ၾသဂုတ္လ ၉ ရက္ေန႔ထုတ္ ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ ေဆာင္းပါးရွင္ ‘လွ်ပ္စစ္ ၀န္ထမ္းတစ္ဦး’ ၏ ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ေဆာင္းပါးကို Eleven Media Groupႏွင့္ ၀ါရင့္ သတင္းစာဆရာၾကီး လူထုဦးစိန္၀င္းတို႔က ေ၀ဖန္ခဲ့ၾကပါသည္။
ႏိုင္ငံပိုင္သတင္းစာပါ လွ်ပ္စစ္၀န္ထမ္းတစ္ဦး အမည္ျဖင့္ ေရးသားထားသည့္ ေဆာင္းပါး အမည္မွာ ‘ထာ၀ရ အေမြအႏွစ္ မြန္ျမတ္သည့္ ေစတနာ’ ျဖစ္ျပီး ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ား၊ အဓိကအားျဖင့္ ျမစ္ဆံု ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္း ဆိုင္ရာ အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းမႈ အခ်က္အလက္မ်ားကို ေရးသားထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ထို႕အျပင္ “ႏိုင္ငံေတာ္၏ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ လိုအပ္ခ်က္ကို ကာလတိုအတြင္း ျပည့္မီစြာ ျဖည့္တင္း ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ေရးအတြက္ လွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းမ်ားကို အရွိန္အဟုန္ျဖင့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ တည္ေဆာက္ ေပးလ်က္ရွိရာ ယခုအခါ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားမ်ား တစ္ႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ ပိုမိုရရွိေနျပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း အခ်ိဳ႕ပုဂၢိဳလ္/အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အေနျဖင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ လ်က္ရွိသည့္ ဧရာ၀တီျမစ္ဆံု ေမခ၊ မလိခ၊ ျမစ္ညာျမစ္၀ွမ္း ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ ျပည္တြင္း ရွိ ျပည္သူလူထု အထင္မွား အျမင္မွား ျဖစ္ေစရန္ မဟုတ္မမွန္ ဖန္တီးလုပ္ၾကံ၍ ေရးသား လုပ္ေဆာင္လ်က္ ရွိၾကသည္”ဟု ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာပါ အဆိုပါ ေဆာင္းပါးတြင္ ထည့္သြင္း ေရးသားေဖာ္ျပ ထားပါသည္။
ႏိုင္ငံပိုင္သတင္းစာတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ ေဆာင္းပါး၌ပါ၀င္ခဲ့သည့္ ျမစ္ဆံ ုေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းႏွင့္ ဆက္စပ္ေသာ ဧရာ၀တီ ကိစၥကို ေျပာဆိုေနၾကျခင္းသည္ လုပ္ၾကံဖန္တီး ေျပာဆိုေရးသားေနၾကျခင္း မဟုတ္ဘဲ ျမန္မာလူမ်ိဳး သာမက၊ ျမန္မာႏိုင္ငံပါ ေပ်ာက္ဆံုးရမည့္ အႏၲရာယ္ရွိေနျခင္းေၾကာင့္ ေျပာဆိုေနရျခင္း ျဖစ္သည္ ဟု ၀ါရင့္သတင္းစာ ဆရာၾကီး ဦးစိန္၀င္းကလည္း ေျပာဆိုပါသည္။
“ဧရာ၀တီအေၾကာင္း ေျပာဆိုေရးသားၾကတာေတြဟာ လုပ္ၾကံဖန္တီးေျပာဆိုေနတယ္လို႔ ေျပာလာတဲ့သူရွိရင္၊ ဘယ္သူပဲ ေျပာေျပာ၊ အဲဒါကို လံုး၀ျငင္းဆိုပါတယ္။ ဧရာ၀တီ တိမ္ေကာပေပ်ာက္ရမယ့္ အႏၲရာယ္ ေတြရွိလာလို႔၊ အႏၲရာယ္ကို မ်က္စိေရွ႕ မွာတင္ ျမင္ေတြ႕လာရလို႔၊ သတင္းေတြ၊ ေဆာင္းပါးေတြမွာ ဧရာ၀တီအေၾကာင္းကို မျမင္ရအဆံုးထိေအာင္ကို ေဖာ္ျပလာၾကတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ မ်က္ျမင္မွာပဲ စစ္ကိုင္း တံတားၾကီးေဘးမွာ ထြန္းေနတဲ့ ေသာင္ၾကီးဟာ ဧရာ၀တီျမစ္ အျပည့္နီးပါး ျဖစ္လာေနျပီ။ ျပည္မွာဆိုရင္လည္း ျပည္ေခ်ာင္းသာလို႔ ေခၚဆိုျပီး လူေတြေပ်ာ္ပြဲစား ထြက္လာရတဲ့ အထိေအာင္ ဧရာ၀တီျမစ္ထက္မွာ ေသာင္ၾကီး ျဖစ္ေနပါျပီ။ အင္းေတာ္ၾကီးဘက္က စာဖတ္ပရိသတ္ တစ္ဦးဆိုလည္း ဖုန္းဆက္ျပီး ေျပာတယ္။ ေရႊက်င္ေနၾကတာေတြေၾကာင့္ ဧရာ၀တီျမစ္ဟာ ေကာေတာ့မယ့္ အေျခအေနကို ေရာက္ေနရျပီ။ သတင္းသမားေတြအေနနဲ႕ ဒီအတိုင္း ၾကည့္ေနၾကေတာ့မွာလား ဆိုျပီး ေမတၲာရပ္ခံတယ္။ ဧရာ၀တီျမစ္ဟာ ျမန္မာတို႕ရဲ႕ အသက္ေသြးေၾကာပဲ ျဖစ္တယ္။ ဧရာ၀တီ တိမ္ေကာသြားလို႔၊ ဧရာ၀တီ ပေပ်ာက္ခဲ့ရျပီဆိုရင္ ျမန္မာလူမ်ိဳး သာမကပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံပါ ေပ်ာက္သြားႏိုင္တဲ့ အႏၲရာယ္အထိ ရွိေနတယ္။ ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳး မွာ ဧရာ၀တီကို ဖ်က္ဆီးလာမယ့္ ဘယ္ကိစၥကို လက္မခံဘူး။ သတင္းသမား တစ္ေယာက္အတြက္ ကေတာ့ ဧရာ၀တီကို ပ်က္စီးမယ့္၊ တိမ္ေကာမယ့္၊ ပေပ်ာက္သြားမယ့္ ဘယ္ကိစၥကိုမဆို တားဆီးရမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္”ဟု လူထု ဦးစိန္၀င္းက ေျပာျပပါသည္။
Eleven Media Group၏ Chairman & CEO ေဒါက္တာ သန္းထြဋ္ေအာင္က သတင္းစာမ်ားထဲ ၌ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ ျမစ္ဆံုေရကာတာ ေဆာင္းပါးေဖာ္ျပမႈအတြက္ ႀကိဳဆိုလုိက္ၿပီး ေဆာင္းပါးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေမးခြန္းမ်ား ထုတ္ခဲ့သည္။ “ဒီလိုသက္ဆုိင္တဲ့ဌာနက မီဒီယာေပၚမွာ ပထမဆံုး ရွင္းလင္းတာ ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အထင္အျမင္လြဲမွားေအာင္ မဟုတ္မမွန္ ဖန္တီးလုပ္ၾကံေရးသားတယ္ ဆိုၿပီး သတင္းစာကို ခုတံုးလုပ္ၿပီး ပုတ္ခတ္ ေရးသားတာကေတာ့ မလုပ္သင့္ဘူး။ ႏုိင္ငံရဲ႕အေရး၊ တစ္မ်ဳိးသားလံုးအေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စတုတၳမ႑ဳိင္တစ္ခု အေနနဲ႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေ၀ဖန္ေထာက္ျပ ပိုင္ခြင့္ရွိပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္လေလာက္က တ႐ုတ္အစုိးရကုိ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းရယ္၊ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ စီမံကိန္းရယ္၊ ေက်ာက္ျဖဴ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းေတြကုိ လာေရာက္ေလ့လာၿပီး အၾကံဥာဏ္ေပးမယ့္ Think Thaanke Group တစ္ခုနဲ႔ Eleven Media Group ႐ုံးမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ေတြ႔တယ္။ အဲဒီမွာပါတဲ့ လူအမ်ားစုက အသက္ ၃၀၊ ၄၀ အရြယ္ လူငယ္၊ လူလတ္ေတြျဖစ္ၿပီး စင္ကာပူတကၠသိုလ္က PhD ဘြဲ႔ရသူေတြ ပါပါတယ္။
သူတို႔ ေလ့လာရသေလာက္ ျမစ္ဆံုေရကာတာ စီမံကိန္းဟာ ျမန္မာလူထုကို ထိခုိက္ႏုိင္တယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ ကို ျငင္းပယ္မသြားပါဘူး။ ရရွိတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကိုလည္း Professional ပီသစြာ တ႐ုတ္အစိုးရ ကို တိတိက်က် အစီရင္ခံသြားမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီဆည္ႀကီး ခုနစ္ခု လံုး၀မေဆာက္သင့္ဘူး။ အကယ္၍ မျဖစ္မေန ေဆာက္ရရင္လည္း အေသးႏွစ္ခုပဲ ေဆာက္သင့္တယ္လို႔ သူတို႔ေျပာသြားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခုသတင္းစာပါ လွ်ပ္စစ္၀န္ထမ္းတစ္ဦးဟာ ဘယ္ရာထူး အဆင့္လဲ၊ နာမည္ဘယ္သူလဲ၊ ဘယ္လို Professional မ်ဳိးလဲ၊ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ တိတိက်က် သိခ်င္ပါတယ္”ဟု ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ေဒါက္တာသန္းထြဋ္ေအာင္ က ၎ေဆာင္းပါးရွင္ ေရးသားေသာ ေဆာင္းပါးမွာ သတင္းမီဒီယာ ႐ႈေထာင့္မွျဖစ္ေစ၊ ပညာရပ္ပိုင္းဆုိင္ရာ ႐ႈေထာင့္မွျဖစ္ေစ ေ၀ဖန္ၾကရပါက အားနည္းမႈမ်ားရွိသည္ ဟုလည္း ဆိုပါသည္။ ၎က “အဲဒီေဆာင္းပါးမွာ ႏုိင္ငံအတြက္ ဘယ္လိုအက်ဳိးေက်းဇူး ရွိတယ္ဆိုတာကို သဲသဲကြဲကြဲ ေရးမသြားဘူး။ လူ ၂၆၀၀ ေလာက္ အလုပ္ရတယ္။ အိမ္ေထာင္စု ေထာင္ဂဏန္းေလာက္ ေနရာခ်ထား ေပးခဲ့တယ္ဆိုတာ တစ္ႏုိင္ငံလံုး အတုိင္းအတာနဲ႔ဆုိင္တဲ့ ပေရာဂ်က္တစ္ခုအတြက္ ရယ္စရာပါ။ လအလုိက္ ေရစီးမႈတစ္ခု တည္းၾကည့္ၿပီး ဧရာ၀တီျမစ္ေအာက္ပိုင္းမွာ ဘာမွမထိခိုက္ဘူး ဆိုတာကလည္း မျပည့္စံုဘူး။ အခုေတာင္ ဧရာ၀တီျမစ္ဟာ ျမစ္လက္တက္ေတြမွာ ေဆာက္တဲ့ဆည္ေတြေၾကာင့္ ေကာစျပဳေနၿပီ။ ေရေၾကာင္းေျပာင္းေနၿပီ။ ေႏြရာသီဆုိရင္ ျမစ္၀ကြၽန္းေပၚ အခ်ဳိ႕ေဒသေတြမွာ ေႏြရာသီ ေရခ်ဳိျပႆနာ ေတြ႔ေနရၿပီ။ ဒါ ေၾကာင့္ ဒီဆည္မေဆာက္ခင္မွာ ဘယ္လိုျမစ္ေၾကာင္းဆုိင္ရာ ျပဳျပင္မႈလုပ္မယ္ဆိုတဲ့ အာမခံခ်က္လည္း မရွိဘူး။ ဒါ့အျပင္ ေဆာင္းပါးရွင္က တ႐ုတ္စူးစမ္းေလ့လာေရး အဖြဲ႔ ရဲ႕ ၅၆၉ မ်က္နာပါ အစီရင္ခံစာကို ကိုးကားသြားတယ္။ ဒီအဖြဲ႔ရဲ႕ သမာသမတ္ရွိမႈ၊ ပညာရွင္ပီသမႈ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕အက်ဳိးနဲ႔ တ႐ုတ္အက်ဳိး ဘယ္ဟာကို ဦးတည္မလဲဆိုတာကို မေဖာ္ျပဘူး။ ဒါ့အျပင္ က႑ ၁၂ ခုနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အေသးစိတ္ မေဖာ္ျပဘူး။ ပညာရွင္ေတြရဲ႕ အစီရင္ခံစာတုိင္းမွာ အက်ဳိးနဲ႔အျပစ္ ႏွစ္မ်ဳိးလံုးပါတယ္။ ေဆာင္းပါးရွင္က ဒီေဆာင္းပါးမွာ အက်ဳိးေက်းဇူးေျခာက္ခ်က္ကိုပဲ ေဖာ္ျပထားၿပီး အျပစ္ကို ေဖာ္ျပမထားတာ ဟာ ပညာရွင္မဆန္ဘူး။ ေနာက္ၿပီး ေရ၀ပ္ဧရိယာ ဘယ္ေလာက္ဆိုတာ ေဖာ္ျပမထားဘူး”ဟု သံုးသပ္ခဲ့ပါသည္။
ထုိ႔အျပင္ ေဒါက္တာသန္းထြဋ္ေအာင္က Public ၌ ပ်ံ႔ႏွံ႔ေနေသာ စာမ်က္ႏွာ ၉၀၀ ပါ EIA Report ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေဆာင္းပါးရွင္ ရွင္းလင္းမထားျခင္း အေပၚကိုလည္း ေ၀ဖန္ခဲ့သည္။ “ဒီ Report အရ ဆည္တစ္ခုတည္းရဲ႕ ေရ၀ပ္ဧရိယာကိုက စတုရန္းမိုင္ ၅၀၀ နီးပါးရွိတယ္။ ဒါဟာ ကခ်င္ျပည္နယ္ တစ္ခုလံုး ဧရိယာရဲ႕ သံုး၊ေလးရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ ရွိတယ္။ ကခ်င္ျပည္နယ္ဟာ ျပည္ေထာင္စုအတြင္းမွာ သယံဇာတ အေပါၾကြယ္၀ဆံုး ေနရာ၊ ဒီေရ၀ပ္ဧရိယာလုပ္ရင္ ေျမေပၚသယံဇာတ ေတြျဖစ္တဲ့ သစ္ေတာေတြ၊ Tourist ေတြလာႏုိင္တဲ့ သမုိင္း၀င္ေနရာေတြ၊ လွပတဲ့ ေရေျမေတာေတာင္ ေတြ၊ ေျမေအာက္သယံဇာတျဖစ္တဲ့ ေရႊ၊ ေက်ာက္စိမ္း၊ ေရနံအျခားသတၳဳေတြ ဆံုး႐ႈံးသြားမယ္။ ဒီတန္ဖုိးေတြ တြက္ခ်က္ၿပီးၿပီလား။ ဒါ့အျပင္ ျမစ္ေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ ဆံုး႐ႈံးသြားမယ့္ အလုပ္အကိုင္ေတြ၊Biodiversity ေၾကာင့္ ဆံုး႐ႈံးမႈေတြေကာ တြက္ခ်က္ၿပီးၿပီလား။ ဒါ့အျပင္ EIA Report အရ ဒီစီမံကိန္းအတြက္ တ႐ုတ္ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈဟာ ေဒၚလာ ၃ ဒသမ ၆ ဘီလီ ယံဆိုတာ ႏုိင္ငံတကာစံႏႈန္းနဲ႔ဆိုရင္ သိပ္မမ်ားပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔က ၇၀ ရာခုိင္ႏႈန္း အက်ဳိးအျမတ္ယူမယ္။ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရ က ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ၾကားပြဲစားက ၁၀ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ အစိုးရနဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္လူထု အတြက္ေရာ ဘယ္လိုစဥ္းစားထား သလဲ။ ဒီစာခ်ဳပ္ဟာ မမွ်တဘူး။ ေနာက္ၿပီး ၾကားပြဲစားဆိုတာ တရား၀င္လား။ မ်ားလြန္းတယ္။ လာဘ္ေပး၊ လာဘ္ယူေတြ ရွိေနသလား။ အခုျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမွာ ႏုိင္ငံတကာ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ စီမံကိန္း၊ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ စီမံကိန္း အခ်ိဳ႕မွာ ၾကားပြဲစားက အမ်ားဆံုးျဖစ္ေနတယ္။ ေဒၚလာ သန္းေပါင္းမ်ားစြာ တုိင္းျပည္ေငြေတြ ဆံုး႐ႈံးေနတယ္။ ဒီဟာကို မတုိက္ဖ်က္ဘဲ ၀န္ထမ္းငယ္ေတြကို ခ်ည္း မမဲသင့္ဘူး”ဟု ေထာက္ျပခဲ့ပါသည္။
၎က EIA Report ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး သက္ဆုိင္ရာ၀န္ႀကီး ဌာနအေနျဖင့္ အမ်ားျပည္သူအား ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျဖစ္ေစသင့္သည္ ဟု ဆုိပါသည္။ “ဒီေရကာတာဟာ စစ္ကိုင္းျပတ္ေရြ႕ေၾကာအနီးမွာ ရွိတယ္။ က်ဳိးသြားရင္ စကၠန္႔ ၂၀ အတြင္း ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ေရျမဳပ္သြားမယ္လုိ႔ ဆိုတယ္။ ဒီေန႔(ၾသဂုတ္လ ၉ ရက္)မွာပဲ ဒီစီမံကိန္းနဲ႔ မိုင္ ၂၀၀ မေ၀းတဲ့ ယူနန္နယ္စပ္မွာ ငလ်င္ငယ္လႈပ္သြားတယ္။ ဒီနယ္စပ္မွာ တစ္ႏွစ္ ငလ်င္ ႏွစ္ႀကိမ္၊ သံုးႀကိမ္ လႈပ္တယ္။ မၾကာမီ ၁၀ ႏွစ္၊ အႏွစ္ ၂၀ အတြင္းမွာ ရစ္ခ်က္တာ စေကး ၇ အထက္ ငလ်င္လႈပ္ႏိုင္တယ္ ဆိုတာလည္း ပညာရွင္ေတြ ခန္႔မွန္းထားတယ္။ ဒါကိုလည္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျဖစ္သင့္တယ္”ဟု ဆုိပါသည္။
ေဒါက္တာသန္းထြဋ္ေအာင္ က ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရအပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ လူထုလူတန္းစား အသီးသီးႏွင့္ တပ္မေတာ္သားမ်ား အေနျဖင့္ အသိတရားရွိသင့္ၿပီး တ႐ုတ္ အစိုးရအေနျဖင့္လည္း ႏွစ္ႏုိင္ငံ ဆက္ဆံေရးအတြက္ အေလးအနက္ထား စဥ္းစားသင့္သည္ဟု ဆိုပါသည္။
“တ႐ုတ္အစိုးရအေနႏွင့္လည္း တ႐ုတ္ကုမၸဏီ CPI ရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားတစ္ခုတည္း မၾကည့္သင့္သလို ျမန္မာဘက္ကလည္း ျမန္မာကုမၸဏီ တစ္ခုတည္း၊ ၀န္ႀကီးဌာနတစ္ခုတည္းရဲ႕ အက်ဳိး စီးပြားကိုခ်ည္းပဲ မၾကည့္သင့္ပါဘူး” ဟု ၎က ဆိုပါသည္။
၎က “ကြၽန္ေတာ့္ အျမင္အရဆိုရင္ေတာ့ ဒီစီမံကိန္းကို လံုး၀ရပ္သင့္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ စဥ္းစားဆင္ျခင္မယ္ဆုိရင္ ေခတၱရပ္ဆုိင္းၿပီး တ႐ုတ္ပညာရွင္ေတြ၊ ျမန္မာပညာရွင္တြ၊ NGO ေတြ၊ ႏုိင္ငံတကာ ပတ္၀န္းက်င္ ပညာရွင္ေတြ၊ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ သတင္းမီဒီယာေတြ အဖြဲ႔ဖဲြ႕ၿပီး ေလ့လာေရး အစီအရင္ခံစာ တင္သြင္းသင့္တယ္”ဟုဆုိပါသည္။
၎က “ဧရာ၀တီဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ အမ်ဳိးသား သမုိင္းအေမြအႏွစ္ (National Heritage) ပါ။ သူရဲ႕ေက်းဇူးက မေသးပါဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ အမ်ဳိးသား အက်ဳိးစီးပြားကို ကာကြယ္ဖုိ႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔မွာ တာ၀န္ရွိပါတယ္။ ၀မ္းနည္းေၾကကြဲဖြယ္ရာ ျဖစ္ရပ္ေတြ၊ ျပႆနာေတြ မေပၚေပါက္ေအာင္ အရာရာကို စဥ္းစဥ္း စားစား၊ ခ်င့္ခ်င့္ခ်ိန္ခ်ိန္လုပ္ၾကဖို႔ တုိက္တြန္းပါတယ္”ဟု ဆုိပါသည္။
ဧရာ၀တီ ျမစ္ဆံု ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းအပါအ၀င္ ေမခ၊ မလိခ ျမစ္ညာျမစ္၀ွမ္း ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းမ်ားဆိုင္ရာ နားလည္မႈ စာခြၽန္လႊာ (MoU) ကို ၂၀၀၆ခု ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလအတြင္းက အမွတ္ (၁) လွ်ပ္စစ္စြမ္းအား ၀န္ႀကီးဌာန ႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ (China Power Investment Corporation) တို႔ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။ စီမံကိန္းလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျမန္မာဘက္မွ Asia World ကုမၸဏီက ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
ျမစ္ဆံုေရအား လွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပမွ ကြၽမ္းက်င္ပညာရွင္မ်ား၊ ေလ့လာသူမ်ား၊ သတင္းသမားမ်ားက စီမံကိန္းမွတစ္ဆင့္ ျဖစ္ေပၚလာမည့္ အက်ိဳးဆက္မ်ားကို အခ်က္အလက္ အတိအက်မ်ားျဖင့္ ေရးသားေျပာဆိုလ်က္ ရွိေနပါသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ လမ်ား ကလည္း ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းအခ်ိဳ႕ အနီးတြင္ ပစ္ခတ္မႈမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ျပီး တပ္မေတာ္ႏွင့္ KIA တို႔ အၾကား တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားထားသည္။
ႏိုင္ငံပိုင္သတင္းစာပါ လွ်ပ္စစ္၀န္ထမ္းတစ္ဦး အမည္ျဖင့္ ေရးသားထားသည့္ ေဆာင္းပါး အမည္မွာ ‘ထာ၀ရ အေမြအႏွစ္ မြန္ျမတ္သည့္ ေစတနာ’ ျဖစ္ျပီး ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ား၊ အဓိကအားျဖင့္ ျမစ္ဆံု ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္း ဆိုင္ရာ အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းမႈ အခ်က္အလက္မ်ားကို ေရးသားထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ထို႕အျပင္ “ႏိုင္ငံေတာ္၏ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ လိုအပ္ခ်က္ကို ကာလတိုအတြင္း ျပည့္မီစြာ ျဖည့္တင္း ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ေရးအတြက္ လွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းမ်ားကို အရွိန္အဟုန္ျဖင့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ တည္ေဆာက္ ေပးလ်က္ရွိရာ ယခုအခါ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားမ်ား တစ္ႏွစ္ထက္တစ္ႏွစ္ ပိုမိုရရွိေနျပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း အခ်ိဳ႕ပုဂၢိဳလ္/အဖြဲ႕အစည္းမ်ား အေနျဖင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ လ်က္ရွိသည့္ ဧရာ၀တီျမစ္ဆံု ေမခ၊ မလိခ၊ ျမစ္ညာျမစ္၀ွမ္း ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ ျပည္တြင္း ရွိ ျပည္သူလူထု အထင္မွား အျမင္မွား ျဖစ္ေစရန္ မဟုတ္မမွန္ ဖန္တီးလုပ္ၾကံ၍ ေရးသား လုပ္ေဆာင္လ်က္ ရွိၾကသည္”ဟု ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာပါ အဆိုပါ ေဆာင္းပါးတြင္ ထည့္သြင္း ေရးသားေဖာ္ျပ ထားပါသည္။
ႏိုင္ငံပိုင္သတင္းစာတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ ေဆာင္းပါး၌ပါ၀င္ခဲ့သည့္ ျမစ္ဆံ ုေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းႏွင့္ ဆက္စပ္ေသာ ဧရာ၀တီ ကိစၥကို ေျပာဆိုေနၾကျခင္းသည္ လုပ္ၾကံဖန္တီး ေျပာဆိုေရးသားေနၾကျခင္း မဟုတ္ဘဲ ျမန္မာလူမ်ိဳး သာမက၊ ျမန္မာႏိုင္ငံပါ ေပ်ာက္ဆံုးရမည့္ အႏၲရာယ္ရွိေနျခင္းေၾကာင့္ ေျပာဆိုေနရျခင္း ျဖစ္သည္ ဟု ၀ါရင့္သတင္းစာ ဆရာၾကီး ဦးစိန္၀င္းကလည္း ေျပာဆိုပါသည္။
“ဧရာ၀တီအေၾကာင္း ေျပာဆိုေရးသားၾကတာေတြဟာ လုပ္ၾကံဖန္တီးေျပာဆိုေနတယ္လို႔ ေျပာလာတဲ့သူရွိရင္၊ ဘယ္သူပဲ ေျပာေျပာ၊ အဲဒါကို လံုး၀ျငင္းဆိုပါတယ္။ ဧရာ၀တီ တိမ္ေကာပေပ်ာက္ရမယ့္ အႏၲရာယ္ ေတြရွိလာလို႔၊ အႏၲရာယ္ကို မ်က္စိေရွ႕ မွာတင္ ျမင္ေတြ႕လာရလို႔၊ သတင္းေတြ၊ ေဆာင္းပါးေတြမွာ ဧရာ၀တီအေၾကာင္းကို မျမင္ရအဆံုးထိေအာင္ကို ေဖာ္ျပလာၾကတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ မ်က္ျမင္မွာပဲ စစ္ကိုင္း တံတားၾကီးေဘးမွာ ထြန္းေနတဲ့ ေသာင္ၾကီးဟာ ဧရာ၀တီျမစ္ အျပည့္နီးပါး ျဖစ္လာေနျပီ။ ျပည္မွာဆိုရင္လည္း ျပည္ေခ်ာင္းသာလို႔ ေခၚဆိုျပီး လူေတြေပ်ာ္ပြဲစား ထြက္လာရတဲ့ အထိေအာင္ ဧရာ၀တီျမစ္ထက္မွာ ေသာင္ၾကီး ျဖစ္ေနပါျပီ။ အင္းေတာ္ၾကီးဘက္က စာဖတ္ပရိသတ္ တစ္ဦးဆိုလည္း ဖုန္းဆက္ျပီး ေျပာတယ္။ ေရႊက်င္ေနၾကတာေတြေၾကာင့္ ဧရာ၀တီျမစ္ဟာ ေကာေတာ့မယ့္ အေျခအေနကို ေရာက္ေနရျပီ။ သတင္းသမားေတြအေနနဲ႕ ဒီအတိုင္း ၾကည့္ေနၾကေတာ့မွာလား ဆိုျပီး ေမတၲာရပ္ခံတယ္။ ဧရာ၀တီျမစ္ဟာ ျမန္မာတို႕ရဲ႕ အသက္ေသြးေၾကာပဲ ျဖစ္တယ္။ ဧရာ၀တီ တိမ္ေကာသြားလို႔၊ ဧရာ၀တီ ပေပ်ာက္ခဲ့ရျပီဆိုရင္ ျမန္မာလူမ်ိဳး သာမကပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံပါ ေပ်ာက္သြားႏိုင္တဲ့ အႏၲရာယ္အထိ ရွိေနတယ္။ ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳး မွာ ဧရာ၀တီကို ဖ်က္ဆီးလာမယ့္ ဘယ္ကိစၥကို လက္မခံဘူး။ သတင္းသမား တစ္ေယာက္အတြက္ ကေတာ့ ဧရာ၀တီကို ပ်က္စီးမယ့္၊ တိမ္ေကာမယ့္၊ ပေပ်ာက္သြားမယ့္ ဘယ္ကိစၥကိုမဆို တားဆီးရမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္”ဟု လူထု ဦးစိန္၀င္းက ေျပာျပပါသည္။
Eleven Media Group၏ Chairman & CEO ေဒါက္တာ သန္းထြဋ္ေအာင္က သတင္းစာမ်ားထဲ ၌ ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ ျမစ္ဆံုေရကာတာ ေဆာင္းပါးေဖာ္ျပမႈအတြက္ ႀကိဳဆိုလုိက္ၿပီး ေဆာင္းပါးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေမးခြန္းမ်ား ထုတ္ခဲ့သည္။ “ဒီလိုသက္ဆုိင္တဲ့ဌာနက မီဒီယာေပၚမွာ ပထမဆံုး ရွင္းလင္းတာ ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အထင္အျမင္လြဲမွားေအာင္ မဟုတ္မမွန္ ဖန္တီးလုပ္ၾကံေရးသားတယ္ ဆိုၿပီး သတင္းစာကို ခုတံုးလုပ္ၿပီး ပုတ္ခတ္ ေရးသားတာကေတာ့ မလုပ္သင့္ဘူး။ ႏုိင္ငံရဲ႕အေရး၊ တစ္မ်ဳိးသားလံုးအေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စတုတၳမ႑ဳိင္တစ္ခု အေနနဲ႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေ၀ဖန္ေထာက္ျပ ပိုင္ခြင့္ရွိပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္လေလာက္က တ႐ုတ္အစုိးရကုိ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းရယ္၊ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ စီမံကိန္းရယ္၊ ေက်ာက္ျဖဴ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းေတြကုိ လာေရာက္ေလ့လာၿပီး အၾကံဥာဏ္ေပးမယ့္ Think Thaanke Group တစ္ခုနဲ႔ Eleven Media Group ႐ုံးမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ေတြ႔တယ္။ အဲဒီမွာပါတဲ့ လူအမ်ားစုက အသက္ ၃၀၊ ၄၀ အရြယ္ လူငယ္၊ လူလတ္ေတြျဖစ္ၿပီး စင္ကာပူတကၠသိုလ္က PhD ဘြဲ႔ရသူေတြ ပါပါတယ္။
သူတို႔ ေလ့လာရသေလာက္ ျမစ္ဆံုေရကာတာ စီမံကိန္းဟာ ျမန္မာလူထုကို ထိခုိက္ႏုိင္တယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ ကို ျငင္းပယ္မသြားပါဘူး။ ရရွိတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကိုလည္း Professional ပီသစြာ တ႐ုတ္အစိုးရ ကို တိတိက်က် အစီရင္ခံသြားမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီဆည္ႀကီး ခုနစ္ခု လံုး၀မေဆာက္သင့္ဘူး။ အကယ္၍ မျဖစ္မေန ေဆာက္ရရင္လည္း အေသးႏွစ္ခုပဲ ေဆာက္သင့္တယ္လို႔ သူတို႔ေျပာသြားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခုသတင္းစာပါ လွ်ပ္စစ္၀န္ထမ္းတစ္ဦးဟာ ဘယ္ရာထူး အဆင့္လဲ၊ နာမည္ဘယ္သူလဲ၊ ဘယ္လို Professional မ်ဳိးလဲ၊ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ တိတိက်က် သိခ်င္ပါတယ္”ဟု ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ေဒါက္တာသန္းထြဋ္ေအာင္ က ၎ေဆာင္းပါးရွင္ ေရးသားေသာ ေဆာင္းပါးမွာ သတင္းမီဒီယာ ႐ႈေထာင့္မွျဖစ္ေစ၊ ပညာရပ္ပိုင္းဆုိင္ရာ ႐ႈေထာင့္မွျဖစ္ေစ ေ၀ဖန္ၾကရပါက အားနည္းမႈမ်ားရွိသည္ ဟုလည္း ဆိုပါသည္။ ၎က “အဲဒီေဆာင္းပါးမွာ ႏုိင္ငံအတြက္ ဘယ္လိုအက်ဳိးေက်းဇူး ရွိတယ္ဆိုတာကို သဲသဲကြဲကြဲ ေရးမသြားဘူး။ လူ ၂၆၀၀ ေလာက္ အလုပ္ရတယ္။ အိမ္ေထာင္စု ေထာင္ဂဏန္းေလာက္ ေနရာခ်ထား ေပးခဲ့တယ္ဆိုတာ တစ္ႏုိင္ငံလံုး အတုိင္းအတာနဲ႔ဆုိင္တဲ့ ပေရာဂ်က္တစ္ခုအတြက္ ရယ္စရာပါ။ လအလုိက္ ေရစီးမႈတစ္ခု တည္းၾကည့္ၿပီး ဧရာ၀တီျမစ္ေအာက္ပိုင္းမွာ ဘာမွမထိခိုက္ဘူး ဆိုတာကလည္း မျပည့္စံုဘူး။ အခုေတာင္ ဧရာ၀တီျမစ္ဟာ ျမစ္လက္တက္ေတြမွာ ေဆာက္တဲ့ဆည္ေတြေၾကာင့္ ေကာစျပဳေနၿပီ။ ေရေၾကာင္းေျပာင္းေနၿပီ။ ေႏြရာသီဆုိရင္ ျမစ္၀ကြၽန္းေပၚ အခ်ဳိ႕ေဒသေတြမွာ ေႏြရာသီ ေရခ်ဳိျပႆနာ ေတြ႔ေနရၿပီ။ ဒါ ေၾကာင့္ ဒီဆည္မေဆာက္ခင္မွာ ဘယ္လိုျမစ္ေၾကာင္းဆုိင္ရာ ျပဳျပင္မႈလုပ္မယ္ဆိုတဲ့ အာမခံခ်က္လည္း မရွိဘူး။ ဒါ့အျပင္ ေဆာင္းပါးရွင္က တ႐ုတ္စူးစမ္းေလ့လာေရး အဖြဲ႔ ရဲ႕ ၅၆၉ မ်က္နာပါ အစီရင္ခံစာကို ကိုးကားသြားတယ္။ ဒီအဖြဲ႔ရဲ႕ သမာသမတ္ရွိမႈ၊ ပညာရွင္ပီသမႈ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕အက်ဳိးနဲ႔ တ႐ုတ္အက်ဳိး ဘယ္ဟာကို ဦးတည္မလဲဆိုတာကို မေဖာ္ျပဘူး။ ဒါ့အျပင္ က႑ ၁၂ ခုနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အေသးစိတ္ မေဖာ္ျပဘူး။ ပညာရွင္ေတြရဲ႕ အစီရင္ခံစာတုိင္းမွာ အက်ဳိးနဲ႔အျပစ္ ႏွစ္မ်ဳိးလံုးပါတယ္။ ေဆာင္းပါးရွင္က ဒီေဆာင္းပါးမွာ အက်ဳိးေက်းဇူးေျခာက္ခ်က္ကိုပဲ ေဖာ္ျပထားၿပီး အျပစ္ကို ေဖာ္ျပမထားတာ ဟာ ပညာရွင္မဆန္ဘူး။ ေနာက္ၿပီး ေရ၀ပ္ဧရိယာ ဘယ္ေလာက္ဆိုတာ ေဖာ္ျပမထားဘူး”ဟု သံုးသပ္ခဲ့ပါသည္။
ထုိ႔အျပင္ ေဒါက္တာသန္းထြဋ္ေအာင္က Public ၌ ပ်ံ႔ႏွံ႔ေနေသာ စာမ်က္ႏွာ ၉၀၀ ပါ EIA Report ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေဆာင္းပါးရွင္ ရွင္းလင္းမထားျခင္း အေပၚကိုလည္း ေ၀ဖန္ခဲ့သည္။ “ဒီ Report အရ ဆည္တစ္ခုတည္းရဲ႕ ေရ၀ပ္ဧရိယာကိုက စတုရန္းမိုင္ ၅၀၀ နီးပါးရွိတယ္။ ဒါဟာ ကခ်င္ျပည္နယ္ တစ္ခုလံုး ဧရိယာရဲ႕ သံုး၊ေလးရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ ရွိတယ္။ ကခ်င္ျပည္နယ္ဟာ ျပည္ေထာင္စုအတြင္းမွာ သယံဇာတ အေပါၾကြယ္၀ဆံုး ေနရာ၊ ဒီေရ၀ပ္ဧရိယာလုပ္ရင္ ေျမေပၚသယံဇာတ ေတြျဖစ္တဲ့ သစ္ေတာေတြ၊ Tourist ေတြလာႏုိင္တဲ့ သမုိင္း၀င္ေနရာေတြ၊ လွပတဲ့ ေရေျမေတာေတာင္ ေတြ၊ ေျမေအာက္သယံဇာတျဖစ္တဲ့ ေရႊ၊ ေက်ာက္စိမ္း၊ ေရနံအျခားသတၳဳေတြ ဆံုး႐ႈံးသြားမယ္။ ဒီတန္ဖုိးေတြ တြက္ခ်က္ၿပီးၿပီလား။ ဒါ့အျပင္ ျမစ္ေၾကာင္းတစ္ေလွ်ာက္ ဆံုး႐ႈံးသြားမယ့္ အလုပ္အကိုင္ေတြ၊Biodiversity ေၾကာင့္ ဆံုး႐ႈံးမႈေတြေကာ တြက္ခ်က္ၿပီးၿပီလား။ ဒါ့အျပင္ EIA Report အရ ဒီစီမံကိန္းအတြက္ တ႐ုတ္ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈဟာ ေဒၚလာ ၃ ဒသမ ၆ ဘီလီ ယံဆိုတာ ႏုိင္ငံတကာစံႏႈန္းနဲ႔ဆိုရင္ သိပ္မမ်ားပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔က ၇၀ ရာခုိင္ႏႈန္း အက်ဳိးအျမတ္ယူမယ္။ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရ က ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ၾကားပြဲစားက ၁၀ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ အစိုးရနဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္လူထု အတြက္ေရာ ဘယ္လိုစဥ္းစားထား သလဲ။ ဒီစာခ်ဳပ္ဟာ မမွ်တဘူး။ ေနာက္ၿပီး ၾကားပြဲစားဆိုတာ တရား၀င္လား။ မ်ားလြန္းတယ္။ လာဘ္ေပး၊ လာဘ္ယူေတြ ရွိေနသလား။ အခုျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမွာ ႏုိင္ငံတကာ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ စီမံကိန္း၊ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ စီမံကိန္း အခ်ိဳ႕မွာ ၾကားပြဲစားက အမ်ားဆံုးျဖစ္ေနတယ္။ ေဒၚလာ သန္းေပါင္းမ်ားစြာ တုိင္းျပည္ေငြေတြ ဆံုး႐ႈံးေနတယ္။ ဒီဟာကို မတုိက္ဖ်က္ဘဲ ၀န္ထမ္းငယ္ေတြကို ခ်ည္း မမဲသင့္ဘူး”ဟု ေထာက္ျပခဲ့ပါသည္။
၎က EIA Report ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး သက္ဆုိင္ရာ၀န္ႀကီး ဌာနအေနျဖင့္ အမ်ားျပည္သူအား ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျဖစ္ေစသင့္သည္ ဟု ဆုိပါသည္။ “ဒီေရကာတာဟာ စစ္ကိုင္းျပတ္ေရြ႕ေၾကာအနီးမွာ ရွိတယ္။ က်ဳိးသြားရင္ စကၠန္႔ ၂၀ အတြင္း ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ေရျမဳပ္သြားမယ္လုိ႔ ဆိုတယ္။ ဒီေန႔(ၾသဂုတ္လ ၉ ရက္)မွာပဲ ဒီစီမံကိန္းနဲ႔ မိုင္ ၂၀၀ မေ၀းတဲ့ ယူနန္နယ္စပ္မွာ ငလ်င္ငယ္လႈပ္သြားတယ္။ ဒီနယ္စပ္မွာ တစ္ႏွစ္ ငလ်င္ ႏွစ္ႀကိမ္၊ သံုးႀကိမ္ လႈပ္တယ္။ မၾကာမီ ၁၀ ႏွစ္၊ အႏွစ္ ၂၀ အတြင္းမွာ ရစ္ခ်က္တာ စေကး ၇ အထက္ ငလ်င္လႈပ္ႏိုင္တယ္ ဆိုတာလည္း ပညာရွင္ေတြ ခန္႔မွန္းထားတယ္။ ဒါကိုလည္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျဖစ္သင့္တယ္”ဟု ဆုိပါသည္။
ေဒါက္တာသန္းထြဋ္ေအာင္ က ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရအပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ လူထုလူတန္းစား အသီးသီးႏွင့္ တပ္မေတာ္သားမ်ား အေနျဖင့္ အသိတရားရွိသင့္ၿပီး တ႐ုတ္ အစိုးရအေနျဖင့္လည္း ႏွစ္ႏုိင္ငံ ဆက္ဆံေရးအတြက္ အေလးအနက္ထား စဥ္းစားသင့္သည္ဟု ဆိုပါသည္။
“တ႐ုတ္အစိုးရအေနႏွင့္လည္း တ႐ုတ္ကုမၸဏီ CPI ရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားတစ္ခုတည္း မၾကည့္သင့္သလို ျမန္မာဘက္ကလည္း ျမန္မာကုမၸဏီ တစ္ခုတည္း၊ ၀န္ႀကီးဌာနတစ္ခုတည္းရဲ႕ အက်ဳိး စီးပြားကိုခ်ည္းပဲ မၾကည့္သင့္ပါဘူး” ဟု ၎က ဆိုပါသည္။
၎က “ကြၽန္ေတာ့္ အျမင္အရဆိုရင္ေတာ့ ဒီစီမံကိန္းကို လံုး၀ရပ္သင့္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ စဥ္းစားဆင္ျခင္မယ္ဆုိရင္ ေခတၱရပ္ဆုိင္းၿပီး တ႐ုတ္ပညာရွင္ေတြ၊ ျမန္မာပညာရွင္တြ၊ NGO ေတြ၊ ႏုိင္ငံတကာ ပတ္၀န္းက်င္ ပညာရွင္ေတြ၊ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ သတင္းမီဒီယာေတြ အဖြဲ႔ဖဲြ႕ၿပီး ေလ့လာေရး အစီအရင္ခံစာ တင္သြင္းသင့္တယ္”ဟုဆုိပါသည္။
၎က “ဧရာ၀တီဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ အမ်ဳိးသား သမုိင္းအေမြအႏွစ္ (National Heritage) ပါ။ သူရဲ႕ေက်းဇူးက မေသးပါဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ အမ်ဳိးသား အက်ဳိးစီးပြားကို ကာကြယ္ဖုိ႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔မွာ တာ၀န္ရွိပါတယ္။ ၀မ္းနည္းေၾကကြဲဖြယ္ရာ ျဖစ္ရပ္ေတြ၊ ျပႆနာေတြ မေပၚေပါက္ေအာင္ အရာရာကို စဥ္းစဥ္း စားစား၊ ခ်င့္ခ်င့္ခ်ိန္ခ်ိန္လုပ္ၾကဖို႔ တုိက္တြန္းပါတယ္”ဟု ဆုိပါသည္။
ဧရာ၀တီ ျမစ္ဆံု ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းအပါအ၀င္ ေမခ၊ မလိခ ျမစ္ညာျမစ္၀ွမ္း ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းမ်ားဆိုင္ရာ နားလည္မႈ စာခြၽန္လႊာ (MoU) ကို ၂၀၀၆ခု ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလအတြင္းက အမွတ္ (၁) လွ်ပ္စစ္စြမ္းအား ၀န္ႀကီးဌာန ႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ (China Power Investment Corporation) တို႔ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။ စီမံကိန္းလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျမန္မာဘက္မွ Asia World ကုမၸဏီက ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
ျမစ္ဆံုေရအား လွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပမွ ကြၽမ္းက်င္ပညာရွင္မ်ား၊ ေလ့လာသူမ်ား၊ သတင္းသမားမ်ားက စီမံကိန္းမွတစ္ဆင့္ ျဖစ္ေပၚလာမည့္ အက်ိဳးဆက္မ်ားကို အခ်က္အလက္ အတိအက်မ်ားျဖင့္ ေရးသားေျပာဆိုလ်က္ ရွိေနပါသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ လမ်ား ကလည္း ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းအခ်ိဳ႕ အနီးတြင္ ပစ္ခတ္မႈမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ျပီး တပ္မေတာ္ႏွင့္ KIA တို႔ အၾကား တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားထားသည္။