(New Statesman မွ 17.Oct.2011 ရက္စြဲပါ “The Shifting of the guard” သတင္းေဆာင္းပါးကို yangonchronicle မွ ဘာသာျပန္ဆိုသည္။)
ယခုေဆာင္းပါးရွင္ Peter Popham ၏ “The Lady and The Peacock” ေလဒီ ႏွင့္ ခြပ္ေဒါင္း (ေဒၚစု အထုပၸတၱိ) ကို ႏိုဝင္ဘာ ၃ ရက္ တြင္ ျဖန္႔ခ်ိမည္ ျဖစ္သည္။
ဒီမိုကေရစီသို႔ ဦးတည္ေသာ စစ္မွန္သည္႔ တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈအားလံုး ရပ္ဆိုင္းေနခဲ႔ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တပ္မေတာ္အစိုးရ၏ ေန႔ရက္မ်ားမွ လမ္းခြဲ ေျပာင္းလဲေတာ႔မည္႔ လကၡဏာမ်ား စတင္ေပၚထြက္လ်က္ရွိသည္။ ယခုအခ်ိန္သည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အေကာင္းဆံုး အခါသမယ ျဖစ္ႏိုင္ဖြယ္ရွိပါသလား။
ေနာက္ဆံုးတြင္မူ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ အေျပာင္းအလဲစတင္ေတာ႔မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ခိုင္မာစြာ ရည္ညႊန္းသည္ ဟုဆိုႏိုင္ေသာ ျဖစ္ရပ္တစ္ခု ၾသဂုတ္လ ၁၇ ရက္က ေပၚေပါက္ခဲ႔သည္။ ဤကိစၥသည္ အမ်ားအံအား သင့္ၾကေသာ ဦးသိန္းစိန္ ႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔၏ သမိုင္းဝင္ေတြ႔ဆံုမႈ မဟုတ္ပဲ ေတြ႔ဆံုမႈအၿပီးတြင္ သမၼတကေတာ္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ဖိတ္ေခၚကာ ညစာျဖင္႔ ဧည့္ခံမႈပင္ ျဖစ္ေပသည္။
အကယ္၍ ယခင္အာဏာရွင္ ဦးသန္းေရႊ၏ အာဏာပါဝါမ်ား အားနည္းလာၿပီဆိုသည္ကို တစံုတေယာက္က သံသယရွိသည္ဆိုပါက ဤအတြက္ အေထာက္အထားမ်ားရွိၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ ဦးသန္းေရႊသည္ တခ်ိန္က ႏိုင္ငံျခားကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕မ်ားႏွင္႔ အစည္းအေဝးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ နာမည္ထြက္ေပၚလာပါက ခ်က္ျခင္း ရုတ္သိမ္းတတ္ျခင္းေၾကာင္႔ နာမည္ဆိုးေသာသူ တစ္ဦးျဖစ္ခဲ႔သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ဦးသန္းေရႊ၏ “ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေပၚ မုန္းတီးမႈ” သည္ “ အတူအကြ စုေဝးကာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဟု ပညတ္ထားေသာ ေမွာ္ဝင္အရုပ္ကို ပင္အပ္ျဖင္႔ ဝိုင္းထိုးတတ္ၾကေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးကေတာ္ ႏွင္႔ အျခား ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကေတာ္မ်ား၏ မုန္းတီးမႈ ” ကို လံုးဝယွဥ္ႏိုင္လိမ္႔ မဟုတ္ပါ။
ထိုသို႔ေသာ ထူးထူးဆန္းဆန္း အိမ္တြင္းပုန္း ႏိုင္ငံ၏ က်ိဳးေၾကာင္းမဆီေလ်ာ္ ရီရႊင္ဖြယ္ေကာင္းေသာ ေနျပည္ေတာ္ အေဝးၿမိဳ႕ေတာ္ကို အေနာက္ကမာၻ နာမည္ေက်ာ္ “ေလဒီ” က ယခု အသိအမွတ္ျပဳ လက္ခံလိုက္ၿပီ ျဖစ္ေလသည္။
ထို႔ေနာက္တြင္မူ အေျပာင္းအလဲ လကၡဏာမ်ား ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ထြက္ေပၚလာခဲ႔သည္။ တစ္ႏွစ္ခန္႔ ေႏွာင္႔ေႏွးၾကန႔္ၾကာေနေသာ ကုလ လူ႔အခြင္႔အေရး ကိုယ္စားလွယ္၏ ျပည္ဝင္ခြင္႔ဗီဇာကို ခြင္႔ျပဳခဲ႔သည္။ ၁၀လၾကာေအာင္ ဆင္ဆာ ေစာင္႔ခဲ႔ရေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အင္တာဗ်ဴး အပါအဝင္ သူမ၏ သတင္းႏွင္႔ ရုပ္ပံုမ်ား ျမန္မာ႔သတင္းစာေစာင္မ်ားတြင္ ၁၉၈၉ ေနာက္ပိုင္း ပထမဆံုးအႀကိမ္ စတင္ ပါဝင္လာသည္။ (ႏိုင္ငံေရး ကိစၥမ်ားကို ျဖတ္ေတာက္ထားေသာ္လည္း ကိစၥမရွိပါ။) ထို႔အျပင္ လူ႔အခြင္႔အေရး ေကာင္မရွင္ကိုလည္း ယခင္အစိုးရ လက္ထက္က လူေဟာင္းမ်ား ထည္႔သြင္းကာ ဖဲြ႕စည္းေပးခဲ႔သည္။ ဤမွ်မကေသးပဲ ေခတ္မမွီေတာ႔ေသာ တည္ဆဲဥပေဒမ်ားကို ျပန္လည္ သံုးသပ္ ျပင္ဆင္မည္႔ ေကာင္မရွင္ တစ္ခုကိုလည္း ဖြဲ႔စည္းကာ ကုလသမဂၢ လူသားျခင္းစာနာမႈေရးရာ ညိွႏိႈင္းေရးရုံး အပါအဝင္ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ထံမွ အႀကံဉာဏ္မ်ား ရယူလ်က္ရွိသည္။
ေမွ်ာ္လင္႔မထားေသာ အံ႔အားသင္႔ဖြယ္ စိတ္ဝင္စားစရာ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ရပ္မွာ “ ထြက္ရွိသမွ် လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကို တရုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြယ္ယူရန္အတြက္ ဧရာဝတီျမစ္ဖ်ားကို ကန္႔လန႔္ပိတ္ တည္ေဆာက္ေနေသာ ျမစ္ဆံုတရုတ္ေရေလွာင္တမံ စီမံကိန္းကို ရပ္ဆိုင္းပစ္လိုက္သည္႔ လုပ္ေဆာင္မႈပင္ ျဖစ္သည္။ ယခုႏွစ္ပိုင္းအတြင္း ထိုစီမံကိန္းေၾကာင္႔ နစ္နာဆံုးရႈံး ရသည္႔အျပင္ လတ္တေလာ အစိုးရတပ္မ်ားႏွင္႔ တိုက္ခိုက္ေနေသာ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ တရုတ္ဆန္႔က်င္ေရး မုန္းတီးမႈႏွင္႔ ျမန္မာျပည္သူမ်ား၏ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္တို႔ ပူးေပါင္းမိကာ ျမစ္ဆံုတမံ ရပ္ဆိုင္းေရး ဆႏၵထုတ္ေဖာ္လႈပ္ရွားမႈမ်ား ႀကီးထြားလာခဲ႔သည္။ ထိုလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က ေထာက္ခံအားေပး ရပ္တည္လိုက္ၿပီး ေနာက္တြင္မူ ထိုစီမံကိန္းကို ရပ္ဆိုင္းထားမည္ဟု သမၼတ က ေၾကျငာလိုက္ေလသည္။ “ျပည္သူလူထု၏ ဆႏၵႏွင္႔ဆန္႔က်င္ေနေသာေၾကာင္႔” ဟူေသာ စကားလံုး သည္ ယခင္က အေၾကာင္းမ်ိဳးစံုျပကာ ထင္ရာလုပ္တတ္ေသာ ျမန္မာအစိုးရအေပၚ အ႔ံအားသင္႔စရာ အေၾကာင္းရင္း တစ္ခုပင္ျဖစ္သည္။
ယခုလတ္တေလာတြင္ အစိုးရက ေနာက္ထပ္ တက္ႂကြေသာ ေဆာင္ရြက္မႈတစ္ခုကို စတင္လိုက္ျပန္ ပါသည္။ ထင္ရွားေသာ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၂၀၀ ခန္႔ကို အစိုးရကလႊတ္ေပးလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ မႏွစ္က ႏိုဝင္ဘာလတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို လႊတ္ေပးခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္း မည္သူကိုမွ် လႊတ္ေပးျခင္းမရွိသည့္အခ်က္ကပင္ ယခု လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ကို ထူးျခားေစခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၿပီးခဲ့ေသာ ေမလက ခပ္ပါးပါးေလး လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးေသာ အစီအစဥ္ကဲ့သို႔ပင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား မဆိုသေလာက္သာ အၾကံဳးဝင္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ အလားတူပင္ ေဝဖန္ခံခဲ့ရသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ေနအိမ္တြင္ ၇ ႏွစ္ဆက္တိုက္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ ထိန္းသိမ္းခံရျခင္းမွ လြတ္ေျမာက္လာသည္မွာ တစ္ႏွစ္ခန္႔ ရွိေတာ့မည္ျဖစ္ၿပီး သူမ၏ လြတ္လပ္မႈတြင္ အပိုင္းႏွစ္ပိုင္း လံုးဝကြဲေနသည္။ ပထမအပိုင္းမွာ လြန္စြာေႏွးေကြးျခင္းျဖစ္သည္။ သူမ လြတ္ေျမာက္လာၿပီးေနာက္ လူထုပရိသတ္ကို မိန္႕ခြန္းေျပာၾကားခဲ့ေသာ္လည္း ယခင္ အာဏာရွင္အစိုးရကို လြန္စြာ ေဒါသထြက္ေစခဲ့ေသာ “အုတ္တံတိုင္းေပၚမွ ေက်ာ္၍ လူထုပရိသတ္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုပြဲမ်ား” ကိုျပန္လည္ ျပဳလုပ္ျခင္းမရွိေတာ့ေပ။ ထိုမွ်မကေသးပဲ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္က ဒီပဲယင္းၿမိဳ႕ အနီးတြင္ တပ္မေတာ္အစိုးရ၏ လက္မရြံ႕လူရမ္းကားမ်ား ျခံဳခိုတိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ သူမ၏ အမာခံ ေထာက္ခံသူမ်ားစြာ အသက္ဆံုးရွံဳးခဲ့ရကာ အဆံုးသတ္ ခဲ့ရေသာ ႏိုင္ငံေရးစည္းရံုးမႈ ခရီးစဥ္မ်ိဳးကိုလည္း ျပန္လည္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္း မရွိေတာ့ေပ။
အေဝးကပန္းတိုင္
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ သူမ လြတ္ေျမာက္လာၿပီးေနာက္ပိုင္း ႏိုင္ငံျခားသတင္းေထာက္မ်ားစြာႏွင့္ အင္တာဗ်ဴးျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး သူမထံသို႔ ႏိုင္ငံျခား သံတမန္မ်ား၊ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား အေျမာက္အမ်ား လာေရာက္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ၾကေသာ္လည္း သူမ၏ ျပည္တြင္း ရပ္တည္မႈ အေနအထားမွာ စိုးရိမ္ဖြယ္ရာ “ပါးလ်ားလြန္း” ေနသည္ပာု ရွဳျမင္လ်က္ရွိၾကသည္။ မည္သည့္ေနရာမဆို မည္သည့္ႏိုင္ငံေရးေလာကမဆို ရယူခြင့္ရွိေသာ “ေရြးေကာက္ပြဲေအာင္ပြဲခံသည့္ ရလဒ္အေပၚအားျပဳရပ္တည္ခြင့္” ကုိ သူမ လံုးဝမရႏိုင္ခဲ့ပါ။ (သူမက ထို ၁၉၉၀ ရလဒ္ကို ဆုပ္ကိုင္ထားဆဲပာု ေျပာၾကားခဲ့ဘူးသည္)
ၿပီးခဲ့ေသာ မတ္လက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ NLD ပါတီ ဌာနခ်ဳပ္သို႔ (ေဆာင္းပါးရွင္) သြားေရာက္ခဲ့စဥ္က သူမသည္ ပါတီဝင္မ်ားကို ဖိတ္ေခၚ၍ အစည္းအေဝး ျပဳလုပ္ကာ အလုပ္မ်ားေနခဲ့သည္။ သူမက သူတို႔ထံသြားရမည့္အစား သူတို႔က သူမထံ လာေတြ႕ၾကရျခင္းျဖစ္ၿပီး ထိုႏွစ္ခုသည္ တူညီျခင္းမရွိပါ။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ျပင္ ထြက္၍ ပဲခူးသို႔ သြားေသာ ခရီးမွာလည္း ေန႔ျခင္းျပန္ ခရီးစဥ္မွ်သာ ျဖစ္ေပသည္။
ထိုအရာအားလံုးသည္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ခံ လႊတ္ေတာ္တို႔က ယခင္တပ္မေတာ္အစိုးရက တရားဝင္ အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးလိုက္ခ်ိန္ (ေဆာင္းပါးရွင္၏ ျမန္မာခရီးအၿပီး ၁၀ ရက္အၾကာ) တြင္ စတင္ေျပာင္းလဲလာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
အညႇာေၾကြခ်ိန္ဦးလာေသာ စစ္သားအို တစ္စု(အမွန္တကယ္မွာ တစ္ဦးထဲသာ) က သူတို႔ယံုၾကည္စိတ္ခ်သူမ်ားထံ အာဏာ အေမြေပးျခင္း ပာုယူဆရေသာေၾကာင့္ ႀကီးမားေသာ အေျပာင္းအလဲကို ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ၾကျခင္းမရွိပါ။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပိုင္းမွ ရွမ္း၊ ကခ်င္ အုပ္စုမ်ားႏွင့္ အႏွစ္ ၂၀ အပစ္ရပ္ထားျခင္း ပ်က္ျပားကာ နယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္ တိုက္ပြဲမ်ား ျပန္လည္ျဖစ္ပြား လာခဲ့ေသာေၾကာင့္ ျပည္သူတို႔၏ “ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မဲ့ ခံစားမႈမ်ား” ႀကီးထြားလာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္လည္း သမၼတဦးသန္းစိန္ႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔၏ ၾသဂုတ္လ ၁၇ ရက္ ေတြ႕ဆံုမႈသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ “ႏိုင္ငံေရး ေရေျမ ေျပာင္းခ်ိန္” ျဖစ္သြားခဲ့သည္။ အေဝးၿမိဳ႕ေတာ္ေနျပည္ေတာ္မွ သမၼတအိမ္ေတာ္သို႔ အထူးဖိတ္ၾကားခံရေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ယခင္အစိုးရ အႀကီးအကဲက တမင္ ေခ်ာင္ထိုးထားခဲ့ေသာ သူမ၏ဖခင္ လြတ္လပ္ေရးဗိသုကာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ပံုတူကားခ်ပ္၏ ေအာက္တြင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ႏႈတ္ဆက္၍ ျပံဳးရႊင္ေက်နပ္စြာ သတင္းဓာတ္ပံု အရိုက္ခံခဲ့ေလသည္။
အထက္ပါ လိုက္ေလ်ာမႈလကၡဏာမ်ားအတြက္ အျပန္အလွန္အားျဖင့္ အစိုးရက ဘာကိုျပန္လိုခ်င္သလဲ ဆိုသည္မွာ အလြန္တရာ ရွင္းလင္း ပါသည္။ အာဆီယံအဖြဲ႕၏ ၂၀၁၄ အလွည့္က် ဥကၠ႒ တာဝန္ယူလိုျခင္း၊ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈ Sanctions မ်ား ဖယ္ရွားေပးေစလိုျခင္း၊ ကမၻာ့ဘဏ္ႏွင့္ IMF အဖြဲ႕အစည္းတို႔ကို ျပန္လာေစလိုျခင္း(က်ပ္တည္းစြာ ရုန္းကန္ေနရေသာ ႏိုင္ငံစီးပြားေရးကို သိသာစြာ အားျဖည့္ရန္) တို႔ပင္ ျဖစ္ေပသည္။ တကယ့္ ဒီမိုကေရစီ ထြန္းကားေရးပာု ဆိုပါက ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလံုးကို လႊတ္ေပးျခင္း၊ နယ္စပ္ေတာင္တန္းတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ အေျခခံဥပေဒကို ျပန္လည္ေရးသားျခင္း စသည္တို႔ပါဝင္ရေပလိမ့္မည္။ တပ္မေတာ္(သို႔) စစ္တပ္၏ ၾသဇာ အျမစ္တြယ္ႏိုင္ေအာင္ အာမခံထားသည့္ အေျခခံဥပေဒကို ဖန္တီးေပးေသာ အမ်ိဳးသားညီလာခံကို ဦးသိန္းစိန္ကပင္ တာဝန္ယူက်င္းပခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ သည္ အေဝးကပန္းတိုင္(သို႔) အလွမ္းေဝးေသာ ပန္းကေလးျဖစ္ေနဆဲပာု ဆိုေသာ္ျငားလည္း ကနဦး ေျခလွမ္းမ်ားကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ ျမင္ေနရၿပီ။
ယခုေဆာင္းပါးရွင္ Peter Popham ၏ “The Lady and The Peacock” ေလဒီ ႏွင့္ ခြပ္ေဒါင္း (ေဒၚစု အထုပၸတၱိ) ကို ႏိုဝင္ဘာ ၃ ရက္ တြင္ ျဖန္႔ခ်ိမည္ ျဖစ္သည္။
ဒီမိုကေရစီသို႔ ဦးတည္ေသာ စစ္မွန္သည္႔ တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈအားလံုး ရပ္ဆိုင္းေနခဲ႔ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တပ္မေတာ္အစိုးရ၏ ေန႔ရက္မ်ားမွ လမ္းခြဲ ေျပာင္းလဲေတာ႔မည္႔ လကၡဏာမ်ား စတင္ေပၚထြက္လ်က္ရွိသည္။ ယခုအခ်ိန္သည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အေကာင္းဆံုး အခါသမယ ျဖစ္ႏိုင္ဖြယ္ရွိပါသလား။
ေနာက္ဆံုးတြင္မူ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ အေျပာင္းအလဲစတင္ေတာ႔မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ခိုင္မာစြာ ရည္ညႊန္းသည္ ဟုဆိုႏိုင္ေသာ ျဖစ္ရပ္တစ္ခု ၾသဂုတ္လ ၁၇ ရက္က ေပၚေပါက္ခဲ႔သည္။ ဤကိစၥသည္ အမ်ားအံအား သင့္ၾကေသာ ဦးသိန္းစိန္ ႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔၏ သမိုင္းဝင္ေတြ႔ဆံုမႈ မဟုတ္ပဲ ေတြ႔ဆံုမႈအၿပီးတြင္ သမၼတကေတာ္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ဖိတ္ေခၚကာ ညစာျဖင္႔ ဧည့္ခံမႈပင္ ျဖစ္ေပသည္။
အကယ္၍ ယခင္အာဏာရွင္ ဦးသန္းေရႊ၏ အာဏာပါဝါမ်ား အားနည္းလာၿပီဆိုသည္ကို တစံုတေယာက္က သံသယရွိသည္ဆိုပါက ဤအတြက္ အေထာက္အထားမ်ားရွိၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ ဦးသန္းေရႊသည္ တခ်ိန္က ႏိုင္ငံျခားကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕မ်ားႏွင္႔ အစည္းအေဝးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ နာမည္ထြက္ေပၚလာပါက ခ်က္ျခင္း ရုတ္သိမ္းတတ္ျခင္းေၾကာင္႔ နာမည္ဆိုးေသာသူ တစ္ဦးျဖစ္ခဲ႔သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ဦးသန္းေရႊ၏ “ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေပၚ မုန္းတီးမႈ” သည္ “ အတူအကြ စုေဝးကာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဟု ပညတ္ထားေသာ ေမွာ္ဝင္အရုပ္ကို ပင္အပ္ျဖင္႔ ဝိုင္းထိုးတတ္ၾကေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးကေတာ္ ႏွင္႔ အျခား ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကေတာ္မ်ား၏ မုန္းတီးမႈ ” ကို လံုးဝယွဥ္ႏိုင္လိမ္႔ မဟုတ္ပါ။
ထိုသို႔ေသာ ထူးထူးဆန္းဆန္း အိမ္တြင္းပုန္း ႏိုင္ငံ၏ က်ိဳးေၾကာင္းမဆီေလ်ာ္ ရီရႊင္ဖြယ္ေကာင္းေသာ ေနျပည္ေတာ္ အေဝးၿမိဳ႕ေတာ္ကို အေနာက္ကမာၻ နာမည္ေက်ာ္ “ေလဒီ” က ယခု အသိအမွတ္ျပဳ လက္ခံလိုက္ၿပီ ျဖစ္ေလသည္။
ထို႔ေနာက္တြင္မူ အေျပာင္းအလဲ လကၡဏာမ်ား ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ထြက္ေပၚလာခဲ႔သည္။ တစ္ႏွစ္ခန္႔ ေႏွာင္႔ေႏွးၾကန႔္ၾကာေနေသာ ကုလ လူ႔အခြင္႔အေရး ကိုယ္စားလွယ္၏ ျပည္ဝင္ခြင္႔ဗီဇာကို ခြင္႔ျပဳခဲ႔သည္။ ၁၀လၾကာေအာင္ ဆင္ဆာ ေစာင္႔ခဲ႔ရေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အင္တာဗ်ဴး အပါအဝင္ သူမ၏ သတင္းႏွင္႔ ရုပ္ပံုမ်ား ျမန္မာ႔သတင္းစာေစာင္မ်ားတြင္ ၁၉၈၉ ေနာက္ပိုင္း ပထမဆံုးအႀကိမ္ စတင္ ပါဝင္လာသည္။ (ႏိုင္ငံေရး ကိစၥမ်ားကို ျဖတ္ေတာက္ထားေသာ္လည္း ကိစၥမရွိပါ။) ထို႔အျပင္ လူ႔အခြင္႔အေရး ေကာင္မရွင္ကိုလည္း ယခင္အစိုးရ လက္ထက္က လူေဟာင္းမ်ား ထည္႔သြင္းကာ ဖဲြ႕စည္းေပးခဲ႔သည္။ ဤမွ်မကေသးပဲ ေခတ္မမွီေတာ႔ေသာ တည္ဆဲဥပေဒမ်ားကို ျပန္လည္ သံုးသပ္ ျပင္ဆင္မည္႔ ေကာင္မရွင္ တစ္ခုကိုလည္း ဖြဲ႔စည္းကာ ကုလသမဂၢ လူသားျခင္းစာနာမႈေရးရာ ညိွႏိႈင္းေရးရုံး အပါအဝင္ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ထံမွ အႀကံဉာဏ္မ်ား ရယူလ်က္ရွိသည္။
ေမွ်ာ္လင္႔မထားေသာ အံ႔အားသင္႔ဖြယ္ စိတ္ဝင္စားစရာ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ရပ္မွာ “ ထြက္ရွိသမွ် လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကို တရုတ္ႏိုင္ငံသို႔ သြယ္ယူရန္အတြက္ ဧရာဝတီျမစ္ဖ်ားကို ကန္႔လန႔္ပိတ္ တည္ေဆာက္ေနေသာ ျမစ္ဆံုတရုတ္ေရေလွာင္တမံ စီမံကိန္းကို ရပ္ဆိုင္းပစ္လိုက္သည္႔ လုပ္ေဆာင္မႈပင္ ျဖစ္သည္။ ယခုႏွစ္ပိုင္းအတြင္း ထိုစီမံကိန္းေၾကာင္႔ နစ္နာဆံုးရႈံး ရသည္႔အျပင္ လတ္တေလာ အစိုးရတပ္မ်ားႏွင္႔ တိုက္ခိုက္ေနေသာ ကခ်င္တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ တရုတ္ဆန္႔က်င္ေရး မုန္းတီးမႈႏွင္႔ ျမန္မာျပည္သူမ်ား၏ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္တို႔ ပူးေပါင္းမိကာ ျမစ္ဆံုတမံ ရပ္ဆိုင္းေရး ဆႏၵထုတ္ေဖာ္လႈပ္ရွားမႈမ်ား ႀကီးထြားလာခဲ႔သည္။ ထိုလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က ေထာက္ခံအားေပး ရပ္တည္လိုက္ၿပီး ေနာက္တြင္မူ ထိုစီမံကိန္းကို ရပ္ဆိုင္းထားမည္ဟု သမၼတ က ေၾကျငာလိုက္ေလသည္။ “ျပည္သူလူထု၏ ဆႏၵႏွင္႔ဆန္႔က်င္ေနေသာေၾကာင္႔” ဟူေသာ စကားလံုး သည္ ယခင္က အေၾကာင္းမ်ိဳးစံုျပကာ ထင္ရာလုပ္တတ္ေသာ ျမန္မာအစိုးရအေပၚ အ႔ံအားသင္႔စရာ အေၾကာင္းရင္း တစ္ခုပင္ျဖစ္သည္။
ယခုလတ္တေလာတြင္ အစိုးရက ေနာက္ထပ္ တက္ႂကြေသာ ေဆာင္ရြက္မႈတစ္ခုကို စတင္လိုက္ျပန္ ပါသည္။ ထင္ရွားေသာ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၂၀၀ ခန္႔ကို အစိုးရကလႊတ္ေပးလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။ မႏွစ္က ႏိုဝင္ဘာလတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို လႊတ္ေပးခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္း မည္သူကိုမွ် လႊတ္ေပးျခင္းမရွိသည့္အခ်က္ကပင္ ယခု လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ကို ထူးျခားေစခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၿပီးခဲ့ေသာ ေမလက ခပ္ပါးပါးေလး လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးေသာ အစီအစဥ္ကဲ့သို႔ပင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား မဆိုသေလာက္သာ အၾကံဳးဝင္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ အလားတူပင္ ေဝဖန္ခံခဲ့ရသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ေနအိမ္တြင္ ၇ ႏွစ္ဆက္တိုက္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ ထိန္းသိမ္းခံရျခင္းမွ လြတ္ေျမာက္လာသည္မွာ တစ္ႏွစ္ခန္႔ ရွိေတာ့မည္ျဖစ္ၿပီး သူမ၏ လြတ္လပ္မႈတြင္ အပိုင္းႏွစ္ပိုင္း လံုးဝကြဲေနသည္။ ပထမအပိုင္းမွာ လြန္စြာေႏွးေကြးျခင္းျဖစ္သည္။ သူမ လြတ္ေျမာက္လာၿပီးေနာက္ လူထုပရိသတ္ကို မိန္႕ခြန္းေျပာၾကားခဲ့ေသာ္လည္း ယခင္ အာဏာရွင္အစိုးရကို လြန္စြာ ေဒါသထြက္ေစခဲ့ေသာ “အုတ္တံတိုင္းေပၚမွ ေက်ာ္၍ လူထုပရိသတ္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုပြဲမ်ား” ကိုျပန္လည္ ျပဳလုပ္ျခင္းမရွိေတာ့ေပ။ ထိုမွ်မကေသးပဲ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္က ဒီပဲယင္းၿမိဳ႕ အနီးတြင္ တပ္မေတာ္အစိုးရ၏ လက္မရြံ႕လူရမ္းကားမ်ား ျခံဳခိုတိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ သူမ၏ အမာခံ ေထာက္ခံသူမ်ားစြာ အသက္ဆံုးရွံဳးခဲ့ရကာ အဆံုးသတ္ ခဲ့ရေသာ ႏိုင္ငံေရးစည္းရံုးမႈ ခရီးစဥ္မ်ိဳးကိုလည္း ျပန္လည္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္း မရွိေတာ့ေပ။
အေဝးကပန္းတိုင္
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ သူမ လြတ္ေျမာက္လာၿပီးေနာက္ပိုင္း ႏိုင္ငံျခားသတင္းေထာက္မ်ားစြာႏွင့္ အင္တာဗ်ဴးျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး သူမထံသို႔ ႏိုင္ငံျခား သံတမန္မ်ား၊ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား အေျမာက္အမ်ား လာေရာက္ ေတြ႕ဆံုခဲ့ၾကေသာ္လည္း သူမ၏ ျပည္တြင္း ရပ္တည္မႈ အေနအထားမွာ စိုးရိမ္ဖြယ္ရာ “ပါးလ်ားလြန္း” ေနသည္ပာု ရွဳျမင္လ်က္ရွိၾကသည္။ မည္သည့္ေနရာမဆို မည္သည့္ႏိုင္ငံေရးေလာကမဆို ရယူခြင့္ရွိေသာ “ေရြးေကာက္ပြဲေအာင္ပြဲခံသည့္ ရလဒ္အေပၚအားျပဳရပ္တည္ခြင့္” ကုိ သူမ လံုးဝမရႏိုင္ခဲ့ပါ။ (သူမက ထို ၁၉၉၀ ရလဒ္ကို ဆုပ္ကိုင္ထားဆဲပာု ေျပာၾကားခဲ့ဘူးသည္)
ၿပီးခဲ့ေသာ မတ္လက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ NLD ပါတီ ဌာနခ်ဳပ္သို႔ (ေဆာင္းပါးရွင္) သြားေရာက္ခဲ့စဥ္က သူမသည္ ပါတီဝင္မ်ားကို ဖိတ္ေခၚ၍ အစည္းအေဝး ျပဳလုပ္ကာ အလုပ္မ်ားေနခဲ့သည္။ သူမက သူတို႔ထံသြားရမည့္အစား သူတို႔က သူမထံ လာေတြ႕ၾကရျခင္းျဖစ္ၿပီး ထိုႏွစ္ခုသည္ တူညီျခင္းမရွိပါ။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ျပင္ ထြက္၍ ပဲခူးသို႔ သြားေသာ ခရီးမွာလည္း ေန႔ျခင္းျပန္ ခရီးစဥ္မွ်သာ ျဖစ္ေပသည္။
ထိုအရာအားလံုးသည္ သမၼတဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ခံ လႊတ္ေတာ္တို႔က ယခင္တပ္မေတာ္အစိုးရက တရားဝင္ အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးလိုက္ခ်ိန္ (ေဆာင္းပါးရွင္၏ ျမန္မာခရီးအၿပီး ၁၀ ရက္အၾကာ) တြင္ စတင္ေျပာင္းလဲလာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
အညႇာေၾကြခ်ိန္ဦးလာေသာ စစ္သားအို တစ္စု(အမွန္တကယ္မွာ တစ္ဦးထဲသာ) က သူတို႔ယံုၾကည္စိတ္ခ်သူမ်ားထံ အာဏာ အေမြေပးျခင္း ပာုယူဆရေသာေၾကာင့္ ႀကီးမားေသာ အေျပာင္းအလဲကို ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ၾကျခင္းမရွိပါ။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပိုင္းမွ ရွမ္း၊ ကခ်င္ အုပ္စုမ်ားႏွင့္ အႏွစ္ ၂၀ အပစ္ရပ္ထားျခင္း ပ်က္ျပားကာ နယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္ တိုက္ပြဲမ်ား ျပန္လည္ျဖစ္ပြား လာခဲ့ေသာေၾကာင့္ ျပည္သူတို႔၏ “ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မဲ့ ခံစားမႈမ်ား” ႀကီးထြားလာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္လည္း သမၼတဦးသန္းစိန္ႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔၏ ၾသဂုတ္လ ၁၇ ရက္ ေတြ႕ဆံုမႈသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ “ႏိုင္ငံေရး ေရေျမ ေျပာင္းခ်ိန္” ျဖစ္သြားခဲ့သည္။ အေဝးၿမိဳ႕ေတာ္ေနျပည္ေတာ္မွ သမၼတအိမ္ေတာ္သို႔ အထူးဖိတ္ၾကားခံရေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ယခင္အစိုးရ အႀကီးအကဲက တမင္ ေခ်ာင္ထိုးထားခဲ့ေသာ သူမ၏ဖခင္ လြတ္လပ္ေရးဗိသုကာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ပံုတူကားခ်ပ္၏ ေအာက္တြင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ႏႈတ္ဆက္၍ ျပံဳးရႊင္ေက်နပ္စြာ သတင္းဓာတ္ပံု အရိုက္ခံခဲ့ေလသည္။
အထက္ပါ လိုက္ေလ်ာမႈလကၡဏာမ်ားအတြက္ အျပန္အလွန္အားျဖင့္ အစိုးရက ဘာကိုျပန္လိုခ်င္သလဲ ဆိုသည္မွာ အလြန္တရာ ရွင္းလင္း ပါသည္။ အာဆီယံအဖြဲ႕၏ ၂၀၁၄ အလွည့္က် ဥကၠ႒ တာဝန္ယူလိုျခင္း၊ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈ Sanctions မ်ား ဖယ္ရွားေပးေစလိုျခင္း၊ ကမၻာ့ဘဏ္ႏွင့္ IMF အဖြဲ႕အစည္းတို႔ကို ျပန္လာေစလိုျခင္း(က်ပ္တည္းစြာ ရုန္းကန္ေနရေသာ ႏိုင္ငံစီးပြားေရးကို သိသာစြာ အားျဖည့္ရန္) တို႔ပင္ ျဖစ္ေပသည္။ တကယ့္ ဒီမိုကေရစီ ထြန္းကားေရးပာု ဆိုပါက ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလံုးကို လႊတ္ေပးျခင္း၊ နယ္စပ္ေတာင္တန္းတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ အေျခခံဥပေဒကို ျပန္လည္ေရးသားျခင္း စသည္တို႔ပါဝင္ရေပလိမ့္မည္။ တပ္မေတာ္(သို႔) စစ္တပ္၏ ၾသဇာ အျမစ္တြယ္ႏိုင္ေအာင္ အာမခံထားသည့္ အေျခခံဥပေဒကို ဖန္တီးေပးေသာ အမ်ိဳးသားညီလာခံကို ဦးသိန္းစိန္ကပင္ တာဝန္ယူက်င္းပခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ သည္ အေဝးကပန္းတိုင္(သို႔) အလွမ္းေဝးေသာ ပန္းကေလးျဖစ္ေနဆဲပာု ဆိုေသာ္ျငားလည္း ကနဦး ေျခလွမ္းမ်ားကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ ျမင္ေနရၿပီ။