူေတြလာ တံခါးေခါက္ေတာ့ မိုက္ကယ္က တံခါးဖြင့္ေပးၿပီး ငါ့ကို စည္းရံုးေနလို႔ အပိုပဲ ငါဘယ္သူ႔ကို မဲေပးရမယ္ဆိုတာ ငါ့မိန္းမက ဆံုးျဖတ္တာ သူအျပင္သြားေနတယ္။ ေနာက္မွ ျပန္လာပါလားလို႔ ေျပာလိုက္တယ္။ လင္ေယာက်္ား မဲေပးဖို႔ ဆံုးျဖတ္တဲ့ ဇနီးကို ၾကည့္ခ်င္လို႔ ထင္ပါရဲ့ မဲဆြယ္သူဟာ ေနာက္တစ္ေခါက္ ျပန္လာပါေသးတယ္။
ျမန္မာတျပည္လံုးမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ စည္းရံုးေရး ဆင္းခဲ့တာ အခုဆိုရင္ ရက္ ၁၀၀ ေတာင္ မရွိေသးပါဘူး။ ဧၿပီလ ၁ရက္ေန႔မွာ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပတာမို႔ April Fool ဆိုတာကို သတိထားမိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ April of New Hope ျဖစ္ေနၿပီး မဲဆႏၵေပးပြဲဟာ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကို ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳ လိုပါတယ္။ က်မ အရင္တုန္းက ေျပာခဲ့တဲ့အတုိင္း နုိင္ငံေရး ကြဲျပားျခားနားမူေတြကို ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၿပီး ပူးေပါင္း လုပ္ကိုင္ရင္ ေျဖရွင္းနို္င္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္နိုင္ေအာင္ အခိုင္အမာတာ၀န္ယူ လုပ္ေဆာင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္က ေရြးေကာက္ပြဲဟာ ၿဗိတိန္လို အေျခခိုင္ၿပီးသား ဒီမိုကေရစီ နို္င္ငံေတြနဲ႔ မတူပါဘူး။ ျမန္မာျပည္မွာ လူငယ္ေတြ ေရြးေကာက္ပြဲေတြကို စိတ္၀င္စားမူ နည္းပါးတဲ့ ျပသနာ မရွိပါဘူး။ လူငယ္ေတြ အမ်ားအျပား ပါ၀င္လာတာဟာ အားရေက်နပ္စရာ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ ကေလးငယ္ေတြ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ၿမိဳ႕လံုး လမ္းတေလွ်ာက္ ႀကိဳဆိုၾကတဲ့ လူအုပ္ႀကီးကို ထိန္းသိမ္းရတာဟာ တကယ့္ စိန္ေခၚမူႀကီး ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီမွာ ေတာင္ကုန္းေလး တစ္ခုေပၚမွာ အသက္ ၁၀ႏွစ္ ၁၁ ႏွစ္ အရြယ္ ကေလးတစ္စုနဲ႔ သူတို႔ေခါင္းေဆာင္က NLD အလံေထာင္ၿပီး ႀကိဳဆိုေနတာေတာင္ ေတြ႔ခဲ႔ရဖူးပါတယ္။ ကာလၾကာရွည္ ျငင္းပယ္ခံခဲ့ရတဲ႔ အခြင့္အေရးေတြကို မဲဆႏၵရွင္ေတြက လိုခ်င္စိတ္ ျပင္းထန္ေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
၁၉၄၈မွာ ျမန္မာျပည္ လြတ္လပ္ေရးရေတာ့ ၿဗိတိန္မွာ က်င့္သံုးတဲ့ စနစ္ကို အေျခခံတဲ့ ပါလီမန္ စနစ္ကို က်င့္သံုးတဲ့အတြက္ ျမန္မာလို ပါလီမန္ေခတ္လို႔ ေခၚပါတယ္။ က်မတို႔ ပါလီမန္စနစ္ဟာ ၁၉၆၂ အထိ ခံခဲ့ပါတယ္။ အျပစ္ကင္းစင္တဲ့ စနစ္မဟုတ္ေပမယ့္ တုိေတာင္းလွတဲ့ လြတ္လပ္ေရးေခတ္မွာ အတိုးတက္ဆံုးနဲ႔ အလားအလာ အရွိဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ျမန္မာကို အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ ေအာင္ျမင္မယ့္ အလားအလာ အရွိဆံုး တိုင္းျပည္အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ေမွ်ာ္မွန္းထားတိုင္း ျဖစ္မလာတတ္တာေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံတင္ မက ေနရာတိုင္းမွာ ရွိခဲ႔ပါတယ္။ အခုတခါ စစ္မွန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီ ျမန္မာျပည္မွာ ျပန္လည္ တည္ေဆာက္နုိင္မယ့္ အခြင့္အလမ္း ေပၚလာပါၿပီ။ ဒီအခြင့္အလမ္းကို အသံုးမျပဳနိုင္ရင္ ဒီလို အခြင့္အလမ္းမ်ိဳး ေပၚလာေအာင္ ဆယ္စုနွစ္နဲ႔ခ်ီၿပီး ေစာင့္ရနိုင္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္မို႔ ကမၻာ့၀ါအရင့္ဆံုး ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီ ျဖစ္တဲ့ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ က်မတို႔ ႏုိင္ငံရဲ႕ ပါလီမန္ ဒီမိုကေရစီထူေထာင္ေရးမွာ စစ္မွန္တဲ႔ လုပ္ငန္းဌာနေတြ ေပၚလာေရး ကူညီေပးဖို႔ အျပင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္လုပ္ကိုင္ေနတဲ႔ ျပဳျပင္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို ႀကိဳဆိုဖို႔ ေျပာလိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပဳျပင္ေရးဟာ ပုဂၢိဳလ္မွာ အေျခခံတဲ့ ျဖစ္စဥ္မဟုတ္ပါဘူး။ ခိုင္မာတဲ့ လုပ္ငန္းအဖြဲ႔အစည္းေတြ မရွိရင္ ေရရွည္ခံမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
က်မတို႔ လႊတ္ေတာ္ဟာ ဒီမုိကေရစီ လုပ္ငန္းစဥ္နဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး အေတာ္ေလ့လာဖို႔ လိုပါေသးတယ္။ ဒီေနရာမွာ ၿဗိတိန္က အကူအညီ ေပးနိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမ်ွာ္လင့္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့လက ျမန္မာ့လႊတ္ေတာ္မွာ မိနစ္ပိုင္းေလာက္ေနၿပီး က်မ္းက်ိမ္ဆိုပြဲမွာ ပါ၀င္ခဲ့ပါတယ္။ က်မ အျမင္ေတာ့ သိပ္ၿပီး အခမ္းအနား ဆန္လြန္းေနတယ္ ထင္ပါတယ္။ သမားရိုးက်အတိုင္း လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အမ်ိဳးသားေတြဟာ ေခါင္းေပါင္းေတြ ေပါင္းၾကရပါတယ္။ Westminster မွာလို ခြန္းႀကီးခြန္းငယ္နဲ႔ အေျဖရခက္တဲ့ အျပန္အလွန္ မၾကားရေသးပါဘူး။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ က်မတို႔ လႊတ္ေတာ္မွာလည္း ၿဗိတိသွ် ပါလီမန္လို ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ တိုက္ရိုက္ ေမးျမန္းခန္း ဆိုတဲ႔ အစီအစဥ္မ်ိဳးေတြ ေပၚလာမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဒါဟာ က်မတို႔ရဲ႕ ပါလီမန္ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ အသက္၀င္လာၿပီလို႔ ေျပာရပါလိမ့္မယ္။
ႏိုင္ငံရဲ႕ ဘ႑ာေရး ဘတ္ဂ်က္ကို ပါလီမန္ လႊတ္ေတာ္က ထိန္းခ်ဳပ္ရမယ္ဆိုတဲ႔ အေရးအႀကီးဆံုး လိုအပ္ခ်က္ကိုလည္း က်မ ေထာက္ျပလိုပါတယ္။ ဒါဟာ ဘာကို ညႊန္ျပသလဲ ဆိုေတာ့ ျပည္သူလူထုရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ဆိုတဲ႔ ဒီမိုကေရစီရဲ႕ အဓိက အက်ဆံုး အခ်က္ကို ေဖာ္ညႊန္းေနျခင္းပါဘဲ။ အေျခခံ ဥပေဒ တရပ္ဆိုတာ ထိထိေရာက္ေရာက္ ရွိဖို႔အတြက္ အလံုးစံု တသမတ္တည္း ေရးခ်ထားဖို႔ မလုိဘူး ဆိုတာကို ၿဗိတိသွ် ပါလီမန္ စနစ္က လက္ေတြ႔ သက္ေသျပေနပါတယ္။ အေျခခံ ဥပေဒ ဆိုတာကို လူထုက လက္ခံဖို႔ဘဲ လိုအပ္ပါတယ္။ သူတို႔နဲ႔ မဆုိင္ဘဲ သီးသန္႔ တည္ရွိေနတဲ႔ ဥပေဒ စာရြက္စာတမ္းေတြ အျဖစ္မဟုတ္ဘဲ သူတို႔ ကိုယ္တိုင္ ပိုင္ဆိုင္တဲ႔ အေျခခံ ဥပေဒ တခု အျဖစ္ လက္ခံ ထားဖို႔ ဆိုတာလည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ က်မတို႔ရဲ႕ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အေနနဲ႔ အေျခခံ ဥပေဒ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို လိုလားေၾကာင္း အတိအက် ေဖာ္ျပထားၿပီးပါၿပီ။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အရင္က ရွိခဲ႔တဲ့ အေျခခံဥပေဒဟာ က်မ အေဖ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔ ၿဗိတိသွ် ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အက္တလီတို႔ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ လန္ဒန္မွာ ေတြ႔ခဲ႔အၿပီး သိပ္မၾကာခင္မွာဘဲ ေရးဆြဲခဲ႔တာပါ။ အဲဒီ အေျခခံ ဥပေဒဟာ လံုး၀ ျပည့္စံုေကာင္းမြန္တယ္လို႔ မဆိုႏုိင္ေပမယ့္ လူထုရဲ႕ လိုလားခ်က္ေတြနဲ႔ ဆႏၵေတြကို ေလးစားနားလည္မႈေတြ ပါရွိခဲ႔ပါတယ္။ အခုလက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အေျခခံ ဥပေဒကေတာ့ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာ စစ္အစိုးရက ေရးဆြဲခဲ႔တာပါ။ ဒီအေျခခံ ဥပေဒကို ျမန္မာတိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုေတြ အားလံုးရဲ႕ အေျခခံ အခြင့္အေရးနဲ႔ လုိလားခ်က္ေတြ နဲ႔ အညီ ထင္ဟပ္ႏုိင္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
လြတ္လပ္ေရး ရၿပီး ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တႏုိင္ငံလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေနတယ္ဆိုတဲ႔ အခ်ိန္ မရွိခဲ႔ပါဘူး။ အခုဆိုရင္ဘဲ ႏုိင္ငံေျမာက္ပိုင္းမွာ ကခ်င္တပ္ဖြဲ႕ေတြနဲ႔ တပ္မေတာ္ အၾကား တိုက္ပြဲေတြ ဆက္ျဖစ္ေနပါတယ္။ ႏုိင္ငံ အေနာက္ပိုင္းမွာ ဆိုရင္လည္း လူထုအတြင္း အဓိကရုဏ္ေတြေၾကာင့္ အျပစ္မဲ႔ ျပည္သူေတြ ေသေၾကခဲ႔ရတဲ့ အျပင္ ေထာင္ေသာင္းခ်ီၿပီး ရပ္ရြာစြန္႔ ထြက္ေျပးေနရတာေတြလည္း ရွိခဲ႔ပါတယ္။ ဒီမိန္႔ခြန္းကို ေရးေနတဲ႔ အခ်ိန္မွာဘဲ ႏုိင္ငံ အေရွ႕ပိုင္းမွာ ရွမ္းတပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြနဲ႔ ျမန္မာ အစိုးရတပ္ေတြ တိုက္ပြဲျပန္ျဖစ္ေနျပန္ၿပီ ဆိုတဲ႔ သတင္းလည္း ၾကားရပါတယ္။ က်မတို႔ အေနနဲ႕ ဒီျပသနာေတြရဲ႕ အရင္းအျမစ္ကို ရွာၿပီး ေျဖရွင္းၾကရမွာပါ။ ႏွစ္ဘက္ ညွိႏိႈင္းၿပီး ႏုိင္ငံေရး အရ အေျဖရွာတဲ့ ဓေလ့ကို ထြန္းကားေအာင္ လုပ္ရပါလိမ့္မယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ ေနထိုင္တဲ႔သူေတြ အားလံုး လြတ္လပ္လံုျခံဳစြာ ေနခြင့္ရေစမယ့္ ဥပေဒရဲ႕ စိုးမိုးမႈဆိုတာကိုလည္း ျမွင့္တင္ေပးၾကရပါလိမ့္မယ္။
လတ္တေလာ အားျဖင့္ေတာ့ က်မတို႔ အေနနဲ႕ ႏုိင္ငံ ေျမာက္ပိုင္းနဲ႔ အေနာက္ပိုင္းက လူထု အတြက္ လူသားခ်င္းစာနာတဲ႔ ကူညီမႈေတြ လုိအပ္ေနပါတယ္။ အဲဒီမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ ကေလးငယ္ေတြ အပါအ၀င္ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးေနရတာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး အတြက္ ႏိုင္ငံေရးနည္းလမ္းက် ေျဖရွင္းဖို႔ အဓိက ျဖစ္တယ္ဆိုတာ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္း အေနနဲ႕ သေဘာေပါက္ၿပီး ဒီလို ႏုိင္ငံေရးအရ ေျဖရွင္းမႈေတြ ျဖစ္လာဖို႔ကို ေရတိုစီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြထက္ ပိုၿပီး ဦးစားေပး လာလိမ့္မယ္လို႔လည္း ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ကြဲလြဲမႈေတြကို မေစ႔စပ္ေပးႏုိင္ရင္ လုိလားမႈေတြကို မျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္ရင္ ေရရွည္တည္တံ႔မယ့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ အတြက္ အေျခခံ ေကာင္းေတြ ျဖစ္မလာႏုိင္ပါဘူး။ ဒါဟာ ႏုိင္ငံေရး၊ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး အားလံုးနဲ႔ သက္ဆိုင္ပါတယ္။ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံဟာ အခုလက္ရွိ ကြန္ဆာေဗးတစ္၊ လစ္ဘရယ္ဒီမိုကရက္၊ ညႊန္႔ေပါင္းအစိုးရ အပါအ၀င္ စဥ္ဆက္ တေလွ်ာက္လံုး ျမန္မာႏုိင္ငံကို အကူအညီေတြ ေပးလာခဲ့တာပါ။
က်မတို႔ ႏုိင္ငံအေပၚ လိုအပ္တဲ႔ ေနရာေတြကို အဓိက ပစ္မွတ္ထားၿပီး အားလံုးနဲ႔ ညွိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္မယ့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အကူအညီေတြ ဆက္ေပးသြားႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ လက္ရွိ အခ်ိန္အထိ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို အမ်ားဆံုး အကူအညီေပးေနခဲ႔တာပါ။ အထူးသျဖင့္ ပညာေရးပိုင္းမွာ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံက အဓိက ကူညီေပးႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္သူေတြ အေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ ဘ၀မွာ ေကာင္းက်ိဳးရလဒ္ လက္ငင္းရႏုိင္ပါတယ္ဆိုတဲ႔ အျမင္မ်ိဳး ရသြားဖို႔ လိုပါတယ္။ လုပ္ငန္းခြင္ သင္တန္းေတြ အျပင္ ျမန္မာလူငယ္ေတြၾကားထဲမွာ ေရရွည္ခံစားေနၾကရတဲ႔ အလုပ္လက္မဲ႔ ျပသနာကို ေျဖရွင္းႏုိင္ဖို႔ အလုပ္ခြင္ေတြ ဖန္တီးေပးႏုိင္ဖို႔လည္း အင္မတန္ အေရးပါပါတယ္။ ေရရွည္အားျဖင့္ဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာ့ ပညာေရး စနစ္ဟာ အင္မတန္ နိမ့္က်ေနတာမို႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ လိုအပ္ေနပါတယ္။ ေက်ာင္းေတြ၊ သင္ရိုးညႊန္းတမ္းေတြ ျပဳျပင္ေရး ဆရာဆရာမေတြ ေလ႔က်င့္သင္ၾကားေရး အျပင္ လတ္တေလာအားျဖင့္ ပညာေရး စနစ္အေပၚ ထားရွိတဲ့ က်ဥ္းေျမာင္းတဲ႔ အယူအဆေတြကိုလည္း ျပဳျပင္ရပါလိမ့္မယ္။
ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ က်မ အရင္က ေျပာခဲ႔ဖူးတဲ့ ဒီမိုကေရစီ နည္းလမ္းက် ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ဆိုတာနဲ႔ အညီ တတပ္တအား ကူညီေပးႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ဒါဟာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ တာ၀န္ခံမႈ အလုပ္သမားအခြင့္အေရးနဲ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိမ္းသိန္းေရးေတြကို ဦးစားေပးမႈ စတာေတြနဲ႔ ညီတဲ႔ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြကို ဆိုလိုတာပါ။ လုပ္အားကို အေျခခံတဲ႔ က႑ေတြမွာ တာ၀န္သိသိနဲ႔ ၀င္ၿပီးရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံခဲ႔ရင္ က်မတို႔ ျပည္သူ အားလံုးအတြက္ တကယ့္ အက်ိဳးအျမတ္ေတြကို ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။
ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံဟာ ဒီလုပ္ငန္းက႑ေတြမွာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈေတြကို ဆန္းစစ္ေလ႔လာေရး အဖြဲ႔တခု ျမန္မာႏုိင္ငံကို ေရွ႔လအတြင္း ေစလႊတ္ဖို႔ အဓိက လုပ္ေဆာင္ေပးေနတာ ေတြ႔ရတယ္။ ဒါဟာ ေရွ႔လာမယ့္ ကာလေတြ အတြင္း ေကာင္းေသာ ေျခလွမ္းေတြရဲ႕ အစလို႔ က်မ ျမင္ပါတယ္။
ေအာက္စဖို႔ဒ္မွာ ပညာသင္ခဲ႔စဥ္က ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံေရးသမာႀကီး ႏွစ္ဦးရဲ႕ အေတြးအေခၚေတြက တဆင့္ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီ ဆိုတဲ႔ အေၾကာင္း က်မ ပထမဆံုး နားလည္ခဲ႔ရပါတယ္။ မဲဆႏၵရွင္ေတြရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ အရ အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြဟာ အာဏာကို ရယူရမယ္၊ စြန္႔လႊတ္ရမယ္ဆိုတဲ႔ အေျခခံအခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစနစ္အတိုင္း ေရွ႔ဆက္သြားေနမယ္ဆိုရင္ အခ်ိန္နဲ႔အမွ် အားလံုး အတြက္ အခြင့္အေရးေတြ မလြဲမေသြ ရၾကရမွာပါ။ ဒီအခြင့္အလမ္းေတြကို ၿဗိတိန္မွာေတာ့ အားလံုးရၿပီးသားပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေတာ့ လြန္ခဲ႔တဲ႔ ၁၉၉၀ တုန္းက ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ဟာ အႏုိင္ရရွိခဲ႔ေပမယ့္ လႊတ္ေတာ္ေခၚခြင့္ေတာင္ မရခဲ႔ပါဘူး။ က်မ အေနနဲ႔ ဒီလို ျဖစ္ရပ္ဆိုးေတြကို အတိတ္မွာဘဲ ခ်န္ထားခဲ့ခ်င္ပါတယ္။ ေရွ႕ အနာဂတ္မွာေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ေျပာင္းလဲေနတဲ႔ ႏိုင္ငံေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ လူထုရဲ႕ ဆႏၵေတြကိုဘဲ သစၥာရွိစြာ ျဖည့္ဆည္း ထင္ဟပ္လာပါလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
အခု က်မ ဗမာျပည္က ထြက္လာတဲ႔ ခရီးစဥ္မွာ အတိတ္က အရိပ္ေတြကို လြမ္းလြတ္ဆြတ္ဆြတ္ ျပန္ေျပာင္းၾကည့္ဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႕ လက္မွာ ဘယ္လုိ အခြင့္အလမ္းေတြ ေရာက္လာႏုိင္မလဲ ဆိုတာကို ရွာေဖြေပးဖို႔ ခရီးစဥ္ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီခရီးစဥ္ တေလွ်ာက္မွာ ကမၻာ့ျပည္သူေတြက က်မတို႔ အေပၚ ဘယ္ေလာက္မ်ား ထူးထူးျခားျခား ေႏြးေႏြးေထြးေထြး ရင္ဖြင့္ႀကိဳဆိုခဲ႔ၾကတယ္ဆိုတာ ျမင္ခဲ႔ရၿပီးပါၿပီ။ ကမၻာႀကီးနဲ႔ ေ၀းေနခဲ့ရၿပီး ေနာက္ပိုင္း အခုလို ၾကံဳရတဲ႔ အတြက္ သိပ္လဲ စိတ္လႈပ္ရွား၀မ္းသာခဲ႔ရပါတယ္။
ကမၻာ့ႏုိင္ငံေတြဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ေ၀းေနတာေတာင္မွဘဲ တကယ့္အေရးကိစၥေတြမွာ နီးစပ္ပါတယ္ဆိုတဲ႔ အခ်က္ကိုေတြ႕ရပါတယ္။ ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႕ လိုလားခ်က္ေတြကို သူတို႔ နီးနီးစပ္စပ္ သိၾကပါတယ္။ ပထ၀ီ၀င္ အေနအထားအရ ကြာျခားမႈ လူသားေတြ လုပ္ထားတဲ႔ အကာအရံ အတားအဆီး ဘယ္အရာကမွ က်မတို႔ ၾကားထဲမွာ တူညီတဲ႔ တန္ဖိုးထားမႈေတြ အတြက္ စည္းတားမထားႏုိင္ပါဘူး။
က်မ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္က်ေနစဥ္ ကာလေတြ အတြင္းမွာလည္း ဘီဘီစီတင္မက ကမၻာ့အသံလႊင့္ဌာနေတြဟာ က်မကို ကမၻာႀကီးနဲ႔ အဆက္အသြယ္မျပတ္ ရွိေစခဲ႔ပါတယ္။ မိုးဇက္နဲ႔ ရာဘီရွန္ဂါရဲ႕ ဂီတ၊ လူူမ်ိဳးဘာသာ ေပါင္းစံုက အမ်ိဳးသမီး အမ်ိဳးသားေတြရဲ႕ ကိုယ္ေရးရာဇ၀င္ စတာေတြကို ၾကားေနခဲ့ရတာ က်မ အတြက္ ဒီ ဒီမိုကေရစီေရး ႀကိဳးပမ္းမႈမွာ အထီက်န္ တေယာက္တည္း မဟုတ္ဘူးဆိုတာ ေျဖသိမ့္ေစခဲ႔ရပါတယ္။
ႏိုင္ငံတကာဆုေတြ ဂုဏ္ျပဳမႈေတြ လက္ခံရရွိတယ္ဆိုတာကလည္း က်မတေယာက္တည္း အတြက္ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေတြဟာ အထီးက်န္ ပိတ္ဆို႔ခံထားရတဲ႔ သူတေယာက္အတြက္ က်န္တဲ႔ ကမၻာႀကီးနဲ႔ ကူးလူးဆက္ဆံေပးေနတယ္ဆုိတဲ့ အေျခခံ လူသားျခင္းစာနာတဲ႔ အသိအမွတ္ျပဳမႈေတြပါဘဲ။ အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးၾကံဳေနခဲ႔ရတဲ႔ ၁၉၉၀ ႏွစ္ေတြတုန္းက က်မကို မိတ္ေဆြတေယာက္က ကဗ်ာဆရာ အာသာဟူဂ်္တပ္ခ်္ရဲ႕ ကဗ်ာတပုဒ္ ပို႔ေပးခဲ႔ဖူးပါတယ္။ ႀကိဳးပမ္းမႈနဲ႔ လိုအပ္ခ်က္ေတြ အေၾကာင္း ေရးထားတဲ႔ ဒီကဗ်ာရဲ႕ အစပိုဒ္ေလးကို ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံေရး သမားႀကီး ၀င္စတန္ခ်ာခ်ီ ကိုယ္တုိင္က နာဇီဂ်ာမဏီတို႔ရဲ႕ ရန္ကေန ကူညီတြန္းလွန္ေပးဖို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကို ေမတၱာရပ္ခံခဲ႔စဥ္မွာ သံုးခဲ႔ဖူးတယ္ဆိုတာ အားလံုးသိပါလိမ့္မယ္။ ဒီေန႔မွာေတာ့ က်မ အေနနဲ႔ ဒီကဗ်ာထဲက တျခား အပိုဒ္ကေလး တခုကိုဘဲ သံုးၿပီးေတာ့ အားလံုးအတူတကြ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖို႔ အေရွ႕နဲ႔ အေနာက္ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး အေျမာ္အျမင္ေတြကို ေပါင္းစပ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ အပါအ၀င္ ကမၻာ့ျပည္သူေတြ အားလံုး ဒီမိုကေရစီ အက်ိဳးအျမတ္ေတြကို ခံစားႏုိင္ဖို႔ ေမတၱာရပ္ခံလိုပါတယ္။
နိဂံုးခ်ဳပ္ အေနနဲ႕ ေျပာရရင္ေတာ့ အခုအခ်ိန္ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အေရးအႀကီးဆံုး အခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။ လိုအပ္ခ်က္ေတြ အမ်ားဆံုး ရွိေနတဲ႔ အခ်ိ္န္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံနဲ႔ မိတ္ေဆြမ်ားကို ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စစ္မွန္တဲ႔ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ မွ်တတဲ႔ လူ႔ေဘာင္ေပၚထြန္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ ၀ိုင္း၀န္းပါ၀င္ ကူညီေပးၾကပါလို႔ ပန္ၾကားလိုပါတယ္။ အခုလို ကမၻာ႔သက္တမ္းအရင့္ဆံုး ဒီမိုကေရစီ ခန္းမႀကီးတခုမွာ လႊတ္ေတာ္အဖြဲ႔၀င္ေတြကို မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားခြင့္ ရရွိတဲ႔ အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ က်မတို႔ ႏုိင္ငံဟာ လက္ရွိမွာေတာ့ စစ္မွန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီ လူ႔ေဘာင္ဆီကို မေရာက္ရွိေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္လည္း မၾကာခင္မွာဘဲ အားလံုးရဲ႕ အကူအညီနဲ႔ ေရာက္ႏုိင္ပါေတာ့မယ္လို႔ အျပည့္အ၀ ယံုၾကည္ပါတယ္။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ရွင္။
(မိန္႔ခြန္းမူရင္း ဗီဒီယိုကိုၾကည့္ရႈ၍ ဆီေလွ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။)
ခမ္းနားတင့္တယ္တဲ႔ ဒီခန္းမႀကီးမွာ စကားေျပာဖို႔ ဖိတ္ေခၚခဲ႔တဲ့ အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ဒီဂုဏ္ျပဳမႈရဲ႕ ထူးျခားတဲ႔ သေဘာသဘာ၀ကိုလည္း က်မ သတိျပဳမိပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ စကားေျပာဖို႔ ခြင့္ျပဳသင့္သလား ဒါမွမဟုတ္ ဒီအေဆာက္အအံုထဲက တျခားတေနရာမွာဘဲ ေျပာခြင့္ေပးမလား ဆိုတာေတာင္ အေစာပိုင္းက အျငင္းအခံုျဖစ္ခဲ႔တာကိုလည္း သိရွိခဲ႔ပါတယ္။ ဒီလိုအေျခအတင္ ေဆြးေႏြးတာေတြဟာ ေကာင္းပါတယ္။ ဒါဟာ ပါလီမန္ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ အလုပ္ပါဘဲ။
က်မ အခုဘဲ ေဒါင္းနင္းလမ္းက လာခဲ႔တာပါ။ က်မအတြက္ တစိမ္းေနရာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ တီဗီြမွာတင္ မကဘဲ က်မ ဖခင္ ဦးေအာင္ဆန္း ၁၉၄၇ ခုႏွစ္မွာ လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ မခံရခင္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အက္တလီနဲ႔ အတူ လြတ္လပ္ေရး ကိစၥေဆြးေႏြးအၿပီး ေဒါင္းနင္း လမ္းေရွ႕မွာ ရိုက္ကူးထားခဲ႔တဲ႔ ဓာတ္ပံုဟာ ထင္ရွားပါတယ္။ ဓာတ္ပံုထဲမွာ သူဟာ ၿဗိတိသွ်စစ္သံုး ကုတ္အက်ီ ၤရွည္ကို ၀တ္ထားပါတယ္။ သူ မၾကံဳဖူးတဲ႔ အေအးဒဏ္ကို ခံႏုိင္ေအာင္ ၿဗိတိန္ အလာလမ္းမွာ အိႏၵိယ ေခါင္းေဆာင္ ဂ်ဟာ၀ါလာေနရူးက ေပးလိုက္တာပါ။ က်မလည္း အပူပိုင္း ႏုိင္ငံမွာ ၂၄ ႏွစ္လံုးလံုး ေနခဲ့ၿပီးတဲ႔ေနာက္ ဒီဘက္ကို အလာမွာ အဲလို ကုတ္အက်ီ ၤကိုမ်ား လိုမလားလို႔ေတာင္ ေတြးခဲ႔တာမ်ိဳး ရွိခဲ႔ပါတယ္။ ၿပီးခဲ႔တဲ႔ နာရီပိုင္းကေတာ့ က်မ အေဖ ဓာတ္ပံု ရိုက္သြားတဲ႔ ေနရာမွာဘဲ အခု ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ေဒးဗစ္ကင္မရြန္းနဲ႔ ဓာတ္ပံုရိုက္ေနခ်ိန္မွာေတာ့ မိုးေတြက ရြာေနပါတယ္။ ဒါ ၿဗိတိန္ ရာသီဥတုပါဘဲ။
ဒုတိယ ကမၻာစစ္ အတြင္းက က်မ ဖခင္ဟာ ဗမာ့လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ကို တည္ေထာင္ခဲ႔တာပါ။ လြတ္လပ္တဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီ တည္ေထာင္ခ်င္လို႔ ဒီတာ၀န္ကို သူယူခဲ႔တာပါ။ လြတ္လပ္တဲ႔ ႏုိင္ငံတခုနဲ႔ ထိုက္တန္တဲ႔ ႏုိင္ငံေရး စနစ္ဟာ ဒီမိုကေရစီ စနစ္သာ ျဖစ္တယ္လို႔ သူယံုၾကည္ခဲ႔ပါတယ္။ က်မလည္း ဒါကို ယံုၾကည္လက္ခံပါတယ္။ ၿဗိတိသွ် မဟာမိတ္တပ္ဖြဲ႔ေတြရဲ႕ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဆလင္းက သူ႔ရဲ႕ ကိုယ္ေရးမွတ္တမ္းမွာ က်မဖခင္နဲ႔ ပထမဆံုး ေတြ႕ဆံုပံု အေၾကာင္း ေရးထားတာ ရွိပါတယ္။ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ ၿပီးခါနီး ဗမာ့လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္က မဟာမိတ္ေတြနဲ႔ လက္တြဲဖို႔ ဆံုးျဖတ္ၿပီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဆလင္းနဲ႔ သြားေတြ႔တဲ႔ အခါမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးဆလင္းက ငါတို႔ စစ္ႏုိင္ေနလို႔ လာေပါင္းတာ မဟုတ္လားလို႔ ေျပာတဲ႔အခါ က်မ အေဖက ခင္ဗ်ားတို႔ စစ္မႏုိင္ရင္ လာေပါင္းလို႔ ဘာအက်ိဳးရွိမွာလဲလို႔ ျပန္ေျပာခဲ႔တယ္လို႔ သူက ေရးထားပါတယ္။
က်မ အေဖကို လက္ေတြ႔သမားလို႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဆလင္းက ယံုၾကည္ၿပီး လက္တြဲလုပ္ႏုိင္မယ့္သူလို႔ မွတ္တမ္းတင္ထားပါတယ္။ အခု အႏွစ္ ၆၀ ေက်ာ္လာတဲ႔ အခါမွာ က်မလည္း ဖခင္ႀကီးလို လက္ေတြ႔က်က် လုပ္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း အခုလို လာေရာက္ၿပီး လက္ေတြ႕အကူအညီေပးဖို႔ မိတ္ေဆြအေနနဲ႔ ဒိုးတူေပါင္ဖက္ လာေရာက္ ေျပာၾကားေနတာပါ။ အခြင့္အေရးေတြ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဆံုးရံႈးေနတဲ႔ ျမန္မာျပည္သားေတြရဲ႕ ဘ၀နဲ႔ အခြင့္အလမ္းေတြ အတြက္ ျပဳျပင္ေရး လုပ္ငန္းေတြကို ကူညီေထာက္ခံၾကဖို႔ က်မေျပာလိုပါတယ္။
ေကာင္းမြန္တဲ့ အနာဂတ္ကို ေလွ်ာက္လွမ္းႏုိင္ဖို႔ က်မတို႔ တုိင္းျပည္ဟာ အခုမွ တာစူေနတုန္းပါ။ ေက်ာ္ျဖတ္ရမယ့္ ေတာင္ကုန္းေတြ ေခ်ာက္ကမ္းပါးေတြ အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနပါေသးတယ္။ က်မတို႔ ႀကိဳးစားလုိ႔ အခုအေျခအေနထိ ေရာက္လာတာပါ။ ၿဗိတိန္နဲ႔ ကမၻာတ၀ွမ္းက ျပည္သူေတြ ၀ိုင္းကူရင္ ဒီထက္ပိုၿပီး ခရီးတြင္ပါလိမ့္မယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အေၾကာင္းဆိုတာဟာ အခု ဒီ ၀က္စ္မင္နင္စတာခန္္းမႀကီးမွာ ေျပာရတာ အသင့္ေတာ္ဆံုးပါဘဲ။ က်မတို႔ တိုင္းျပည္မွာ ပါလီမန္ စနစ္ ခိုင္မာေရးဟာ အဓိက အက်ဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ ၿဗိတိသွ် ပါလီမန္ဟာ ကမၻာ့ အဖိႏွိပ္ခံေတြရဲ႕ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စံ ထားရမယ့္ အေကာင္းဆံုး သေကၤတပါဘဲ။ ဒီႏိုင္ငံမွာ ဒီလြတ္လပ္ခြင့္ေတြဟာ အလိုအေလ်ာက္ရွိေနျပီးသားမို႔ အမႈမဲ႔ ျဖစ္ေနတတ္ၾကပါလိမ့္မယ္။ က်မတို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေတာ့ ဒီလြတ္လပ္မႈေတြကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အနစ္နာခံျပီး တိုက္ပြဲ၀င္ေနရတာပါ။ လူေတြ အမ်ားအျပား စြန္႔လႊတ္ ဆံုးရံႈးခဲ႔ရတာေတြ ရွိပါတယ္။ အခုမွ ဒီစြန္႔လႊတ္မႈေတြရဲ႕ ရလဒ္ အသီးအပြင္႔ကို စၿပီး ျမင္ေတြ႔စ ရေနတာပါ။
ဥပေဒျပဳတဲ့ ျဖစ္စဥ္မွာ ျပည့္သူ႔ဆႏၵကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးရမွာ Wesrminster ဟာ ေျပာင္ေျမာက္တဲ့ ဥပမာ ျဖစ္ေနတာၾကာပါၿပီ။ ျမန္မာ့ ပါလီမန္ကေတာ့ အခုမွ အစပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ၂၀၁၁ မတ္လမွာ အသက္၀င္တဲ့ ပါလီမန္ျဖစ္ၿပီး ၄၉ နွစ္ၾကာခဲ့တဲ့ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဓေလ့ကို ေက်ာ္လႊားေနရတဲ့ အတြက္ မိမိဘာသာရပ္တည္ၿပီး ေျပာနိုင္ဆိုနို္င္ဖို႔ အခ်ိန္ယူရဦးမွာ ျဖစ္ေပမယ့္ အရင္ရွိခဲ့တာထက္ စာရင္ ပိုၿပီး ခိုင္မာတယ္လို႔ေျပာနိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သိသာျမင္သာမူ ရွိသင့္သေလာက္ မရွိေသးပါဘူး။
အေျခခိုင္ၿပီးသား ပါလီမန္ ဒီမိုကေရစီနိုင္ငံေတြကို ေလ့လာလိုပါတယ္။ ဒါမွ အခ်ိန္ရလာတဲ့ အခါ က်မတို႔ရဲ့ ဒီမိုကေရစီ ဓေလ့ဟာလည္း နက္ရိႈင္းလာမွာျဖစ္ပါတယ္။ ပါလီမန္စနစ္ကို ယံုၾကည္မူ တည္ေဆာက္တဲ့ ျဖစ္စဥ္ဟာ ပါလီမန္မက်င္းပမီ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ျပည္သူလူထု ပါ၀င္လာဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီနွစ္အေစာပိုင္းက ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပထမဆံုးအႀကိမ္ က်မ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဒီကေန႔အထိ ဘယ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာမွ က်မ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ မဲဆႏၵ မေပးဖူးပါဘူး။ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ ကေန ႀကိဳတင္မဲေပးပါတယ္။ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ေတာ့ မရပါဘူး။ နိုင္ငံျခား အကူအညီယူတယ္။ ဘီဘီစီက က်မဘက္က ပါတယ္လို႔ အေၾကာင္းျပၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲ ၀င္ခြင့္မေပးတာပါဘဲ။
လြန္ခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီမွာ အသိသာဆံုး ကေတာ့ နိုင္ငံေရး ျဖစ္စဥ္မွာ ဘယ္လို ပါ၀င္ရမယ္ ဆိုတာကို မဲဆႏၵနယ္ေျမက ျပည္သူက သိရွိေနတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ မဲေပးခြင့္ ဆိုတာ လူတိုင္းကို ေပးတာမဟုတ္လို႔ အခြင့္သာတုန္း ရယူရမယ္။ ဒီအခြင့္အေရး ဆံုးရံူးရင္ ဘာျဖစ္မယ္ ဆိုတာကို ျပည္သူေတြ သေဘာေပါက္ သြားၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
က်မ ၿဗိတိန္နိုင္ငံမွာ ေနစဥ္ကလည္း မဲဆႏၵေပးခြင့္ တစ္ခါမွ မရွိခဲ့ပါဘူး။ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသူဘ၀မွာေတာ့ မဲေပးခြင့္ မရွိေပမယ့္ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းေတြကို မဲဆႏၵ ေပးျဖစ္ေအာင္ ေပးၾကဖို႔ ေဆာ္ၾသပါတယ္။ က်မ တိုက္တြန္းသလို လုပ္မလုပ္ေတာ့ က်မ မသိပါဘူး။ ကိုယ္ရထားတဲ့ အခြင့္အေရးကို ကိုယ္က မေလးစားရင္ ေပ်ာက္ကြယ္ သြားနိုင္ဖြယ္ရွိပါတယ္။ မိမိကိုယ္မိမိ နိုင္ငံေရးထက္ျမင့္တယ္လို႔ ထင္သူေတြကို ေျပာခ်င္ပါတယ္။ နိုင္ငံေရးကို က်မတို႔ အေပၚမွာရွိတယ္ သို႔မဟုတ္ ေအာက္မွာ ရွိတယ္လို႔ မျမင္သင့္ပါဘူး။ နိုင္ငံေရးဆိုတာ က်မတို႔ ေန႕စဥ္ဘ၀ရဲ့ အစိတ္အပိုင္း တစ္ခုသာ ျဖစ္တယ္။ က်မ အိမ္ေထာင္သည္ ဘ၀မွာလည္း လင္ေယာကၤ်ားကို နုိင္ငံေရးမွာ ပါ၀င္ဖို႔ ေျပာေလ့ရွိပါတယ္။ က်မေကာင္းေကာင္း မွတ္မိေနတဲ့ ျဖစ္ရပ္ တစ္ခုရွိပါတယ္။ က်မတို႔ Oxford အိမ္ကို မဲဆြယ္သူေတြလာ တံခါးေခါက္ေတာ့ မိုက္ကယ္က တံခါးဖြင့္ေပးၿပီး ငါ့ကို စည္းရံုးေနလို႔ အပိုပဲ ငါဘယ္သူ႔ကို မဲေပးရမယ္ဆိုတာ ငါ့မိန္းမက ဆံုးျဖတ္တာ သူအျပင္သြားေနတယ္။ ေနာက္မွ ျပန္လာပါလားလို႔ ေျပာလိုက္တယ္။ လင္ေယာက်္ား မဲေပးဖို႔ ဆံုးျဖတ္တဲ့ ဇနီးကို ၾကည့္ခ်င္လို႔ ထင္ပါရဲ့ မဲဆြယ္သူဟာ ေနာက္တစ္ေခါက္ ျပန္လာပါေသးတယ္။
ျမန္မာတျပည္လံုးမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ စည္းရံုးေရး ဆင္းခဲ့တာ အခုဆိုရင္ ရက္ ၁၀၀ ေတာင္ မရွိေသးပါဘူး။ ဧၿပီလ ၁ရက္ေန႔မွာ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပတာမို႔ April Fool ဆိုတာကို သတိထားမိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ April of New Hope ျဖစ္ေနၿပီး မဲဆႏၵေပးပြဲဟာ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကို ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳ လိုပါတယ္။ က်မ အရင္တုန္းက ေျပာခဲ့တဲ့အတုိင္း နုိင္ငံေရး ကြဲျပားျခားနားမူေတြကို ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၿပီး ပူးေပါင္း လုပ္ကိုင္ရင္ ေျဖရွင္းနို္င္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္နိုင္ေအာင္ အခိုင္အမာတာ၀န္ယူ လုပ္ေဆာင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္က ေရြးေကာက္ပြဲဟာ ၿဗိတိန္လို အေျခခိုင္ၿပီးသား ဒီမိုကေရစီ နို္င္ငံေတြနဲ႔ မတူပါဘူး။ ျမန္မာျပည္မွာ လူငယ္ေတြ ေရြးေကာက္ပြဲေတြကို စိတ္၀င္စားမူ နည္းပါးတဲ့ ျပသနာ မရွိပါဘူး။ လူငယ္ေတြ အမ်ားအျပား ပါ၀င္လာတာဟာ အားရေက်နပ္စရာ အေကာင္းဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ ကေလးငယ္ေတြ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ၿမိဳ႕လံုး လမ္းတေလွ်ာက္ ႀကိဳဆိုၾကတဲ့ လူအုပ္ႀကီးကို ထိန္းသိမ္းရတာဟာ တကယ့္ စိန္ေခၚမူႀကီး ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီမွာ ေတာင္ကုန္းေလး တစ္ခုေပၚမွာ အသက္ ၁၀ႏွစ္ ၁၁ ႏွစ္ အရြယ္ ကေလးတစ္စုနဲ႔ သူတို႔ေခါင္းေဆာင္က NLD အလံေထာင္ၿပီး ႀကိဳဆိုေနတာေတာင္ ေတြ႔ခဲ႔ရဖူးပါတယ္။ ကာလၾကာရွည္ ျငင္းပယ္ခံခဲ့ရတဲ႔ အခြင့္အေရးေတြကို မဲဆႏၵရွင္ေတြက လိုခ်င္စိတ္ ျပင္းထန္ေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
၁၉၄၈မွာ ျမန္မာျပည္ လြတ္လပ္ေရးရေတာ့ ၿဗိတိန္မွာ က်င့္သံုးတဲ့ စနစ္ကို အေျခခံတဲ့ ပါလီမန္ စနစ္ကို က်င့္သံုးတဲ့အတြက္ ျမန္မာလို ပါလီမန္ေခတ္လို႔ ေခၚပါတယ္။ က်မတို႔ ပါလီမန္စနစ္ဟာ ၁၉၆၂ အထိ ခံခဲ့ပါတယ္။ အျပစ္ကင္းစင္တဲ့ စနစ္မဟုတ္ေပမယ့္ တုိေတာင္းလွတဲ့ လြတ္လပ္ေရးေခတ္မွာ အတိုးတက္ဆံုးနဲ႔ အလားအလာ အရွိဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ျမန္မာကို အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ ေအာင္ျမင္မယ့္ အလားအလာ အရွိဆံုး တိုင္းျပည္အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ေမွ်ာ္မွန္းထားတိုင္း ျဖစ္မလာတတ္တာေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံတင္ မက ေနရာတိုင္းမွာ ရွိခဲ႔ပါတယ္။ အခုတခါ စစ္မွန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီ ျမန္မာျပည္မွာ ျပန္လည္ တည္ေဆာက္နုိင္မယ့္ အခြင့္အလမ္း ေပၚလာပါၿပီ။ ဒီအခြင့္အလမ္းကို အသံုးမျပဳနိုင္ရင္ ဒီလို အခြင့္အလမ္းမ်ိဳး ေပၚလာေအာင္ ဆယ္စုနွစ္နဲ႔ခ်ီၿပီး ေစာင့္ရနိုင္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္မို႔ ကမၻာ့၀ါအရင့္ဆံုး ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီ ျဖစ္တဲ့ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ က်မတို႔ ႏုိင္ငံရဲ႕ ပါလီမန္ ဒီမိုကေရစီထူေထာင္ေရးမွာ စစ္မွန္တဲ႔ လုပ္ငန္းဌာနေတြ ေပၚလာေရး ကူညီေပးဖို႔ အျပင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္လုပ္ကိုင္ေနတဲ႔ ျပဳျပင္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို ႀကိဳဆိုဖို႔ ေျပာလိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပဳျပင္ေရးဟာ ပုဂၢိဳလ္မွာ အေျခခံတဲ့ ျဖစ္စဥ္မဟုတ္ပါဘူး။ ခိုင္မာတဲ့ လုပ္ငန္းအဖြဲ႔အစည္းေတြ မရွိရင္ ေရရွည္ခံမွာ မဟုတ္ပါဘူး။
က်မတို႔ လႊတ္ေတာ္ဟာ ဒီမုိကေရစီ လုပ္ငန္းစဥ္နဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး အေတာ္ေလ့လာဖို႔ လိုပါေသးတယ္။ ဒီေနရာမွာ ၿဗိတိန္က အကူအညီ ေပးနိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမ်ွာ္လင့္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့လက ျမန္မာ့လႊတ္ေတာ္မွာ မိနစ္ပိုင္းေလာက္ေနၿပီး က်မ္းက်ိမ္ဆိုပြဲမွာ ပါ၀င္ခဲ့ပါတယ္။ က်မ အျမင္ေတာ့ သိပ္ၿပီး အခမ္းအနား ဆန္လြန္းေနတယ္ ထင္ပါတယ္။ သမားရိုးက်အတိုင္း လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ အမ်ိဳးသားေတြဟာ ေခါင္းေပါင္းေတြ ေပါင္းၾကရပါတယ္။ Westminster မွာလို ခြန္းႀကီးခြန္းငယ္နဲ႔ အေျဖရခက္တဲ့ အျပန္အလွန္ မၾကားရေသးပါဘူး။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ က်မတို႔ လႊတ္ေတာ္မွာလည္း ၿဗိတိသွ် ပါလီမန္လို ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ တိုက္ရိုက္ ေမးျမန္းခန္း ဆိုတဲ႔ အစီအစဥ္မ်ိဳးေတြ ေပၚလာမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ဒါဟာ က်မတို႔ရဲ႕ ပါလီမန္ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ အသက္၀င္လာၿပီလို႔ ေျပာရပါလိမ့္မယ္။
ႏိုင္ငံရဲ႕ ဘ႑ာေရး ဘတ္ဂ်က္ကို ပါလီမန္ လႊတ္ေတာ္က ထိန္းခ်ဳပ္ရမယ္ဆိုတဲ႔ အေရးအႀကီးဆံုး လိုအပ္ခ်က္ကိုလည္း က်မ ေထာက္ျပလိုပါတယ္။ ဒါဟာ ဘာကို ညႊန္ျပသလဲ ဆိုေတာ့ ျပည္သူလူထုရဲ႕ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ဆိုတဲ႔ ဒီမိုကေရစီရဲ႕ အဓိက အက်ဆံုး အခ်က္ကို ေဖာ္ညႊန္းေနျခင္းပါဘဲ။ အေျခခံ ဥပေဒ တရပ္ဆိုတာ ထိထိေရာက္ေရာက္ ရွိဖို႔အတြက္ အလံုးစံု တသမတ္တည္း ေရးခ်ထားဖို႔ မလုိဘူး ဆိုတာကို ၿဗိတိသွ် ပါလီမန္ စနစ္က လက္ေတြ႔ သက္ေသျပေနပါတယ္။ အေျခခံ ဥပေဒ ဆိုတာကို လူထုက လက္ခံဖို႔ဘဲ လိုအပ္ပါတယ္။ သူတို႔နဲ႔ မဆုိင္ဘဲ သီးသန္႔ တည္ရွိေနတဲ႔ ဥပေဒ စာရြက္စာတမ္းေတြ အျဖစ္မဟုတ္ဘဲ သူတို႔ ကိုယ္တိုင္ ပိုင္ဆိုင္တဲ႔ အေျခခံ ဥပေဒ တခု အျဖစ္ လက္ခံ ထားဖို႔ ဆိုတာလည္း အေရးႀကီးပါတယ္။ က်မတို႔ရဲ႕ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အေနနဲ႔ အေျခခံ ဥပေဒ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို လိုလားေၾကာင္း အတိအက် ေဖာ္ျပထားၿပီးပါၿပီ။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အရင္က ရွိခဲ႔တဲ့ အေျခခံဥပေဒဟာ က်မ အေဖ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔ ၿဗိတိသွ် ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အက္တလီတို႔ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ လန္ဒန္မွာ ေတြ႔ခဲ႔အၿပီး သိပ္မၾကာခင္မွာဘဲ ေရးဆြဲခဲ႔တာပါ။ အဲဒီ အေျခခံ ဥပေဒဟာ လံုး၀ ျပည့္စံုေကာင္းမြန္တယ္လို႔ မဆိုႏုိင္ေပမယ့္ လူထုရဲ႕ လိုလားခ်က္ေတြနဲ႔ ဆႏၵေတြကို ေလးစားနားလည္မႈေတြ ပါရွိခဲ႔ပါတယ္။ အခုလက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အေျခခံ ဥပေဒကေတာ့ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာ စစ္အစိုးရက ေရးဆြဲခဲ႔တာပါ။ ဒီအေျခခံ ဥပေဒကို ျမန္မာတိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုေတြ အားလံုးရဲ႕ အေျခခံ အခြင့္အေရးနဲ႔ လုိလားခ်က္ေတြ နဲ႔ အညီ ထင္ဟပ္ႏုိင္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
လြတ္လပ္ေရး ရၿပီး ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တႏုိင္ငံလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေနတယ္ဆိုတဲ႔ အခ်ိန္ မရွိခဲ႔ပါဘူး။ အခုဆိုရင္ဘဲ ႏုိင္ငံေျမာက္ပိုင္းမွာ ကခ်င္တပ္ဖြဲ႕ေတြနဲ႔ တပ္မေတာ္ အၾကား တိုက္ပြဲေတြ ဆက္ျဖစ္ေနပါတယ္။ ႏုိင္ငံ အေနာက္ပိုင္းမွာ ဆိုရင္လည္း လူထုအတြင္း အဓိကရုဏ္ေတြေၾကာင့္ အျပစ္မဲ႔ ျပည္သူေတြ ေသေၾကခဲ႔ရတဲ့ အျပင္ ေထာင္ေသာင္းခ်ီၿပီး ရပ္ရြာစြန္႔ ထြက္ေျပးေနရတာေတြလည္း ရွိခဲ႔ပါတယ္။ ဒီမိန္႔ခြန္းကို ေရးေနတဲ႔ အခ်ိန္မွာဘဲ ႏုိင္ငံ အေရွ႕ပိုင္းမွာ ရွမ္းတပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြနဲ႔ ျမန္မာ အစိုးရတပ္ေတြ တိုက္ပြဲျပန္ျဖစ္ေနျပန္ၿပီ ဆိုတဲ႔ သတင္းလည္း ၾကားရပါတယ္။ က်မတို႔ အေနနဲ႕ ဒီျပသနာေတြရဲ႕ အရင္းအျမစ္ကို ရွာၿပီး ေျဖရွင္းၾကရမွာပါ။ ႏွစ္ဘက္ ညွိႏိႈင္းၿပီး ႏုိင္ငံေရး အရ အေျဖရွာတဲ့ ဓေလ့ကို ထြန္းကားေအာင္ လုပ္ရပါလိမ့္မယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ ေနထိုင္တဲ႔သူေတြ အားလံုး လြတ္လပ္လံုျခံဳစြာ ေနခြင့္ရေစမယ့္ ဥပေဒရဲ႕ စိုးမိုးမႈဆိုတာကိုလည္း ျမွင့္တင္ေပးၾကရပါလိမ့္မယ္။
လတ္တေလာ အားျဖင့္ေတာ့ က်မတို႔ အေနနဲ႕ ႏုိင္ငံ ေျမာက္ပိုင္းနဲ႔ အေနာက္ပိုင္းက လူထု အတြက္ လူသားခ်င္းစာနာတဲ႔ ကူညီမႈေတြ လုိအပ္ေနပါတယ္။ အဲဒီမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ ကေလးငယ္ေတြ အပါအ၀င္ အိုးအိမ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးေနရတာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး အတြက္ ႏိုင္ငံေရးနည္းလမ္းက် ေျဖရွင္းဖို႔ အဓိက ျဖစ္တယ္ဆိုတာ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္း အေနနဲ႕ သေဘာေပါက္ၿပီး ဒီလို ႏုိင္ငံေရးအရ ေျဖရွင္းမႈေတြ ျဖစ္လာဖို႔ကို ေရတိုစီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြထက္ ပိုၿပီး ဦးစားေပး လာလိမ့္မယ္လို႔လည္း ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ကြဲလြဲမႈေတြကို မေစ႔စပ္ေပးႏုိင္ရင္ လုိလားမႈေတြကို မျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္ရင္ ေရရွည္တည္တံ႔မယ့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ အတြက္ အေျခခံ ေကာင္းေတြ ျဖစ္မလာႏုိင္ပါဘူး။ ဒါဟာ ႏုိင္ငံေရး၊ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး အားလံုးနဲ႔ သက္ဆိုင္ပါတယ္။ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံဟာ အခုလက္ရွိ ကြန္ဆာေဗးတစ္၊ လစ္ဘရယ္ဒီမိုကရက္၊ ညႊန္႔ေပါင္းအစိုးရ အပါအ၀င္ စဥ္ဆက္ တေလွ်ာက္လံုး ျမန္မာႏုိင္ငံကို အကူအညီေတြ ေပးလာခဲ့တာပါ။
က်မတို႔ ႏုိင္ငံအေပၚ လိုအပ္တဲ႔ ေနရာေတြကို အဓိက ပစ္မွတ္ထားၿပီး အားလံုးနဲ႔ ညွိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္မယ့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အကူအညီေတြ ဆက္ေပးသြားႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ လက္ရွိ အခ်ိန္အထိ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို အမ်ားဆံုး အကူအညီေပးေနခဲ႔တာပါ။ အထူးသျဖင့္ ပညာေရးပိုင္းမွာ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံက အဓိက ကူညီေပးႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္သူေတြ အေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕ ဘ၀မွာ ေကာင္းက်ိဳးရလဒ္ လက္ငင္းရႏုိင္ပါတယ္ဆိုတဲ႔ အျမင္မ်ိဳး ရသြားဖို႔ လိုပါတယ္။ လုပ္ငန္းခြင္ သင္တန္းေတြ အျပင္ ျမန္မာလူငယ္ေတြၾကားထဲမွာ ေရရွည္ခံစားေနၾကရတဲ႔ အလုပ္လက္မဲ႔ ျပသနာကို ေျဖရွင္းႏုိင္ဖို႔ အလုပ္ခြင္ေတြ ဖန္တီးေပးႏုိင္ဖို႔လည္း အင္မတန္ အေရးပါပါတယ္။ ေရရွည္အားျဖင့္ဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာ့ ပညာေရး စနစ္ဟာ အင္မတန္ နိမ့္က်ေနတာမို႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ လိုအပ္ေနပါတယ္။ ေက်ာင္းေတြ၊ သင္ရိုးညႊန္းတမ္းေတြ ျပဳျပင္ေရး ဆရာဆရာမေတြ ေလ႔က်င့္သင္ၾကားေရး အျပင္ လတ္တေလာအားျဖင့္ ပညာေရး စနစ္အေပၚ ထားရွိတဲ့ က်ဥ္းေျမာင္းတဲ႔ အယူအဆေတြကိုလည္း ျပဳျပင္ရပါလိမ့္မယ္။
ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ က်မ အရင္က ေျပာခဲ႔ဖူးတဲ့ ဒီမိုကေရစီ နည္းလမ္းက် ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ဆိုတာနဲ႔ အညီ တတပ္တအား ကူညီေပးႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ဒါဟာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ တာ၀န္ခံမႈ အလုပ္သမားအခြင့္အေရးနဲ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိမ္းသိန္းေရးေတြကို ဦးစားေပးမႈ စတာေတြနဲ႔ ညီတဲ႔ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြကို ဆိုလိုတာပါ။ လုပ္အားကို အေျခခံတဲ႔ က႑ေတြမွာ တာ၀န္သိသိနဲ႔ ၀င္ၿပီးရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံခဲ႔ရင္ က်မတို႔ ျပည္သူ အားလံုးအတြက္ တကယ့္ အက်ိဳးအျမတ္ေတြကို ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။
ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံဟာ ဒီလုပ္ငန္းက႑ေတြမွာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈေတြကို ဆန္းစစ္ေလ႔လာေရး အဖြဲ႔တခု ျမန္မာႏုိင္ငံကို ေရွ႔လအတြင္း ေစလႊတ္ဖို႔ အဓိက လုပ္ေဆာင္ေပးေနတာ ေတြ႔ရတယ္။ ဒါဟာ ေရွ႔လာမယ့္ ကာလေတြ အတြင္း ေကာင္းေသာ ေျခလွမ္းေတြရဲ႕ အစလို႔ က်မ ျမင္ပါတယ္။
ေအာက္စဖို႔ဒ္မွာ ပညာသင္ခဲ႔စဥ္က ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံေရးသမာႀကီး ႏွစ္ဦးရဲ႕ အေတြးအေခၚေတြက တဆင့္ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီ ဆိုတဲ႔ အေၾကာင္း က်မ ပထမဆံုး နားလည္ခဲ႔ရပါတယ္။ မဲဆႏၵရွင္ေတြရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ အရ အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြဟာ အာဏာကို ရယူရမယ္၊ စြန္႔လႊတ္ရမယ္ဆိုတဲ႔ အေျခခံအခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစနစ္အတိုင္း ေရွ႔ဆက္သြားေနမယ္ဆိုရင္ အခ်ိန္နဲ႔အမွ် အားလံုး အတြက္ အခြင့္အေရးေတြ မလြဲမေသြ ရၾကရမွာပါ။ ဒီအခြင့္အလမ္းေတြကို ၿဗိတိန္မွာေတာ့ အားလံုးရၿပီးသားပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေတာ့ လြန္ခဲ႔တဲ႔ ၁၉၉၀ တုန္းက ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ဟာ အႏုိင္ရရွိခဲ႔ေပမယ့္ လႊတ္ေတာ္ေခၚခြင့္ေတာင္ မရခဲ႔ပါဘူး။ က်မ အေနနဲ႔ ဒီလို ျဖစ္ရပ္ဆိုးေတြကို အတိတ္မွာဘဲ ခ်န္ထားခဲ့ခ်င္ပါတယ္။ ေရွ႕ အနာဂတ္မွာေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ေျပာင္းလဲေနတဲ႔ ႏိုင္ငံေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ လူထုရဲ႕ ဆႏၵေတြကိုဘဲ သစၥာရွိစြာ ျဖည့္ဆည္း ထင္ဟပ္လာပါလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
အခု က်မ ဗမာျပည္က ထြက္လာတဲ႔ ခရီးစဥ္မွာ အတိတ္က အရိပ္ေတြကို လြမ္းလြတ္ဆြတ္ဆြတ္ ျပန္ေျပာင္းၾကည့္ဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႕ လက္မွာ ဘယ္လုိ အခြင့္အလမ္းေတြ ေရာက္လာႏုိင္မလဲ ဆိုတာကို ရွာေဖြေပးဖို႔ ခရီးစဥ္ဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီခရီးစဥ္ တေလွ်ာက္မွာ ကမၻာ့ျပည္သူေတြက က်မတို႔ အေပၚ ဘယ္ေလာက္မ်ား ထူးထူးျခားျခား ေႏြးေႏြးေထြးေထြး ရင္ဖြင့္ႀကိဳဆိုခဲ႔ၾကတယ္ဆိုတာ ျမင္ခဲ႔ရၿပီးပါၿပီ။ ကမၻာႀကီးနဲ႔ ေ၀းေနခဲ့ရၿပီး ေနာက္ပိုင္း အခုလို ၾကံဳရတဲ႔ အတြက္ သိပ္လဲ စိတ္လႈပ္ရွား၀မ္းသာခဲ႔ရပါတယ္။
ကမၻာ့ႏုိင္ငံေတြဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ေ၀းေနတာေတာင္မွဘဲ တကယ့္အေရးကိစၥေတြမွာ နီးစပ္ပါတယ္ဆိုတဲ႔ အခ်က္ကိုေတြ႕ရပါတယ္။ ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႕ လိုလားခ်က္ေတြကို သူတို႔ နီးနီးစပ္စပ္ သိၾကပါတယ္။ ပထ၀ီ၀င္ အေနအထားအရ ကြာျခားမႈ လူသားေတြ လုပ္ထားတဲ႔ အကာအရံ အတားအဆီး ဘယ္အရာကမွ က်မတို႔ ၾကားထဲမွာ တူညီတဲ႔ တန္ဖိုးထားမႈေတြ အတြက္ စည္းတားမထားႏုိင္ပါဘူး။
က်မ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္က်ေနစဥ္ ကာလေတြ အတြင္းမွာလည္း ဘီဘီစီတင္မက ကမၻာ့အသံလႊင့္ဌာနေတြဟာ က်မကို ကမၻာႀကီးနဲ႔ အဆက္အသြယ္မျပတ္ ရွိေစခဲ႔ပါတယ္။ မိုးဇက္နဲ႔ ရာဘီရွန္ဂါရဲ႕ ဂီတ၊ လူူမ်ိဳးဘာသာ ေပါင္းစံုက အမ်ိဳးသမီး အမ်ိဳးသားေတြရဲ႕ ကိုယ္ေရးရာဇ၀င္ စတာေတြကို ၾကားေနခဲ့ရတာ က်မ အတြက္ ဒီ ဒီမိုကေရစီေရး ႀကိဳးပမ္းမႈမွာ အထီက်န္ တေယာက္တည္း မဟုတ္ဘူးဆိုတာ ေျဖသိမ့္ေစခဲ႔ရပါတယ္။
ႏိုင္ငံတကာဆုေတြ ဂုဏ္ျပဳမႈေတြ လက္ခံရရွိတယ္ဆိုတာကလည္း က်မတေယာက္တည္း အတြက္ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေတြဟာ အထီးက်န္ ပိတ္ဆို႔ခံထားရတဲ႔ သူတေယာက္အတြက္ က်န္တဲ႔ ကမၻာႀကီးနဲ႔ ကူးလူးဆက္ဆံေပးေနတယ္ဆုိတဲ့ အေျခခံ လူသားျခင္းစာနာတဲ႔ အသိအမွတ္ျပဳမႈေတြပါဘဲ။ အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးၾကံဳေနခဲ႔ရတဲ႔ ၁၉၉၀ ႏွစ္ေတြတုန္းက က်မကို မိတ္ေဆြတေယာက္က ကဗ်ာဆရာ အာသာဟူဂ်္တပ္ခ်္ရဲ႕ ကဗ်ာတပုဒ္ ပို႔ေပးခဲ႔ဖူးပါတယ္။ ႀကိဳးပမ္းမႈနဲ႔ လိုအပ္ခ်က္ေတြ အေၾကာင္း ေရးထားတဲ႔ ဒီကဗ်ာရဲ႕ အစပိုဒ္ေလးကို ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံေရး သမားႀကီး ၀င္စတန္ခ်ာခ်ီ ကိုယ္တုိင္က နာဇီဂ်ာမဏီတို႔ရဲ႕ ရန္ကေန ကူညီတြန္းလွန္ေပးဖို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကို ေမတၱာရပ္ခံခဲ႔စဥ္မွာ သံုးခဲ႔ဖူးတယ္ဆိုတာ အားလံုးသိပါလိမ့္မယ္။ ဒီေန႔မွာေတာ့ က်မ အေနနဲ႔ ဒီကဗ်ာထဲက တျခား အပိုဒ္ကေလး တခုကိုဘဲ သံုးၿပီးေတာ့ အားလံုးအတူတကြ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖို႔ အေရွ႕နဲ႔ အေနာက္ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး အေျမာ္အျမင္ေတြကို ေပါင္းစပ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ အပါအ၀င္ ကမၻာ့ျပည္သူေတြ အားလံုး ဒီမိုကေရစီ အက်ိဳးအျမတ္ေတြကို ခံစားႏုိင္ဖို႔ ေမတၱာရပ္ခံလိုပါတယ္။
နိဂံုးခ်ဳပ္ အေနနဲ႕ ေျပာရရင္ေတာ့ အခုအခ်ိန္ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အေရးအႀကီးဆံုး အခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။ လိုအပ္ခ်က္ေတြ အမ်ားဆံုး ရွိေနတဲ႔ အခ်ိ္န္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံနဲ႔ မိတ္ေဆြမ်ားကို ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ စစ္မွန္တဲ႔ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ မွ်တတဲ႔ လူ႔ေဘာင္ေပၚထြန္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ ၀ိုင္း၀န္းပါ၀င္ ကူညီေပးၾကပါလို႔ ပန္ၾကားလိုပါတယ္။ အခုလို ကမၻာ႔သက္တမ္းအရင့္ဆံုး ဒီမိုကေရစီ ခန္းမႀကီးတခုမွာ လႊတ္ေတာ္အဖြဲ႔၀င္ေတြကို မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားခြင့္ ရရွိတဲ႔ အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ က်မတို႔ ႏုိင္ငံဟာ လက္ရွိမွာေတာ့ စစ္မွန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီ လူ႔ေဘာင္ဆီကို မေရာက္ရွိေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္လည္း မၾကာခင္မွာဘဲ အားလံုးရဲ႕ အကူအညီနဲ႔ ေရာက္ႏုိင္ပါေတာ့မယ္လို႔ အျပည့္အ၀ ယံုၾကည္ပါတယ္။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ရွင္။
(မိန္႔ခြန္းမူရင္း ဗီဒီယိုကိုၾကည့္ရႈ၍ ဆီေလွ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။)
မူရင္း.... VOA
