ေရာဘတ္လိုင္ဘာမန္းႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္။ ဓာတ္ပံု - ေရာဘတ္လိုင္ဘာမန္း
အသက္ ၇၂ ႏွစ္ အရြယ္ အရပ္ရွည္ရွည္နဲ႔ က်စ္လ်စ္သန္မာေနတဲ့ ဒါ႐ုိက္တာ ေရာဘတ္လိုင္
ဘာမန္းဟာ ကေမၻာဒီးယားဟိုတယ္ရဲ႕တတိယထပ္ကို အေျပး ေလး တက္လာပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ့္ရဲ႕ လက္ကို ခပ္တင္းတင္းေလးကိုင္ကာ လက္ဆြဲႏႈတ္ဆက္လိုက္ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ
ကေနဒါသား ႐ုပ္ရွင္ဒါ႐ုိက္တာ၊ ၀တၳဳေရးဆရာနဲ႔ ေကာန္၀ဲလ္တကၠသိုလ္ရဲ႕ ႐ူပေဗဒပါေမာကၡျဖစ္တဲ့
ေရာဘတ္ဟာ သူ႔ရဲ႕၂၀၁၂ ခုႏွစ္က မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ ကားျဖစ္တဲ့ They Call It Myanmar: Lifting
The Curtain နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စိတ္ပါလက္ပါေျပာျပပါတယ္။
သူ႔ရဲ႕ မွတ္တမ္းတင္႐ုပ္ရွင္ကားဟာ ႏိုင္ငံတကာက ခ်ီးက်ဴးခံထားရပါတယ္။
"ျမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္း အေကာင္းဆံုး တင္ဆက္ေပးႏိုင္တဲ့ ဇာတ္ကား" လို႔ The Hollywood
Reporter မွာ ေဖာ္ျပထားသလို "ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံအေၾကာင္း ကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း တင္ျပထားႏိုင္တဲ့
ဇာတ္ကား"လို႔ ၀ါရွင္တန္တိုင္း(မ္)မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ျပည္သူေတြအေၾကာင္း မိနစ္ ၉၀ စာ တင္ဆက္ေပးထားတဲ့ ဒီဇာတ္ကားအတြက္
နာရီ ၂၀၀ စာ အၾကမ္းေခြေတြကို ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လွ်ိဳ႕၀ွက္
႐ုိက္ကူးခဲ့ၿပီး ျမန္မာျပည္သူ ေတြရဲ႕ ေန႔စဥ္ဘ၀ကို ေပၚလြင္ေစမယ့္ အေကာင္းဆံုး အကြက္ေတြကို
စုစည္းတင္ျပေပးထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေတြ႕ဆံု ေမးျမန္းတဲ့အခန္းကို ထည့္ေပးထားေပမယ့္ ဒီဇာတ္ကားဟာ
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေၾကာင္းကို အဓိက တင္ဆက္ ေပးထားတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။
ဒီ ဇာတ္လမ္းကို ၾကည့္လိုက္ရင္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေတာ္ေတာ္ေလး နားလည္ သေဘာ
ေပါက္သြားမွာပါ။
* ဒီဇာတ္ကားအတြက္ နာရီ ၂၀၀ စာ အၾကမ္းေခြေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သံုးႏွစ္ၾကာ
အခ်ိန္ေပး ႐ုိက္ကူးခဲ့တာ ဘာေၾကာင့္မ်ားလဲ။
ကြ်န္ေတာ္ အစတုန္းက ဒီဇာတ္ကားကို ႏုိင္ငံေရးမပါဘဲ ႐ုိက္ကူးေနတာပါ။ ဒါေပမဲ့ ႏိုင္ငံေရးမပါလို႔
မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း လုပ္ၾကံခံရတဲ့ အေၾကာင္းနဲ႔ အလားတူျဖစ္ရပ္ေတြ မပါဘဲ
ဒီႏိုင္ငံအေၾကာင္းကို ဘယ္လုိမွ ပံုေဖာ္လို႔ မရပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အားလံုး အဆင္ေျပေခ်ာေမြ႕ေန
တယ္လို႔ လူေတြ ထင္ေနၾကပါတယ္။ ဒါက အမွန္ေတာ့ မဟုတ္ေသးပါဘူး။ လႊတ္ေတာ္ အတြင္းမွာ
စစ္တပ္က ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း ေနရာယူထားဆဲျဖစ္ၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ခုနစ္ေနရာပဲ ရွိပါ
တယ္။
* ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းမႈ မလုပ္ခင္မွာ ကိုယ္ေရး ကိုယ္တာ
အခ်က္အလက္ေတြ မေမးဖို႔ အေျပာခံရတယ္လို႔သိရပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးနဲ႕ပတ္သက္တဲ့
႐ုပ္ရွင္ကား မ႐ိုက္ခ်င္တဲ့ အတြက္ ဒါကို ဘယ္လို ေျဖရွင္းခဲ့ပါသလဲ။
ကြ်န္ေတာ္ ဒါကို ေတြးမိပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို မိုင္ေပါင္း ၈,၀၀၀ ေ၀းတဲ့ အေမရိကန္
ႏိုင္ငံကေန လာခဲ့တာပါ။ ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ေမးခြန္းေတြ ေမးဖုိ႔လည္း ကြ်န္ေတာ္ စိတ္မ၀င္စားပါဘူး။
ကြ်န္ေတာ့္ဘ၀မွာ တစ္ႀကိမ္ေလာက္ ပါးနပ္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ သူနဲ႔ စကားေျပာခဲ့တဲ့အခ်ိန္မွာ
သူ႔အေဖ အေၾကာင္းေတြ ေျပာျဖစ္ၾကပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ အဆင္ေျပေျပပဲ ေျပာျဖစ္ၾကပါတယ္။
သူ႔ကို ဘယ္သူကမွ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ တကယ္လုိ႔ သူ မႀကိဳက္ဘူးဆိုရင္
ေတြ႕ဆံု ေမးျမန္းမႈကို ေျဖေပးေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ တျခားနည္းလမ္း ရွိပါတယ္။
ေနာက္ဆံုးေတာ့ သူ႔ရဲ႕ကေလး ေတြနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ကိုယ္ေရးကိုယ္တာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေဆာင္ရြက္ေပးေန
တဲ့ တျခားတစ္ေယာက္ကို ေမးၾကည့္လိုက္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒီဇာတ္ကားဟာ
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေၾကာင္း မဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ျပည္သူ ေတြရဲ႕အေၾကာင္းကို
တင္ျပထားတာပါ။
* ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏိုင္ငံေရး ေလာကထဲ ၀င္သင့္တယ္လို႔ ထင္ပါသလား။
ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကြ်န္ေတာ္ မသိပါဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အင္န္ဂ်ီအိုအဖြဲ႕ တစ္ခုကို ဦးစီးေဆာင္ရြက္
ေနတဲ့ ကြ်န္ေတာ့္ မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ဘုန္းေတာ္ႀကီး
တူးတူးလိုမ်ဳိး ျဖစ္သင့္တယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးကို စိတ္မ၀င္စားပါဘူး။
ကြ်န္ေတာ္က လူ ေတြကိုပဲ စိတ္၀င္စားတာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံ နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ လူ႔သေဘာသဘာ၀ကို
ျပသဖုိ႔ ကြ်န္ေတာ္ ႀကိဳးစားေနတာပါ။ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံရဲ႕ လူေတြအေၾကာင္းကို ျပသႏိုင္ရင္ အဲဒီႏိုင္ငံ
အေၾကာင္းကို နားလည္သေဘာေပါက္လာၾကမွာပါ။ ကြ်န္ေတာ့္႐ုပ္ရွင္ထဲမွာ ကေလးေတြ
အမ်ားႀကီး ပါပါတယ္။ ဆင္းရဲၾကေပမယ့္လည္း ၿပံဳးရႊင္ေနၾကတဲ့ ကေလးေတြ အမ်ားႀကီး ေတြ႕ရပါ
တယ္။
* သူတို႔ေတြရဲ႕ဒုကၡနဲ႔ ဆင္းရဲၾကပ္တည္းမႈကို မျပဖို႔ ေရွာင္ခဲ့ေသးလား။
ကြ်န္ေတာ္ မလုပ္ခဲ့ပါဘူး။ ရမ္းကု ေၾကာင့္ ေရာဂါပိုဆိုးေနတဲ့ မိန္းကေလး တစ္ေယာက္လည္း
ဒီဇာတ္ကားမွာ ပါပါတယ္။ သူက တီဘီေရာဂါသည္တစ္ဦးပါ။ သူ႔ရဲ႕အဆုတ္မွာ အေပါက္ေတြ
အမ်ားႀကီးပါ။ ေ၀ဒနာေတြကို တင္ျပထားေပမယ့္ ဒီဇာတ္ကားကေတာ့ ပညာေပး ဇာတ္ကားမ်ဳိး
ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။
* ျမန္မာႏိုင္ငံက လူေတြကုိ ဘယ္လို ျမင္ပါသလဲ။
ရန္ျဖစ္တဲ့ အခ်ိန္ကလြဲလို႔ က်န္တဲ့ အခ်ိန္ေတြမွာ အရမ္းကို ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႕ ၾကပါတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕
ယဥ္ေက်းမႈကို ထိန္းသိမ္းဖုိ႔ အရမ္းေကာင္းတဲ့ အခြင့္အလမ္း ေတြ သူတုိ႔မွာ ရွိတယ္လုိ႔ ကြ်န္ေတာ္
ထင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ လွ်ပ္စစ္မီး၊ ေရခဲ ေသတၱာနဲ႔ ေလေအးေပးစက္လည္း လိုခ်င္ၾကပါတယ္။
* ျမန္မာႏိုင္ငံလို အေျပာင္းအလဲ သိပ္မရွိေသးတဲံ့ ႏိုင္ငံကအခုလို လမ္းပြင့္လာတာ
ေကာင္းက်ဳိးေတြ ရွိတယ္လို႔ ထင္ပါသလား။
ေကာင္းတယ္လုိ႔ ကြ်န္ေတာ္ ထင္တယ္။ လူေတြကလည္း အခုလို ျဖစ္ခ်င္ ေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့
မေကာင္းတာ ေတြနဲ႔လည္း ၾကံဳရႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေတြကို သူတုိ႔ တြန္းလွန္ႏိုင္ပါ့မလား၊ ၀င္လာတဲ့
ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ပါ့ မလားက စိတ္ပူစရာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံႀကီး ဖ်က္ဆီးခံရမွာ၊ ကိုယ္
က်ဳိးရွာအျမတ္ထုတ္မယ့္ စီးပြားေရးသမားေတြနဲ႔ လုပ္ငန္းေတြ ေရာပါလာမွာကို ကြ်န္ေတာ္ စိတ္ပူ
မိပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ျဖစ္ႏွင့္ ေနပါၿပီ။
* ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီဇာတ္ကားကို ႐ုပ္ရွင္သြား႐ိုက္တုန္းက အခက္အခဲ ႀကံဳရတာေတြ
ရွိပါသလား။
ရွိပါတယ္။ အမ်ဳိးသားစာၾကည့္တိုက္ လို ေနရာေတြမွာ ႐ုပ္ရွင္႐ုိက္တုန္းကလည္း အခက္ၾကံဳရပါ
ေသးတယ္။ ကင္မရာကို ဖြင့္ထားေပမယ့္ ႐ုပ္ရွင္႐ုိက္ေနတာမဟုတ္ဘူးလုိ႔ ကြ်န္ေတာ္ ေျပာလိုက္
ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဓာတ္ခဲကို ထုတ္လိုက္ၿပီး ၾကည့္ပါလား စက္က အလုပ္မလုပ္ဘူး လို႔ ေျပာလိုက္
ပါတယ္။ အသီးအရြက္ေတြ ႐ုိက္တုန္းကလည္း ျပႆနာတက္ လိုက္ေသးတယ္။ ဒါေပမ့ဲ
ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြ ဒုကၡေရာက္မွာ ပိုၿပီးစိတ္ပူမိပါတယ္။ သူတုိ႔ကမွ
တကယ့္ကို က်ဥ္းထဲ ၾကပ္ထဲ ေရာက္ေနတာပါ။
ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြဟာ သူတုိ႔ ေျပာခ်င္တာကို အခ်င္းခ်င္း သိုသိုသိပ္ သိပ္ ေျပာလို႔ရေပမယ့္
လြတ္လြတ္လပ္ လပ္ေတာ့ ေျပာလုိ႔မရပါဘူး။ အေရွ႕ ဂ်ာမနီထက္ေတာင္ ပိုဆိုးပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္
အဲဒီကို ေရာက္ဖူးပါတယ္။ အစိုးရကို ေ၀ဖန္ရင္ အလုပ္ျဖဳတ္ႏိုင္တဲ့ Stasi ေတြကို လူေတြက
ေၾကာက္ၾကပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔က ေၾကာက္႐ံု ေၾကာက္ၾကတာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူေတြ ညႇဥ္းဆဲခံရတာ ကြ်န္ေတာ္
သိပါ တယ္။ အေရွ႕ဂ်ာမနီမွာေတာ့ လူထုဟာ ေၾကာက္ေနၾကၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ လူထုဟာ
ထိတ္လန္႔တုန္လႈပ္ေနခဲ့ၾကပါတယ္။
* ဒီဇာတ္ကားကို႐ိုက္ရတာ ေၾကာက္တာမ်ဳိး မျဖစ္ဘူးလား။
မျဖစ္ပါဘူး။ ေဖေဖာ္၀ါရီလထဲမွာ ကြ်န္ေတာ့္အသက္က ၇၂ ႏွစ္ ျပည့္သြားပါၿပီ။ ကြ်န္ေတာ့္အေဖက
သူ႔အသက္ ၆၅ ႏွစ္မွာ ဆံုးသြားတာပါ။ ကြ်န္ေတာ္ ကားေမွာက္တုန္းကေတာ့ အသက္ အႏၲရာယ္နဲ႔
ၾကံဳလုိက္ရေသးတယ္။ အႏၲရာယ္မ်ားတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိေတြ အမ်ားႀကီး ၾကံဳခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့
ကြ်န္ေတာ္ လြတ္ေျမာက္ခဲ့ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ့္အသက္ ၄၀ ေလာက္မွာ ကြ်န္ေတာ္ လူ႔ေလာကက
ထြက္သြားခ်င္တာပါ။
ဒါေပမဲ့ ကြ်န္ေတာ္ အခုအခ်ိန္အထိ လူ႔ေလာကမွာ ေနေနရတုန္းပါ။ ကြ်န္ေတာ့္မွာ သက္တမ္း ကိုးခု
ေလာက္ရွိရင္ ရွစ္ခုခြဲကို ကြ်န္ေတာ္ သံုးၿပီးသြား ပါၿပီ။ အသက္ရွင္ေနထိုင္ေရးလို ႀကီးႀကီးမားမားေတြ
က ကြ်န္ေတာ့္ကို ဒုကၡမေပးပါဘူး။ ဆူညံလြန္းတဲ့ အသံေတြလိုအရာ ေလးေတြက ကြ်န္ေတာ့္ကို
ဒုကၡေပးေနပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ့္စိတ္ကို လႈပ္ရွားေစတဲ့အရာေတြကို အရမ္း ႏွစ္သက္တယ္ဆိုတာ ကြ်န္ေတာ္သိပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ့္ကို လံႈ႕ေဆာ္ေပးႏိုင္တဲ့ဓာတ္ နည္းနည္းေလာက္ လိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အႏၲရာယ္နည္း
နည္းရွိတာ ေကာင္းပါတယ္။
* အာဏာရွင္ႏိုင္ငံေတြဆီကို သြားျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္းရင္းကဘာမ်ားလဲ။
ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံမွာ အာဏာရွင္ ရွိတယ္လုိ႔ အတိအက်ေျပာပါ။ အဲဒီ ႏိုင္ငံေတြအားလံုး ကြ်န္ေတာ္
ေရာက္ဖူးပါတယ္။ ထီးတည္းရပ္တည္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံ ေတြကို ကြ်န္ေတာ္ စိတ္၀င္စားပါတယ္။
ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆိုေတာ့ အဲဒီမွာ ေျခရာ လက္ရာမပ်က္ အရင္အတိုင္း ရွိေနတဲ့ အရာေတြကို ေတြ႕ႏိုင္
လုိ႔ပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံ က အရမ္းစိတ္၀င္စားဖုိ႔ ေကာင္းပါတယ္။ အဲဒီက ယဥ္ေက်းမႈေတြဟာ မပ်က္မစီး
တည္ရွိေနေသးတာကို ေတြ႕ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီမွာ လူမ်ဳိးေပါင္း ၁၃၅ မ်ဳိး၊ ဘာသာစကားေပါင္း ၁၃၅
မ်ဳိး ရွိပါတယ္။ အဓိကလူမ်ဳိးစု ရွစ္မ်ဳိးရွိၿပီး ကိုးကြယ္ ယံုၾကည္ရာဘာသာေရးကလည္း ခရစ္ေတာ္၊
ဗုဒၶနဲ႔ ဖန္ဆင္းရွင္ကို ယံုၾကည္တဲ့သူေတြ ဆိုၿပီး အမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိပါတယ္။
* ေနာက္ထပ္ ဘာကား႐ိုက္ဖို႔ စီစဥ္ထားပါသလဲ။
ကြ်န္ေတာ့္မွာ စာအုပ္တစ္အုပ္ ရွိပါ တယ္။ The Nazis, My father and Me ဒီဇာတ္လမ္းက
ဂ်ာမန္ေကာင္ေလး တစ္ေယာက္ အေၾကာင္းပါ။ ဒီဇာတ္လမ္းကို ႐ုပ္ရွင္႐ုိက္ဖို႔အတြက္ ဂ်ာမန္တခ်ဳိ႕
လိုပါတယ္။
(ဖႏြမ္းပင္ပို႕စ္)
သီရိမင္းထြန္း ဘာသာျပန္သည္။
ျမန္မာတုိင္း
