ေမာင္ေသာ္က (ခ) ဗိုလ္မွဴးဘေသာ္
ေရတပ္ဗိုလ္မွဴးေဟာင္း တဦးလည္းျဖစ္၊ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဗဟိုေကာ္မတီဝင္တဦးလည္းျဖစ္၊ သေရာ္စာအေရးေကာင္းသူ စာေရးဆရာတဦးလည္းျဖစ္တဲ့ ေမာင္ေသာ္က (အမည္ရင္း ဦးဘေသာ္)
၁၉၈၉ ေအာက္တိုဘာတြင္ တပ္မေတာ္အတြင္း ပုန္ကန္မႈျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္သည္ဟူေသာ စြပ္စြဲခ်က္ျဖင့္ စစ္ခံု႐ံုးမွ ေထာင္ဒဏ္အႏွစ္ ၂၀ ခ်မွတ္ခံရၿပီး ၁၉၉၁ ဇြန္လ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ေဆး႐ံုႀကီး အခ်ဳပ္ခန္းအတြင္း၌ က်ဆံုးခဲ့ျပီး ကန္ေတာ္ကေလးစြန္နီ မြတ္စလင္မ္ သုသာန္တြင္ ျမႈပ္ႏွံသျဂိဳလ္ခဲ့သည္။
Burma Action Singapore (BAS) က အခမဲ့ ထုတ္ေဝ ျဖန္႕ခ်ိခဲ့တဲ့ ယံုၾကည္ခ်က္နဲ႕ ခရီးေရွ႕ဆက္ … ဝတ္မႈန္ ကူးတဲ့လက္ အမွတ္ (၂)၊ ႏိုဝင္ဘာလ၊ ၂ဝဝ၆ မွ ဦးဘေသာ္ (ေခၚ) စာေရး ဆရာ ေမာင္ေသာ္က အေၾကာင္းကို ျပန္လည္ ကူးယူ ေဖာ္ျပတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးဘေသာ္ (ေခၚ) ေမာင္ေသာ္က
ေ႐ႊဘိုၿမိဳ ့ စစ္ကိုင္းတိုင္း ဇာတိ ျဖစ္သည္။
၁၉၈၉ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာ ၅ ရက္ေန ့တြင္ ဖမ္းဆီးျခင္း ခံရသည္။
၁၉၉၁ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လတြင္ ကြယ္လြန္သည္။ ကြယ္လြန္ခ်ိန္တြင္ အသက္ ၆၅ ႏွစ္ရိွၿပီ ျဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံေရး ေနာက္ခံ
ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္ (ေရ) တြင္ ဗိုလ္မွဴး အဆင့္ထိ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ ခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဗိုလ္မွဴး ဘေသာ္ဟု လူသိ မ်ားသည္။ ေမယုတိုက္ သေဘၤာကို အဂၤလိပ္ အစိုးရ ထံမွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေအာင္ဆန္း ကိုယ္တိုင္ လႊဲယူ ခဲ့စဥ္က ဦးဘေသာ္သည္ သေဘၤာ ေပၚတြင္ အလံတင္သည့္ ဂုဏ္ျပဳ တပ္ဖဲြ႕ကို ဦးေဆာင္ခဲ့သူ ျဖစ္သည္။
ေမာင္ေသာ္က အမည္ျဖင့္ စာေပနယ္သို႔ ဝင္ေရာက္ ခဲ့သည္။ အထူးသျဖင့္ သေရာ္စာ ေရးရာတြင္ နာမည္ႀကီးသူ တဦး ျဖစ္သည္။ မဆလေခတ္ တေလွ်ာက္ ေခတ္စနစ္ႏွင့္ လူထု ဘဝကို ထင္ဟပ္၍ ထိထိမိမိ ဖြင့္ခ် ေရးသားခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံတကာ စာေပ တခ်ဳိ႕ကို ဘာသာ ျပန္ခဲ့သည္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ မတိုင္မီက ေရးသားခဲ့သည့္ “တိုက္ေရယာဥ္ ၁ဝ၃” အမည္ရိွ ဝတၴဳဟန္ ကိုယ္ေတြ ့ မွတ္တမ္းမွာ လူႀကိဳက္မ်ား ထင္ရွားသည္။
၈၈၈၈ ဒီမိုကေရစီ အေရးေတာ္ပုံတြင္ ေရွ႕တန္း မွ ပါဝင္ ခဲ့သည္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ ၁၇ ရက္ေန႔တြင္ စာေပ အႏုပညာရွင္ မ်ားက ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္ကို လူထုအား ရက္ရက္္စက္စက္ ပစ္ခတ္ ေနမႈ မ်ားအား ရပ္ဆိုင္းရန္ ကန္႔ကြက္ ေတာင္းဆိုသည့္ အခါက ပါဝင္ လက္မွတ္ ေရးထိုး ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ စာနယ္ဇင္း သမဂၢတြင္ ဥကၠဌ အျဖစ္ ေ႐ြးခ်ယ္ ခံရသည္။ စစ္တပ္ အာဏာ သိမ္းၿပီး ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ား ဖြဲ႕စည္းခ်ိန္တြင္ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္၌ ဆက္လက္ ပါဝင္သည္။ ဗဟို ဦးစီး အဖဲြ႕ဝင္ႏွင့္ စစ္ကိုင္းတိုင္း စည္း႐ုံးေရး တာဝန္ခံ အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ ခဲ့သည္။
၁၉၈၈ ဒီမိုကေရစီ အေရးေတာ္ပုံ ကာလတြင္ တပ္မေတာ္ (ေရ) ကို ျပည္သူ႕ဘက္က ရပ္တည္ရန္ ေရတပ္ အရာရိွ မ်ားထံ အရာရိွေဟာင္း တဦး အေနျဖင့္ စာမ်ား ေရးသား ပို႔ေပး ခဲ့သည္။ ထို႔အတြက္ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ တြင္ ဖမ္းဆီး ခံရေသာ အခါ တပ္မေတာ္ ၿဖိဳခြဲမႈျဖင့္ စြဲခ်က္ တင္ခံရသည္။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၅ ရက္ေန႔တြင္ ၁၉၅ဝ ျပည့္ႏွစ္၊ အေရးေပၚ စီမံမႈ အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၅ (က)၊ ၅ (ခ) တို ့ျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ အႏွစ္ ၂ဝ ခ်မွတ္ ခံရသည္။
ဦးဘေသာ္၏ ေလွာင္ေျပာင္ သေရာ္ေသာ မိန္႕ခြန္းမ်ား ကဗ်ာ မ်ားႏွင့္ ေဆာင္းပါး မ်ားမွာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံတြင္ နာမည္ႀကီး လူႀကိဳက္ မ်ားလွသည္။ “သူ႕ စာေပက ျပည္သူ ေတြကုိ ရယ္ေစတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ ေဒါသနဲ႕ နာၾကည္းမႈေတြ ကုိလည္း လႈ႕ံေဆာ္ ေပးတယ္” ဟု သူ႕ မိတ္ေဆြ တဦးက ေျပာျပသည္။ သူသည္ ကမာၻ႕ စာေပ ထဲမွ အေျမာက္အမ်ားကုိ ျမန္မာ ဘာသာသုိ႕ ျပန္ဆုိ ေပးခဲ့သည္။ နဝတက သူ႕အား ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ် ထားစဥ္ ကာလမွာ ပင္လွ်င္ သူသည္ ကဗ်ာမ်ားကုိ လွ်ဳိ႕ဝွက္ ေရးခဲ့ ေသးသည္။
ေမာင္ေသာ္က အမည္ျဖင့္ စာေပနယ္သို႔ ဝင္ေရာက္ ခဲ့သည္။ အထူးသျဖင့္ သေရာ္စာ ေရးရာတြင္ နာမည္ႀကီးသူ တဦး ျဖစ္သည္။ မဆလေခတ္ တေလွ်ာက္ ေခတ္စနစ္ႏွင့္ လူထု ဘဝကို ထင္ဟပ္၍ ထိထိမိမိ ဖြင့္ခ် ေရးသားခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံတကာ စာေပ တခ်ဳိ႕ကို ဘာသာ ျပန္ခဲ့သည္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ မတိုင္မီက ေရးသားခဲ့သည့္ “တိုက္ေရယာဥ္ ၁ဝ၃” အမည္ရိွ ဝတၴဳဟန္ ကိုယ္ေတြ ့ မွတ္တမ္းမွာ လူႀကိဳက္မ်ား ထင္ရွားသည္။
၈၈၈၈ ဒီမိုကေရစီ အေရးေတာ္ပုံတြင္ ေရွ႕တန္း မွ ပါဝင္ ခဲ့သည္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ ၁၇ ရက္ေန႔တြင္ စာေပ အႏုပညာရွင္ မ်ားက ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္ကို လူထုအား ရက္ရက္္စက္စက္ ပစ္ခတ္ ေနမႈ မ်ားအား ရပ္ဆိုင္းရန္ ကန္႔ကြက္ ေတာင္းဆိုသည့္ အခါက ပါဝင္ လက္မွတ္ ေရးထိုး ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ စာနယ္ဇင္း သမဂၢတြင္ ဥကၠဌ အျဖစ္ ေ႐ြးခ်ယ္ ခံရသည္။ စစ္တပ္ အာဏာ သိမ္းၿပီး ႏိုင္ငံေရး ပါတီမ်ား ဖြဲ႕စည္းခ်ိန္တြင္ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္၌ ဆက္လက္ ပါဝင္သည္။ ဗဟို ဦးစီး အဖဲြ႕ဝင္ႏွင့္ စစ္ကိုင္းတိုင္း စည္း႐ုံးေရး တာဝန္ခံ အျဖစ္ ေဆာင္႐ြက္ ခဲ့သည္။
၁၉၈၈ ဒီမိုကေရစီ အေရးေတာ္ပုံ ကာလတြင္ တပ္မေတာ္ (ေရ) ကို ျပည္သူ႕ဘက္က ရပ္တည္ရန္ ေရတပ္ အရာရိွ မ်ားထံ အရာရိွေဟာင္း တဦး အေနျဖင့္ စာမ်ား ေရးသား ပို႔ေပး ခဲ့သည္။ ထို႔အတြက္ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ တြင္ ဖမ္းဆီး ခံရေသာ အခါ တပ္မေတာ္ ၿဖိဳခြဲမႈျဖင့္ စြဲခ်က္ တင္ခံရသည္။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၅ ရက္ေန႔တြင္ ၁၉၅ဝ ျပည့္ႏွစ္၊ အေရးေပၚ စီမံမႈ အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၅ (က)၊ ၅ (ခ) တို ့ျဖင့္ ေထာင္ဒဏ္ အႏွစ္ ၂ဝ ခ်မွတ္ ခံရသည္။
ဦးဘေသာ္၏ ေလွာင္ေျပာင္ သေရာ္ေသာ မိန္႕ခြန္းမ်ား ကဗ်ာ မ်ားႏွင့္ ေဆာင္းပါး မ်ားမွာ ျမန္မာ ႏုိင္ငံတြင္ နာမည္ႀကီး လူႀကိဳက္ မ်ားလွသည္။ “သူ႕ စာေပက ျပည္သူ ေတြကုိ ရယ္ေစတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ ေဒါသနဲ႕ နာၾကည္းမႈေတြ ကုိလည္း လႈ႕ံေဆာ္ ေပးတယ္” ဟု သူ႕ မိတ္ေဆြ တဦးက ေျပာျပသည္။ သူသည္ ကမာၻ႕ စာေပ ထဲမွ အေျမာက္အမ်ားကုိ ျမန္မာ ဘာသာသုိ႕ ျပန္ဆုိ ေပးခဲ့သည္။ နဝတက သူ႕အား ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ် ထားစဥ္ ကာလမွာ ပင္လွ်င္ သူသည္ ကဗ်ာမ်ားကုိ လွ်ဳိ႕ဝွက္ ေရးခဲ့ ေသးသည္။
ေသဆုံးပုံ
အဖမ္း မခံရခင္ ကတည္းက ဆရာ ေမာင္ေသာ္ကတြင္ ကုသ၍ မရေသာ အေၾကာေသ ေရာဂါ ရိွသည္။ ၁၉၉ဝ ျပည့္ႏွစ္၊ စက္တင္ဘာ ၂၅ ရက္ေန႔ အင္းစိန္ ေထာင္တြင္း အစာငတ္ခံ ဆႏၵျပစဥ္ ရိုက္ႏွက္ ခံရၿပီးေနာက္ သမံတလင္း ေပၚတြင္ မည္သည့္ အခင္းမွ မပါဘဲ အိပ္ခဲ့ရ သျဖင့္ ေလျဖတ္ သြားသည္။ ေထာင္ဆရာဝန္၏ သာမန္ ကုသမႈကို အနည္းငယ္ ရရိွခဲ့သည္။ အထူးကု ဆရာဝန္ မ်ားျဖင့္ ကုသရန္ တင္ျပ ေသာ္လည္း အာဏာပိုင္ မ်ားက ခြင့္မျပဳခဲ့ပါ။ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၈ ရက္ေန ့ တြင္ ႏွလုံး ေရာဂါ ေဖာက္လာ သျဖင့္ အာဏာပိုင္ မ်ားက ဦးဘေသာ္အား ရန္ကုန္ ေဆး႐ုံႀကီးသို႔ ပို႔ခဲ့သည္။ သုံးရက္ အၾကာ၊ ဇြန္လ ၁၁ ရက္ေန႔တြင္ ရန္ကုန္ ေဆး႐ုံႀကီး အခ်ဳပ္ခန္း အတြင္း၌ ေသဆုံး ခဲ့သည္။
“ေမာင္ေသာ္က သုိ႔မဟုတ္ …”-(၈-၆-၀၇)
ဇြန္လ (၁၁) ရက္ေန႔ဆိုရင္ ဦးဘေသာ္ (စာေရးဆရာေမာင္ေသာ္က) တေယာက္ စစ္အာဏာရွင္ေတြရဲ႕ အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ ေသဆံုးသြားခဲ့ရတာ (၁၆) ႏွစ္တင္းတင္းရွိသြားခဲ့ပါၿပီ။ ဆရာ ေမာင္ေသာ္ကရဲ႕ ယံုၾကည္ခ်က္၊ ခံစားခ်က္နဲ႔ ဘ၀ေကာက္ေၾကာင္း တေစ့တေစာင္းကို လူထု ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သူမရဲ႕ “Death in Custody” (2) နဲ႔ (3) မွာ တေလးတစား ထည့္သြင္းေရးသားေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီစာစုကေလးကို စာဖတ္သူမ်ားအတြက္ “ဆရာ ေမာင္ေသာ္က” အမွတ္တရအျဖစ္ ျပန္လည္ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။
န၀တ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြထဲက NLD
အဖြဲ႕၀င္ျဖစ္သူ ေနာက္ထပ္သားေကာင္တေယာက္ ကေတာ့ စာေရးဆရာေမာင္ေသာ္ကလို႕ နာမည္ေက်ာ္ၾကား လူသိမ်ားတဲ့ ဦးဘေသာ္ပါပဲ။ သူ႕ရဲ႕ မိတ္ေဆြေတြ၊ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္ေတြ၊ ေလးစားတဲ့သူေတြက ခ်စ္ခင္စြာေခၚသလို ဆရာ ေမာင္ေသာ္ကဟာ ေမ့လို႕မရႏိုင္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ တေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။
သူဟာ ျမန္မာ့ေရတပ္မေတာ္အတြင္းမွာ ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ အမႈထမ္းခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္မွာမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေရွ႕ေတာင္ဘက္ ပင္လယ္ကမ္း႐ိုးတန္းတေလွ်ာက္ ကင္းလွည့္ေနတဲ့ ကင္းေစာင့္ စစ္ေရယာဥ္တစီးမွာ ကပၸတိန္အျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနစဥ္ သေဘၤာေမွာက္မႈနဲ႕ ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရ ပါတယ္။
သူဟာ ျမန္မာ့ေရတပ္မေတာ္အတြင္းမွာ ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ အမႈထမ္းခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္မွာမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေရွ႕ေတာင္ဘက္ ပင္လယ္ကမ္း႐ိုးတန္းတေလွ်ာက္ ကင္းလွည့္ေနတဲ့ ကင္းေစာင့္ စစ္ေရယာဥ္တစီးမွာ ကပၸတိန္အျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနစဥ္ သေဘၤာေမွာက္မႈနဲ႕ ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရ ပါတယ္။
သူ႕ရဲ႕သေဘၤာနစ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ဗုိလ္ဘေသာ္နဲ႕ တျခားေရတပ္သား (၂၆) ဦးတို႕ဟာ အသက္ကယ္ရာဘာေလွႏွစ္စင္းနဲ႕ သေဘၤာကို စြန္႕ခြာခဲ့ၾကပါတယ္။ လူ (၉) ဦးပါတဲ့ အသက္ကယ္ေလွတစင္းဟာ လံုး၀ေပ်ာက္ဆံုးသြားၿပီး ဒုတိယအသက္ကယ္ေလွတစင္းကေတာ့ ပင္လယ္ထဲမွာ (၁၂) ရက္ၾကာ ေမ်ာေနၿပီးမွ ဂ်ပန္သေဘၤာတစင္းက ေတြ႕ရွိကာ ကယ္တင္ခဲ့ပါတယ္။
အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာအသက္ကယ္ေလွေပၚမွာပါတဲ့(၁၈)ေယာက္ထဲက(၇)ေယာက္ဟာေသဆံုးခဲ့့ပါၿပီ။ေနာက္တ ေယာက္ကယ္တင္တဲ့သေဘၤာေပၚမွာေသဆံုးခဲ့ပါတယ္။ေမာင္ေသာ္ကဟာလူ(၁၀)ေယာက္အတြက္ (၃)ရက္စာ အစာနဲ႕ေရလံုေလာက္႐ံုပဲပါတဲ့ အသက္ကယ္ေလွကေလးေပၚကသူ႕နဲ႕ သူ႕ရဲေဘာ္ေတြ ေလာင္ကၽြမ္း လုမတတ္ ပူျပင္းလွတဲ့ ေနေရာင္ေအာက္မွာ တုန္လႈပ္ေခ်ာက္ခ်ားကာ စိတ္ဓာတ္ အႀကီးအက်ယ္ က်ဆင္း ခဲ့ရပံု အေၾကာင္း ေတြ ကိုအလြန္စိတ္၀င္စားဖြယ္ရာ စာအုပ္ ငယ္ေလးတအုပ္ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။
ဆရာေမာင္ေသာ္ကရဲ႕ တားလို႕ဆီးလို႕မရႏိုင္တဲ့ ဟာသဥာဏ္ဟာ သူေရးသားတဲ့စာေတြမွာ ေပၚလြင္ ေနပါတယ္။ သူတပါးကို ထိခိုက္နစ္နာေစလိုတဲ့ဆႏၵမပါတဲ့ သေရာ္စာလို႕ ေခၚႏိုင္တာမ်ဳိးပါ။ သူ႕ရဲ႕ ဟာသတခုဟာ ျမန္မာျပည္ကို ဆိုရွယ္လစ္ေတြအုပ္ခ်ဳပ္စဥ္တုန္းက လူတိုင္းႀကိဳက္ႏွစ္သက္ ေရပန္း စားခဲ့ပါတယ္။ သူ႕ရဲ႕စာေရးေဖာ္ေရးဘက္တဦးဟာ တေစၦသူရဲကို ယံုၾကည္သူတဦးျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ၾကားရတဲ့အခါမွာ ဆရာေမာင္ေသာ္ကဟာ ခ်က္ခ်င္းဆိုသလိုပဲ “သူကေတာ့ ဘာမဆိုယံုတာပဲ၊ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီကိုေတာင္ ယံုတာပဲ” လို႕ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ဆရာေမာင္ေသာ္ကဟာ ကဗ်ာဆရာတေယာက္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္ပိုင္ကဗ်ာေတြလည္း ေရးသလို အဂၤလိပ္ကဗ်ာမ်ားစြာကိုလည္း ျမန္မာဘာသာသို႕ ျပန္ဆိုခဲ့ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ကဗ်ာေတြဟာ အံ့ၾသစရာေကာင္းတဲ့ အခ်စ္ကဗ်ာေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။
Shakespeare, Robert Herrick, John Donne နဲ႕ Shelley တို႕ရဲ႕ အခ်စ္ကဗ်ာေတြကို ဘာသာျပန္ ဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ William Cowper ရဲ႕ “The Solitude of Alexander Selkirk” ကိုလည္း ဘာသာျပန္ဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဆရာေမာင္ေသာ္ကက ဒါဟာ သူ႕ကိုယ္သူရည္ရြယ္တာလို႕ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ သူ႕ရဲ႕ေနာက္ဆံုးစိတ္၀င္စားခဲ့တဲ့ ကဗ်ာျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
သို႕ေပလည္း
ပင္လယ္ငွက္က အိပ္တန္းဘက္ဆီျပန္သြားၿပီ
သားရဲက သူ႕သားရဲတြင္းထဲခ်င္းနင္းလွဲအိပ္
ေခၽြးသိပ္ရမဲ့ရာသီ ပီပီပင္ေရာက္ေသာ္လည္း
ငါ့တဲအိမ္ ငါျပင္ဖို႕သြားရဦး။
ေနရာအႏွံ႕ ဂ႐ုဏာတရားပံ်႕ေ၀
ဂ႐ုဏာတရားအားတက္ဖြယ္အေတြးပ
ေႏြးေထြးမႈေလး ေပးသပ၊ ခံစားရဒဏ္ရာေတြကို
ရင္ၾကားလည္းေစ့ေပးခဲ့ လူသားနဲ႕ သူ႕ၾကမၼာကို။
ဒါေပမဲ့လည္း ဆရာေမာင္ေသာ္ကအတြက္ အင္းစိန္ေထာင္မွာ အၾကင္နာတရားဆိုတာ မရွိခဲ့ပါဘူး။
ဆရာေမာင္ေသာ္ကဟာ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ အဖမ္းခံရၿပီး အဲဒီႏွစ္ ေအာက္တိုဘာမွာ စစ္ခံု႐ံုးက ေထာင္ဒဏ္အႏွစ္ (၂၀) ခ်မွတ္ခံခဲ့ရပါတယ္။ န၀တက သူ႕ကို တပ္မေတာ္အတြင္း ပုန္ကန္မႈျဖစ္ ေအာင္လုပ္တယ္ဆိုၿပီး စြပ္စြဲခဲ့ပါတယ္။
အင္းစိန္ေထာင္ထဲ၀င္သြားခ်ိန္မွာ ဆရာေမာင္ေသာ္ကဟာ ႂကြက္သားေတြ ယိုယြင္းပ်က္စီးတဲ့ နာတာရွည္ေရာဂါ ခံစားေနရပါတယ္။ သူ႕မွာ ကိုယ္လက္အဂၤါလႈပ္ရွားရတာ တင္းတင္းေတာင့္
ေတာင့္နဲ႕ ဆတ္ေတာက္ဆတ္ေတာက္ ျဖစ္ေနၿပီး ေရခ်ဳိးတာ၊ အ၀တ္အစားလဲတာ၊ စားေသာက္တာ စတဲ့ ေန႕တဓူ၀ကိစၥေတြမွာ အကူအညီေပးမဲ့သူမပါဘဲ ၿပီးေျမာက္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ဖို႕ဆိုတာ အခက္ အခဲေတြ အမ်ားႀကီးေတြ႕ရပါတယ္။
ေတာင့္နဲ႕ ဆတ္ေတာက္ဆတ္ေတာက္ ျဖစ္ေနၿပီး ေရခ်ဳိးတာ၊ အ၀တ္အစားလဲတာ၊ စားေသာက္တာ စတဲ့ ေန႕တဓူ၀ကိစၥေတြမွာ အကူအညီေပးမဲ့သူမပါဘဲ ၿပီးေျမာက္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ဖို႕ဆိုတာ အခက္ အခဲေတြ အမ်ားႀကီးေတြ႕ရပါတယ္။
က်န္းမာေရးအခက္အခဲေတြနဲ႕ ေတြ႕ႀကံဳေနရတဲ့ သူ႕လိုလူတေယာက္အဖို႕ အက်ဥ္းခန္းမွာ တဦးတည္း ေနရတဲ့ ဘ၀ဟာ အစဥ္သျဖင့္ ၀ဋ္ဒုကၡႀကီးျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာေမာင္ေသာ္ကဟာ ၀ဋ္ဒုကၡကို ႀကံ့ႀကံ့ခံ ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း အင္မတန္မွ ယိုယြင္းခ်ိနဲ႕ေနၿပီျဖစ္တဲ့ သူရဲ႕ခႏၶာကိုယ္ဟာ ၾကမ္းတမ္းဆိုးရြား လွတဲ့ အင္းစိန္ေထာင္ရဲ႕ဒဏ္ကို ခံႏိုင္ရည္မရွိေတာ့ပါဘူး။
ေရတပ္အရာရွိေဟာင္းလည္းျဖစ္၊ သေရာ္စာေရးတဲ့ဆရာ၊ ကဗ်ာဆရာလည္းျဖစ္၊ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွား သူလည္းျဖစ္တဲ့ အသက္ (၆၅) ႏွစ္အရြယ္ ဆရာေမာင္ေသာ္ကဟာ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ ဇြန္လမွာ အက်ဥ္း ေထာင္အတြင္းမွာပဲ ေသဆံုးခဲ့ရပါတယ္။
ေရတပ္အရာရွိေဟာင္းလည္းျဖစ္၊ သေရာ္စာေရးတဲ့ဆရာ၊ ကဗ်ာဆရာလည္းျဖစ္၊ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွား သူလည္းျဖစ္တဲ့ အသက္ (၆၅) ႏွစ္အရြယ္ ဆရာေမာင္ေသာ္ကဟာ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ ဇြန္လမွာ အက်ဥ္း ေထာင္အတြင္းမွာပဲ ေသဆံုးခဲ့ရပါတယ္။
သူ႕ဘ၀အေမွာင္က်ခဲ့ရတဲ့ အက်ဥ္းေထာင္တြင္းက ကာလေတြမွာေတာင္ ဆရာေမာင္ေသာ္ကရဲ႕ ကဗ်ာဥာဏ္ဟာ ေပ်ာက္ကြယ္မသြားခဲ့ပါဘူး။ သူဟာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္မွာ က်ဴးလြန္ေနတဲ့ ႀကီးမားတဲ့ မတရားမႈႀကီးေတြအေၾကာင္းကို လွ်ဳိ႕၀ွက္စြာ ကဗ်ာေရးဖြဲ႕ခဲ့ပါတယ္။ ေရွးေခတ္ အဂၤလိပ္ကဗ်ာေတြကို သူဘာသာျပန္ဆိုခဲ့ပံု အႏုအရြ လက္ရာမ်ဳိးနဲ႕ လံုး၀ျခားနားတဲ့၊ ေဒါသအေငြ႕ တေထာင္းေထာင္းထြက္ေနတဲ့ ကဗ်ာမ်ဳိးပါ။
“အႏွစ္ (၂၀) ဆိုပါလားေဟ့၊ အေကာင္းအဆိုးအေပၚမွာ ရွက္ဖြယ္လိလိ ဥေပကၡာျပဳႏိုင္သူမ်ားက ယုတ္ညံ့သိမ္ဖ်င္းမႈနဲ႕ မသန္႕စင္ေသာအရာမွန္သမွ်ရဲ႕ မုသားပုဒ္မနဲ႕ေလ” ဆိုၿပီး သူ႕အဖို႕ ေသဒဏ္ျဖစ္သြားတဲ့ စီရင္ခ်က္ကို စက္ဆုပ္စြာေရးဖြဲ႕ခဲ့ပါတယ္။ ။
(“Death in Custody” (2) ႏွင့္ (3) ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေရးသားခဲ့ၿပီး ေက်ာ္ေက်ာ္စိုး ဘာသာျပန္ဆိုခဲ့သည့္ “ျမန္မာျပည္ကလာတဲ့စာ” စာအုပ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။)
(“Death in Custody” (2) ႏွင့္ (3) ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေရးသားခဲ့ၿပီး ေက်ာ္ေက်ာ္စိုး ဘာသာျပန္ဆိုခဲ့သည့္ “ျမန္မာျပည္ကလာတဲ့စာ” စာအုပ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္။)
မီးခ်စ္တဆံ (ဗိုလ္မူးေသာ္က -တပ္မေတာ္ေရ )
Jun 12, '09 4:26 AM
အႏွစ္၂၀ ဆိုပါလားေဟ့
အျမင္ကပ္ေလာက္ေအာင္
ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ တပ္မက္စိတ္႐ွိသူမ်ားက
ေၾကာင္သူေတာ္ေသာကနဲ ့ေလ…။
အႏွစ္၂၀ ဆိုပါလားေဟ့
ေကာက္က်စ္ေသာ အျမင္တိုေသာ
ကိုယ္က်ိဳးငဲ့ ရန္လိုစိတ္နဲ ့
လူလားေျမာက္လာတဲ့ အာဏာပါးကြက္သားတို ့က
ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ေလးစားျခင္းငွာ မတတ္စြမ္းႏိုင္တဲ့
ေကာက္႐ိုးမွ်င္ ဥပေဒနဲ ့ေလ…။
အႏွစ္၂၀ ဆိုပါလားေဟ့
အေကာင္းအဆိုးအေပၚမွာ
႐ွက္ဖြယ္လိလိ ဥပကၡာျပဳ ႏိုင္သူမ်ားက
ယုတ္ညံံ႔သိမ္ဖ်င္းမႈနဲ ့
မသန္ ့စင္ေသာအရာ မွန္သမွ် မုသားပုဒ္မနဲ ့ေလ…။
အႏွစ္၂၀ ဆိုပါလားေဟ့
႐ုပ္မွာအာဏာ နဲ ့က်ည္ဆန္
နာမ္မွာ ဖက္ဆစ္
မေအာင္ျမင္တဲ့ သူရဲေကာင္းမ်ားရဲ ႔
အာဃာတထက္ အဆိပ္အေတာက္ျပင္းတဲ့ ခုံ႐ံုး အမိန္႔ နဲ ့ေလ…။
“မီးပြားကေလးကေနၿပီး မီးေတာက္ၾကီး ျဖစ္လာတဲ့ အခါမွာ
ကမာၻေျမေပၚ မွာ႐ွိတဲ့ အညစ္အေၾကး ဟူသမွ်နဲ ့
လူေလလူလြင့္ ဂ်ပိုးေတေလ ေတြကို ေလာင္စားသြားလိမ့္မယ္…“ (ေဂၚကီ)
ေမာင္ေသာ္က ရဲ ့“မီးျခစ္တစ္ဆံ“ ဟာ
ေနာင္အႏွစ္ ၂၀ ၾကာတဲ့အခါမွာ
ေလာင္စာမ်ားရဲ ႔ျပာ နဲ ့ထုဆစ္
သမိုင္းဝင္ေက်ာက္တိုင္ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္ ။ ။
ေမာင္ေသာ္က (ခ) ဗိုလ္မႈးဘေသာ္
(အင္းစိန္အက်ဥ္းေထာင္ အတြင္းတြင္ ေရးစပ္သည္)
၁၉၈၉ ေအာက္တိုဘာတြင္ တပ္မေတာ္အတြင္း ပုန္ကန္မႈျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္သည္ဟူေသာစြပ္စြဲခ်က္ ျဖင့္ စစ္ခံု႐ံုး မွ ေထာင္ဒဏ္အႏွစ္ ၂၀ ခ်မွတ္ခံရျပီး ၁၉၉၁ ဇြန္လ ၁၁ ရက္ေန႕ တြင္ ရန္ကုန္ေဆးရံုၾကီး အခ်ဳပ္ခန္းအတြင္း၌ က်ဆံုးသည္။
Ye Yint Thet Zwe facebook မွ ျပန္လည္ မ်ွေဝလုိက္ပါသည္.။